Farklı Yetiştirme Ortamları ve Besin Çözeltilerinin Geofitlerde Kalite Üzerine Etkileri

Yıl 2025, Cilt: 54 Sayı: Özel Sayı 1, 498 - 505, 25.03.2025

Yağmur Olgaç , Rezzan Kasım , Mehmet Ufuk Kasım

https://doi.org/10.53471/bahce.1540122

Öz

Süs bitkileri, dünya üzerinde çiçek ticaretine olan talebin artması nedeniyle tarımın bir alt sektörü olarak hızla gelişmektedir. Ticari çiçekçilik sektöründe soğanlı süs bitkileri (geofitler) önemli bir grup olup ülkelerin zenginliği olarak değerlendirilmektedir. Geofitler estetik değerleri ile süs bitkileri sektöründe saksılı süs bitkisi olarak, peyzaj düzenlemelerinde ve kesme çiçek olarak kullanılmaktadır. Son yıllarda toprağın yapısının bozulması, toprakta tuzluluk problemleri ile hastalık ve zararlı yoğunluğunun artması sonucu süs bitkileri üretiminde de topraksız tarım teknikleri kullanılmaya başlanmıştır. Topraksız tarım, bitkilerin toprak kullanılmadan su veya herhangi bir katı ortam üzerinde gerekli olan tüm besin elementlerinin yapay olarak karşılandığı yetiştiricilik sistemidir. Geofitler bu sistemde daha çok katı ortamlar üzerinde yetiştirilmektedir. Dolayısıyla bu sistemde kullanılan ortamların ve besin çözeltilerinin bitkinin gelişimi üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. Geofit bitkilerin üretiminde de kullanılan farklı substratlar ve besin çözeltileri çiçeklerin görsel kalitesini ve kesme çiçek değerini önemli oranda etkilemektedir. Bu nedenle bu alanda da sürekli araştırmalar yapılarak türlere göre en uygun ortamların ve besin reçetelerinin belirlenmesine çalışılmaktadır. Bu derleme çalışmada geofitlerin üretiminde kullanılan substratlar ve besin çözeltileri ile ilgili yapılan çalışmalar incelenerek bir araya getirilmiştir. Bu sayede konu ile ilgili çalışmak isteyen araştırıcılara yol gösterecek bir kaynak oluşturulması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Geofit, Besin Çözeltisi, Substrat, Kalite

Effects of Different Growing Mediums and Nutrient Solutions on Quality in Geophytes

Öz

Ornamental plants, as a subsector of agriculture, are rapidly developing due to the increasing demand for flower trade worldwide. Bulbous ornamental plants (geophytes) are an important group in the commercial floriculture sector and are considered a valuable resource by many countries. Geophytes are used as potted ornamental plants, in landscape arrangements, and as cut flowers in the floriculture industry due to their aesthetic values. In recent years, degradation of soil structure, soil salinity problems, and increased disease and pest pressure have led to the use of soilless cultivation techniques in the production of ornamental plants. Soilless agriculture is a cultivation system where plants are grown without soil, and all necessary nutrients are artificially provided. Geophytes are mostly grown on solid media in this system. Therefore, the media and nutrient solutions used in this system have significant effects on plant growth. Different substrates and nutrient solutions used in the production of geophyte plants can significantly affect the visual quality and cut-flower value of the flowers. Continuous research is being carried out in this field to determine the most suitable media and nutrient formulas for different species. This review paper examines the studies on the substrates and nutrient solutions used in the production of geophytes. In this way, it aims to create a resource that will guide researchers who want to work on the subject.

Anahtar Kelimeler

Geophyte, Nutrient Solution, Substrate, Quality

Kaynakça

• Adıgüzel, P., Solmaz, İ. 2023. Türkiye’de bitki genetik kaynaklarının mevcut durumu ve korunması. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 10(3), 352-360.
• Anonim, 2024. Türkiye süs bitkileri ürünleri ve mamulleri sektör raporu. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği. 11s. http://www.susbitkileri.org.tr/images/d/library/98e54002-0285-47c4-ad9f-09d2fddb7f65.pdf (Erişim Tarihi: 22.08.2024).
• Özel, A., Erden, K. 2010. İhraç edilen bazı geofitlerin pazarlanabilir soğan üretme kapasiteleri ve bazı bitkisel özelliklerinin belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 14(2), 90-99.
• Kılıç, T., Okay, Y., Kazaz, S. Türkiye’de yetiştirilen soğanlı kesme çiçekler. 5. Süs Bitkileri Kongresi,6-9 Mayıs 2013, Yalova, (2):544.
• Akan, H., Eker, İ., Balos M.M. 2005. Şanlıurfa’nın nadide çiçekleri (geofitler). Ankara, Turkey: Demircioğlu Matbaacılık.
• Kalkan, P. 2019. Topraksız tarımda farklı katı ortamların ıspanak yetiştiriciliği üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Bilimi ve Bitki Besleme ABD, 68s.
• Karagüzel, Ü.Ö. 2023. Assessment of different growing media on cut flower performance of two gladiolus (Gladiolus grandiflorus) cultivars. Horticultural Studies 40(2), 36-42.
• Akçal, A. 2018. Topraksız tarımda farklı besin eriyiği reçetelerinin göl soğanı gelişimi üzerine etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 6, 169-176.
• Karagöz, F.P., Dursun, A., Karaşal, M. 2022. A review: use of soilless culture techniques in ornamental plants. 72 Ornamental Horticulture 28(2), 172-180.
• http://www.turktarim.gov.tr/haber/398/artan-nufus-ihtiyaclari-ve-toprak-sorunlarina-alternatif-cozum-topraksiz-tarim (Erişim: 30.12.2023).
• Karagüzel, Ö. 2020. Effects of different growing media on the cut flower performances of oriental two Lilium varieties. International Journal of Agricultural and Biological Engineering 13(5), 85-92.
• Kahraman, Ö., Akcal, A. 2016. The enlargement of Leucojum aestivum L. in different substrates under greenhouse condition. Scientific Papers-Series B, Horticulture, 60, 191-197.
• Yıldırım, Ö., Altun, B. 2021. Farklı ekim zamanları ve katlama sürelerinin Keşişbaşı (Muscari azureum Fenzl) tohumlarında çimlenme ve farklı yetiştirme ortamlarının soğan gelişimi üzerine etkileri. Akademik Ziraat Dergisi 10(2), 227-234.
• Kahraman, Ö. 2014. Sera koşullarında farklı katı ortam kültürlerinin Lilium candidum yetiştiriciliği üzerine etkisi. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University (JAFAG) 31(3), 67-71.
• Baltzinger, M., Archaux, F., Dumas, Y. 2012. Tree litter and forest understory vegetation: a conceptual framework to understand the effects of tree litter on a perennial geophyte, Anemone nemorosa. Annals of Botany 109(6), 1175-1184.
• Kahraman, Ö., Özzambak, M.E. 2015. Farklı yetiştirme ortamlarının toros kardeleni (Galanthus elwesii Hook.)’nin soğan performansı üzerine etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 3(1), 109-114.
• Kahraman, Ö., Özzambak, E. 2006. Topraksız kültür, sera koşullarında organik ve inorganik ortamların ağlayan gelin (Fritillaria imperialis) soğanları üzerine etkileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi 6(2), 65-70.
• Sarı, Ö., Çelikel, F.G. 2017. Effects of different growing medium on flower quality and bulb yield of Oriental Lilium ‘Siberia’. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi 3(2), 54-60.
• Kiran, M., Baloch, J., Waseem, K., Jilani, M.S. 2007. Effect of different growing media on the growth and development of Dahlia (Dahlia pinnata) under the agroclimatic condition of Dera Ismail Khan. Pakistan Journal of Biological Sciences 10(22), 4140-4143.
• Şahin, G. 2016. Türkiye’de gübre kullanım durumu ve gübreleme konusunda yaşanan problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi 22(1), 19-32.
• Sharma, G., Verma, M.L. 2019. Soil and plant response to NPK variations in flower crops: A critical review. International Journal of Chemical Studies 7(3):2208-2214.
• AlShrouf, A. 2017. Hydroponics, aeroponic and aquaponic as compared with conventional farming. Abu Dhabi Food Control Authority, R., D Division, AlAin, UAE. American Scientific Research Journal for Engineering, Technology, and Sciences (ASRJETS) ISSN (Print) 2313-4410, ISSN (Online) 2313-4402.
• Bolat, İ., Ömer, K.A.R.A. 2017. Bitki besin elementleri: kaynakları, işlevleri, eksik ve fazlalıkları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi 19(1), 218-228.
• Kahraman, O. 2022. Enlarging of grape hyacinth bulb at different nutrient solution ratios in soilless culture. Communications in Soil Science and Plant Analysis 53(11), 1411-1419.
• Derbyshire, G., Hoffman, E. W., Kempen, E. 2015. The role of nutrient solution composition on the uptake of nutrients, growth and vase life of tulips grown hydroponically under South African conditions. South African Journal of Plant and Soil 32(3), 129-137.
• Mohajer, Z.S.N., Asil, M.H., Olfati, J.A., Kaledian, M.R. 2019. Effect of different nutrient solution and irrigation regimes on growth of Lily (LA Hybrid ‘Fangio’). Advances in Horticultural Science 33(4), 529-536.
• Al-Ajlouni, M.G., Ayad, J.Y., Othman, Y.A. 2017. Increasing nutrient levels promote growth and flower quality in lilies grown under soilless culture. Horticultural Science 44(4), 171-177.
• Agina Effat, A., Mohamed, S.M., Ali, S.A., LA, E.K. 2018. Using Aquaponic, Hydroponic and Aeroponic systems for gladiolus production. Middle East J. 7(4), 1885-1894.
• Bernstein, N., Ioffe, M., Bruner, M., Nishri, Y., Luria, G., Dori, I., ... & Hagiladi, A. 2005. Effects of supplied nitrogen form and quantity on growth and postharvest quality of Ranunculus asiaticus flowers. HortScience 40(6), 1879-1886.
• Ruamrungsri, S., Bundithya, W., Potapohn, N., Ohtake, N., Sueyoshi, K., Ohyama, T. 2008, April. Effect of NPK levels on growth and bulb quality of some geophytes in substrate culture. In X International Symposium on Flower Bulbs and Herbaceous Perennials 886, pp.213-218.
• Kahraman, Ö., Akçal, A. 2018. Topraksız tarımda farklı besin eriyiği reçetelerinin göl soğanı gelişimi üzerine etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 6(-), 169-176.
• Turkoglu, N., Alp, S., Cig, A. 2008. Effect of diamonium phosphate (DAP) fertilization in different doses on bulb and flower of Narcissus. American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci. 4(5):595-598.
• Çakıcı, H., Tepecik, M., Barlas, N.T. 2022. The effect of potassium and calcium fertilization on the quality parameters and K and Ca content of lilium (Lilium casablanca) plant. ISPEC Journal of Agricultural Sciences 6(1), 32-41.
• Sahari Moghadam, A., Seyed Nasir, S. 2020. Evaluation of the effect of different potassium concentrations in nutrient solution on growth and postharvest life of lily flowers (Lilium spp.) in hydroponic cultivation. Journal of Ornamental Plants 10(4), 153-162.
• Seyedi, N., Mohammadi Torkashvand, A., Allahyari, M.S. 2015. Investigating of the effects of calcium concentration under hydroponic conditions on quantitative and qualitative growth of Lilium ‘tresor. Journal of Ornamental Plants 3(1), 19-24.
• Salazar-Orozco, G., Valdez-Aguilar, L.A., Tello-Marquina, J., Grassotti, A., Burchi, G., Castillo-González, A.M. 2010. August. Calcium affects quality and nutrition of cut lily flowers. In II International Symposium on the Genus Lilium 900, pp.113-117.
• Bernstein, N., Sacks, M., Snir, P., Rosenberg, R. 2018. Prevention of flower abortion and leaf damages in Anemone coronaria by Ca supplements. Israel Journal of Plant Sciences 65(1-2), 97-108.
• Bernstein, N., Ioffe, M., Luria, G., Bruner, M., Nishri, Y., Philosoph-Hadas, S., ... & Matan, E. 2011. Effects of K and N nutrition on function and production of Ranunculus asiaticus. Pedosphere 21(3), 288-301.