ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERE EBRU YAPMA BECERİSİNİN ÖĞRETİMİNDE VİDEO MODELLE ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ

Yıl 2017, Sayı: 35, 234 - 251, 31.12.2017

Müzeyyen Eldeniz Çetin , Funda Ulugöl

Öz

Bu araştırmanın
amacı zihinsel yetersizliği olan bireylere sanatsal amaçlı yapılan boş zaman
değerlendirme etkinliklerinden ebru yapma becerisinin öğretiminde video modelle
öğretimin etkililiğini araştırmaktır. Bu amaca ulaşmak için, tek denekli
araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama denemeli çoklu yoklama modeli
kullanılmıştır. Ebru yapma becerisinin video model yöntemiyle öğretiminin
etkililiğini değerlendirmek üzere başlama düzeyi, öğretim ve izleme oturumları
düzenlenmiş ve değerlendirme için tek fırsat yöntemi, öğretim oturumlarında ise
tüm beceri yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları zihinsel yetersizliği
olan bireylere,
ebru yapma becerisinin öğretiminde
video modelle öğretimin etkili olduğu, katılımcıların çalışmadan bir, üç ve
dört hafta sonra da ebru yapma becerisini sürdürdükleri görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Zihinsel yetersizlik, zihinsel yetersizliği olan birey, boş zaman etkinlikleri, ebru

EFFECTIVENESS OF VIDEO MODELING ON MARBLING SKILL TEACHING FOR INDIVIDUALS WITH INTELLECTUAL DISABILITIES

Öz

The aim of this research is to investigate the effectiveness of video model teaching in the teaching of the skills to make marbling from leisure time activities for artistic purposes to individuals
with intellectual disabilities. This research was used multiple probe across students design in single subject design. In this research were joined total of three individuals with intellectual disabilities ranging in age from 16 to 18 years, with two girls and one male. This research were organized baseline, acquisition, maintanince sessions. A single opportunity format was used for evaluation. All of the sessions were conducted individually and total task format was used for instruction. The results of the research show that teaching the video model to the students with intellectual disabilities is effective in teaching the skill of making marbling, and that the participants continue their marbling ability one, three and four weeks after the end of the study.

Anahtar Kelimeler

Intellectual disabilities, individual with intellectual disabilities, leisure skills, marbling, instruction with video modal

Kaynakça

• AAIDD(2010). American Association on Intellectual and Developmental Disabilities (AAIDD). https://aaidd.org/intellectual-disability/definition/faqs-on-intellectual-disability#.WJBo1huLTIU
• AAMR (1992). American Association on Mental Retardion. Mental Retardion: Definition, Classification and Systems of Supports. Washington, DC:
• Aktekin, E. , Bayazıt, B. , Çolak, S. , Çolak, T. (2014). Eğitilebilir Zihinsel Engelli Çocukların El Becerilerinin Gelişimine, Kapalı Alan Aktivitelerinin Etkisi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6, 469-477
• Aslan, Y. ve Eratay, E. (2009). Zihin engelli bireylere kumaş üzerine çizilen desene pul işleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Özel Eğitim Dergisi 10(2):1534.
• Aykut, Ç. , Emecen, D. , Dayı, E. ve Karasu, N. (2014) Zihin Engelli Öğrencilere Küçük Grup Öğretimi Sırasında Video İpucu Kullanılarak Zincirleme Becerilerin Kazandırılması, Educational Sciences: Theory & Practice 14(3) 1075-1087
• Bozkurt, F. ve Gürsel, O. (2005). Effectiveness of constant time delay on teaching snack and drink preparation skills to children with mental retardation. Educ. Train. Dev. Disabil. 40(4):394-400.
• Bozkurt, F. ve Tekin-İftar, E. (2003). Zihin özürlü bireylere yiyecek hazırlama becerilerinin öğretimiyle ilgili alanyazın taraması, Özel Eğitim Dergisi 4(2):1-12.
• Cavkaytar, A. (1999). Zihin engellilere özbakım ve eviçi becerilerinin öğretiminde bir aile programının etkililiği, Özel Eğitim Dergisi, 2(3):40-50.
• Çankaya, Ö. ve Eratay, E. (2011). Zihinsel engelli öğrencilere örgü örme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2):11-34.
• Çimen-Öztürk C ve Eratay, E. (2010). Eğitim uygulama okuluna devam eden zihin engelli öğrencilerin öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim program hakkında görüşlerinin belirlenmesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10(2):145-161.
• Demir, H. (1996). Zihin engelli öğrencilere düğme dikme becerilerinin kazandırılmasında model olma ve sözel ipucuyla sunulan bireyselleştirilmiş düğme dikme becerisi öğretim materyalinin etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Türkiye.
• Eratay, E., ve Güler Özkan, A. (2004). Goblen iğne kanaviçe işleme becerisinin kazandırılmasında fiziksel yardım ve sözel ipucu ile sunulan bireyselleştirilmiş öğretim materyalinin etkililiği. XIII. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Bildirileri, Ankara: Kök Yayıncılık. 177-187
• Halisküçük, S. (2007). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere makarna pişirme becerisinin öğretiminde video modelinin etkililiği. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu
• Halisküçük, S. ve Çifci Tekinarslan, İ. (2007). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere makarna pişirme becerisinini öğretiminde video ile model olmanın etkililiği, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 112-128.
• Hofferth, S. L., & Curtin, S. C. (2005). Leisure time activities in middle childhood. In K. A. Moore, & L. H. Lippman (Eds.), What do children need to flourish: Conceptualizing and measuring indicators of positive development. (pp. 95-110). New York, NY, US:
• Karaküçük, S. (2005). Rekreasyon. boş zamanları değerlendirme [Recration. Making use of leisure time], 6. Baskı. Ankara, Turkey: Gazi Kitapevi.
• Karaküçük, S. (2008). Rekreasyon Boş Zamanı Değerlendirme. Ankara: Gazi Yayınevi
• Kaya, S. (2012). Ebru Sanatının Çocuklar Üzerindeki Rolü ve Düzce İstiklal Anaokulu Örneği. Akdeniz Sanat Dergisi, 10, 45-54.
• Kılbaş, Ş. (2004). Rekreasyon Boş Zamanı Değerlendirme. Ankara: Nobel
• Kırcaali- İftar, Gönül ve Tekin, E. (2012). Tek Denekli Araştırma Yöntemleri. Ankara: Türk Psikologları Derneği Yayınları, 2012.
• Köse, E. (2006). Özel eğitim gereksinimi olan çocukların gelişimine seramik eğitiminin etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Türkiye.
• Leyser, Y. ve Cole, K. B. (2004). Leisure preferences and leisure communication with peers of elementary students with and without disabilities Educational implications. Education 124(4):595-604
• MEB. 23937 sayılı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği Resmi Gazete, 18 Ocak 2000 a.
• Mechling, Linda C. (2005).The effects of ınstructor-created video programs to teach students with disabilities: A literature review, Journal of Special Education Technology, 20 (2), 2005, 25–36.
• Oğuz,O. ve Ergenekon,Y. (2001). Zihin Özürlü Bireylerin Okuldan İş ve Mesleki Yaşama Geçiş Sürecinde Bireyselleştirilmiş Geçiş Planlarının Düzenlenmesi, 10.Ulusal Özel Eğitim Kongresi Bildirileri, Antakya-Hatay , Mart-2001 (S.121-126)
• Özokçu, O. (1997). Zihin engelli çocuklara dikiş dikme becerilerinin kazandırılmasında model olma ve sözel ipucuyla sunulan bireyselleştirilmiş öğretim materyalinin etkililiği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Türkiye..
• Paksoy, S. (2003). 8-12 yaş eğitilebilir zihinsel engelli çocukların resimişeğitimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara üÜniversitesi, İstanbul; Turkey.
• Platt, J M. ve Janeczko, d. (1991). Adapting Art Instruction for Students with Disabilities Teaching Exceptional Children. 10-12.
• Salderay, B. (2001). Zihin engelli bireylerle çalışan özel eğitim öğretmenlerinin plastic sanatlar eğitimine ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye.
• Sucuoğlu, Bülbin ve Çifci, İ. (2004). Bilişsel Süreç Yaklaşımıyla Sosyal Beceri Öğretimi. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Topsakal, M. (2004). Zihin özürlü çocuklara oto yıkama becerisinin öğretimine hata düzeltmesi yapılarak gerçekleştirilen eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye.
• Uslu, A ve Shakouri, N. (2012) Zihinsel ve Fiziksel Engelliler İçin Hortikültürel Terapi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12 (1): 134-143
• Vuran, S. (2008). Empowering leisure skills in adults with autism: An experimental investigation on through the most to least prompting procedure. Int. J. Special Educ. 23(1):174-181.
• Vuran, S. (2012). Sosyal Yeterliliklerin Geliştirilmesi. Ankara: Vize Yayınları.
• Yücesoy, Ş. (2002). Zihin özürlü öğrencilere fotokopi çekme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye.