AKTİF ÖĞRENMEYİ TEMEL ALAN YAPILANDIRMACI YAKLAŞIMIN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNE YANSIMALARI

Yıl 2006, Sayı: 14, 271 - 285, 04.12.2010

Halil İbrahim Sağlam Ali Sinan Bilgili

Öz

Sosyal bilgiler, ilköğretimdeki en önemli derslerden biridir. Bununla birlikte
öğretmen merkezli öğretim anlayışı, öğrencilerin pasifliği, ezberciliğin sosyal bilgilerle
birlikte anılır hale gelmesi gibi önemli sorunları bulunmaktadır. Bu sorunlar sosyal
bilgiler dersine yüklenen misyonun yerine getirilmesini olumsuz yönde etkilemektedir.
Sosyal bilgiler öğretiminin daha etkili hale getirilmesi konusunda akla yapılandırmacı
yaklaşım gelmektedir. Bu düşünce, 2005-2006 eğitim yılından itibaren, Türkiye'de,
aktif öğrenmeyi esas alan yapılandırmacı yaklaşımın sosyal bilgiler öğretim
uygulamalarında temel alınmasını gündeme getirmiştir. Bu uygulamalarla ilgili
yansımalar ümit vericidir.

Anahtar Kelimeler

Aktif Öğrenme, Sosyal Bilgiler, Yapılandırmacı Yaklaşım

Kaynakça

• AÇIKGÖZ, Kamile Ün. Aktif Öğrenme, Eğitim 'Dünyası Yayınları, KanyılmazMatbaast, İzmir, 2003.
• AKPıNAR, Ercan ve Ömer Ergin. "Yapılandırmacı Kuram ve Fen Öğretimi", Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayl:15, 2004.
• BAGCI- KıuÇ, Gülşen. "Oluşturmacı Fen Öğretimi", Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt: III, 2001.
• CAN, Tuncer. "Yabancı DilOlarak İngilizce Öğretmenlerinin Yetiştirilmesinde Kuram ve Uygulama Boyutuyla Oluşturmacı Yaklaşım", İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbuL, 2004.
• DEMİRCİOGLV, İsmail Hakkı. "Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Oluşturmacı Yaklaşım", Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (Ed., Abdurrahman Tanrıöğen), Lisans Yayınları, İstanbuL, 2005.
• DIJKSTRA, Sanne. "The Integration of Instructiona1 Systems Desing Models and Constructivistic Desing Prenciples", Instructional Science, 25, 1997.
• DOGANAY, Ahmet. "Sosyal Bilgiler Eğitiminin Genel Amaçları Ne Olmalıdır?", Dokuz Eylül Üniversitesi, ı. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Tebliğleri, İzmir, (15-17 Mayıs), 2004.
• DUFFY, Thomas M. & David H. Jonassen. "Constructivism: New Implications for Instructional Technology", Educational Technology, 31/5, 1991.
• ERDEM, Eda ve Özcan Demirel. "Program Geliştirrnede Yapılandırmacıltk Yaklaşımı", Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 23, 2002.
• ERDEM, Mukaddes ve Buket Akkoyunlu. " tıköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Kapsamında Beşinci Sınıf Öğrencileriyle Yürütülen Ekiple Proje Tabanlı Öğrenme Üzerine Bir Çalışma", İlköğretim-Online E-Dergi 1(1),2002.
• FOSNOT, Catherine. "Constnıcfivism: A Psychological Theory of Ll'ilrning", (Ed:C. T. Fosnot), Constructicism: Theory, Perspectives and Praclice, Amsterdal11 Awnw.', Ne\-\' York, Teacher College Press, 1996.
• CÜVEN, Semra. "YilpdandırmJcı Eğihm Yilklaşımına Göre Hazırlanan 2004 ilköğretim Hayat Bilgisi [)~rsi Programının Uygulanmasında Sınıf Öğretmeninin Roli:i", xıv. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Filkliltesi, Denizli, (28-30 Eylül), 2005.
• JONASSEN, David H. "Learning With Media: Restructuring The Debate", Educatioııa[ Technology Research and Development, Volume: 42/2, 1994.
• KARAKAYA, Şerafettin. Eğitimde Program Geliştirme Çalışmalan ve Yeni Yönelimler, Asil Yilyınları, Ankara, 2004.
• KESER, Ömer Faruk. "Fizik Eğititnine Yönelik Bütünleştirici Bir Öğrenme Ortamı Tasarımı ve Uygulaması", KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayıml<ınmamışDoktora Tezi), Trabzon, 2003.
• KOÇ, Gürcli ve Melek DemireL. "Davranışçılıktan Yapılandırmacılığa: Eğitimde Yeni Bir Pilradigma", Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 27, Ankara, 2004.
• ÖZDEN, YükseL. Öğrenme ve Öğretme. Pegem Yayınları, Ankara, 2003.
• ÖZTÜRK, Cemi! ve Dursun Dilek (EdHörler: Cemil Öztürk ve Duı:sun Dilek). "Hayat Bilgisi ve Sosyat Bilgiler Öğretim Programlart", Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi, Pegem Yayınl.arı, Ankara, 2005.
• ÖZTÜRK, Cemil ve Rahmi Otluoğlu. Sosyal Bilgiler Öğretiminde Edebi Ürünler ve Ya2:ılı Materyaller, Pegem A Yayınlan, Ankara, 2002.
• PERKINS, David. "The Many Faces of Construdivism", Educational Leaclership, VoL, 57, Nov., 1999.
• SAFRAN, Mustafa. "Sosyal Bilgiler", Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Milli Eğjtim Bakanlığı Yayınları, (Ağustos-Ey lül), 2004.
• SEMERCİ, Çetin ve Nuriye Semerci. "Oluşturmaolık ve Eleştirel Düşünme", Abant izzet Baysal Üniversitesi X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Bolu, (7-9 Haziran), 2001.
• SEVER, Sedat. Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Anı Yayınları, Ankara, 1997.
• ŞAŞAN, Hasan H. "Yapılandırmacı Öğrenme", Yaşadıkça Eğitim Dergisi, Sayı: 74-75, 2002.
• TEZCi, Erdoğan. "Oluşturmacı Öğretim Tasarım Uygulamasının İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcıiıklanna ve Başarılarına Etkisi", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Elazığ, 2002.
• TEZCi, Erdoğan ve Aysun Gürel. "Oluşturmacı Öğretim Tasanını ve Yaratıcılık", The Turkish Online Journal Of Educational Technology, Cilt; 2, January 2003.
• VON GLASERSFELD, Ernst.. (Ed. M. Larochelle, N. Bednarz ve J. Garrison) "Why Constructivism Must Be Radical ?" ConstructiviSm and Education, Cambridge University Press, New York, 1998.
• YA NPAR-ŞAHİN, Tuğba. "Oluşturmacı Yaklaşımın Sosya] Bilgiler Dersinde Bilişsel ve Duyuşsal Öğrenmeye Etkisi", Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Sayı: 1/2, Aralık 2001.
• YAŞAR, Şefik. "YapısaıCı Kuram ve Öğrenme Öğretme Süreci", Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt8, Sayı: 1-2, (Güz), 1998.
• YURDAKUL, Bünyamin. "Eğitimde Davranışçı!ıktan YapılandırmaCllığa Geçiş İçin Bilgi, Gerçeklik Anlamlandınlmas1", Abant İzzet Dergisi, 4/8, (Haziran), 2004.
• YURDAKUL, Bünyamin. "Yapılandırmacılık", Eğitimde Yeni Yönelimler, (Editör: Özcan Demirel), Pegem Yayınları, Ankara, '2005.