Coğrafi Bilimler Dergisi

Coğrafi Bilimler Dergisi (CBD); coğrafyanın tüm dallarını ilgilendiren konularda gerek coğrafya disiplinine gerekse diğer disiplinlere mensup araştırmacıları bir araya getirerek, bilgi üretimi ve paylaşımı ile bilimsel çözüm üretimi sağlayarak, coğrafi bilimler alanındaki çalışmalara ulusal ve uluslararası düzeyde katkı yapmayı amaçlamaktadır.

Coğrafi Bilimler Dergisi (CBD), Ankara Üniversitesi, Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin yayın organı olup, 2003 yılından itibaren hakemli olarak yılda iki sayı halinde yayımlanmaktadır.

Dergide Coğrafyanın tüm dallarını ilgilendiren konularda gerek coğrafya disiplinine gerekse diğer disiplinlere mensup araştırmacılar tarafından hazırlanmış orijinal makaleler yayımlanmaktadır. Coğrafi Bilimler Dergisi’nin yayın politikası; başta yeni bilimsel yöntem ve teknikler uygulanarak araştırma ve incelemeye dayalı bulgular elde edilmiş makaleler olmak üzere, ampirik ve derleme türü (model önerileri, literatür incelemeleri ve tartışmalar) makaleleri yayımlamaktır. Makaleler dışında kitap eleştirisi veya değerlendirmesi, kongre veya sempozyum raporları, araştırma raporları ile ilgili haberler de dergide yer alabilir.

Dergiye gönderilecek yazıların Editörler Kurulu’nun onayından geçmesi gerekmektedir. Ayrıca yazılar en az iki hakem tarafından değerlendirilir ve hakemlerden basılabilir görüşü alması şartıyla yayımlanır. Hakemlerden ve editörden yayımlanabilir görüşü alamayan makaleler yayınlanamaz. Çalışmanın, toplam 25 sayfadan fazla olmamasına özen gösterilmelidir (ana metin, referanslar, çizelge-şekiller ve fotoğraflar dahil). Dergide yayınlanan makalelerin sorumluluğu yazarına aittir. Yazarlar dergiye makale gönderirken, söz konusu çalışmalarının daha önce başka bir bilimsel yayın organında basılmamış veya basılmak üzere gönderilmemiş olduğunu kabul etmiş sayılır. Buna bağlı olarak makale değerlendirme sürecini daha verimli kullanabilmek ve derginin bilimsel kalitesini artırmak için yazarların belirtilen makalenin biçim özelliklerine uymaları zorunludur. Diğer taraftan aynı gerekçeyle makalenin yapısı ile ilgili olarak yazarların makalenin yapısal özelliklerine uymaları önerilmektedir.

Dergimizin hedef kitlesi; Coğrafya bilimi alanında çalışan profesyoneller, uzmanlar, akademisyenler, araştırmacılar, uzmanlık ve doktora öğrencileri ile coğrafya bilimi alanında eğitim gören lisans ve lisansüstü öğrencilerinden oluşmaktadır.

NOT: Dergimizde sürekli makale kabulü sağlanmakta olup, makale gönderimi için herhangi bir zaman sınırlaması bulunmamaktadır.

Coğrafi Bilimler Dergisi’ne gönderilecek makaleler "Örnek Makale Şablonu"na göre hazırlanmalıdır. Örnek Makale Şablonu üzerinden makale hazırlanırken; Giriş sekmesinde yer alan stiller bölümünden yararlanmaları yazarlara tavsiye edilir.
Örnek Makale Şablonunu indirmek için tıklayınız.

A. MAKALENİN BİÇİM ÖZELLİKLERİ

1. SAYFA YAPISI: Makalenin sayfa yapısı üst, sol, sağ ve alt boşluk 2,5 cm. olarak ayarlanmalıdır. Makaleler, PC ortamında, MS Word.doc formatında, 11 punto Times New Roman karakteri ile 1,25 satır olarak hazırlanmalı, paragraf arası 6nk olarak verilmeli, paragraflarda ilk satır girintisi ise 1.25 cm. olarak ayarlanmalı, metin içerisinde tablo ve şekiller dahil koyu karakterlere yer verilmemelidir. Sayfa sayısı 30 sayfayı aşmamalıdır.

2. MAKALENİN BAŞLIĞI: Bir okuyucunun makale ile ilgili ilk olarak başlıkla ilişki kurduğu göz önünde tutulursa başlığın makalenin amacını ve sınırlarını tam olarak yansıtan niteliğe sahip olması çok önemlidir. Bu doğrultuda makale başlığı çok uzun olmamalı ve 10 kelimeyi geçmemesine özen gösterilmelidir. Makalenin başlığı, Times New Roman karakterinde kalın, sola yaslı 16 punto ve küçük harflerle yazılmalıdır (sözcüklerin baş harfleri büyük). Makale Türkçe ise İngilizce, İngilizce ise Türkçe ikinci bir başlık yazılmalıdır. Bu ikinci başlık kalın, Times New Roman karakterinde, sola yaslı ve sadece ilk sözcüğün ilk harfi büyük (özel isimler hariç) 14 punto olmalıdır. Başlıkların paragraf boşlukları üst ve alt 6nk. olarak ayarlanmalıdır. İlk başlıktan sonra sadece yayınlanması kabul edilen makalede yer almak kaydıyla, yazar adı, unvansız, 12 punto, normal ve sola yaslı, Times New Roman karakterinde yazılmalı, yazar(lar)ın kurum ve ORCID bilgileri dipnotta Times New Roman karakterinde normal, 9 punto ve sola yaslı olarak belirtilmelidir. Makalede bir iletişim/sorumlu yazar belirlenmeli ve ilk sayfanın altına şablonda olduğu gibi iletişim yazarının e-posta adresi 9 punto ve sola yaslı olarak verilmelidir.

3. ÖZ/ABSTRACT: Makalede Türkçe ve İngilizce hazırlanmış öz bulunmalıdır. Bilindiği üzere öz, makalede önemsiz ayrıntıların atlanarak çalışmanın konusu, amacı, yöntemi, veri derleme aracı/araçları ve teknikleri, analiz türü ve bulguların ya da sonuçların sunulduğu bir nitelik taşımaktadır. Bu nedenle öz, makalenin amacını, veri kaynaklarını, bulgularını ve sonuçlarını içermelidir. Öz, 150 sözcüğü geçmemelidir. Yazılacak özetler, tek paragraf, italik, 10 punto, Times New Roman karakterinde olmalıdır. Sadece Özet başlıkları, özet metninin başında koyu ve italik olarak yazılmalı, ayrıca beş anahtar kelime verilmelidir.

4. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Yayımlanan makalelere yer veren indeks ve öz (abstract) veri tabanlarında anahtar sözcükler ulaşımı kolaylaştırmaktadır. Veri tabanları üzerinde yapılacak taramalardan rasyonel bir biçimde sonuçların alınabilmesi amacıyla anahtar sözcükler doğru verilmelidir. Çalışmanın uygulandığı coğrafi alan/bölge en sonda yer almalıdır. 5 anahtar sözcük verilmelidir.

5. METİN BAŞLIKLARI: Makalelerde kullanılacak başlıklar 11 punto Times New Roman karakterinde sadece ilk harfleri büyük, sola yaslı, paragraf girintisi 1.25 cm, üst ve alt boşlukları 6 nk. olacak, Giriş ve Sonuç dahil örnekteki gibi şekillendirilecek ve numaralandırılacaktır. (Şablonda verilen başlıklar ve makalenin yapısal özellikler ile ilgili açıklamalar yazarlara öneri niteliğindedir). Çalışmanın alt hedeflerine / hipotezlerine uygun olarak alt başlıklar kullanılabilir. Alt başlıklar paragraf girintisi 1.25 olacak şekilde, ilk harfleri büyük olarak verilmelidir.
Örnek metin şablonunda “Stiller” bölümü metin şablonuna göre düzenlendiği için başlıklar, çizelgeler, şekiller ve fotoğraflar, paragraf, notlar, kaynaklar bu kısımdan da yararlanılarak düzenlenebilir.

6. METİN ALANI: Metin alanı, Times New Roman yazı tipinde, 11 punto büyüklüğünde, 1,25 satır aralığında, paragraf girintisi sadece ilk satır 1.25 cm, üst ve alt boşlukları 6 nk. olacak şekilde ve iki yana yaslı olarak yazılmalıdır. Özet ve kaynakça hariç metin alanındaki kelime sayısı 5000-10000 aralığında olmalıdır.

7. ŞEKİL VE ÇİZELGELER: Makaledeki şekil, harita ve fotoğrafların bilgisayar kayıtları, kaliteli basıma uygun yüksek çözünürlükte olmalı, makalede metin içerisine yerleştirilmeli ve baskı aşamasında orijinalleri de makaleyle birlikte gönderilmelidir. Kullanılan her harita, çizelge, fotoğraf, grafik ya da şekil için metin içinde gönderme yapılmalıdır. Çizelge başlıkları çizelgenin üstüne, çizelge kaynağı ise altına verilmeli, çizelgeler örnekteki gibi şekillendirilmeli, kesinlikle dikey çizgiler, renklendirme ve gölgelendirme kullanılmamalıdır. Çizelgeler içerisinde koyu karakterlere yer verilmemelidir. Çizelge ve şekil açıklamalarında sadece ilk kelimenin baş harfi büyük, diğerleri küçük harflerle yazılmalıdır. Çizelge içerisindeki metinlerde de aynı kural geçerlidir. Tüm tablolar “Çizelge”; tüm grafik, harita ve çizimler “Şekil” olarak; fotoğraflar “Foto” olarak adlandırılmalıdır. Şekil ve fotoğraf isimleri (açıklamalar dahil) şeklin ya da fotoğrafın altında verilmelidir. Tüm şekil, çizelge ve fotoğraf adları 9 punto, Times New roman karakterinde olmalı, numaralandırmalardan sonra nokta verilmelidir. Çizelge, şekil ve fotoğraf kaynakları 8 punto olarak ayarlanmalıdır. Şekil, çizelge ve fotoğraflar ortalı; şekil, çizelge ve fotoğraf yazıları ile kaynak yazıları ise şeklin başlangıç yerine hizalı olmalıdır.

8. NOTLAR: Notlar bölümü açılacaksa: Yazarlar dipnotları, referanslar yada varsa teşekkür bölümünden önce “Notlar” başlığı altında vereceklerdir. Notlar, Times New Roman karakterinde 9 punto yazılacak ve satır girintisi verilmeyecektir.

9. TEŞEKKÜR ve BİLGİLENDİRME: Teşekkür bölümü açılacaksa: Bu bölümde yazar(lar), çalışmanın hazırlanması sürecinde yardım almış oldukları kişilere; çalışmaya parasal destek sağlayan kişi, kurum ya da kuruluşlara; ya da verilerin kullanılmasına izin veren kişi, kurum ya da kuruluşlara teşekkür edebilir. Bu not, çalışma metninin bitiminde ama referanslardan önceki kısımda yer almalıdır.

10. ATIF VE REFERANSLAR: Çalışmada, yapılan alıntıların ve yararlanılan kaynakların belirtilmesi gerekmektedir. Kelime sayısı 40'dan az ise alıntılar tırnak içinde verilmelidir. Kelime sayısı 40'dan fazla ise alıntılar ayrı bir paragrafta, tırnak kullanılmaksızın, paragraf başı yapıldıktan sonra soldan 2 cm., sağdan 2 cm. bırakılarak, düz ve 10 punto yazılmalı, ardından nokta konulmalıdır.

NOT: Metin içi göndermeler ve kaynakça aşağıda belirtilen kurallarına uygun olarak düzenlenmeli ve kaynakça alfabetik düzende verilmelidir.

Sadece metin içerisinde belirtilen çalışmalara bu bölümde yer verilmelidir. Bu bölümde, eksik (metinde belirtilmiş ancak referanslar kısmında yer almayan) ya da fazla (metin içerisinde belirtilmemiş ancak referanslar kısmında yer alan) kaynak isimlerine kesinlikle yer verilmemelidir. Referanslar, yazarların soyadına göre alfabetik sıra ile verilmelidir. Referanslar, bu başlık altında düzenlenerek, 9 punto, Times New Roman karakterinde yazılacak ve her eserin ikinci satırındaki girinti 1.00 cm. olacaktır.  

Bu kılavuz, yazarlara atıf verme ve referans göstermede örnek olması için hazırlanmıştır. Bilgi kaynaklarının hızla çeşitlenmesi nedeniyle bu bölüm belirli aralıklarla güncellenecektir. Bu nedenle yazarların makalelerini dergimize göndermeden önce bu bölümü incelemelerinde yarar vardır.
Bu kılavuzun sonunda, İngilizce yazılan makaleler için gerekli olan bazı ifade farklarına ilişkin notu bulabilirsiniz.

Metin İçinde Atıf
• Yazarlardan metin içi atıflarda sayfa numarasını vermeye özen göstermeleri beklenmektedir.
• Harita, şekil veya fotoğraf atıflarında ise örnekteki sistem kullanılacaktır.

Örnekler

Metinde parantez içinde verilen referanslar
ÖRNEK
Tek yazar
(Aslan, 2017: 20)
İki yazar
(Aslan ve Deniz, 2015: 60)
Üç veya daha fazla yazar
(Aslan ve diğerleri, 2015:13)

Metinde verilen referanslar
Tek yazar
Aslan (2017: 20)
İki yazar
Aslan ve Deniz (2015: 60)
Üç veya daha fazla yazar
Aslan ve diğerleri (2015: 13)

• Kurumlara yapılan atıflarda ilk kullanımda kurum isimleri açık bir şekilde yazılır ve yanına kurum kısaltması eklenmelidir. Aynı kuruma metin içinde diğer atıflarda sadece bu kısaltmanın kullanılması yeterlidir.

Örnek
İlk Kullanım
Millî Eğitim Bakanlığı’nın (MEB, 2013) yayınladığı rapora göre….
2013 yılında hazırlanan bir raporda (Millî Eğitim Bakanlığı, MEB) …
Sonraki Kullanım
MEB (2013) tarafından hazırlanan raporda, yaşam boyu öğrenme konusuna da geniş yer ayrılmıştır.

Referanslar Yazımı
Kaynakçada aynı yazarın çok sayıda kaynağı varsa, kaynaklar eskiden yeni tarihe doğru sıralanarak yazılmalıdır.
Yazarlardan makalelerin DOİ numaralarını vermeye özen göstermeleri beklenmektedir. Bu yoksa, makalelerin yayınlandığı dergilerin url adreslerini referansa eklenmeleri gerekmektedir.
Örnekler
Burada yer alan örnekler anonim olarak oluşturulmuştur. Amaç, makalelerde kullanılan farklı kaynakların referanslarda nasıl yer alması gerektiğini göstermektir.

Tek yazarlı kitap
İzgül, E. (2006). Coğrafya Bilmek. Ankara: Bahtiyar.

Çok yazarlı kitap
İzgül, E., Arslan, T. S., Ulucan, R. (2005). Coğrafya Bilmek. Ankara: Bahtiyar.

Editörlü kitap
İzgül, E. (Ed.) (2005). Coğrafya Bilmek. Ankara: Bahtiyar.

Editörlü kitapta bölüm
Ulucan, R. (2005). Coğrafyanın Tarihsel Gelişimi. Emel İzgül (Ed.), Coğrafya Bilmek içinde (115-135). Ankara: Bahtiyar

Birden çok baskısı olan kitap
İzgül, E., Arslan, T. S., Ulucan, R. (2005). Coğrafya Bilmek (3. Baskı). Ankara: Bahtiyar.

Dergiden tek yazarlı makale
İzgül, E. (2010). Coğrafya bilmek. Sosyal Bilimler Dergisi, 80 (2), 150-185. doi:10.1237/0096-2445.134.2.260 

Dergiden çok yazarlı makale
İzgül, E., Arslan, T. S., Ulucan, R. (2010). Coğrafya bilmek. Sosyal Bilimler Dergisi, 80 (2), 150-185. doi:10.1237/0096-2445.134.2.260 

Basılmamış tezler, posterler, bildiriler
Tezlerin YÖK Ulusal Tez Merkezi’nden alınan url uzantıları da eklenmelidir.
İzgül, E. (2010). Coğrafya Bilmek. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/112545**-1 adresinden edinilmiştir.

İnternet Kaynakları
İnternetten alınan kaynaklarda son erişim tarihinin verilmesi zorunludur.
İzgül, E. (2013, 23 Aralık). Coğrafyada Temel Kavramlar, 10.12.2018 tarihinde http://cografyadersnotları.acikarsiv/Old.pdf adresinden alındı.

İstatistikler, raporlar
Basılı olanlar
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2012). Yaşlılık İstatistikleri, 1990-2010. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Yayınları, Yayın No: 12.
Basılı olmayanlar
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2012). Yaşlılık İstatistikleri, 1990-2010. 10.12.2018 tarihinde http://tuiknufus/arsiv.pdf adresinden alındı.                                          

 11. İNGİLİZCE GENİŞLETİLMİŞ ÖZET (EXTENDED ABSTRACT)
Yayına kabul edilen makalelerden  1500 kelimeden az, 1800 kelimeden fazla olmayan genişletilmiş özet istenmektedir. Genişletilmiş özet çalışmanın genel olarak tüm bölümlerini (Giriş, Yöntem, Bulgular ve Sonuç) kapsamalıdır. Bu bölümler metin içinde ayrı ayrı başlıklar altında sunulmalıdır. Metin içinde yapılan atıfların mümkün olduğunca tümü, İngilizce genişletilmiş özette de kullanılmalıdır.

B. MAKALENİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ (Burada belirtilen açıklamalar öneri niteliğindedir)

1. GİRİŞ: Bu bölümün amacı, çalışmanın genel bir tespitini ve analizini yapmaktır. Çalışmanın amacı, konusu, dayandığı kuramsal çerçeve, çalışmanın aşamaları, bölümleri, işlenen düşünceler net ve bütünlüklü olarak kısaca özetlenerek okuyucuya aktarılmalıdır. Bu bölümde konunun ne olduğu, araştırmanın niçin yapıldığı, hangi bölümlerde nelerin söz konusu edildiği gibi soruların yanıtları yer almalıdır. Bu sorular arasında, var olan bir sorunu ortaya koymak, bir soruna çözüm getirmek, herhangi bir konuyla ilgili literatüre katkıda bulunmak gibi amaçlar bulunabilir. Bu bölümde konu ile ilgili literatür taramasına (istenildiğinde İlgili çalışmalar bölümü olarak ayrı bir başlık altında ele alınabilir) da yer verilebilir.

2. İLGİLİ ÇALIŞMALAR: Ayrı başlık açılmadan giriş bölümünün altında da verilebir. Bu bölümde, makale konusuna giren alanda daha önce gerçekleştirilmiş benzer araştırmalara yer verilir. Bu bölüme çeşitli yazarlar ‘literatür’, ‘alanyazın taraması’ örneğinde olduğu gibi farklı isimler verebilmektedir. Söz konusu araştırmalarda hangi konuların, hangi yöntemlerle incelendiği, hangi sonuçlara ulaşıldığı vb. konulara kısaca burada değinilir. Ayrıca, makalenin ilgili alana getirdiği katkının belirlenmesi açısından da ilgili çalışmalara yer verilmesi önemlidir.

3. MATERYAL ve YÖNTEM: Bu bölüm açıldığında bu aşamaya kadar yapılan açıklamaların ışığında, var olan veya olduğuna inanılan sorunun ve çözümünün ortaya konulabilmesi için yürütülen araştırmaya ait bilgiler açıklanır. Çalışmada kullanılacak yaklaşım ve yöntemin tam bir betimlemesi yapılır. Bu bilgilerin verilme nedeni kullanılan yöntemin izlenmesi ile bir başka araştırmacının aynısını tekrarlamasına olanak tanımasıdır. Bu nedenle yöntem, bilimsel bilginin temeli olan tekrar edilebilirlik koşulu için yeterli açıklıkta anlatılmalıdır. Ana kütlenin özellikleri, bilgi toplama tekniği, niçin bu veri toplama tekniğinin tercih edildiği, tekniğin avantajlı ve dezavantajlı yönleri tartışılır. Araştırmada veri derlemede kullanılan aracın geliştirilme aşamaları ve içeriği gibi konular olabildiğinde ayrıntılı bir biçimde açıklanır. Araştırma alan araştırması tekniklerinden biri ile gerçekleştirilmiş ise, seçilen örnekleme tekniği ve bu tekniğin tercih edilme nedenleri açıklanır.

4. ANALİZ VE BULGULARIN YORUMLANMASI: Bu bölüm araştırmanın esasını teşkil eden verilerin analizinin yapıldığı yerdir. Analiz bölümü, veri derlemeye dayalı olan çalışmalar için geçerlidir. Derleme (toplu bakış) türü makalelerde analiz bölümü genellikle bulunmaz. Buradaki açıklamalar genel olarak alan araştırması teknikleri ile derlenen verilerin analizi üzerine yapılmaktadır. Analiz çeşidinin seçimi, istatistiksel testler, güven aralığı, istatistiksel testlerin tercih edilme nedeni vb. noktalar bölümün giriş kısmında açıklanır. Bunlar yapıldıktan sonra sıra bulguların yorumlanması gelmiştir. Bulguların yorumlanması bölümünde ise, verilerin analizi ile elde edilmiş bulguların sunumuna yer verilir. Bulgular, araştırma soruları, başka deyişle hipotezler ile değerlendirilerek organize edilir. Hipotezlerin ışığında veriler incelenir, yorumlanır. Bulguların hipoteze uygunluğu değerlendirilir. Sunum biçimi; harita, tablo, grafik ya da şekillerden biri veya birkaçı ile gerçekleştirilebilir. İstatistiksel analiz sonuçlarının sunumu da bu bölümde yapılır. Bulguların yorumlanması bölümünde bulguların tekli, ikili veya çoklu tablolar biçiminde istatistiksel testlerin sonuçları ile birlikte sunumunun tercih edilmesi yerinde olacaktır. Böylelikle hangi testin hangi veriler üzerine uygulandığına ilişkin bilgiler daha açık bir şekilde anlaşılır. Bulguların yorumlanması bölümünde örnekleme ilişkin genel bilgiler (demografik veriler), araştırmadan elde edilen bilgiler olmak üzere iki aşamada sunulmalıdır. Araştırmadan elde edilen bulgular ise kendi arasında bir veya birkaç aşamalı olarak sunulabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, makaleyi açıklamaları gereğinden fazla kullanılan tablolar ile boğmamaktır. Mümkün olduğunca tablolar birleştirilmeli ya da araştırma amacı/sorusu ile doğrudan ilgisi olmayan tablolar kullanılmamalıdır. Ayrıca genel bilgilerin tek bir tablo halinde sunulmasında yarar vardır.

5. SONUÇ: Makaleden elde edilen sonuçların özetlendiği, gerektiği durumlarda genellemelerin yapıldığı bölümdür. Bu bölüm, ele alınan sorunun kısa bir tekrarı ile başlamalı ve bunu, elde edilen sonuçların kısa bir özeti izlemelidir (ampirik çalışmalar için). İfadeler kısa ve öz olmalıdır. İlgili literatüre yapılan olası bilimsel katkı da burada kısaca özetlenebilir. Burada daha sonra bu alanla ilgili araştırmalarda bulunacak olanlara yol gösterici açıklamalar da yapılabilir. Olası araştırmacılara bu alanda hangi konuların araştırılmaya gereksinme duyduğu, araştırmalarda hangi konulara dikkat edilmesi gerektiği gibi açıklamalarda bulunulabilir.

ETİK İLKELER
Coğrafi Bilimler Dergisi'ne gönderilen tüm makaleler özgün, yayınlanmamış veya başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmamalıdır. Her bir makale editör ve en az iki hakem tarafından kör değerlendirmeden geçirilir. İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkar edilen yazarlık, araştrma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi, etik dışı davranışlar olarak kabul edilir. Kabul edilen etik standartlara uygun olmayan tüm makaleler yayından çıkarılır. Buna yayından sonra tespit edilen olası kuraldışı, uygunsuzluklar içeren makaleler de dahildir.

Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler
• İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
• Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
• Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
• Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,

Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde yer alan diğer etik ihlal türleri hakkında bilgi almak için tıklayınız.

ETİK KURUL İZNİ
Dergimiz, etik kurul izni gerektiren tüm bilim dallarındaki çalışmalarda, ilgili etik kurul kararı alınmış olmasını şart koşmaktadır. Bu kapsamda yazarlar, “Örneklem ve Yöntem/Gereç ve Yöntem” bölümünde Etik Kurul onay tarihi ve sayısını yazmalıdır. Olgu sunumlarında ise bilgilendirilmiş gönüllü onam formunun alındığına dair bilginin makalede yer alması gerekmektedir.
Ulakbim TR Dizin’in 2020 yılından itibaren uygulamaya koyduğu düzenlemeler doğrultusunda, etik kurul izni bulunmayan çalışmalar dergimizde değerlendirmeye alınmamaktadır.

Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar
Dergimizde, etik kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki çalışmaları kapsamaktadır:
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney ve görüşme teknikleri gibi yöntemlerle katılımcılardan veri toplanmasını içeren nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen tüm araştırmalar,
• İnsan ve hayvanların (materyal veya veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanıldığı çalışmalar,
• İnsanlar üzerinde gerçekleştirilen klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan bilimsel araştırmalar,
• Kişisel Verilerin Korunması Kanunu çerçevesinde retrospektif çalışmalar.
Bu tür çalışmaların değerlendirmeye alınabilmesi için ilgili etik kurul izinlerinin alınmış olması ve bu izinlerin makale metninde açıkça belirtilmesi gerekmektedir.

NOT: İnsanlar ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen bilimsel araştırmalar, Helsinki Bildirgesi ve ARRIVE yönergelerine uygun şekilde yürütülmeli ve ilgili etik kuruldan onay alınmalıdır. Etik kurul onayı bulunmayan çalışmalar dergimizde değerlendirmeye alınmamaktadır.

İntihal Denetimi
Coğrafi Bilimler Dergisi'ne ulaşan her çalışma, intihal denetimi sürecinde iThenticate yazılımı aracılığıyla taranır. Yapılacak olan taramada tamamı bir ya da iki kaynaktan olmamak üzere %15’e kadar maksimum benzerlik oranı dergimizde kabul edilecektir. Benzerlik oranı %15-25 arası olan çalışmalar yazar(lar)a düzeltme için gönderilecektir. Benzerlik oranı %25'in üzerinde olan çalışmalar ise yayına kabul edilmeyecektir. Bu süreç kapsamında yazılım vasıtasıyla tespit edilen eşleşmeler ayrıntılı olarak incelenerek metin içi gönderme ve atıfı doğru olan eşleşmeler ayıklanır. Ayıklama neticesinde kalan eşleşmeler incelenerek hatalar saptanır ve raporlaştırılır. Her çalışmanın intihal raporu doğrultusunda Editörler kurulu çalışma için nihai kararını verir ve bu raporu gerektiğinde yazar(lar) ile paylaşır. Editörler kurulu hataların düzeltilmesini yazar(lar)dan talep edebilir veya çalışmaları yazar(lar)a iade edebilir.

Dergimize gönderilen veya yayımlanan bir makalede intihal tespit edilmesi durumunda dergimiz COPE ilkeleri doğrultusunda (Plagiarism in a submitted manuscript - Plagiarism in a published article) hareket eder.

Dergi Sahibi ve Yayıncı ile İlişkiler
Editör ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editör ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörün alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.

Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi
Editörler, yayınlanan makalede, bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilirse düzeltme yayınlamayı düşünebilirler. Editörler, bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar / ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE ilkelerini dikkate alınır.

Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
Dergimiz, yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür.

Katılımcıların Kişisel Verilerinin Korunması
Dergimize gönderilen tüm kişisel veriler, yasal düzenlemelere ve etik kurallara uygun bir şekilde korunmaktadır.

Şikayetler
Coğrafi Bilimler Dergisi'nde editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda tucaum.cbd@gmail.com adresine ileti yoluyla bildirilmesi gerekir. Dergimiz, şikayetlerle ilgili COPE akış şemalarında belirtilen prosedürü takip eder.

Çıkar çatışmaları
Dergimiz; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.

Yazar Değişikliği
Yalnızca makale kabul edilmeden önce işleme alınır. Yazarlar, makalelerini göndermeden önce yazarların listesini ve sırasını dikkatlice gözden geçirmeleri ve orijinal gönderim sırasında kesin yazar listesini sağlamaları gerekir.

Yapay Zeka Kullanımı
Dergimize gönderilen çalışmalarda, literatür taraması veya dil kontrolü gibi makalenin özgünlüğünü etkilemeyecek süreçlerde yapay zeka kullanımı kabul edilebilir. Ancak, yapay zeka kullanımı etik kurallar çerçevesinde gerçekleştirilmelidir ve uydurma veri, manipülasyon gibi etik dışı amaçlar için kesinlikle kullanılmamalıdır.
Yapay zeka kullanımı içeren çalışmalar için, makale gönderim aşamasında dergimize bu durumla ilgili bilgi verilmesi zorunludur. Yapay zeka kullanımına ilişkin tüm sorumluluk, yazarların kendisine aittir.

Makale Takibi
Yazarlar dergiye sundukları makalelerinin hangi aşamada (alan editörü incelemesi, hakem değerlendirmesi aşamaları) olduğu konusundaki bilgileri tucaum.cbd@gmail.com adresine durumu soran bir e-posta göndererek veya çok gerekli durumlarda idari editörden (Dr. Öğr. Üyesi Ayla Deniz: (312) 310 32 80/1207) telefon aracılığıyla alabileceklerdir.

Paydaşların Sorumlulukları

1- Editörlerin Sorumlulukları
• Editörler; yazarlar, hakemler, araştırmacılar, uygulayıcılar ve okuyucuların bilgi taleplerini karşılamaya ve gerekli durumlarda zamanında ve açıklayıcı geri bildirim sunmaya özen gösterir. Yayın sürecinde ortaya çıkabilecek düzeltme, açıklama veya geri çekme gerektiren durumlara şeffaflık ilkesi çerçevesinde yaklaşırlar.
• Makalelere ilişkin değerlendirme süreçlerinde; çalışmanın özgünlüğü, bilimsel alana katkısı, kullanılan yöntemin geçerliliği ve güvenilirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamına uygunluğu temel alınarak karar verilir.
• Editörler, derginin benimsediği kör hakemlik sistemi ve değerlendirme politikalarını eksiksiz olarak uygular; hakem kimliklerinin gizliliğini korur ve tüm makalelerin tarafsız, adil ve zamanında değerlendirilmesini sağlar.
• Hakem atamalarında; ilgili makalenin içeriği ile hakem ve alan editörlerinin uzmanlık alanlarının uyumluluğuna dikkat edilir. Tarafsız ve bağımsız bir değerlendirme süreci yürütülmesi sağlanır.
• Değerlendirme süreçlerinde çıkar çatışması ya da çıkar birliği ihtimaline karşı gerekli önlemler alınır; editörler, yazar-hakem-editör ilişkilerinde olası etik sorunlara karşı duyarlıdır.
• Bilimsel etikle bağdaşmayan ve akademik teamüllere uymayan değerlendirmeler editörlerce engellenir; yapıcı, bilimsel ve tarafsız değerlendirme ilkesi gözetilir.
• Editörler; değerlendirme sürecinde yer alan tüm tarafların kişisel verilerinin gizliliğine önem verir, yazar, hakem ve okuyucuların mahremiyetini korur.
• İnsan ve hayvanlarla yapılan çalışmalarda etik ilkelere azami dikkat gösterilir. Katılımcı onamı ve etik kurul onayı gibi belgelerin sağlanması zorunlu tutulur; bu belgelerin eksikliği durumunda makaleler yayıma kabul edilmez.
• Editörler, yayımlanan çalışmaların fikri mülkiyet haklarını korur, ihlal durumunda hem yazarların hem de derginin haklarını savunur. Ayrıca, makalelerin başka çalışmaların telif haklarını ihlal etmemesi için intihal ve benzerlik kontrollerini titizlikle yürütür.
• Dergiye ulaşan her türlü şikâyet, görüş ve öneri titizlikle incelenir; gerekli açıklamalar zamanında, açık ve yapıcı bir şekilde sunulur.

2- Yazarların Sorumlulukları
• Yazarlar, gönderilen çalışmalarda intihal, sahtecilik, uydurma veri veya araştırma etiğine aykırı herhangi bir uygulamaya kesinlikle yer vermemelidir. Çalışmanın dipnotlar ve kaynakça bölümü eksiksiz, doğru ve atıf kurallarına uygun şekilde düzenlenmelidir.
• Araştırmaya ait ham veriler, bilimsel doğruluk ve şeffaflık açısından uygun şekilde muhafaza edilmelidir. Dergi editörlüğü tarafından talep edilmesi durumunda bu veriler editöryal incelemeye sunulmalıdır.
• Yayına sunulan çalışmada, yalnızca araştırmaya doğrudan bilimsel katkı sağlamış kişilere yazarlık hakkı tanınmalıdır. Araştırmaya anlamlı katkı sunmayan kişilerin yazar olarak listelenmemesi etik bir zorunluluktur. Yazarlık dışı katkılarda bulunan kişilere ise uygun şekilde teşekkür edilmelidir.
• Yazarlar, çıkar çatışması oluşturabilecek her türlü durumu mümkün olan en erken aşamada (tercihen makale başvurusuyla birlikte beyan formu sunarak ve çalışmada açık bir ifade ile belirterek) açıklamalıdır.
• Tüm yazarlar, editörler ve hakemler tarafından talep edilen bilimsel ve teknik düzeltmeleri zamanında ve eksiksiz olarak gerçekleştirmekle yükümlüdür.

3-Hakemlerin Sorumlulukları
• Hakemler, değerlendirme sürecinde tarafsız, nesnel ve bilimsel kriterlere dayalı bir yaklaşım sergilemelidir. Kişisel önyargılardan arındırılmış, yalnızca akademik içerik temelli değerlendirmeler sunmaları beklenir.
• Hakemlerin, değerlendirdikleri çalışmayla, çalışmanın yazar(lar)ıyla ya da araştırmayı finanse eden kurum veya kişilerle herhangi bir çıkar çatışması içerisinde olmamaları gerekir. Bu tür bir durumun varlığı halinde editör kuruluna bilgi vererek değerlendirme sürecinden çekilmelidirler.
• Değerlendirme süreci yalnızca onay ya da ret şeklinde yüzeysel bir görüşle sınırlı tutulmamalıdır. Hakemler, özellikle olumsuz kanaat bildirdikleri durumlarda, bu görüşlerini açık, yapıcı ve bilimsel gerekçelere dayandırarak detaylandırmalıdır.
• Eleştiri ve değerlendirmeler, metin merkezli olmalı; yazar(lar)ın kişilik haklarını zedeleyici, aşağılayıcı ya da öznellik içeren ifadelere kesinlikle yer verilmemelidir. Bilimsel saygı ve nezaket ilkeleri çerçevesinde değerlendirme yapılması esastır.
• Hakemler, makalede atıfta bulunulması gereken ancak eksik bırakılmış, konuya doğrudan katkı sunabilecek nitelikteki çalışmaları tespit etmeli ve bu kaynakların makaleye eklenmesini önermelidir.
• Değerlendirme sürecine sunulan tüm bilgi ve belgeler, gizlilik ilkesi kapsamında ele alınmalı; üçüncü şahıslarla hiçbir surette paylaşılmamalı veya kişisel çıkar amacıyla kullanılmamalıdır.

YAYIN POLİTİKALARI

Genel İlkeler
• Ankara Üniversitesi, Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin bünyesinde yayımlanmaya başlayan Coğrafi Bilimler Dergisi, 2003’ten itibaren yayın hayatına devam etmektedir. Dergi, Nisan - Ekim aylarında ve düzenli olarak yılda iki sayı yayımlanmaktadır.
• Dergide Coğrafyanın tüm dallarını ilgilendiren konularda gerek coğrafya disiplinine gerekse diğer disiplinlere mensup araştırmacılar tarafından hazırlanmış orijinal makaleler yayımlanmaktadır. Coğrafi Bilimler Dergisi’nin yayın politikası; başta yeni bilimsel yöntem ve teknikler uygulanarak araştırma ve incelemeye dayalı bulgular elde edilmiş makaleler olmak üzere, ampirik ve derleme türü (model önerileri, literatür incelemeleri ve tartışmalar) makaleler yayımlamaktır. Makaleler dışında kitap eleştirisi veya değerlendirmesi, kongre veya sempozyum raporları, araştırma raporları ile ilgili haberler de dergide yer alabilir.
• Yayın dili Türkçe ve İngilizcedir. Makalelerde biri Türkçe olmak üzere iki özet olmalıdır. Türkçe makalelerin İngilizce, İngilizce makalelerin ise Türkçe özetleri verilmelidir. Makaleler çift dilde de yayınlanabilir. Yayınlanması uygun bulunan çalışmaların Yazar(lar)ından, çalışmanın genel olarak tüm bölümlerini kapsayan (giriş, yöntem, bulgular ve sonuç) 1500 kelimeden az, 1800 kelimeden fazla olmayan İngilizce genişletilmiş özet istenmektedir.
• Makaleler, daha önce yayınlanmamış veya başka bir yerde yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
• Dergimize gönderilen çalışmalar, çift taraflı kör hakemlik kapsamında en az iki bağımsız hakem tarafından değerlendirilmektedir.
• Yazarlar, makale yayımlanmak üzere kabul edildiğinde telif haklarını CC BY-NC-ND 4.0 lisansı altında Dergimize devretmeyi kabul ederler.
• Dergimizde açık erişim olarak yayımlanan tüm makaleler Creative Commons Atıf-GayrıTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası (CC BY-NC-ND 4.0) olarak lisanslıdır.
• Dergimizde yayınlanan makaleler LOCKSS ve DSpace’de dijital olarak arşivlenir. Dergimizde yayınlanan makalelere https://dergipark.org.tr/tr/pub/aucbd/archive sayfasından ücretsiz bir şekilde ulaşılabilir.

Özel Sayı Politikası
Yayın Kurulu tarafından alınacak karar ile yılda bir kez özel sayı yayınlayabilir. Özel sayıda yayınlanacak makaleler için yayın ve değerlendirme ilkeleri planlı sayılarda uygulandığı şekliyle uygulanır.

Ücret Politikası
Dergimizde makale gönderimi, değerlendirme ve yayın süreçleri tamamen ücretsizdir. Gönderilen veya yayımlanmak üzere kabul edilen makaleler için herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Yayın politikamız gereği, sponsorluk ve reklam kabul edilmemekte olup, dergimizin tüm giderleri Ankara Üniversitesi tarafından karşılanmaktadır.

Makale gönderim ve yayınlama ücreti alınmamaktadır.