SOYUT DIŞAVURUMCULUK AKIMININ PERFORMANS SANATA ETKİSİ VE ROL DEĞİŞTİREN BEDEN OLGUSU

Yıl 2018, Sayı: 41, 166 - 182, 24.10.2018

Selma Taşkesen

https://doi.org/10.32547/ataunigsed.414197

Cited By: 1

Öz

Sanat insanlığın
tarihiyle birlikte var olan bir olgudur. Dönemden döneme ve toplumdan topluma
farklı görünümlerde ortaya çıkmıştır. Gittikçe de yüz değiştirmiş ve yeni yeni
boyutlar kazanmıştır. Bu bağlamda sanatın modernleşmesine tarihsel süreç
içerisinde  göz gezdirecek olursak 1920’lerden
1950-1960’lara kadar olan süreyi modern sanat etkinliklerinin özgürlesmesi
diyebilecegimiz avangart 
eğilimlerin  baş  gösterdiği 
dönem olarak görmekteyiz. Birer sanatsal  hareket 
olarak  nitelendirilen Dadacı
etkinlikler ve Gerçeküstücülük ortaya çıkmış değişimler birbirini takip
etmiştir. Modern Sanatın hayatımıza girmesiyle sanatta olduğu
gibi beden olgusunda da değişimler yaşanmış, 
beden aktif olarak sanat etkinliklerine dahil olmuştur. ilk
çağlardan bu yana beden sanat için bilinçli ya da bilinçsiz vazgeçilmez bir
malzeme olmuş iken çağdaş sanatta  beden,
alışagelmiş ‘araç’ olma durumundan, ‘amaç’ olma durumuna geçiş yapmıştır. Son
50 yıldan beri, insan bedeni sanatta amaç olarak kullanılmaya başlamış, bedenin
fiziki, duygusal, toplumsal tüm sınırları aşılarak, beden anlatımın nesnesi
haline gelmiştir. Bu sınırsızlık duygusu insan bedeninin birebir sanat nesnesi
olarak kullanılmasına sebep olmuştur. Bu da performans sanatının ana
kaynaklarından birini oluşturmaktadır.

Araştırmada
dönemlere göre değişen sanat anlayışının geldiği noktada soyut dışavurumculukla
beraber yön değiştiren beden imgesinin nasıl araç olma durumundan amaç olma
durumuna geçişini ve performans sanat kavramının içerisinde nasıl ifade biçimi
olarak benimsendiğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Yöntem olarak literatür
taraması modeli kullanılmış, örnek eser incelemesinde ise bedenin aktif olarak
yer aldığı sanatsal performans örneklerine yer verilmiştir. Araştırmadan ortaya
çıkan bulgular ışığında, sanatın ifadesel biçiminin her dönem sanatında nasıl
şekil değiştirdiği ve birbirinden etkilenerek evrimini nasıl tamamladığı ve tüm
bu bilinmezlik içerisinde kendini başarı ile ifade edebilmiş olduğu ayrıca
bunları da amacına uygun olarak eylemsel bir dil ile aktardıkları sonucuna
varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Soyut Dışavurumculuk, Performans Sanatı, Beden Olgusu

Kaynakça

• Antmen, Ahu, Sanat/Cinsiyet, Iletişim Yayınları, 1. Baskı, Istanbul, 2008
• Antmen, Ahu, (2009)20.Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, Sel Yayıncılık, 2.Baskı, Istanbul-Atakan, Nancy, (1998). Arayışlar Resimde ve Heykelde Alternatif Akımlar, Istanbul:YKYAtakan, Nancy, (2008). Sanatta Alternatif Arayışlar, Izmir: Karakalem Kitabevi.Bürger, P.(2003) Avangart Kuramı, çeviren: Erol Özbek, 1. Baskı, İletisim Yayınları,
• İstanbul.
• Gombrıch, E.H. (1995). Sanatın Öyküsü, Çev. Erol Erduran-Ömer Erduran, Remzi Kitabevi,16. Basım, Istanbul,. S:602-604.
• Guılbaut , S,( 2009),New York, Modern Sanat Düşüncesini Nasıl Çaldı,Istanbu, Sel Yayıncılık .
• Demırkol, V.(2008). Batı Sanatında Modernizm ve Postmodernizm, Istanbul: Evrensel Basım Yayın.Karasar, N. (2011), “Bilimsel Araştırma Yöntemi”.Nobel Yayınları,22. Baskı, S:183Kırazcı, A.(2010). “Bir Nezaket Ekinci Sergisi Bağlamında Performans Sanatına Genel Bakış”, Istanbul, M.Ü. Yayınları, 2010, s:15-21Kuspıt, D. (2010).Sanatın Sonu, çeviri: Yasemin Tezgiden, Metis Yayınları 3.Basım , IstanbulMalraux, A.(2009) Modern Sanat, s.21, 2009.Imge Yayınevi:istanbul.Sanat Dünyamız, (1995) “Avant-garde 1945–1995”, Sanat Dünyamız, Bahar, S.59, s.26Şahiner, Rıfat,(2008) Postmodern Kırılmalar ya da Modernizmin Yapıbozumu, Istanbul, Yeni insan Yayınevi, http://sosyalsavas.org/tag/situasyonizm/ http://tr.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCre%C3%A7_sanat%C4%B1 http://tr.wikipedia.org/wiki/Konstr%C3%BCktivizm_%28sanat%29 http://tr.wikipedia.org/wiki/Bauhaus http://tr.wikipedia.org/wiki/Gutai https://prezi.com/5_k6nsby_wf7/untitled-prezi/