ÇALIŞANLARIN DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERİ AÇISINDAN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2013, Cilt: 27 Sayı: 2, 235 - 252, 19.02.2013

Ali Güllüce , Erdoğan Kaygın

Öz

Çalışma hayatını olumsuz yönde etkileyen unsurlardan birisi olan
tükenmişlik sendromu hem bireysel hem de örgütsel açıdan olumsuz etkilere
sahip bir olgudur. Bu çalışmada, bireyleri fiziksel, zihinsel ve duygusal yönden
olumsuz etkileyen tükenmişlik konusu ele alınmış ve çalışanlarda mesleki
tükenmisliğe iliskin teorik çerçeve çizilmistir. Çalışmada ayrıca Kars ilinde
görev yapan 173 banka çalışanının yasadığı tükenmişlik düzeylerini saptamak,
demografik değişkenler ile tükenmislik düzeyleri arasındaki iliskiyi tespit etmek
ve bu noktadan hareketle tükenme sorununun kaynagını belirleyerek soruna
çözüm önerileri getirmek amaçlanmıstır.
Elde edilen bulgular, uygulanan Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin
demografik değişkenlere göre farklılaştığını ve demografik değişkenlerle
tükenmişliğin alt boyutları arasında bir ilişkinin bulunduğunu göstermiştir. Buna
göre çalışanların tükenmişliklerinin orta düzeyde olduğu, tükenmişliğin alt
boyutları olan duygusal tükenmenin orta düzeyde, kişisel başarının düşük
düzeyde, duyarsızlaşmanın orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Çalışanların bazı
demografik değişkenleri bakımından tükenmişlik düzeylerinin düşük olduğu,
bazı değişkenleri bakımından tükenmişliklerinin orta düzeyde olduğu tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, Kars, Banka Çalışanları, Duyarsızlaşma, Kişisel Başarı Duygusu

Kaynakça

• Alimoğlu, Mustafa Kemal & Dönmez Levent, (2005), “Daylight Exposure and The Other Predictors of Burnout among Nurses in a University Hospital”, International Journal of Nursing Studies 42, 549–555.
• Ardıç, K. & Polatçı, S. (2008), “Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10, 2, 69-96.
• Ardıç, K. & Polatçı, S. (2009), “Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, 21-46.
• Azizoğlu, Öznur & Özyer, Kubilay, (2010), “Polislerde Tükenmişlik Sendromu Üzerine Bir Ampirik Çalışma”, Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, (Prof. Dr. Hasan Işın Dener Özel sayısı), 21, 1, 137-147.
• Barutçu, Esin & Serinkan, Celalettin, (2008), “Günümüzün Önemli Sorunlarından Biri Olarak Tükenmişlik Sendromu ve Denizli’de Yapılan Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış, 8, 2, 541-561.
• Budak, Gülay & Sürgevil, Olca, (2005), “Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama”, D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 20, 2, 95-108.
• Ceyhan, Aydoğan Aykut & Siliğ, Aylin, (2005), “Banka Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri ile Uyum Düzeyleri Arasındaki İlişkiler”, Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 43-56.
• Conrad, David & Kellar-Guenther, Yvonne, (2006), “Compassion Fatigue, Burnout, and Compassion Satisfaction among Colorado Child Protection Workers”, Child Abuse & Neglect 30, 1071–1080.
• D'Alleo, Girolamo & Santangelo, Antonino, (2011), “Organizational Climate and Burnout in Call-Center Operators”, Procedia - Social and Behavioral Sciences 30, 1608 – 1615.
• Dericioğulları, Ayşe & Konak, Şevkinaz & Arslan, Ercan & Öztürk, Bahar, (2007), “Öğretim elamanlarının Tükenmişlik Düzeyleri: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2, 5, 13
• Ehring, Thomas & Razik, Saiqa &, Emmelkamp ,Paul M.G. (2011), “Prevalence and Predictors of Posttraumatic Stress Disorder, Anxiety, Depression, and Burnout in Pakistani Earthquake Recovery Workers”, Psychiatry Research, 185, 161–166.
• Elit, L., Trim, K., Mand-Bains I. H., Sussman, J., Grunfeld, E. (2004), “Job Satisfaction, Stress And Burnout among Canadian Gynecologic Oncologists”, Gynecologic Oncology, 94, 134–139.
• Güllüce, Ali Çağlar & İşcan, Ömer Faruk, (2010), “Mesleki Tükenmişlik ve Duygusal Zeka Arasındaki İlişki”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5, 2, 7-29.
• Kaygın, E. & Naktiyok, A. (2012), “Tükenmişlik ve İş Tatmini Arasındaki İlişki: Akademik Personel Üzerinde Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 16,1, 99-118. Martinussen, M. & Richardsen, A.M. & Burke, R.J. (2007), “Job Demands, Job Resources, and Burnout among Police Officers”, Journal of Criminal Justice, 35, 239–249.
• Maslach, Christina & Goldberg, Julie, (1998), “Prevention Of Burnout: New Perspectives”, Applied Preventive Psychology, 7, 63-74.
• Mohren, Danielle C.L. & Swaen, Gerard M.H. & Kant, IJmert & van Amelsvoort, Ludovic G.P.M. & Borm, Paul J.A. & Galama, Jochem M.D. (2003), “Common Infections and The Role of Burnout in a Dutch Working Population, Journal of Psychosomatic Research, 55, 201– 208.
• Moneta, Giovanni B. (2011), “Need For Achievement, Burnout, and Intention to Leave: Testing an Occupational Model in Educational Settings”, Personality and Individual Differences, 50, 274–278.
• Panagopoulou , Efharis &, Montgomery, Anthony & Benos, Alexis, (2006), “Burnout in Internal Medicine Physicians: Differences Between Residents and Specialists”, European Journal of Internal Medicine, 17, 195 – 200.
• Pelit, Elbeyi &Türkmen, Fatih, (2008), “Otel İşletmeleri İşgörenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri: Yerli ve Yabancı Zincir Otel İşletmeleri İşgörenleri Üzerinde Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10, 1, 117-139.
• Piko, Bettina F. (2006), “Burnout, Role Conflict, Job Satisfaction and Psychosocial Health among Hungarian Health Care Staff: A Questionnaire Survey”, International Journal of Nursing Studies, 43, 311–318.
• Salehi, Moslem & Gholtash, Abbas, (2011), “The Relationship Between Job Satisfaction, Job Burnout and Organizational Commitment With the Organizational Citizenship Behavior among Members of Faculty in The Islamic Azad University –First District Branches, in Order to Provide The Appropriate Model”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 306–310.
• Sane, Mohammad Ali & Devin, Hassan Fahim & Jafari, Rafat & Zohoorian, Zahra, (2012), “Relationship Between Physical Activity and it’s Components With Burnout in Academic Members of Daregaz Universities”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, 4291 – 429
• Soysal, Abdullah, (2010), “Polislerde Tükenmişlik: Bazı Demografik Değişkenler Açısından K.Maraş Emniyet Müdürlüğü’nde Bir Araştırma”, Kilis 7 Aralık Üniversitesi İ.İ.B.F. akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (Prof.Dr. Alaeddin Yavaşça Özel Sayısı), 5580.
• Üngüren, Engin & Doğan, Hulusi & Özmen, Mehmet & Tekin, Ömer Akgün, (2010), “Otel Çalışanlarının Tükenmişlik ve İş Tatmini Düzeyleri İlişkisi”, Yaşar Üniversitesi Dergisi, 17, 5, 2922-2937.
• Zamani Rad, Afsaneh &, Nasir, Rohany, (2010), “Burnout and Career Self Concept among Teachers in Mashhad, Iran”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 7, 464–469. http:www.surveysystem.com/sscale.htm..