Examining the Effect of AFAD Training on Science Teacher Candidates' Perceptions towards Natural Disasters

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 1, 1514 - 1536

Zeynep Alemdar Zihni , Ahmet Volkan Yüzüak , Zekiye Merve Öcal

https://doi.org/10.51460/baebd.1601499

Öz

The primary aim of this research is to determine the awareness of science teacher candidates regarding natural disasters. This research aims to reveal the level of awareness towards natural disasters before and after the education received by science teacher candidates. The participant group of the study consists of 19 science teacher candidates studying at the faculty of education of a public university. Based on the findings, it can be concluded that science teacher candidates have a high perception and awareness of natural disasters. Despite being final-year students, the participants have not attended additional training on this subject, even though natural disasters are quite frequent in our country, indicating a lack of sufficient studies in this area. In this context, it is believed that organizing preparatory and awareness-raising trainings related to natural disasters in faculties of education could provide significant contributions in terms of emotional control and disaster prevention, and that the knowledge and skills of science teacher candidates could be utilized in potential natural disasters.

Anahtar Kelimeler

Natural disasters, AFAD training program, Science teacher candidates, Education.

AFAD Eğitiminin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Doğal Afetlere Yönelik Algılarına Etkisinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının doğal afetlere ilişkin farkındalıklarını belirlemektir. Bu araştırma ile fen bilgisi öğretmen adaylarının aldıkları eğitim öncesi ve sonrası doğal afetlere yönelik farkındalık düzeylerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu bir kamu üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim gören 19 fen bilgisi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Fen bilgisi öğretmen adaylarının aldıkları AFAD eğitiminin ardından, araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmelerde, katılımcıların doğal afetlere yönelik algıları değerlendirilerek farkındalıklarının ön plana çıakrılması hedeflenmiştir. Elde edilen nitel bulgulara dayanarak, fen bilgisi öğretmen adaylarının doğal afetlere ilişkin algı ve farkındalıklarının yüksek olduğu sonucuna varılabilir. Katılımcıların son sınıf öğrencisi olmalarına rağmen bu konuda ek bir eğitime katılmamış olmaları, ülkemizde doğal afetlerin oldukça sık görülmesine rağmen bu alanda yeterli çalışmanın bulunmadığını göstermektedir. Bu bağlamda eğitim fakültelerinde doğal afetlerle ilgili hazırlık ve farkındalık eğitimleri düzenlenmesinin duygusal kontrol ve afet önleme açısından önemli katkılar sağlayabileceği ve fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgi ve becerilerinin olası doğal afetlerde kullanılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Doğal afetler, AFAD eğitim programı, Fen bilgisi öğretmen adayları, Eğitim.

Kaynakça

• AFAD, (2022) https://www.afad.gov.tr/afad-hakkinda#
• Akar, S. (2013). The impact of natural disasters on public finance and macroeconomy: Turkey case. .Journal of Management and Economics Research, 21(2013), 185-206.
• Arıcı, B. (2021). Opinions of Turkish Language Teacher Candidates on AFAD Volunteering Trainings Conducted in Community Service Practices Course. Ssd Journal, 6(25), 319-328.
• Atalay, İ. (2004). Doğa Bilimleri Sözlüğü Coğrafya-Ekoloji-Ekosistem. Meta Basım
• Ateş, H. (2019). Analysis of Science Course Curriculum in Terms of Sustainable Development Education. Van Yüzüncü Yil University Faculty of Education Journal, 16(1), 101-127.
• Atmaca, A. C., Kiray, S.A., & Pehlivan, M. (2018). Development of a Measurement Tool for Sustainable Development. International Journal of Assessment Tools in Education, 6(1), 80-91.
• Benli, H. Bacanlı, M., Gündoğdu, Ş. T., Yaman, M. M., Esin, M., Gökçe, O, Karacameydan, N., Kadirioğlu, F.T., Kuterdem, N. K., Zorbozan, S., Sevim, E. & İlgen, H.G. (2018). Türkiye’de Afet Yönetimi ve Doğa Kaynaklı Afet İstatistikleri. Ankara: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Yayınları.
• Bilen, E., & Polat, M. (2022). Opinions of prospective teachers on earthquake awareness. Turkish Journal of Earthquake Research, 4(1), 155-173.
• Chung, S. C. & Yen, C.-J. (2016). Disaster Prevention Literacy Among School Administrators and Teachers: A Study on the Plan for Disaster Prevention and Campus Network Deployment and Experiment in Taiwan. Journal of Life Sciences, 10, 203-214.
• Çobanoğlu, O. & Türer, B. (2015). Determining the Sustainable Development Awareness of Science and Social Studies Teachers. International Journal of Turkish Educational Sciences, 2015(5), 235-247.
• Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative. Prentice Hall.
• Creswell, J. W., & Poth, C. N. (2016). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage publications.
• Creswell, J.W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2nd ed.), Thousand Oaks, CA: Sage.
• Demir-Yıldız, C. & Demir-Öztürk, E. (2023). Üniversite Öğrencilerinin Depreme İlişkin Metaforik Algıları. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 6(3), 308-316.
• Dikmenli, Y., & Yakar, H. (2019). Examining the disaster awareness perception levels of prospective teachers. Van Yuzuncu Yil University Faculty of Education Journal, 16(1), 386-416.
• Doğru, D. (2019). Ortaöğretim Coğrafya Derslerinde Doğal Afetlerin İnfografikler ile Öğretiminin Öğrenci Başarısına ve Dersin Tutumuna Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi.
• Er Nas, S. & Şenel Çoruhlu, T. (2017). The Concept of Sustainable Development from the Perspective of Prospective Science Teachers. Van Yüzüncü Yıl University Faculty of Education Journal, 14(1), 562-580.
• Ergünay, O. (1996). Afet Yönetimi Nedir? Nasıl Olmalıdır? TÜBİTAK Deprem Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 263-272. Goddard, S. (2017). Disaster Preparedness Knowledge, Beliefs, Risk-Perceptions, and Mitigating Factors of Disaster Preparedness Behaviors of Undergraduate Students at A Large Midwest University. (Doctoral dissertation). Still University of Health Sciences.
• Gökçe, O., Özden, Ş. & Demir A. (2008). Türkiye’de Afetlerin Mekânsal ve İstatistiksel Dağılımı. Afet Bilgileri Envanteri. Ankara: Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Yayınları.
• Guler, A., Halicioglu, MB, & Tasgin, S. (2015). Qualitative research methods: in social sciences (theory, framework, practical suggestions, 7 different qualitative research approaches, quality and ethical issues). Distinguished Publishing.
• Jang, J.H., & Ha, K.M. (2021). Inclusion of children with disabilities in disaster management. Children, 8(7), 581. https://doi.org/10.3390/children8070581
• Jonidi Jafari, A., Baba, M., & Dowlati, M. (2018). Disaster risk assessment in health centers of Iran University of medical sciences in functional, nonstructural and structural components in 2015-2016. Iran. Occup. Health J., 15(1), 76–85.
• Karaçayır, F. (2022). Ortaokul Sosyal Bilgiler Derslerinde Doğal Afetlerin Hareketli İnfografikler ile Öğretiminin Öğrenci Başarısına ve Dersin Tutumuna Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karakuş, U. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Doğal Afet Kavramlarına İlişkin Algılarının Kelime İlişkilendirme Testi Aracılığıyla İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(3), 735-751. Koç, H. (2013). Türk Basınının Doğal Afetlere İlişkin Bakış Açısını Belirlemeye Yönelik Bir İnceleme. Journal of World of Turks, 5(2), 121-137.
• Kortak, V. (2023). Examining the attitudes of social studies teacher candidates towards disasters. Journal of Disaster and Risk, 6(2), 448-463.
• Li, J., Xia, H., Qin, Y., Fu, P., Guo, X., Li, R., & Zhao, X. (2022). Web gis for sustainable education: Towards natural disaster education for high school students. Sustainability, 14, 2694. https://doi.org/10.3390/su14052694
• Marshall, C., & Rossman, G.B. (1999). Designing qualitative research (3rd ed.). Thousand Oaks: Sage.
• Mata-Lima, H., Alvino-Borloa, A., Pinherio, A., Mata-Lima, A., & Almedia, J. A. (2013). Impacts of Natural Disasters on Environmental and Socio-Economic Systems: Whats Makes the Difference? Ambiente & Sociedade, 14(3), 45-64.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Ministry of Environment and Urbanization, (2008). Environmental Impact Assessment Regulation. Official Gazette, 26939.
• Ministry of National Education, (2018). http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325
• Ministry of National Education, (2024). https://tymm.meb.gov.tr/ogretim-programlari/fen-bilimleri-dersi
• Mızrak, S. (2018). Education, Disaster Education and Disaster Resilient Society. Muğla Sıtkı Koçman University Journal of Faculty of Education, 5(1), 56-67.
• Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks, CA: Sage Otto, K.-H. (2009). Von Naturrisiken und Sozialkatastrophen – zur didaktischen Neukonzepti-on eines traditionellen Themas im Geographieunterricht. Geographie und ihre Didaktik | Journal of Geography Education, 37(1).
• Özkazanç, S. & Yüksel, U.D. (2015). Evaluation of disaster awareness and sensitivity level of higher education students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 197, 745-753.
• Park, W. (2020). Beyond the 'two cultures' in the teaching of disaster: or how disaster education and science education could benefit each other. Educational Philosophy and Theory, 52(13), 1434–1448. https://doi.org/10.1080/00131857.2020.1751126
• Şengün, H. & Küçükşen, M. (2019). Why is disaster management education necessary? Erciyes University Journal of Social Sciences Institute, 33(46) , 193-211 .
• Sözcü, U. (2020). Disaster Education in Turkey: Trends in Theses and Articles between 2003 and 2020. Journal of Pedagogical Research, 4(3), 418-441.
• Sözcü, U. (2020). Natural disaster literature curriculum proposal. Journal of Disaster and Risk, 3(1), 70-79.
• Sözcü, U., & Aydınözü, D. (2019). Examining the natural disaster literacy levels of pre-service teachers according to some variables. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 40, 79-91.
• Steiner, C., & Thimm, A. (2009). Von Naturereignissen zu Naturkatastrophen: soziale, wirtschaftliche und politische Implikationen der Krisenentstehung in der Dritten Welt. In G. Meyer (Hrsg.), Katastrophen in der Dritten Welt: soziale, wirtschaftliche und politische Folgen 7(17). Mainz: Universität Mainz.
• Tan, Y., Liao, X., Su, H., Li, C., Xiang, J. & Dong, Z. (2017). Disaster Preparedness Among University Students in Guangzhou, China: Assessment of Status and Demand for Disaster Education. Disaster Medicine and Public Health Preparedness, 11(3), 310-317.
• Toprak, E. (2021). Phenomenology. In Çelebi, M. (Ed.), Qualitative Research Methods, (pp.32-32-37). Ankara: Pegem Academy.
• Torani, S., Majd, P.M., Maroufi, S.S., Dowlati, M., & Sheikhi, R.A.(2019).The importance of education on disasters and emergencies: A review article. J. Educ. Health Promot., 8(1), 85. https://doi.org/10.4103/jehp.jehp_262_18
• Torlak, V. (2021). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Doğal Afetlere Yönelik Farkındalıklarının İncelenmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 15, 830-845.
• Tunç, GA (2015). Investigation of science teacher candidates' ethical approaches towards the environment and their attitudes towards sustainable environment. Master's Thesis, Adnan Menderes University, Institute of Science.
• United Nations Türkiye, (2022). https://turkiye.un.org/tr/sdgs
• Uşak, M., Şensoy, Ö., Yıldırım, H. İ., & Hançer, A. H. (2005). İlköğretim Fen Bilgisi ve Matematik Öğretmen Adaylarının Deprem Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre Karşılaştırılması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 35-46.
• Wang, M., Wei, D. Y., Zhu, X. L., & Yi, N. (2012). An İnvestigation on Disaster Prevention Literacy of Secondary School Teachers in China. Journal of Educational Studies, 5, 12.
• WCED (1987). World Commission on Environment and Development. Our Common Future, Oxford University press, Oxford.
• Yalçın, E. (2021). A New Reality at the Edges of the World: Sustainability. Edu 7: Yeditepe University Faculty of Education Journal, 10(12), 111-114 .
• Yapıcı, M. (2003). Sustainable Development and Education. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences 5 (1), 225-230.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, A. (2005). Türk Kamu Yönetiminin Sorun Alanlarından Biri Olarak Afet Yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Yılmaz, S. (2022). 2020’de Türkiye ve Dünyada En Sık Görülen Doğal Afetler. Afet Yazı Dizisi. Retrieved from, https://tatd.org.tr/afet/afet-yazi-dizisi/2020de-turkiye-ve-dunyada-en-sik-gorulen-dogalafetler/
• Zhu, T. T. & Zhang, Y. J. (2017). An İnvestigation of Disaster Education in Elementary and Secondary Schools: Evidence From China. Natural Hazards, 89(3), 1009-1029.