Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi öğrencilerinin işsizlik kaygısı ve girişimcilik eğilimi ilişkisinin incelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 62 - 91, 31.01.2023

Filiz Ölçer Kimzan , Harun Sonmez

https://doi.org/10.51948/auad.1136423

Cited By: 2

Öz

Son zamanlarda sürekli ilerleme halinde olan sanayi ve hizmet sektörlerindeki teknolojik gelişmeler işsizliğin artmasına neden olmaktadır. Artan işsizlik, bireylerin gelirinde azalma, stres ve kaygı düzeylerinde olumsuz etkiye sebep olmaktadır. Yeterli donanım ve niteliğe sahip olan üniversite öğrencileri daha eğitim görürken dahi işsizlik kaygısı yaşamaya başlamaktadır. Ortaya çıkan işsizlik kaygısı da öğrencilerin girişimciliğe bakış açılarını etkilemektedir. Girişimcilik, öğrencilerin iş bulamama durumunda önem kazanan bir kavram olarak ortaya çıkmakta ve böylece iş bulamayan öğrencilerin girişimcilik eğilimi artış gösterebilmektedir. Bu bağlamda mevcut çalışmada, öğrencilerin işsizlik kaygısı ile planlanmış davranışlar teorisindeki değişkenlerin girişimcilik eğilimi üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu amaçla Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sisteminde 2019-2020 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılında öğrenim gören aktif öğrenciler üzerinde araştırma yapılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre, davranışsal inançlar ile kişisel tutum, normatif inançlar ile subjektif normlar, kontrol inancı ile algılanan davranışsal kontrol, kişisel tutum ile girişimcilik eğilimi, subjektif normlar ile girişimcilik eğilimi, algılanan davranışsal kontrol ile girişimcilik eğilimi, işsizlik kaygısı alt boyutları ile girişimcilik eğilimi arasındaki ilişkiler istatistiksel olarak anlamlıdır. İşsizlik kaygısı ile iş deneyimi, cinsiyet, gelir ve medeni durum arasındaki ilişkilerin istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İşsizlik, İşsizlik kaygısı, Girişimcilik, Girişimcilik eğilimi, Planlanmış davranışlar teorisi

Destekleyen Kurum

Bu çalışma yüksek lisans tezinden türetilmiştir.

Proje Numarası

Bu çalışma yüksek lisans tezinden türetilmiştir.

Teşekkür

Bu çalışma yüksek lisans tezinden türetilmiştir.

Kaynakça

• Ajzen, I. (1991). Theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, 179-211.
• Anık, M. ve Özkan, A. (2016). Türkiye'de gençlik ve üniversite ilişkisi: Yapısal sorunlar ve somut öneriler. İş, Güç: The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 18 (2), 176-193.
• Arslan, A. Y. (2015). Eyvah Mezun Olacağız! Aksiyon Haftalık Haber Dergisi, Http://Www.Aksiyon.Com.Tr/Dosyalar/Eyvah-Mezun-Olacagiz_508351.
• Atabay, İ. ve Alamur B. (2016). İşletme ve muhasebe eğitimi alan meslek yüksekokulu öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerinin demografik değişkenlere göre incelenmesi. Global Business Research Congress. 2. İstanbul.
• Avşar, M. (2007). Yüksek öğretimde öğrencilerin girişimcilik eğilimlerinin araştırılması: Çukurova Üniversitesinde bir uygulama, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Beck, A. T. & Emery G. (2006). Anksiyete Bozuklukları ve Fobiler (Çev: Veysel Öztürk). Istanbul: Litera Yayıncılık.
• Biçerli, M. K. (2014). Çalışma ekonomisi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Bozkurt Çetinkaya, Ö. (2011). Dünyada ve Türkiye’de girişimcilik eğitimi: Başarılı girişimciler ve öğretim üyelerinden öneriler. (1.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bridge, S. (1993). Understanding enterprise: Entrepreneurship and small business. UK: Palgrave MacMillan.
• Bruehl, A. L. (2009). General anxiety and academic ındicators as predictors of test anxiety in adolescents. University of Florida Yayımlanmamış Doktora Tezi, Florida.
• Çondur, F. ve Bölükbaş, M. (2014). Türkiye’de işgücü piyasası ve genç işsizlik-büyüme ilişkisi üzerine bir inceleme. Amme İdaresi Dergisi, 47 (2), 77-93.
• Demirel, E.T. ve Dikici, M. (2004). Kültürün Girişimciliğe Etkileri. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi. 2.
• Dursun, S. ve Aytaç, S. (2009). Üniversite öğrencileri arasında işsizlik kaygısı. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28 (1), 71-84.
• Ersoy Kart, M. ve Erdost, H. E. (2008). Unemployment worries among turkish university students. Social Behavior and Personality: An International Journal, 36 (2), 275- 288.
• Erten, İ. (2002). Planlanmış davranış teorisi ile uygulamalı öğretim metodu. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19 (2), 222.
• Fıshbeın, M. & Ajzen, I. (1975). Belief, Attitude, İntention, And Behavior: An İntroduction To Theory And Research. Reading, MA: Addison-Wesley Pub Co.
• Güney, S. ve Çetin A. (2003). Kültürün girişimciliğe etkisi ve Türkiye’de girişimcilik kültürü, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1).
• Gürbüz S. ve Şahin F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kim, K. H.K. (2001). Perceived levels and sources of anxiety of senior nursing students in the clinical setting. The University Of Wisconsin Doktoral Thesis, Milwaukee.
• Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB). (2022). https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/destekler/6312/girisimcilik-destekleri
• Lee, S. M. & Peterson, S. J. (2000). Culture, entrepreneurial orientation and global competitiveness. Journal of World Business. 35 (4), 401-416.
• Lıñán, F. & Chen, Y.W. (2009). Development and cross-cultural application of a specific ınstrument to measure entrepreneurial ıntentions. Entrepreneurship theory and practice. Baylor Unıversity. 1042- 2587.
• Maes J., Leroy H. & Sels L. (2014). Gender differences in entrepreneurial intentions: a tpb multi-group analysis at factor and indicator level. European Management Journal. 32. 784–794.
• O’neal, P.W. (2007). Motivation of Health Behavior. New York: Nova Publishers.
• Onocak, D. (2008). İşsizlik sürecinin bireyler üzerindeki psikolojik ve sosyo- ekonomik etkileri (Sivas Örneği). Cumhuriyet Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas.
• Özden, K., Timurlenk M. S ve Başar S. (2009). Girişimcilik eğilimi: Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Eastern Mediterranean University Fbe Journal, 11/12 (3).
• Özdemir, S., Ersöz, H. Y. ve Sarıoğlu, İ. (2006). İşsizlik Sorununun Çözümünde Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Desteklenmesi. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Özdemir, A. A. (2010). Sosyal Girişimcilik Niyeti ve Girişimcilik-Davranış İlişkisi. S. Besler (Editör), Sosyal Girişimcilik içinde, İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Özgüven, İ. E. (2007). Psikolojik Testler. Ankara: Pdrem Yayınları.
• Sezer Akgün S. (2019). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik niyeti ile işsizlik kaygısı arasındaki ilişki. Sakarya Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Anabilimdalı, Sakarya.
• Sipahi B., Yurtkoru E. S. ve Çinko M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Şahin, Ş. (2008). Beden eğitimi öğretmenlerinin tükenmişlik ve yaşam doyumu düzeyleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin.
• Tekin, A. N. (2015). Üniversite öğrencilerinde işsizlik kaygısı: Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Türk Dil kurumu (TDK). (2020). https://sozluk.gov.tr/
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2019). İşgücü istatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Labour-Force-Statistics-2019-33784
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2021). İşgücü istatistikleri mikro veri seti. https://www.tuik.gov.tr/media/microdata/pdf/isgucu.pdf
• Thompson, J. L. (1999). A Strategic perspective of entrepreneurship. International Journal of Entrepreneurial Behaviour & Research, 5 (6), 279-296.
• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO). (2016). World Employment Social Outlook. Geneva. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/@publ/documents/publication/wcms_443480.pdf
• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO). (2019). World Employment and Social Outlook.Geneva. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/---publ/documents/publication/wcms_670542.pdf
• Wang, C. K. & Wong, P. K. (2004). Entrepreneurial interest of university students in Singapore. Technovation, 24 (2), 163-172.
• Wei-Ta F., Eric Ng, Ching-Ming W. & Ming-Lin H. (2017). Normative beliefs, attitudes, and social norms: People reduce waste as an ındex of social relationships when spending leisure time, Sustainability, 9.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46 (Özel Sayı), 74-85.
• Yurdakul, T. (2006). Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi uygulamalı sanatlar eğitimi bilim dalı seramik eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin işsizlik kaygıları üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.