Sosyal Bilimlerin Odağındaki Bir Konu Olan Sosyalleşmenin Disiplinlerarası Doğasının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 3, 943 - 968, 27.09.2023

Sezgin Elbay

https://doi.org/10.18037/ausbd.1263668

Öz

Sosyalleşme bir bireyin toplumun kültürünü edinme sürecidir. Bu amaçla toplum, bireyi kendi değer, amaç, inanç ve idealleri doğrultusunda biçimlendirmektedir. Bu biçimlenme sonucunda birey toplumsal bir varlık olmaktadır. Başka bir anlatımla birey, zihinsel ve duygusal olarak belli bir dönüşüme uğramakta ve bu dönüşüm de kültürün istediği yönde olmaktadır. Bunun bir sonucu olarak her kültür, kendi sosyalleşme sürecini (sosyal ilişki ile pratikler) bireylere eğitim aracılığıyla kazandırmaktadır. Bireylerin sosyal ilişki ve pratikleri Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler gibi disiplinlerarası dersler aracılığıyla geliştirilmeye çalışılmaktadır. Bu derslerin yapı ve amaçları incelendiğinde, derslerin sosyalleşme olgusunu işlediği görülmektedir. Buna rağmen sosyalleşmenin disiplinlerarası doğasını konu alan çalışmaların az olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmalarda sosyalleşmenin bir ders bağlamında disiplinlerarası yapısı vurgulanmış olmasına rağmen sosyalleşme, disiplinlerarası desenler bağlamında incelenmemiş ve sosyalleşmeye ilişkin örnek ünite/ler tasarlanmamıştır. Bu nedenle çalışmanın amacı alanyazın bağlamında sosyalleşmeyi, disiplinlerarası desenler bağlamında inceleyerek sosyalleşmeye ilişkin örnek bir ünite tasarısı sunmaktır. Bunun için çeşitli yazılı dokümanlar incelenmiştir. Yapılan incelemelerde, sosyalleşme ile bu kavramın odağındaki konuların (örneğin deprem gibi) disiplinlerarası öğretime uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuca dayanarak sosyalleşmenin disiplinlerarası standartları karşılayan, bütünsel bir yapısının olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilim, Sosyalleşme, Disiplinlerarası Dersler, Disiplinlerarası Yaklaşım, Çok Disiplinli Yaklaşım, Disiplinler Ötesi Yaklaşım

Investigation of the Interdisciplinary Nature of Socialization, a Subject at the Focus of Social Sciences

Öz

Socialization is the process by which an individual acquires the culture of the society. For this purpose, society transforms the individual in line with its own values, goals, beliefs and ideals. As a result of this transformation, the individual becomes a social being. In other words, the individual undergoes a certain transformation mentally and emotionally, and this transformation takes place in the direction that the culture wants. As a result, each culture imparts its own socialization process (social relations and practices) to individuals through education. The social relations and practices of individuals are tried to be developed through interdisciplinary courses such as Life Science and Social Studies. When the structure and purposes of these courses are examined, it is seen that the courses deal with the phenomenon of socialization. Despite this, it was determined that there were few studies on the interdisciplinary nature of socialization. Although the interdisciplinary structure of socialization is emphasized in the context of a course in these studies, socialization is not examined in the context of interdisciplinary patterns and sample units/s related to socialization are not designed. For this reason, the aim of the study is to examine socialization in the context of interdisciplinary patterns in the context of literature and to design an exemplary unit on socialization. For this, various written documents were examined. In the investigations, it was concluded that socialization and the subjects at the focus of this concept (such as earthquakes) were suitable for interdisciplinary teaching.

Anahtar Kelimeler

Social Science, Socialization, Interdisciplinary Courses, Interdisciplinary Approach, Multidisciplinary Approach, Transdisciplinary Approach

Kaynakça

• Aneshensel, C. S. (2009). Toward explaining mental health disparities. Journal of Health and Social Behavior, 50(4), 377–394. Erişim adresi: https://doi.org/10.1177/002214650905000401
• Barry, A. ve Born, G. (2013). Interdisciplinarity: reconfigurations of the social and natural sciences. New York, NY: Routledge.
• Bilgiç, M. (2016). Dewey'in pragmatizmi. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 351-367. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/804223
• Blassnigg, M. ve Punt, M. (2013). Transdisciplinarity: challenges, approaches and opportunities at the cusp of history. Transtechnology Research, Plymouth University.
• Boden, D., Borrego, M. ve Newswander, L. K. (2011). Student socialization in interdisciplinary doctoral education. High Educ. Erişim adresi: https://doi.org/10.1007/s10734-011-9415-1
• Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Carr, G., Loucks, D. P. ve Blöschl, G. (2018). Gaining insight into interdisciplinary research and education programmes: A framework for evaluation. Research Policy, 47(1), 35-48. Erişim adresi: https://doi.org/10.1016/j.respol.2017.09.010
• Castree, N., Kitchin, R. ve Rogers, A. (2013). Cultural geography. In A dictionary of human geography. Oxford University Press.
• Cüceloğlu, D. (2018). İnsan ve davranışı psikolojinin temel kavramları. (43. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çelik, R. ve Küçükyıldırım, S. (2022). Dewey'in düşüncelerinin Darwinci temelleri. Felsefe Dünyası Dergisi, 75, 57-73. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/felsefedunyasi/issue/71243/1079157
• Daily, G. C. ve Ehrlich, P.R. (1999). Managing earth's ecosystems: an interdisciplinary challenge. Ecosystems, 2, 277–280. Erişim adresi: https://doi.org/10.1007/s100219900075
• Dangerfield, K. (2020, July 9). Coronavirus: How a lack of socialization could impact a generation of kids. Global News. Erişim adresi: https://globalnews.ca/news/7156863/coronavirus-children-isolation-socialization/
• Dewey, J. (1995). Eğitimde ahlaki ilkeler. (Çev: F. Oğuzkan). Ankara: Şafak Matbaacılık.
• Dewey, J. (1996). Demokrasi ve eğitim. (Çev. S. Otaran). İstanbul: Başarı Yayıncılık.
• Dewey, J. (1997). Experience and education. New York: Touchstone.
• Doğanay, A. (2008). Çağdaş sosyal bilgiler anlayışı ışığında yeni sosyal bilgiler programında değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 77-96. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/4379/60037
• Dossey, L. (2020). On the COVID-19 crisis. Erişim adresi: http://larrydosseymd.com/covid-19/
• Drake, S. M. (2007). Creating standards-based integrated curriculum: Aligning curriculum, content, assessment, and instruction. (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
• Drake, S. M. ve Reid, J. L. (2018). Integrated curriculum as an effective way to teach 21st century capabilities. Asia Pacific journal of Educational Research, 1(1), 31-50. Erişim adresi: https://doi.org/10.30777/APJER.2018.1.1.03
• Drake, S. M. ve Burns, R. C. (2004). Meeting standards through integrated curriculum. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Durkheim, E. (2016). Ahlak ve toplum. (Çev. D. Çenesiz). İstanbul: Pinhan Yayınları.
• Elbay, S. (2021). An issue in the intersection of science and social studies during the COVID-19 pandemic: Socialization. International Primary Educational Research Journal, 5(3), 288-307. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/iperj/issue/66003/958283
• Elbay, S. (2022). Sosyal bilgiler ve sosyalleşme/sosyalleşememe ilişkisi. İçinde (Ed. E. Kaya), Sosyal bilgiler dersi ve eğitiminin tasarımı (s. 27-71). Ankara: Pegem.
• Erickson, H. L. (2007). Concept-based curriculum and instruction for the thinking classroom. California: Corwin Press.
• Erickson, H. L. (2009). Concept-based curriculum and instruction for the thinking classroom multimedia Kit. Thousand Oaks, California: Corwin Press.
• French, S. (November 12-14, 2018). Connecting physical damage to social and economic impacts. 17th U.S.-Japan-New Zealand Workshop on the Improvement of Structural Engineering and Resilience. New Zealand: Queenstown.
• Gardner, S. K. (2007). I heard it through the grapevine: Doctoral student socialization in chemistry and history. Higher Education, 54, 723–740. Erişim adresi: https://doi.org/10.1007/s10734-006-9020-x
• Genner, S. ve Süss, D. (2017). Socialization as media effect. In (Eds. Rössler, P., Hoffner, C. A. and Zoonen L.), The international encyclopedia of media effects (p. 1–15.). John Wiley & Sons, Inc.
• Gürsel, Y. (1992). Mimarlık ve çevre inceleme. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
• Hançerlioğlu, O. (1976). Felsefe ansiklopedisi: Kavramlar ve akımlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hickman, L. A., Neubert, S. ve Reich, K. H. (2009). John Dewey between pragmatism and constructivism. New York: Fordham University Press.
• Huutoniemi, K., Klein, J. T., Bruun, H. ve Hukkinen J. (2010). Analyzing interdisciplinarity: Typology and indicators. Research Policy, 39, 79–88. Erişim adresi: https://doi.org/10.1016/j.respol.2009.09.011
• Jacobs, H. H. (1989). The growing need for interdisciplinary curriculum content. In (Ed. H. H. Jacobs), Interdisciplinary curriculum: Design and implementation. Alexandria, VA: ASCD.
• Jacobs, H. H. ve Borland, J. H. (2016). The interdisciplinary concept model, theory and practice. Gifted Child Quartely, 30(4), 159-163. Erişim adresi: https://doi.org/10.1177/001698628603000403
• Kaya, E. (2018). Hayat bilgisi, sosyal bilgiler ve fen bilgisi derslerinin temeli: Toplu öğretim sistemi. Ankara: Pegem.
• Kaya, E. (2022). Sosyal bilgiler dersi ve eğitiminin tasarımı. Ankara: Pegem.
• Kaya, E. ve Öner, G. (2017). 100. yaşındaki sosyal bilgiler dersini sosyalleşme ve toplu öğretim ekseninde yeniden düşünmek. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 1-25. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/408654
• Kefeli, E. (2009). Coğrafya merkezli okuma. Turkish Studies, 4(1), 423-433. Erişim adresi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.552
• Kıral, E. ve Mavruk, C. (2019). Subjektif sosyal izolasyon riskleri. Akademik Hassasiyetler, 6(12), 491-509. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/akademik-hassasiyetler/issue/51005/607399 Kochanska, G., Boldt, L. J. ve Goffin, K. C. (2019). Early relational experience: A foundation for the unfolding dynamics of parent-child socialization. Child Development Perspectives, 13(1), 41–47. Erişim adresi: https://doi.org/10.1111/cdep.12308
• López, J. M. C. (2014). Heritage in the school: To heritage socialization. Tejuelo, 19, 76-96. Erişim adresi: http://rabida.uhu.es/dspace/handle/10272/7927
• Lunkenheimer, E., Hamby, C. M., Lobo, F. M., Cole, P. M. ve Olson, S. L. (2020). The role of dynamic, dyadic parent–child processes in parental socialization of emotion. Developmental Psychology, 56(3), 566–577. Erişim adresi: https://doi.org/10.1037/dev0000808
• MEB. (2009). Psikoloji dersi öğretim programı. Ankara: Ortaöğretim Genel Müdürlüğü. Erişim adresi: http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=793
• MEB. (2009). Sosyoloji dersi öğretim programı. Ankara: Ortaöğretim Genel Müdürlüğü. Erişim adresi: http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=795
• MEB. (2018). Sosyal Bilgiler 4-7. sınıf programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Yayınları. Erişim adresi: http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354
• Mehlinger, H. D. (1981). Handbook for the teaching of social studies. Paris: UNESCO publication (Guides).
• Moles, A. (1992). Belirsizin bilimleri. (Çev. N. Bilgin). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Morawski, J. (2014). Socialization. In (Eds. Teo, T.), Encyclopedia of critical psychology. New York: Springer.
• Morawski, J. G. ve St. Martin, J. (2011). The evolving vocabulary of the social sciences: The case of “socialization”. History of Psychology, 14(1), 1–25. Erişim adresi: https://doi.org/10.1037/a0021984
• National Institutes of Health. (2006). NIH road map for medical research. Bethesda: MD.
• National Science Foundation. (2006). National science foundation investing in America’s future strategic plan FY 2006–2011. VA: Arlington.
• Nicolescu, B. (2008). Transdisciplinarity theory and practice. Cresskill, NJ, USA: Hampton Press.
• OECD. (1972). Interdisciplinary: Problems of teaching and research in universities. Organisation for Economic Cooperation and Development, Paris, France (Centre for Educational Research and Innovation).
• Piaget, J. (1972). The epistemology of interdisciplinary relationships. In (Eds. L. Apostel, G. Berger, A. Briggs and G. Michaud), Interdisciplinarity: Problems of teaching and research in universities (pp. 127-139). Paris: Organization for Economic Cooperation and Development.
• Puurunen, J., Hakanen, E., Salonen, M. K., Mikkola, S., Sulkama, S., Araujo, C. ve Lohi, H. (2020). Inadequate socialization, inactivity, and urban living environment are associated with social fearfulness in pet dogs. Scientific Reports, 10, 1-10. Erişim adresi: https://doi.org/10.1038/s41598-020-60546-w
• Repko, A. F. (2008). Interdisciplinary research. Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Shug, M. ve Berry R. (1987). Teaching social studies in elementary school. Glenview, Illinois: Scott, Foresman and Company.
• Tierney, W. G. (2008). The impact of culture on organizational decision-making: Theory and practice in higher education. (1st ed.). Sterling, VA: Stylus Pub.
• Tolia-Kelly, D. P. (2012). The geographies of cultural geography II: Visual culture. Progress in Human Geography, 36(1), 135–142. Erişim adresi: https://doi.org/10.1177/03091325103933
• Voogt, J. ve Roblin, N. P. (2012). A comparative analysis of international frameworks for 21st century competences: Implications for national curriculum policies. Journal of Curriculum Studies, 44, 299-321. Erişim adresi: https://doi.org/10.1080/00220272.2012.668938
• Wang, M.-T., Henry, D. A., Smith, L. V., Huguley, J. P. ve Guo, J. (2020). Parental ethnic-racial socialization practices and children of color’s psychosocial and behavioral adjustment: A systematic review and meta-analysis. American Psychologist, 75(1), 1–22. Erişim adresi: https://doi.org/10.1037/amp0000464
• Wolf, E. (1982). Europe and the people without history. Berkeley: University of California Press.
• Yıldırım, A. (1996). Disiplinlerarası öğretim kavramı ve programlar açısından doğurduğu sonuçlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 89-94. Erişim adresi: http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/1270-published.pdf
• Zhu, Y., Zhang, L., Zhou, X., Li, C. ve Yang, D. (2021). The impact of social distancing during COVID-19: A conditional process model of negative emotions, alienation, affective disorders, and post-traumatic stress disorder. Journal of Affect Disorders, 281, 131-137. Erişim adresi: https://doi.org/10.1016/j.jad.2020.12.004
• Zimbardo, P. (1988). Psychology and life. Glenview, IL: Scott, Foresman.