Türkiye’deki Büyükşehir Belediyelerine Ait Merkez İlçe Belediyelerinin Şehirsel Toponomisi

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 2, 483 - 508, 30.10.2025

Alpaslan Aliağaoğlu , Semra Yılmaz Çildam

Öz

Türk belediyeciliğine 1984 yılında giren büyükşehir belediyeleri birçok ilçe veya alt kademe belediyelerinden oluşmaktadır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, Türkiye’deki 27 büyükşehir belediyesinin metropol ilçe belediyeleri toponimik (yer/yerleşme adları bakımından) olarak ele alınmış ve sınıflandırma yapılmıştır. Çalışma sonunda görülmektedir ki coğrafi özellikler, tarihi faktörler, din gibi özellikler metropol ilçelerin adlarını etkileyen önemli faktörlerdir. Arazi kullanımı, şehrin büyüme yönü, siyasi nedenler ve kültürel yakınlık gibi faktörler de Türkiye’deki büyükşehir belediye adlarını etkileyen başka nedenlerdir. Tüm bu bilgiler ışığında oluşturulan tipoloji ile büyükşehir belediyeleri; yerlerin fiziksel coğrafi özelliklerine bağlı belediyeler, tarih kökenli belediyeler, din sembollü belediyeler ve diğer belediyeler şeklinde sınıflandırılmıştır. Sınıflandırmada fiziksel coğrafi özellikler ve tarihi kökenli adlar sayıca çok, din sembollü belediye isimlerine ise az rastlanmıştır. Ancak bunlar anlam yüklüdür. Bu adlar sayesinde mekân kısmen de olsa muhafazakârlaşmaktadır. Sonuç olarak denilebilir ki zaman-mekân ve kültür (din) üçlüsü yer adlarını belirlemektedir.

Anahtar Kelimeler

Şehir , Toponimi , Büyükşehir merkez ilçe , Belediye adları , Türkiye

A toponymic analysis of the names of metropolitan districts and municipalities encompassing the settlement areas of provincial centers in metropolitan municipalities in Turkey

Öz

Metropolitan municipalities, which entered Turkish municipal governance in 1984, consist of many districts or lower-tier municipalities. This study employs qualitative research methods, examining the central district municipalities of 27 metropolitan municipalities in Turkey from a toponymic perspective and classifying them.The study concludes that geographical features, historical factors, and characteristics such as religion are significant factors influencing the names of central district municipalities. Based on all this information, the typology created classifies metropolitan municipalities into categories: municipalities based on physical geographical features, historically derived municipalities, municipalities with religious symbols, and other municipalities. In this classification, there are many municipalities based on physical geographical features and historically derived names, while names with religious symbols are less common. However, these names carry significant meaning. Through these names, the space becomes somewhat more conservative. As a result, it can be said that the trio of time-space and culture (religion) determines place names.

Anahtar Kelimeler

City , Toponym , Metropolitan municipality names , Türkiye

Kaynakça

• Acar, A. (2024). Büyükşehir belediyelerinin ilçe ve alt kademe belediyeleri üzerindeki inceleme ve uygulamayı denetleme yetkisinin sınırı. http://www.sayistay.gov.tr/dergi/icerik/der26m2.pdf adresinden edinilmiştir.
• Açıkel, A. (2003). Artukabad kazası yer adları (1455-1600). Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 20 (2), 181-202.
• Alagöz, C. A. (1984). Türkiye yer adları üzerine bazı düşünceler. Türk Yer Adları Sempozyumu Bildirileri (11- 13 Eylül 1984 Ankara), Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırmaları Dairesi Yayın No. 60, 17, 11-23.
• Alderman, D. H. (2000). New memorial landscapes in the American South. Professional Geographer, 52 (4), 658-660.
• Aliağaoğlu, A. (2004). Sosyo-kültürel miras turizmi ve Türkiye’den Örnekler. Coğrafi Bilimler Dergisi, 50-64. https://doi.org/10.1501/Cogbil_0000000045
• Aliağaoğlu, A. (2013). Şehirsel Toponimi: Balıkesir ilinde mahalle adları, bir sınıflandırma denemesi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (29), 45-62.
• Aliağaoğlu, A. (2023). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde şehirsel toponimi: bir sınıflandırma denemesi. Eastern Geographical Review, 28 (49), 1-7. https://doi.org/10.5152/EGJ.2023.23063
• Aliağaoğlu, A. & Çetin, S. (2021). 15 Temmuz darbe girişimi deneyiminden sonra Türkiye’de şehirsel toponimi. SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 53, 180-192. https://doi.org/10.35237/sufesosbil.921510
• Aliağaoğlu, A. & Uğur, A. (2016). Osmanlı Şehri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38, 203-226.
• Aliağaoğlu, A. & Uzun, A. (2011). Şehirsel toponimi (hodonimi): Türkiye için bir tipoloji denemesi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 9 (2), 123-133. https://doi.org/10.1501/Cogbil_0000000121
• Aliağaoğlu, A., Yiğit, Y. (2013). Balıkesir’de şehirsel toponimi: cadde adları. Doğu Coğrafya Dergisi, 18 (30), 311-330. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.31330
• Alkan, A. (2017). Siirt ilinin eski köy adları üzerine coğrafi bir inceleme. Türk Coğrafya Dergisi, 68, 63-7.
• And, M. (1963). Köy adları ve halk oyunlarımız. Türk Folklor Araştırmaları,70, 3166-3167.
• Akar, A. (2006). Renge bağlı yer adlandırmalarında Muğla örneği, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 51-63.
• Aker, C. (1960). Muğla’da adlarla ilgili gelenek ve inanmalar, Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, 132, 2178-2179.
• Akkoyun, A. (2020). Osmanlı tarihi (kuruluşundan yıkılışına). İstanbul: Çıra yayınları.
• Aksan, D. (1974). Anadolu yer adları üzerine en yeni araştırmalar. Türk Dil Yıllığı- Belleten, 21-22, 185-193.
• Aksan, D. (1982). Her yönüyle dil (ana çizgileriyle dilbilim). Ankara: TDK Yayınları.
• Akyol, M. (2007). Sakarya’da 17 Ağustos 1999 depremi sonrasında kurulan yeni yerleşim alanları. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Arifoğlu, Y. (2020). Adlandırma, toponimi ve Anadolu’nun Türkleşmesindeki adlandırma geleneği. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, 46, 123-134. https://doi.org/10.17498/kdeniz
• Asımgil, B. (2018). İzmir’de kentsel kimlik bileşenlerinden cadde ve sokakların toponimisi ve milliyetçi, etnik izlerin sosyal yapı oluşumuna katkıları. Trakya University Journal Of Engineering Sciences, 19 (1), 21-36.
• Ayhan N. (2013). İktidarın kamuya yansıma biçimleri üzerinden sokak adlandırmalar: Bişkek kenti toponimi denemesi. Global Media Journal Turkish Edition, 3 (6), 25-45.
• Azaryahu, M. (1986). Street names and political identity: The case of East Berlin. Journal of Contemporary History, 21, 581-604.
• Azaryahu, M. & Kook, R. (2002). Mapping the nation: street names and Arab- Palestinian identity: three case studies. Nations and Nationalism, 8 (2), 195-213.
• Azaryahu, M. (2011). The critical turn and beyond: the case of commemorative street naming. ACME: An International E-Journal for Critical Geographies, 10 (1), 28-33.
• Bachelard, G. (2017). Mekânın poetikası, (Çev. A. Tümertekin). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Badıllı, S. (2020). Şanlıurfa ili Haliliye, Karaköprü, Eyyübiye ilçelerindeki köy yerleşmelerinin toponimik analizi. Harran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Belen, F. (2020). Türk Kurtuluş Savaşı. İstanbul: Yeditepe Yayınevi.
• Bozdoğan, S. & Benek, S. (2022). Kamusal alanların ideolojik kurgusu: bir eleştirel toponimi denemesi. Coğrafi Bilimler Dergisi/ Turkish Journal of Geographical Sciences, 20 (2), 550-579. https://doi.org/10.33688/aucbd.1137487
• Bulut, S., Oral, M., Albarak, O. & Bıçakcı, C. (2018). Giresun ili Espiye ilçesi meskûn yer adları üzerine bir inceleme. Tarih Okulu Dergisi (TOD), XXXVII-2, 753-811. https://doi.org/10.14225/Joh1496
• Caferoğlu, A. (1965). Aydın ili ağızlarından örnekler etnografya bakımından özellikleri. Belleten, 13, 1-28.
• Cangür, A. (2013). Batı Anadolu’da “efelik ve eşkıyalık” türküleri ve hikâyelerinin edebi yönden incelenmesi Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İzmir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Cohen, S. B. & Kliot, N. (1992). Place-names in Israel's Ideological struggle over the administered territories. Annals of the Association of American Geographers, 82 (4), 653-680.
• Çetin, R. & Şentürk, A. (2019). Eleştirel kentsel toponimi ve prestijli mekânlar yaratmada kentsel isimlerin kullanılması: Fikirtepe örneği. Megaron, 14 (1), 133-144.
• Çetinkaya, A. (2002). Kayseri-Talas, Ali Sait Paşa ve Kazım Paşa sokakları geleneksel yerleşim dokusunun analizi, değerlendirilmesi ve koruma geliştirme önerisi. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Çildam, S. Y. (2018). Şehirsel toponimi: cadde adları, Bandırma örneği. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 61,1-25.
• Çildam, S. Y. (2019). Toponimi (yer adları) açısından Siirt’te mahalle adları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23 (4), 1443-1458.
• Demirtaş, E.,Yıldız, M. & Edi, A. (2021). Eleşkirt (Ağrı) çevresindeki köy yerleşmelerinin adlarının değişim süreci ve toponimik analizi. EKEV Akademi Dergisi, 87, 97-116.
• Deniz, T. & Ersöz, D. (2020). Safranbolu city place names: Space, identity and culture. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 42, 527-542. https://doi.org/10.32003/igge.700309
• Döşemealtı. (2010). Dünden Bugüne Antalya (I.Cilt). Antalya: Kutlu Avcı Ofset
• Egli, J. J. (1894). Der Volkergeist in den geographischen namen. Leipzig.
• Erdentuğ, A. & Burçak, B. (1998). Political tuning in Ankara, a capital, as reflected in its urban symbols and ımages. International Journal of Urban and Regional Research, 22 (4), 589-601.
• Erkınay, T. H. K. (2019). Mardin de değiştirilen yer adları üzerine bir tasnif denemesi. TYB Akademi, 9 (25), 65-84. Eklemezler, S. A. (2023). Çok kültürlü bağlamda (kuzey Makedonya’da) yer adları. Erdem Dergisi, 84, 1-26. https://doi.org/10.32704/erdem.2023.84.001
• Elbir, B. & Tarhan, R. (2022). Şehzadelerin sancağa çıktığı dönemde ve sonrasında Manisa’da hamilik olgusunun yansımaları. T. Kahraman, A. G.Atakan ve B. Şahiner (Eds.). Manisa Akademik Araştırmalar Işığında içinde (s.49-61). (3.Cilt). Berkan Yayınevi.
• Elmastaş, N., Günal, V. & Şahinalp, M. (2013). Bitlis İli köy adlarına coğrafi açıdan bir yaklaşım. O. Belli & V. E. Belli (Ed.). VII. Uluslararası Van Gölü Havzası Sempozyumu içinde. 576-577. Rota Ofset.
• Ercenk, G. (2010). Dünden bugüne Döşemealtı ve su saklama yapıları. Antalya: Atso Yayını
• Erikan, C. (2019). Kurtuluş Savaşı Tarihi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Erinç, S. (1986). Ekzonimler konusunda bir araştırma: Ege adalarının Türkçe adları. İ. Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülteni, 2 ( 3), 21-25.
• Erinç, S. (1989). Güneydoğu Avrupa’da Türkçe ekzonimler. İ.Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülteni, 6, 9-13.
• Erpolat, M. S. (1994). XVI. yüzyılın başlarında Ergani, Çermik, Siverek ve Ruha Sancakları’ndaki yer adları. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Konya. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Erzen, J.N. (2019). Üç Habitus, Yeryüzü, Kent, Yapı (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Erzen, J. N. (2021). Kent Yaşam. Ankara: İdealkent.
• Gill, G. (2005). Changing symbols: The renovation of Moscow place names”, The Russian Review, 64, 480–503.
• Gönen, S. (2007). Efsanelere göre insan adlarından kaynaklanan yerleşim yeri adları ve Beyşehir adı. Selçuk Üniversitesi Fen–Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, 17, 257-266.
• Görgeç, C. (2023). Manavgat yerleşim yeri adlarının toponimi açısından incelemesi. Journal of Turkish World Studies, 23 (2) Kış – Winter, 353-398. https://doi.org/10.32449/egetdid.1313754
• Gümüşçü, O. (2002). XVI. Yüzyıl Anadolu’sunda Oğuz Boy adlı yerleşmeler, Türkler. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• Gümüşçü, O. (2014). Tarihi coğrafya kavramlar-tarihçe-kaynaklar-mekân-metot. İstanbul: Yeditepe Yayınevi.
• Gümüşçü, O. & Yiğit, İ. (2020). Toponimiye mührünü vuran Selçuklular: 1/200.000 Ölçekli Türkiye topografya haritalarındaki han ve kervansaray adlı/ekli yer ve yerleşme isimleri üzerinden bir değerlendirme. Selçuklu Medeniyeti Araştırmaları Dergisi (SEMA), 5, 97-109. https://doi.org/10.47702/sematr.2020.6.
• Günal, V., Şahinalp M. S. & Güzel, A. (2011). Coğrafi ortamın şehirsel mekân adlarına etkisi: Şanlıurfa şehri örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), 463-508.
• Günal, V. (2012). Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. Marmara Coğrafya Dergisi, 25,171-197.
• Güner, İ. (2001). Ülke adlarının kaynakları üzerine bir araştırma. Türk Coğrafya Dergisi, 37, 23-46.
• Güner, İ. & Ertürk, M. (2004). Türkiye il merkezi kent adlarının kaynakları üzerine bir araştırma. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 39-62.
• Gündüz, A. (2008). 1526 Tarihli tahrir defterine göre Antakya ve çevresindeki Türkçe yer adları hakkında bir değerlendirme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (9), 141-160.
• Gülensoy, T. (1995). Türkçe yer adları kılavuzu. Ankara: TDK Yayınları.
• Güler, İ. (1992). XVIII. yüzyılın ilk yarısında Sinop (idari taksimat ve ekonomik tarihi). Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Hall, T. (2001) Urban geography (2nd edition). Routledge.
• Hammer, J.V. (2013). Osmanlı tarihi. İstanbul: Kamer Yayınları.
• Hansen, V. (2012). Silk Road: a new history. Oxford University Press.
• Hargreaves, R. & Holland, P. (1991). Street and Precincts. New Zealand Journal of Geography, 1, 1-6.
• Harvey, D. (1997). Postmodernliğin Durumu. Metis.
• Horsman, S. (2006). The politics of toponyms in the Pamir mountains. Area, 38.3, 279–291.
• Howard, D. A. (2001). The history of Turkey. Greenwood Press.
• Nihal, H., Naci, A. (1928). Anadolu’da Türklere ait yer isimleri. Türkiyat Mecmuası, II (246), 243-259.
• İbret, Ü. (2003). Çankırı’daki köy adları üzerine coğrafi açıdan bir inceleme. Marmara Coğrafya Dergisi, 7, 53-80. Jones, E. (1965). Human geography. Chatto&Windus.
• Kara, B. (2012). Kentler açısından mekânın toplumsallığı ve yer isimlerinin siyasal yapıya göre değişimi: Niğde örneği”, Zeitschrift für die Welt der Türken, Journal of World of Turks, 4 (1), 149-163.
• Karaağaç, S. & Bulut, İ. (2021). Yazıhan İlçesi’nde (Malatya) yer ve mevki adlarının coğrafi kaynakları, III. Uluslaraarsı Coğrafya Eğitimi Kongresi Bildiri Kitabı içinde, 455-475.
• Karaboran, H. (1982). Folklor Açısından Yukarı Çukurova, Hatay-Maraş Çöküntü Hendeğinde Mevkii Adları. II. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, 265-273.
• Karadeniz, V. (2018). Erzincan ilindeki idari yerleşmelerin toponimik açıdan sınıflandırılması. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), 181-197. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erzisosbil/issue/41970/505783 adresinden edinilmiştir.
• Kaya, B. (2019). Tomarza ilçesi köy adları üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 5 (11), 884 – 896.
• Kayserili, A. (2015). Erzurum Şehri’nde yer adları üzerine bir deneme. S. Zaman ve O. Çoşkun (Eds.) Coğrafyaya Adanmış Bir Ömür Prof. Dr. Hayati Doğanay içinde (s.653-668). Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• Kayserili, A. (2016). Bir toponimi araştırması: Ağrı’da yer adları. Turan-sam 8 (Special), 21-29.
• Keleş, D. (1996). Türk adbilim bibliyografyası. Hacetepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Keleş, R. & Hamamcı, C. (1998). Çevrebilim (3. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
• Kılıç, S. (2019, Eylül, 26-28). Yer adı biliminde yeni bir araştırma alanı: arkeotoponimi. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları Sempozyumu’nda sunulmuştur. Van, Türkiye.
• Kıral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analiz Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 170-189.
• Kinross, L. (1977). The Ottoman centuries: the rise and fall of the Turkish emphire. New York: Morrow Ouill Paperbacks.
• Koca, N. & Yazıcı, H. (2011). Afyonkarahisar ilindeki idari yerleşmelerin toponimik sınıflandırılması. Türk Coğrafya Dergisi, 56,1-10.
• Koca, S. (2016). Türkiye Selçukluları tarihi. Ankara: Berikan Yayınevi.
• Konyaaltı. (2016). Konyaaltı Belediyesi faaliyet raporu.
• Köksal, S. (2019). Kayseri ili yer adları: kimlik, kültür ve mekân. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Balıkesir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Köprülü, F. (1925). Oğuzların muhaceret yollarıyla iskân sahalarındaki bilumum coğrafî isimler ve bilhassa köy isimleri. Türkiyat Mecmuası, 1, 185-211.
• Köprülü, M. F. (1992). The origins of the Ottoman Empire (Ed.G.Leiser). State University of New York Press. Liggett, H., Perry, D. C. (1995). Spatial practices. Sage
• Light, D. & Young, D. (2014). Habit, memory, and the persistence of socialist-era street names in postsocialist Bucharest, Romania. Annals of the Associaton of American Geographers, 104 (3), 668-685. Lynch, K. (1960). The ımage of the city. The M.I.T. Pres.
• Narin, R. & Konukçu, E. (2013). Serdivan Tarihi. İstanbul: Sakarya Serdivan Belediyesi.
• Ocak, A.Y., Peker, A. U. & Bilici, K. (2006). Anadolu Selçukluları ve Beylikler Dönemi. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Ocak, İ.Z. & Tanyeli, G. (2015). Erzurum Tabyaları ve Koruma Sorunları. 5. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu, 2, 59-74. Zafer Medya Grup.
• Orhan, F. & Dönmez, H. İ. (2023). Erzincan’ın şehirsel toponimisi ve şehir kimliği üzerindeki etkisi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cumhuriyet Özel Sayısı, 230-246.
• Önal, A.G. & Şenel, M. (2016). Yer adları (toponimi) açısından Divanü Lûgati’t-Türk. Karadeniz, (32) 64-74. doi: 10.17498/kdeniz.279673
• Öz, S. (2007). Evliya Çelebi seyahatnamesine göre Anadolu’da yer adları. Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Özçağlar, A. (2016, Ekim, 13-14). Büyükşehir Belediyeli illerde kır ve kent nüfusunun tespiti mümkün mü? TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu. Ankara, Türkiye.
• Özçağlar, A. & Karabacak, K. (2016). Büyükşehir Belediyeli illerle birlikte ortaya çıkan merkez ilçe ve il merkezi sorunsalı. Memleket Siyaset Yönetim (MSY),11 (25), 1-30.
• Özergin, M. K. (1985). İpek Yolu. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• Özüçetin, Y. (2004). Milli mücadele içerisinde “19 Mayıs 1919”. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 65-74.
• Özüpekçe, S. (2021). Bir şehirsel toponimi araştırması: Kilis’te cadde ve sokak isimlerinin sınıflandırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 1-23.
• Öztuna, Y. (2019). Kısa Osmanlı tarihi (1.Baskı). İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Özkan, M. & Yoloğlu, A.C. (2005). Bir bellek projesi olarak sokak isimlendirmesi: Ankara Örneği, Planlama, 34, 54-62.
• Özakman, T. (2015). Atatürk Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet kronolojisi. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Parlak, G. (2014). Gaziantep ili yer adları üzerine bir inceleme. Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Polat, E. & Koday, Z. (2020). Ardahan merkez ilçe’ de yerleşme adları. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 12 (45), 1-5.
• Polat, S., Gür, M.,Şahin, ., Şimşek,Z., Yıldız, T., karasu, B.M., Yirmibeş, A.(2021). Meydanlarının kamusal yaşama katkısı üzerine: bursa – kestel kent meydanı tasarımı ve yeraltı otoparkı uygulama projesi. Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi (ISTD), 2(2), 141-163.
• Polonen, E. (2008). The city-text in post-communist Budapest: street names, memorials, and the politics of commemoration. Geo Journal, 73, 219-230.
• Psomiades, H. J. (2000). The eastern question, the last phase: a study in Greek-Turkish diplomacy. Pella. Rusu, M.S. (2019). Shifting urban namescapes: street name politics and toponymic change in a Romanian(ised) city Mihai Stelian Rusu. Journal of Historical Geography, 65, 48-58.
• Salvini, M. (2006). Urartu tarihi ve kültürü (Çev. B. Aksoy). İstanbul: Arkeoloji Sanat Yayınları.
• Sarı, C. (2007). Doğal ve kültürel coğrafya özellikleri açısından Beyşehir İlçesi’nde yerleşme adlarının sınıflandırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 487-501.
• Savage, V.R. & Yeoh, B. S. A (2004), Toponymics a study of Singapore street names (2 nd edition). Eastern University Pres.
• Siyavuş, A.E. (2023). Şehirsel toponimi: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Burdur şehri mahalle isimleri üzerinden bir değerlendirme. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cumhuriyet Özel Sayısı, 202-214. https://doi.org/10.53568/yyusbed.1348908
• Süme, M. (2018). Türklerde yer adı verme geleneği ve Oğuz boylarının Bolu’daki izleri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 263-291. https://doi.org/10.11616/basbed.v18i38800.459483.
• Schuppener, G. (2019). Multiple place names and their political aspects on the territory of the former Czechoslovakia. H.Bayer, M. Brenzinger & T.D. Plessis (Eds.) In Critical toponymy Place names in political, historical and commercial landscape (1.baskı, s.1-15). Cambria.
• Şahin, İ. (2007). Türkçe yer adlarının yapısı üzerine. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 32, 1-14.
• Şahin, G. (2010). Türkiye’de yapılmış toponimi çalışmaları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 134-156.
• Taşçı, H. (2014). Şehir, mekan, meydan. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Tekeli, İ. (2009). Modernizm, modernite ve Türkiye’nin kent planlama tarihi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Telli, B. (2018). Yer adları üzerine bir değerlendirme: Adıyaman ili Gölbaşı İlçesi örneği. Turkish Studies, 13(12), 507-526. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13694
• Tosun, İ.,& Koç, A. (2018). Tunceli ili adlarının köken, yapı ve anlamları. Turkish Studies, 12 (34), 411-421. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.12596
• Tucker, Erica L. (2008). Renaming capital street: Competing visions of the past in Post- Communist Warsaw, City & Society, 10, (1), 223-244.
• Tunçdilek, N. (1985). Türkiye’de relief şekilleri ve arazi kullanımı, İstanbul
• Tunçel, H. (2019). Van’dan örneklerle Türkiye’de yer değişiklikleri. Z. Taştan, M. Zeki Duman & G. Yılmaz (Eds). Sosyal Bilimlerde Akademik Araştırmalar içinde (s.35-60). Hiper Yayınları.
• Tunçel, H. (2000). Türkiye’de ismi değiştirilen köyler. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 23- 34.
• Tuğluk, M. E. & Özfidan, F. (2022). Batman ili mahalle, bulvar, cadde ve sokak adları üzerine bir değerlendirme. Folklor Akademi Dergisi. 5 (2), 496 – 530. https://doi.org/10.55666/folklor.1142308
• Tuğuz, Z. (2023). Toponimlerin değişmesinde semantik faktörler. Ad Bilimi Araştırmaları (s.291-310). Efe Akademi Yayınları.
• Türk, O., Koç, F. (2023). Adıyaman ili merkez ilçesi köy adlarının semantik ve morfolojik tasnife göre değerlendirilmesi. Hikmet-Akademik Edebiyat Dergisi, 9 (18), 334-352. https://doi.org/10.28981/hikmet.1206009 Umar, B. (2000). Karadeniz Kapadokya’sı (Pontos). İstanbul: İnkılap Yayınları.
• Vardar, B. (2022). Açıklamalı dilbilim terimleri sözlüğü. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Wideman, T. J. & Masud, J. R. (2017). Assembling “Japantown” A critical toponymy of urban dispossession in Vancouver, Kanada. Urban Geography, 39 (4), 493–518. https://doi.org/10.1080/02723638.2017.1360038
• Woodman, P. (2014). The interconnections between toponymy and identity. Review of Historical Geography and Toponomastics, 9 (17-18), 7–20.
• Yasak, Ü. & Sıtmaç, C. (2014). Uşak Şehrinde Cadde ve sokak isimlerinin hodonomik analizi. International Journal of Geography and Geography Education, 52, 52-70. https://doi.org/10.32003/igge.1421026
• Yavuz, S. & Şenel, M. (2023). Yer adları (toponim) terimleri sözlüğü. Turkish Studies, 8 (8), 2239-2254. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.5504
• Yavuz, E. (2013, 05 Kasım). The Industrial Revolution And Consequences, 05.11.2025 tarihinde http://docs.neu.edu.tr/staff/erdal.yavuz/?C=M&O=A adresinden edinilmiştir.
• Yeoh, B. S.A. (1992). Street names in colonial Singapore. Geographical Review, 82 (3), 313-322.
• Yıldırım, N. (2018). Antiocheia’dan Antakya’ya bir kent adının serüveni üzerine analizler. Cappadocia Journal of History and Social Sciences, 10, 150-162. https://doi.org/10.18299/cahij.189
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, C. (Ed). (2013). İlkçağdan Cumhuriyete Canik. Samsun: Canik belediyesi Kültür Yayınları, No:3
• Yılmaz, C. & Kaya, M. (2018). Bir mikrotoponimi denemesi; Sinop Ayancık’ta Zingal Orman İşletmesi’nin yer adlarına etkisi. Doğu Coğrafya Dergisi, 39, 149-164.
• Yusifov, Y. & Kerimov, S. (2017). Toponiminin esasları üzerine bir inceleme. (S.Yavuz, Çev.). Ankara: ASOS yayınları.
• Yumuşak, S. (2017). Nevşehir yöresi yer adları ve bunlar hakkındaki anlatmalar. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Nevşehir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Yüregir boyu. (2013). Türk İslam Ansiklopedisi içinde (52-53) (44 Cilt). İSAM Yayınevi.
• Zelinsky, W. (1962). Generic terms in the place names of the Northeastern United States. P.L.Wagner & M.W.Mikesell (Eds.). Readings in cultural geography (129–156) içinde. The University of Chicago Pres.