Sanatın Sosyo-Kültürel Uzantıları ve Sanat Eğitiminde Kamusal Alan Pedagojisi

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 3, 2718 - 2740

Suzan Duygu Bedir Erişti

https://doi.org/10.51460/baebd.1538289

Öz

Sanatın çok boyutlu doğası ve duygular, bireysel ve toplumsal bağlamlar, tarihi ve kültürel olaylar ile sosyal tepkiler arasındaki ilişki sosyo-kültürel uzantıları şekillendirmektedir. Sanat her zaman toplumun sınırlarını sorgulamasına zemin hazırlamış; meydan okuma değişim ve dönüşüm fırsatları sunma yolu olmuştur. Bu nedenle kimi zaman gerçekliğin temsili, yansıması veya taklidi olmuş kimi zaman yaşam ve duyguların evrilerek izleyiciye ulaştığı bir yol olmuş kimi zaman da toplumsal yapıların dönüşümü ile birlikte, orijinalliğin, ütopikliğin ve sanatsal özgürlüğün temsili olarak ortaya çıkmıştır. Sanat aynı zamanda gerçekliği farklı bağlamlar ile yorumlayan ve sorgulayan güçlü uzantılar içerir. Sanatın en güçlü bağlamlarından biri kavramsal sorgulamadır. Bu kavramsal sorgulama bir sanat eserinin gerçekte ne ilettiğini veya sorguladığını ortaya koyar. Sanatçıların duygular ve sezgiler yolu ile içine öznelliği de katarak çağrışımsal sorgulama, bağlam içeren mesajlar yaratma veya gerçekliği yansıtan örtük ya da açık kurgu yaratma gibi birçok olasılığı vardır. Sanatçı ve izleyici arasındaki ilişkinin nasıl kurulduğu da sanatın sosyo-kültürel dinamiklerini şekillendirmede önemlidir. Sanat toplumları yansıtır ve bu yansıma bir eserin amacı haline gelebilir, toplumsal bir olgunun ortaya çıkmasını sağlayabilir veya duyguların örtülü bir ifadesi olabilir. Sanatın sosyo-kültürel çerçevede toplumsal dönüşümdeki rolü yüzyıllardır devam eden bir gerçeklik olmuştur. Bu rol sanat eğitimini de güçlendirmiş ve kamusal alan pedagojisine dayalı yeni açılımlar yaratmak için güçlü argümanlar oluşturmuştur. Bu argümanlar ile kamusal alan pedagojisi bağlamında toplumsal süreçlerin farkındalığına ilişkin alan yaratmak söz konusu olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sanat Eğitimi, Sosyo-Kültürel Uzantılar, Kamusal Alan, Kamusal Alan Pedagojisi

Etik Beyan

Araştırma doküman incelemesine dayalı bir durum değerlendirmesi içermektedir, bu çerçevede etik kurul izni gereksinimi içerecek bir yapı ve araştırma süreci gereksinimi yoktur.

Kaynakça

• Adorno, T., & Horkheimer, M. (1972). Dialectic of Enlightenment: Philosophical Fragments. Stanford University Press.
• Adorno, T. W. (2002). Aesthetic theory. Routledge.
• Adorno, T. W. (1997). Aesthetic Theory. University of Minnesota Press.
• Aristoteles. (1987). Poetika, (Çev. İsmail Tunalı), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Baudrillard, J. (1986). The ecstasy of communication. H. Foster (Ed.) Post-modern Culture içinde 126-133). London: Pluto Press.
• Bedir Erişti, D. (2021). Yeni Medya ve Görsel İletişim Tasarımı, (6. Basım), Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bedir Erişti, S. D. (2022). Dijital Manipülasyon, Dijital Görsel, Kültür ve Metaverse Bağlamında Dijital Kimlikler ve Gerçeklik Algısı, II. Uluslararası Tıp, Sağlık ve İletişim Bilimleri Kongresi-Eskişehir, ss. 692 – 703.
• Berger, J. (1972). Ways of Seeing. Penguin Books.
• Boime, A. (2001). Art in an age of civil struggle, 1848-1871. University of Chicago Press.
• Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Routledge.
• Bourdieu, P. (1993). The Field of Cultural Production: Essays on Art and Literature. Columbia University Press.
• Bourriaud, N. (2002). Postproduction: Culture as Screenplay: How Art Reprograms the World. Lukas & Sternberg.
• Clark, T. J. (1984). The painting of modern life: Paris in the art of Manet and his followers. Princeton University Press.
• Danto, A. C. (1981). The transfiguration of the commonplace. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Danto, A. C. (1986). The philosophical disenfranchisement of art. Columbia University Press.
• Danto, A. C. (1981). The Transfiguration of the Commonplace: A Philosophy of Art. Harvard University Press.
• Danto, A. (1964). The Artworld, The Journal of Philosophy, (61)19, Journal of Philosophy, s. 571-584.
• Duncum, P. & Erişti, S. D. (Eds.).(2022). Görsel Pedagoji, Pegem Akademi Yayınları.
• Duncum, P. (2009). Toward a Playful Pedagogy: Popular Culture And The Pleasures of Transgression, Studies in Art Education, 50(3), 232-244.
• Eagleton, T. (1990). The ideology of the aesthetic. Basil Blackwell.
• Ersoy, A. (1998). Günümüz Türk Resim Sanatı (1950’den 200’e) (1. Baskı). İstanbul: Bilim Sanat Galerisi.
• Glesne, C. (2011). Becoming qualitative researchers. (A. Ersoy & P. Yalçınoğlu, Çev.). Pearson.
• Hauser, A. (1999). The social history of art. Routledge. Hochtritt, L., Ahlschwede, W., Halsey-Dutton, B., Fiesel, L., Chevalier, L., Miller, T., Farrar, C. (2017). Public Pedagogy and Social Justice in Arts Education. International Journal of Art & Design Education. 37. 10.1111/jade.12120
• Foucault, M. (1977). Discipline and Punish: The Birth of the Prison. Pantheon Books.
• Freire, P. (1997). Pedagogy of Freedom Ethics, Democracy and Civic Courage, Rowman & Littlefield Publishers, USA.
• Habermas, J. (1984). The Theory of Communicative Action, Volume 1: Reason and the Rationalization of Society. Beacon Press.
• Hagen, R.-M., & Hagen, R. (2003). What great paintings say. Taschen.
• Hansen, M. (2015) Feed-forward: On the Future of Twenty-First-Century Media. Chicago, IL; London: The University of Chicago Press.
• Irwin, R. L. & O’Donoghue, O. (2012). Encountering pedagogy through relational art practices, International Journal of Art & Design Education, 31(3), ss. 221–36.
• İskender, K. (1988). Türk Resminin Dünü Bugünü ve Geleceği, Gergedan, 19, ss. 8-28.
• Kant, I. (2016). Yargı Yetisinin Eleştirisi, (Çev. A. Yardımlı), 3. Baskı, İstanbul: İdea Yayınevi.
• MacKenzie, J. M. (1995). Orientalism: History, Theory, and the Arts. Manchester University Press.
• Mansel, P. (2005). Dressed to Rule: Royal and Court Costume from Louis XIV to Elizabeth II. Yale University Press.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
• Morrison, R. B., McCormick, P., Shepherd, J. L., Cirillo, P (2022). National Arts Education Status Report 2019. Arts Education Data Project, Quadrant Research, State Education Agency Directors of Arts Education.
• Nochlin, L. (2001). The body in pieces: The fragment as a metaphor of modernity. Thames & Hudson.
• Platon (2010). Devlet, (Çev. Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz), 20. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Sandlin, J. A., Schultz, B. D. & Burdick, J. [Eds] (2010) Handbook of Public Pedagogy: Education and Learning Beyond Schooling. New York: Routledge.
• Said, E. W. (1978). Orientalism. Pantheon Books.
• Smith, N. (1996). The New Urban Frontier: Gentrification and the Revanchist City, London: Routledge.
• State Education Agency Directors of Arts Education-SEADAE. (2014). Visual Arts at a Glance, NCCAS.
• Stebbins, R. A. (2019). The art of social theory. Stanford University Press.
• Tansuğ, S. (2012). Çağdaş Türk Sanatı, 9. Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• UNESCO (2024). UNESCO Framework for Culture and Arts Education, World Conference on Culture and Art Education Abu Dhabi, 2024. https://www.unesco.org/sites/default/files/medias/fichiers/2024/04/WCCAE_UNESCO%20Framework_EN_CLT-EDWCCAE20241.pdf?hub=86510
• Vickers, B. (1988). In defense of rhetoric. Oxford: Clarendon.
• Williams, R. (1983). Culture and society, 1780-1950. Columbia University Press.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.