Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Eğitimi Uygulamalarına Yönelik Yeterlik Düzeyleri ve Görüşlerinin Belirlenmesi

Yıl 2020, , 988 - 1039, 31.12.2020

Merve Çetin , Hasan Hüseyin Şahan

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.830992

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı; öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik yeterlik düzeyleri ile kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerini belirlemek ve bu iki değişken arasındaki ilişkiyi incelemektir. Betimsel tarama modeli kullanılan araştırmanın verileri, bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde 2018-2019 eğitim-öğrenim yılında öğrenim gören özel eğitim dersi almış olan öğretmen adaylarından elde edilmiştir. Araştırmanın verileri “Kaynaştırma Uygulamalarında Öğretmen Yeterliği Ölçeği” ve “Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Görüşler Ölçeği” ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde ise t-testi, Tek yönlü (Oneway) Anova testi, korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonunda öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik yeterlik algıları ile kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Araştırma sonucuna göre, öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimi yeterlikleri, kaynaştırma eğitimine ilişkin görüş düzeylerini yordamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayları, Kaynaştırma eğitimi, Öğretmen adaylarının yeterliği, Öğretmen adaylarının görüşleri

Kaynakça

• Aldabas, R. (2019). Barriers and facilitators of using augmentative and alternative communication with students with multiple disabilities in inclusive education: special education teachers’ perspectives. International Journal of Inclusive Education, Published Online: 28 Mar 2019. https://doi.org/10.1080/13603116.2019.1597185.
• Altun, T. & Gülben, A. (2009). Okul öncesinde özel gereksinim duyan çocukların eğitimindeki uygulamalar ve karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 253-272.
• Antonak, R. & Larrivee, B. (1995). Psychometric analysis and revision of the opinions relative to mainstreaming scale. Exceptional Children, 62 (2), 139-1
• Avcı, N. (1998). Entegrasyon ve entegre sınıf öğretmeni. Destek Dergisi, 1, 20–24.
• Avramidis, E. P. & Burden, R. (2000). A survey into mainstream teachers’ attitudes towards the ınclusion of children with special educational needs in the ordinary school in one local education authority. Educational Psychology: An International Journal of Experimental Educational Psychology, 20 (2), 191–211.
• Ayaz, N. (1994). TBMM 1995 yılı bütçe raporu. Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Babaoğlan, E. & Yılmaz, Ş. (2010). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 18 (2), 345-354.
• Battal, İ. (2007). Sınıf öğretmenlerinin ve branş öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterliklerinin değerlendirilmesi (Uşak ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Batu, S. & Kırcaali-İftar, G. (2011). Kaynaştırma. (6. Basım). Ankara, Kök Yayıncılık.
• Bayar, A. (2015). Kaynaştırma uygulamalarında öğretmen yeterliği ölçeğinin türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 71-85.
• Chao, C. N. G., Forlin, C. & Ho, F. C. (2016). Improving teaching self-efficacy for teachers in inclusive classrooms in Hong Kong. International Journal of Inclusive Education, 1464-5173. https://doi.org/10.1080/13603116.2016.1155663
• Camadan, F. (2012). Sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine ve bep hazırlamaya ilişkin öz-yeterliklerinin belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (39), 128-138.
• Campbell, J., Gilmore, L. & Cuskelly, M. (2003). Changing student teachers’ attitudes towards disability and inclusion. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 28, 369–379.
• Cankaya, Ö. & Korkmaz, İ. (2012). İlköğretim I. kademede kaynaştırma eğitimi uygulamalarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 1-16.
• Coutsocostas, G. G. & Alborz, A. (2010). Greek mainstream secondary school teachers’ perceptions of inclusive education and of having pupils with complex learning disabilities in the classroom/school. European Journal of Special Needs Education, 25, 2.
• Dağlar, G. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin ve okul öncesi öğretmen adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
• Demirtaş H., Cömert M. & Özer N. (2011). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36, 159, 96-111.
• Diken, İ. H. (2006). Preservice teachers’ efficacy and opinions toward inclusion of students with mental retardation. Eurasian Journal of Educational Research, 23, 72-81.
• Dolapçı, S. (2013). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik algıları ve kaynaştırma eğitimine bakış açıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Dolapçı, S. & Yıldız Demirtaş V. (2016). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik algıları ve kaynaştırma eğitimine bakış açıları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 07 (13), 141 – 160.
• Forlin, C. (2010). Developing and implementing quality inclusive education in Hong Kong: Implications for teacher education. Journal of Research in Special Educational Needs, 10 (3), 177–184.
• Forlin, C., Sharma, U., & Loreman, T. (2013). Predictors of improved teaching efficacy following basic training for inclusion in Hong Kong. International Journal of Inclusive Education, 18, 7, 718– 730.
• Gök, G. & Erbaş, D. (2011). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşleri ve önerileri. International Journal of Early Childhood Special Education, 3 (1), 66-87.
• Güven, E. & Çelik, D. B. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma (Balıkesir Üniversitesi örneği) . Journal Of Educational And Instructıonal Studıes In The World, 22, 160-165.
• Halinen, I. & Jarvinen, R. (2008). Towards inclusive education: the case of Finland. Prospects, 38 (1), 77-97.
• Ismailos, L., Gallagher,T., Bennett, S. & Li, X. (2019). Pre-service and in-service teachers’ attitudes and self-efficacy beliefs with regards to inclusive education.
• International Journal of Inclusive Education, Published Online: 15 Jul 2019. https://doi.org/10.1080/13603116.2019.1642402.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. 15. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, İ. (2005). Anasınıfı öğretmenlerinin kaynaştırma (entegrasyon) eğitimi uygulamalarında yeterlik düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Kayhan, N., Şengül, A. & Akmeşe, P. (2012). Kaynaştırma eğitimi ile ilgili birinci kademe ve ikinci kademede görev alacak öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3, 268-278.
• Keppens, K., Consuegra, E. & Vanderlinde, R. (2019). Exploring student teachers’ professional vision of inclusive classrooms in primary education. International Journal of Inclusive Education, 23. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13603116.2019.1597186.
• Kırcaali-İftar, G. (1996). Kaynaştırmaya İlişkin görüşler ölçeğinin geçerlik ve güvenirlk bulguları. 6. Özel Eğitim Günleri Poster Bildirisi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Killoron, I., Woronco, D. & Zaretsky, H. (2014). Exploring preservice teachers' attitudes towards inclusion. International Journal of Inclusive Education, 18 (4), 427–442. http://dx.doi.org/10.1080/13603116.2013.784367.
• Kırcaali-İftar, G. (1998). Özel gereksinimli bireyler ve özel eğitim. (Ed: Eripek, S.), Özel Eğitim (1-14). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kivirauma, J. & Ruoho, K. (2007). Excellence through special education? Lessons from the finnish school reform. International Review of Education, 53 (3), 283-302. http://doi.org/10.1007/s11159-007-9044-1.
• Koçyiğit, S. (2015). Ana sınıflarında kaynaştırma eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen-rehber öğretmen ve ebeveyn görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4 (1), 391-415.
• Korkut, K. & Babaoğlan, E. (2012). Sınıf öğretmenlerinin öz-yeterlik inançları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8 (16), 269-281.
• Kozleski, E., Artiles, A., Fletcher, T. & Engelbrecht, P. (2007). Understanding the dialectics of the local and the global in education for all: A comparative study. International Journal of Educational Policy, Research and Practice, 8, 19–34.
• Kuyini, A. B, Desai, I. & Sharma, U. (2018). Teachers’ self-efficacy beliefs, attitudes and concerns about implementing inclusive education in Ghan. International Journal of Inclusive Education. Published Online: 04 Dec 2018. https://doi.org/10.1080/13603116.2018.1544298.
• Kuz, T. (2001). Kaynaştırma eğitimine yönelik tutumların incelenmesi. Ankara, T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayınları.
• Kuzu, S. (2011). Öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları ve öz duyarlılık düzeylerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Küçüker, S., Kargın, T. & Akçamete, G. (2002). Rehberlik ve Araştırma Merkezi elemanlarının özel eğitim hizmetleri yönetmeliğine ilişkin görüşlerinin ve yeterlik algılarının geliştirilmesi. Educational Sciences and Practice, 1 (1), 101-113.
• Li, K. M. & Cheung, R. Y. M. (2019). Pre-service teachers’ self-efficacy in implementing inclusive education in hong kong: the roles of attitudes, sentiments, and concerns. International Journal of Disability, Development and Education. Published Online: 17 Oct 2019. https://doi.org/10.1080/1034912X.2019.1678743.
• Loreman, T. (2007). Seven pillars of support for inclusive education: moving for “why?” to “how?’’. International Journal of Whole Schooling, 3 (2), 22–38. Mc Leskey, J. & Waldron, N. (2007). Making differences ordinary in inclusive classrooms. Intervention in School and Clinic, 42, 162–168.
• Mağden, D. & Avcı, N. (1999). Öğretmen adaylarının özürlü öğrencilerin kaynaştırılmasına ilişkin görüşleri. IV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri. Eskişehir.
• Malinen, O. P., Savolainen, H. & Xu, J. (2012). Beijing in-service teachers’ self-efficacy and attitudes towards inclusive education. Teaching and Teacher Education, 28, 526–534.
• MEB. (2012). Özel eğitim yönetmeliği. Ankara: MEB Yayınları.
• Muta, E. (2002). Tokushukyoiku kara tokubetsushienkyoiku he [From special education to special needs education]. The Annual Report of Educational Psychology in Japan, 41, 124-131.
• Nagano, M. & Weinberg, L. A. (2012). The legal framework for inclusion of students with disabilities: A comparative analysis of Japan and United States. International Journal of Special Education, 27 (1), 128-143.
• Opoku, M., Cuskelly, M., Rayner, C. & Pedersen, S. (2020). The impact of teacher attributes on intentions to practice inclusive education in secondary schools in Ghana. International Journal of Disability, Development and Education, Published Online: 24 Feb 2020. https://doi.org/10.1080/1034912X.2020.1731434
• Orel, A., Zerey, Z. & Töret, G. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (1):23-33.
• Öncül, N. (2003). Kaynaştırma uygulaması yapılan ilköğretim okuluna devam eden zihin özürlü öğrencinin bulunduğu sınıfta normal çocuk annelerinin kaynaştırma uygulamasına ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Özata, H. (2007). Öğretmenlerin öz-yeterlik algılarının ve örgütsel yenileşmeye ilişkin görüşlerinin araştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Özbaba, N. (2000). Okul öncesi eğitimcilerin ve ailelerinin özel eğitime muhtaç çocuklar ile normal çocukların entegrasyonuna (kaynaştırılmasına) karşı tutumları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Rodriguez, J. (2019). Perceptions and practices of U.S. pre-service special education teachers on teaching social studies instruction in inclusive classrooms. International Journal of Inclusive Education, Published Online: 14 Mar 2019. https://doi.org/10.1080/13603116.2019.1590472
• Sharma, U., Loreman, T. & Forlin, C. (2011). Measuring teacher efficacy to implement inclusive practices. Journal of Research in Special Educational Needs, 1-10.
• Saloviita, T. (2020). Attitudes of teachers towards inclusive education in Finland. Scandınavıan Journal Of Educatıonal Research, 64, 2, 270–282. https://doi.org/10.1080/00313831.2018.1541819
• Sarı, H. & Bozgeyikli, H. (2002). Öğretmen adaylarının özel eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi: karşılaştırmalı bir araştırma. XII. Ulusal Özel Eğitim Kongresi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 19, 57-80.
• Sarı, H., Çeliköz, N. & Seçer, Z. (2009). Attitudes of teachers and student teachers to inclusive education and their self-efficacy perceptions in Turkish preschools. International Journal Of Special Education. 24 (3), 29-44.
• Savolainen, H., Engelbrecht, M., Nel, P. & Malinen, O. P. (2012). Understanding teachers’ attitudes and self-efficacy in inclusive education: implications for pre-service teacher education. European Journal of Special Needs Education, 27 (1), 51–68. https://doi.org/10.1080/08856257.2011.613603.
• Sharma, U., Loreman, T. & Forlin, C. (2012). Measuring teacher efficacy to implement inclusive practices. Journal of Research in Special Educational Needs, 12 (1), 12–21. http://doi.org/10.1111/j.1471-3802.2011.01200.x.
• Stella, C. S., Forlin, C. & Lan, A. M. (2007). The influence of an inclusive education course on attitude change of pre-service secondary teachers in Hong Kong. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 35, 161–179.
• Sucuoğlu, B. & Kargın, T. (2010). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları yaklaşımlar, yöntemler, teknikler. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Şahbaz, Ü. & Kalay, G. (2010). Okulöncesi eğitimi öğretmen adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 116-135.
• Temel, Z. F. (2000). Okul öncesi eğitimcilerinin engellilerin kaynaştırılmasına ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 148 – 155.
• Tike, L. (2007). Sınıf öğretmenleri, rehber öğretmenler ve rehberlik araştırma merkezi çalışanlarının bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama sürecine ilişkin tutumları ve bu süreçte karslılaştıkları güçlüklerin belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Toy, S. N. & Duru, S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin öğretmen özeterlikleri ile kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterlik inançlarının karşılaştırılması. Ege Eğitim Dergisi, 17, 1, 146-173.
• Valeeva, L. A. (2015). The current state of special needs education in russia: inclusive policies and practices. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 19, 2312 – 2315.
• Yıldızı, N. G. & Pınar-Sazak, E. (2012). Examining teachers' behavior related to students with special needs inclusive classrooms. International Online Journal of Educational Sciences, 4 (2), S.475-488.
• Yılmaz, E. & Batu, E. S. (2016). Farklı branştan ilkokul öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı, yasal düzenlemeler ve kaynaştırma uygulamaları hakkındaki görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17 (3), 247-268.
• Zeybek, Ö. (2015). İlköğretim okullarındaki ingilizce öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüş ve önerileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Weisel, A. & Dror, O. (2006). School climate, sense of efficacy and Israeli teachers’ attitudes toward inclusion of students with special needs. Education, Citizenship and Social Justice, 1 (2), 157–174.