Marxist Art Understanding

Yıl 2019, Sayı: 42, 107 - 117, 26.03.2019

Gül Eren

https://doi.org/10.32547/ataunigsed.534270

Cited By: 2

Öz

Karl Marx
expresses how capitalist society functions, how it was born out of feudalism
and how it is related to the historical phases during the production
developments of modern society class structure by focusing on the economic and
social relations. In terms of economic and social relations, Marx deals with
the proletarian struggle which has to work and the bourgeoisie that has the
producer resources through ahistorical and materialist perspective by making
visible the class struggles behind capitalism. For ‘the theory of alienation’,
‘labour theory of value’ and ‘perception of materialist history’ which are very
significant in Marxism are the basic concepts explaining the evolutions focusing
on the economy-based relations of human beings from feudal order to the
capitalist order and revealing how capitalist societfunctioned. Through these
concepts, Marx strengthens people's insights into the material world while
transferring epistomological knowledge of the world of capitalism to human
being, a social and historical entity. Art is the most effective force of
social change and transformation because ideas and concepts depend on people's
material activities. It creates an impression of the world from the
contradictions of material life. In this study, we tried to draw an
intellectual frame on the socio-economic conditions of human life by
emphasizing the effective aspect of art.

In terms of result achieved,
the intellectual activity which characterizes the interest of Art to
socio-economic conditions and politic influences is problematized. Together
with new art intellection which stems from Marxist essentials, the practical
purpose, which is in revolutionary trait of changing the world, is being
grounded so as to approve a functionalist art view. From this point of view,
the answer for the question what the art is, which is thought to characterize
economic, politic, ideological structuring in terms of Marxist point of view,
is being determined. Marx grounds the concept of alienation upon a dialectic
and materialist philosophy within the borders of socialism which has been
potentially found in

Anahtar Kelimeler

Marxist Philosopy, Art, Ideology, Intellectual Activity

Marksist Sanat Anlayışı

Öz

Karl Marx, ekonomik ve toplumsal
ilişkilere yoğunlaşarak kapitalist toplumun nasıl işlediğini, feodalizmin
içinden nasıl doğduğunu, modern toplumdaki sınıfların üretimsel
gelişimlerindeki tarihsel evrelerle nasıl bağlantılı olduğunu açıklamaya
çalışır. Ekonomik ve toplumsal ilişkiler bağlamında kapitalizmin ardındaki
temelde yatan sınıf mücadelelerini görünür kılarak üretici kaynakların sahibi
olan burjuva sınıfının ve çalışmak zorunda olan proleterya sınıfının
mücadelesini tarihsel materyalist bir bakışla ele alır. Zira Marksizm’de büyük
öneme sahip olan “yabancılaşma kuramı”, “emek-değer kuramı” ve “materyalist
tarih anlayışı”, kapitalist toplumun nasıl işlediğini göstermek ve feodal
düzenden kapitalist düzene doğru insanların ekonomik temelli ilişkilerine
yoğunlaşan evrimlerini açıklayan temel kavramlardır. Bu kavramlar aracılığıyla
Marks, sosyal
ve tarihsel bir varlık olan insana kapitalizmin dünyasıyla ilgili epistomolojik
bilgi aktarımı yaparken, insanların maddi dünyaya dair kavrayışlarını
güçlendirir. Düşünceler ve kavramlar insanların maddi etkinliklerine bağımlı
olduğu için sanat, toplumsal değişmenin ve dönüşmenin en etkin kuvvetidir.
Maddi yaşamın karşıtlıklarından dünyaya dair bir izlenim oluşturur. Bu makalede
özellikle sanatın etkin olan yönü vurgulanarak, insan yaşamının sosyo-ekonomik
koşullarına entelektüel bir çerçeve çizilmeye çalışılmıştır.

Ulaşılan sonuçlar bakımından, Marksist
perspektiften hareketle sanatın sosyo-ekonomik koşullara, politik etkilere
yönelik ilgisini karakterize eden entelektüel faaliyet sorunlaştırılmaktadır.
Marksist temellerden yola çıkan yeni sanat anlayışı ile birlikte dünyayı
değiştirmeye yönelik devrimci nitelikteki pratik amaç işlevselci bir sanat
görüşünü onaylayacak şekilde temellendirilmektedir. Buradan hareketle Marksist
açıdan ekonomik, politik, ideolojik yapılanmalarla karakterize edildiği
düşünülen sanatın ne olduğu sorusunun cevabı belirlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Marksist Felsefe, Sanat, İdeoloji, Entellektüel Faaliyet

Kaynakça

• Albert, M. (2007). Kapitalizm ötesinde yaşam: umudu gerçeğe dönüştürmek (T. Doğan, Çev.). İstanbul: Bgst Yayınları.
• Benhabib, S. (2005). Eleştiri, norm ve ütopya (İ. Tekerek, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Derrida, J. (2007). Marx’ın hayaletleri: borç durumu, yas çalışması ve yeni enternasyonal (A. Tümertekin, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eagleton, T. (2010). Estetiğin ideolojisi. B. Gözkan (Ed.). Ankara: Doruk Yayımcılık.
• Eagleton, T. (2011). Marx neden haklıydı? (O. Köymen, Çev.). İstanbul: Yordam Kitap.
• Horkheimer, M. (2008). Akıl tutulması (O. Koçak, Çev.). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Hünler, H. (2011). Estetik’in kısa tarihi: modern kültür ve sanat üzerine felsefi bir araştırma. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Mannheim, K. (2004). İdeoloji ve ütopya (M. Okyayuz, Çev.). Ankara: Epos Yayınları.
• Marks, K. (1966). Felsefenin sefaleti (E. Başar, Çev.). İstanbul: Sol Yayınları.
• Marks, K. (2003). Kapital: kapitalist üretimin eleştirel bir tarihi (A. Bilgi, Çev.). İstanbul: Eriş Yayınları.
• Marks, K. (2016). Hegel’in hukuk felsefesinin eleştirisi (K. Somer, Çev.). İstanbul: Sol Yayınları.
• Marks, K., & Engels, F. (1995). Seçme yazışmalar 1: (1844-1869) (Y. Fincancı, Çev.). İstanbul: Sol Yayınları.
• Marks, K., & Engels, F. (2004). Alman ideolojisi [Feuerbach] (S. Belli, Çev.). İstanbul: Sol Yayınları.
• Marks, K., & Engels, F. (2009). Yazın ve sanat üzerine (M. İ. Erdost, Yay. Haz.). İstanbul: Sol Yayınları.
• Marks, K., & Engels, F. (2018). Komünist manifesto (T. Bora, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Moran, B. (2008). Edebiyat kuramları ve eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Nietzsche, F. (2002). Müziğin ruhundan tragedyanın doğuşu (İ. Z. Eyüboğlu, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Rockmore, T. (2014). Marksizmden sonra Marx:Karl Marx’ın felsefesi (H. Türker, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Türdeş, M. (2004). Felsefe üzerine: Karl Marks-Friedrich Engels. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.