5. sınıf Öğrencilerinin Okul Olgusuna Yönelik Metaforik Algıları

Yıl 2018, Cilt: 51 Sayı: 3, 45 - 70, 01.12.2018

Seda Aydın Elmas , Ergül Demir

https://doi.org/10.30964/auebfd.427496

Cited By: 2

Öz

Araştırmada, 5. sınıf öğrencilerinin okul olgusuna
yönelik algılarının metaforlarla ortaya çıkartılması amaçlanmıştır. Araştırma,
nitel araştırma desenlerinden “olgubilim” ile uyumludur. Araştırmanın çalışma
grubunu, 2016-2017 öğretim yılının güz döneminde farklı illerde ve farklı okul
türlerinde öğrenim gören 85 öğrenci oluşturmuştur. Okul olgusu formu
aracılığıyla elde edilen veriler, doküman
incelemesi yoluyla analiz edilmiştir. Öğrencilerin, okul olgusuna ilişkin
yazılı metaforlarında, “ev”, “aile”, “güvende” ve “mutlu hissettiren bir yer”;
görsel metaforlarında “oyun alanı”, “eğlenceli bir yer”  gibi olumlu algılara sahip oldukları
belirlenmiştir. Yazılı metaforlarında az sayıda “esir”, “hapishane”, “sınav”
metaforlarının kullanıldığı ancak görsel metaforlarında “sıkıcı bir yer”
metaforunun da sıkça kullanıldığı görülmüştür. Ortaokulun ilk kademesi olan
beşinci sınıf öğrencilerinin geliştirdikleri metaforlar, okulun öğrenciler
üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini anlamak açısından önemli göstergeler
olarak kabul edilebilir. 

Anahtar Kelimeler

Okul, algı, metafor, olgubilim, fenomenoloji

Kaynakça

• Akkaya, E. (2012). Ortaöğretim öğrenci ve öğretmenlerinin okul ve ideal okul algılarının metafor yoluyla analizi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Aksoy, P. ve Baran, G. (2010, Kasım). 60-72 aylık çocukların okula ilişkin algılarının resim yoluyla incelenmesi. Uluslararası Eğitimde Yeni Yönelimler Kongresi içinde. (283-285), Antalya.
• Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Aykaç, N. (2012). İlköğretim öğrencilerinin resimlerinde öğretmen ve öğrenme süreci algısı. Eğitim ve Bilim, 37 (164), 288-315.
• Balcı, A. (1999). Metaphorical images of school: School perceptions of students, teachers, and parents from four selected schools (in Ankara). (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden alınmıştır.
• Baker, P.J. (1991). Metaphors of mindful engagement and a vision of beter schools, Educational Leadership, 48 (6), 32-35.
• Baykal, A. (2008, Şubat). Eğitimde Ölçme ve Aranan Nitelikler. Ortaöğretim Sisteminde Arayışlar Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Antalya.
• Boostrom, R. (1998). “Safe spaces”: Reflections on an educational metaphor. Journal of Curriculum Studies, 30 (4), 397-408.
• Creswell, W. J. (2012). Educational research: Plannig, conducting and evaluating quantitave and qualitative research (Fourth Edition). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.
• Cerit, Y. (2006). School metaphors: the view of students, teachers and administrators. Educational Science Theory&Practice, 6 (3), 692-699.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
• Demir, C. E. (2007). Metaphors as a reflection of middle school students’ perception of school: A cross cultural analysis. Educational Research and Evaluation, 13 (2), 89-107.
• ERG (2016). Çocukların gözünden okulda yaşam. İstanbul: Baskı İmak Ofset.
• Inbar, D. (1996). The free educational prison: metaphors and images. Educational Research, 38 (1), 77–92.
• Karaşahinoğlu, A. (2015). Öğrencilerin metaforik sınav algıları ile velilerin okula yönelik görüşleri arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden alınmıştır.
• Karaşahinoğlu, T. (2015). Ortaokullarda beden öğretmenine ilişkin metaforik algılar. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden alınmıştır.
• Koçak, D., Gül, D. Ç., Gül, E. ve Bökeoğlu, Ç. Ö. (2017). Öğrencilerin sınav kavramına yönelik metaforlarının incelenmesi. KEFAD, 18 (3), 415-434.
• Leithwood, K., Leonard, L ve Sharratt, L. (1998). Conditions fostering organizational learning in schools. Educational Administration Quarterly, 34 (2), 243-276.
• Levine, P. M. (2005). Metaphors and ımages of classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41 (4), 172-175.
• Malchioidi, C.A. (2005). Çocukların resimlerini anlamak. (T. Turtbay, Çev.). İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Marchant, G. (1992). A teacher is like a ...: Using simile lists to explore personal metaphors. Language and Education, 6 (1), 33-45.
• Marshall, H. H. (1990). Metaphor as an instructional tool in encouraging student teacher reflection. Theory into Practice, 29 (2), 128-132.
• Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerde metafor. (Çev: G. Bulut). İstanbul: MESS Yayınları.
• Merriam, S. B. (2013). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation. Jossey-Bass.
• Numanoğlu, G. (1999). Bilgi Toplumu-Eğitim-Yeni Kimlikler-II: Bilgi Toplumu ve Eğitimde Yeni Kimlikler. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 32 (1-2), 341-350.
• Ogurlu, Ü , Öpengin, E , Hızlı, E . (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin okul ve öğretmene ilişkin metaforik algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (46), 67-83.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3th edition). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Educational Administration: Theory and Practice, 55, 459-496.
• TEDMEM (2018). Prof. Dr. Ferhunde Öktem ile Düşünme Becerileri ve Oyun Üzerine. https://tedmem.org/dosya-konusu/prof-dr-ferhunde-oktem-ile-dusunme-becerileri-oyun-uzerine (Erişim Tarihi: 27.03.2018).
• Vadeboncoeur, J. A., and Torres M. N. (2003). Constructing and reconstructing teaching roles: a focus on generative metaphors and dichotomies. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 24 (1): 87-103.
• Yalçın, M. ve Erginer, A. (2014). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul müdürü algılarına ilişkin yaptıkları çizimler. Eğitim ve Bilim, 39 (171), 270-285.
• Yavuzer, H. (2015). Resimleriyle çocuk. Ankara: Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yob, I. M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies In Philosophy and Education, 22, 127-138.