Çekirdeksiz Karpuzlarda Bitki Gelişimi, Verim ve Meyve Özelliklerinde Heterozis

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 328 - 332, 31.03.2016

Nebahat Sarı , Yağmur Topal , Münevver Göçmen , İsmail Şimşek , İlknur Solmaz

Öz

Çekirdeksiz karpuz çeşidi geliştirmek, çekirdekli karpuz çeşidi geliştirmeye göre daha uzun süre, daha fazla emek ve para gerektiren ıslah çalışması ile gerçekleştirilmektedir. Çekirdeksiz karpuzlar triploid (3n=3x=33) hibritlerdir. Tetraploid (2n=4x=44) bir hattın, çekirdekli diploid (2n=2x=22) bir hatla tozlanması ile triploid (3n=3x=33) hibrit çeşitler oluşturulur. Sunulan bu çalışmada bir SANTEZ projesi kapsamında geliştirilen beş triploid çekirdeksiz karpuz çeşit adayı ile bunların tetraploid ve diploid ebeveynleri alçak tünel altında tekerrürlü olarak yetiştirilerek; bitki büyümesi, verim ve meyve özellikleri incelenmiştir. Şahit olarak da triploid Style F1 ticari çeşidi denemede yer almıştır. Araştırma bulgularına göre; her üç ploidi düzeyine sahip materyal arasında incelenen tüm parametreler açısından önemli farklılıklar tespit edilmiş ve değişik düzeylerde heterozis hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Triploid , tetraploid , diploid , bitki gelişmesi , verim

Heterosis on Plant Growth, Yield and Fruit Characteristics in Seedless Watermelon

Öz

Development of seedless watermelon varieties requires more longer, laborious and expensive breeding studies when compared to developing seeded watermelon varieties. Seedless watermelons are triploid (3n=3x=33) hybrids. Triploid (3n=3x=33) hybrids are generated by pollination of a tetraploid (2n=4x=44) line with a seeded diploid (2n=2x=22) line. In this presented study five triploid seedless watermelon variety candidates and their tetraploid and diploid parents were cultivated with replications under low tunnel in the scope of a Santez project and plant growth, yield and fruit characteristics were investigated. Style F1 commercial hybrid variety was used as triploid control. According to research results; significant variances were determined among all investigated parameters and different level of heterosis was found for material having three ploidy levels.

Anahtar Kelimeler

Triploid , tetraploid , diploid , plant growth , yield

Kaynakça

• Birchler, A.J., Donald, L. Auger, L.D., Riddle, C.N., 2003. In search of the molecular basis of heterosis. The Plant Cell, 15:2236-2239.
• Cho, Y., Park, C.W., Kwon, S.W., Chin, J.H., Ji, H.S., Park, K.J., 2004. Key DNA markers for predicting heterosis in Fı hybrids of Japonice rice. Breeding Science, 54:389-397.
• Kihara, H., 1951. Triploid Watermelons. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci., 58:217-230.
• Liu, Y., Liu, T. G., Ren, H. F., Wang, P.C., Wang, L., Tan, M., 2011. Combining ability and heritability analysis of main agronomic traits in seedless watermelon. China Cucurbits and Vegetables, 24(2):6-10.
• Sarı, N., Yetişir, H., Ekbiç, E., Gök, P., 2003. Kavunlarda bitki boyu ve gövde çapı üzerine heterozis etkisi. 4. Sebze Tarımı Sempozyumu, 17-20 Eylül 2002, Uludağ Üniversitesi, Bursa, 1-10.
• Sarı, N., Göçmen, M., Şimşek, İ., 2011. Çekirdeksiz karpuz çeşitlerinin geliştirilmesine yönelik tetraploid hatların elde edilmesi. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı SANTEZ Projesi (00349.STZ.2009-1 no.lu proje sonuç raporu).
• Souza, F. de F., Queiroz, M.A. de, Dias, R., de C.S., 2005. Heterotic effects in triploid watermelon hybrids. Crop Breeding and Applied Biotechnology, 5:280-286.
• Virmani S.S., Sun, Z.X., Mou, T.M., Jauhar Ali, A., Mao, C.X., 2003. Two-line hybrid rice breeding manual. Los Banos (Philippines):International Rice Research Institute. 88p.