Öğretmenlerin Pandemi Sonrası EBA Tutumları ve Kullanım Alışkanlıkları

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: Özel Sayı 1 - PANDEMİ VE UZAKTAN EĞİTİM ÖZEL SAYISI, 158 - 181, 28.12.2022

Latif Çobanoğlu , Emre Çam

https://doi.org/10.51460/baebd.1197252

Öz

Bu araştırmada, öğretmenlerin salgın sonrası Eğitim Bilişim Ağı (EBA)’ na yönelik tutum ve kullanım alışkanlıklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma genel tarama modeli ile desenlenmiş olup, araştırma grubunu Tokat ili Merkez ilçesinde İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı eğitim kurumlarında görev yapmakta olan 556 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama araçları olarak “Eğitim Bilişim Ağı Tutum Ölçeği”, “Kullanım Alışkanlıklarını Belirlemek için hazırlanan Anket Formu” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t- testi ve tek yönlü varyans analizi (One-Way Anova) kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin EBA tutumları orta düzey aralığında yer aldığı bulunmuştur. Araştırma sonuçları öğretmenlerin EBA tutumları cinsiyet, eğitim durumu, görev yaptıkları yerleşim yeri, yaş, hizmet yılı, görev yapılan öğretim kademesi değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Branşlar düzeyinde EBA tutumu incelendiğinde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenleri ile Özel Eğitim Öğretmenleri arasında anlamlı bir farklılık ortaya çıkmış olup, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenleri lehine olduğu bulunmuştur. Bununla birlikte öğretmenlerin günlük internet kullanım süresi arttıkça EBA tutum düzeyinin arttığı sonucu ortaya çıkmıştır. Bunların yanı sıra öğretmenlerin EBA kullanım alışkanlıkları incelenmiş, EBA kullanım sıklığı orta düzey seviyesinin altında kabul edilebilecek şekilde olduğu belirlenmiştir. Salgın sürecinde öğretmenlerin önemli bir çoğunluğu EBA üzerinden canlı ders yaptığını belirtmekle birlikte salgın sonrası EBA kullanım alışkanlığında değişiklik olduğunu ifade etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim Bilişim Ağı, Tutum, Kullanım Alışkanlığı, Pandemi

EBA Attitudes and Usage Habits of Teachers After the Pandemic

Öz

This research aims to examine teachers' attitudes and usage habits toward the Education Information Network (EBA) after the pandemic. The research was designed with the general scanning model. The research group consisted of 556 teachers working in educational institutions affiliated with the Provincial Directorate of National Education in the central district of Tokat province. "Educational Information Network Attitude Scale," "Questionnaire Form prepared to Determine Usage Habits," and "Personal Information Form" were used as data collection tools in the research. The data obtained in the study were analyzed using descriptive statistics, independent sample t-test, and one-way analysis of variance (One-Way ANOVA). According to the research findings, it was found that teachers' EBA attitudes were in the middle range. The research results showed that teachers' EBA attitudes did not differ significantly according to the variables of gender, educational status, place of residence, age, years of service, and teaching level. When the EBA attitude is examined at the level of branches, a significant difference has emerged between the Religious Culture and Moral Knowledge Teachers and the Special Education Teachers. It has been found to favor the Religious Culture and Moral Knowledge Teachers. On the other hand, as the daily internet usage time of the teachers increased, it was concluded that the level of EBA attitude increased. In addition to these, the EBA usage habits of the teachers were examined, and it was determined that the frequency of EBA use could be considered below the medium level. While a significant majority of the teachers stated that they gave live lessons over EBA during the pandemic, they stated that there was a change in EBA usage habits after the pandemic.

Anahtar Kelimeler

Education Information Network, Attitude, Usage Habit, Pandemic

Kaynakça

• Akça, T. (2021). Aydın il merkezinde görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Aksoy, N. (2017). EBA’nın (Eğitim Bilişim Ağı) kullanım amacı, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Ünversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Aksoy, P. (2014). Resim ve yazı diyalektiğinin günümüz açılımları. Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aktay, S. ve Keskin, T. (2016). Eğitim bilişim ağı (EBA) incelemesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 27-44.
• Alabay, A. (2015). Ortaöğretim öğretmenlerinin ve öğrencilerinin EBA (Eğitimde Bilişim Ağı) kullanımına ilişkin görüşleri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Altın, H. M. (2014). Öğrenci, öğretmen, yönetici ve veli bakış açısıyla fatih projesinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Arkan, A. ve Kaya, E. (2018). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) ve 2023 Eğitim Vizyonu. Seta Perspektif, 221, 1-6.
• Arslan, Z. (2016). Eğitim bilişim ağı'ndaki matematik dersi içeriğine ilişkin öğretmen görüşleri: Trabzon ili örneği. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aztekin, B. (2020). Öğretmenlerin eğitim bilişim ağı (Eba)’na yönelik farkındalık düzeyleri ve tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretim Ana Bilim Dalı, Zonguldak.
• Bahçeci, F. ve Efe, B. (2018). Lise öğrencilerinin eğitim bilişim ağı (EBA) sitesine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4), 676-692.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Çakmak, Z. ve Taşkıran, C. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin perspektifinden eğitim bilişim ağı (EBA) platformu. Uluslar Arası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, 284-295.
• Dreesen, T., Akseer, S., Brossard, M., Dewan, P., Giraldo, J. P., Kamei, A., ... & Ortiz, J. S. (2020). Promising practices for equitable remote learning: Emerging lessons from COVID-19 education responses in 127 countries. https://www.unicef-irc.org/publications/pdf/IRB%202020-10.pdf adresinden alınmıştır.
• Erçelik, S. (2004). Sınıf öğretmenlerinin bilgisayar kullanımlarıyla İlgili tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Eren, E. ve Yurtsever Avcı, Z. (2016). Okul-üniversite iş birliği kapsamında e-içeriklerin geliştirilmesi: Teknoloji entegrasyonu planlama modeli kapsamında bir durum değerlendirmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 9. https://dergipark.org.tr/tr/pub/usaksosbil/issue/21663/233107 adresinden alınmıştır.
• Fırat, M. (2019). Uygulamadan kurama açık ve uzaktan öğrenme. Ankara: Nobel Yayınları.
• Genç, M. ve Genç, T. (2013). Öğretmenlerin mesleki gelişmeleri takip etme durumları: Fatih projesi örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(2), 61-78.
• Gökdemir, A. (2020). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin EBA’ya ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
• Gökdemir, A. (2020). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin EBA’ya ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
• Gravetter, J. F. ve Forzano, L. B. (2012). Research methods for the behavioral sciences (4 b.). USA: Linda Schreiber-Ganster.
• Gür Erdoğan, D. ve Ayanoğlu, Ç. (2021). Covid-19 pandemi döneminde eğitim programlarının uzaktan eğitimde EBA platformu yoluyla uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Journal of Qualitative Research in Education, 28, 100-128. doi:10.14689/enad.28.5
• Güvendi, G. M. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı’nın öğretmenlere sunmuş olduğu çevrimiçi eğitim ve paylaşım sitelerinin öğretmenlerce kullanım sıklığının belirlenmesi: Eğitim bilişim ağı (EBA) örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Hakkari, F. (2018). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin uzaktan eğitim derslerine yönelik görüşleri. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(23), 1140-1151. http://www.jshsr.org/DergiTamDetay.aspx?ID=467veDetay=Ozet adresinden alınmıştır.
• Huang, R. G., Liu, D. J., Tlili, A., Yang, J. F. ve Wang, H. H. (2020). Handbook on facilitating flexible learning during educational disruption: The Chinese experience in maintaining undisrupted learning in COVID-19 outbreak. http://www.alecso.org/nsite/images/pdf/1-4- 2.pdf adresinden alınmıştır.
• Kana, F. ve Aydın, V. (2017). Ortaokul öğretmenleri ve öğrencilerinin eğitim bilişm ağı hakkındaki görüşleri. Journal of Social And Humanities Sciences Research, 4(13), 1494-1504. doi:https://doi.org/10.26450/jshsr.230
• Kaplan, C. (2014). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bilgisayar destekli eğitime ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. baskı). Ankara: Nobel. Karbeyaz, A. ve Kurt, M. (2020). Covid-19 sürecinde eğitim bilişim ağı(EBA) ile ilgili öğretmen tutumları:Bir karma yöntem çalışması. Ekev Akademi Dergisi, 24(84), 39-66.
• Karip, E. (2020). COVID-19: Okulların kapatılması ve sonrası. https://tedmem.org/vurus/covid-19- okullarin-kapatilmasi-ve-sonrasi. adresinden alınmıştır.
• Kılıç Koçak, P. (2019). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Bilişim Ağında bulunan biyoloji dersi elektronik içeriklerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kuloğlu, M. E. (2018). İngilizce öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı (EBA) kullanım durumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Kumar, R. (2015). Araştırma yöntemleri- Yeni başlayanlar için adım adım araştırma rehberi. Ankara: Edge Akademi.
• Kurtdede Fidan, N., Erbasan, Ö. ve Kolsuz, S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin eğitim bilişim ağından (eba) yararlanmaya ilişkin görüşleri. Uluslararası Sosyal Bilmler Dergisi, 9(45), 626-637.
• Lorenz, E. N. (1972). Predictability: Does the flap of a butterfly’s wings in Brazil set off a tornado in Texas? Paper presented at 139th Annual Meeting of the American Association for the Advancement of Science. Washington DC, The US
• MEB. (2020). Bakan Selçuk, 23 Mart'ta Başlayacak Uzaktan Eğitime İlişkin Detayları Anlattı. https://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-23-martta-baslayacak-uzaktan-egitime-iliskin-detaylarianlatti/haber/20554/tr adresinden alınmıştır.
• Metin, M. (2014). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Öner, G. (2017). Sosyal bilgiler ve tarih dersleri için alternatif bir kaynak: eba.gov.tr. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 227. https://dergipark.org.tr/tr/pub/goputeb/issue/34356/380609 adresinden alınmıştır.
• Özer, M. (2020). Educational policy actions by the Ministry of National Education in the times of COVID-19 pandemic in Turkey. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(3), 1124-1129.
• Özgümüş, Ö. (2018). Bursa ilinde öğrenci-veli-öğretmenlerin eğitim bilişim ağının (EBA) kullanım sıklığının belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Petretto, D. R., Masala, I. ve Masala, C. (2020). Special educational needs, distance learning, inclusion and COVID-19. Education Sciences, 154, 10. https://doi.org/10.3390/educsci10060154 adresinden alınmıştır.
• Sekreter, M. S., İpekçi Çetin, E. ve Kaya Samut, P. (2021). Covid 19 pandemisi ile başlayan acil uzaktan eğitim sürecinin öğretim elemanları perspektifinden değerlendirilmesi. Journal of Higher Education and Science, 11(3), 444-455. doi:http://doi.org/10.5961/jhes.2021.464
• Serçemeli, M. ve Kurnaz, E. (2020). Covıd-19 pandemi döneminde öğrencilerin uzaktan eğitim ve uzaktan muhasebe eğitimine yönelik bakış açıları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 40-56.
• Sezgin, Y. (2014). Fatih Projesi'ne ilişkin okul yöneticilerin ve öğretmenlerin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şahin, M. ve Erman, E. (2019). Tarih dersi öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı’na (eba) ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 256-275. doi:https://doi.org/10.21764/maeuefd.425608
• Şimşek, A. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversite AÖF Yayınları.
• Şireci, M. (2021). Öğretmenlerin EBA tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş, 664282.
• Tatlı, C. ve Kılıç, E. (2013). Etkileşimli tahtaların kullanımına ilişkin alınan hizmet içi eğitimin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 137-158.
• Tutar, M. (2015). EBA sitesine yönelik olarak öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Türker, A. ve Güven, C. (2016). Lise öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı (EBA) projesinden yararlanma düzeyleri ve proje ile ilgili görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1),244-254.
• Uğurlu, B. ve Gürsoy, G. (2018). Eğitim bilişim ağı tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(2), 35-65. Varışoğlu, B. (2019). Öğretmenlerin eğitim bilişim ağı tutumlarının incelenmesi. Turkish Studies Social Sciences, 14(6), 3511-3521. doi:10.29228/TurkishStudies.39294
• Yamamoto Telli, G. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Journal of University Research, 3(1), 25-34. doi:https://doi. org/10.26701/uad.711110
• Yaman, B. (2021). Covid-19 pandemisi sürecinde Türkiye ve Çin’de uzaktan eğitim süreç ve uygulamalarının incelenmesi. OPUS Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(Pandemi Özel Sayısı), 145-157.
• YEGİTEK. (2022). http://fatihprojesi.meb.gov.tr/index.html#tokat-60. adresinden alınmıştır.
• Yıldız, M. (2021). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı'na (EBA) ilişkin tutumları. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 189-202. doi:10.34085/buifd.1012322
• Yılmaz, M. (2020). Uzaktan eğitimin iyileştirilmesi: Salgın kaynaklı eğitim krizini aşmak için öneriler(İlke Politika Notu:2020/12). İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı. https://ilke.org.tr/images/yayin/politika_notlari_uzaktan_egitim/ILKE_PN_12_web.pdf adresinden alınmıştır.
• Yılmaz, N. Ş. (2019). Ortaokul görsel sanatlar dersi öğretmenlerinin milli eğitim bakanlığının fatih projesiyle bağlantılı olarak sunmuş olduğu EBA sosyal platformunun kullanımı hakkında görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.