Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Günlük Yaşamları İle Bilimsel Bilgileri İlişkilendirebilme Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2011, Cilt: 5 Sayı: 1, 43 - 61, 01.06.2011

Fatime Balkan Kıyıcı Musatafa Aydoğdu

Öz

Bu araştırmada, Fen Bilgisi öğretmen adaylarının, bilimsel bilgileri günlük yaşamları ile ilişkilendirebilme düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Gazi, ODTÜ, Hacettepe ve Sakarya Üniversiteleri Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği 4. sınıflarında öğrenim gören 217 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Ölçme aracını öğretmen adaylarının, bilimsel bilgileri günlük yaşamla ilişkilendirebilme düzeylerini belirleyebilmek amacıyla 20 açık uçlu ifadeden oluşan bir form oluşturmaktadır. Formda fizik, kimya ve biyoloji konularıyla ilgili günlük hayatta sıklıkla karşılaşılan bazı olaylar veya sergilenen davranışlar ifade edilerek, öğretmen adaylarından bunların bilimsel sebeplerinin açıklanması istenmiştir. Araştırma verileri; formda yer alan ifadelerin bilimsel sebeplerinin öğretmen adayları tarafından açıklanması sonucunda elde edilmiştir. Öğretmen adaylarından nitel olarak elde edilen veriler sayısallaştırılarak doğru, yanlış ve boş olarak kodlanmış ve analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; öğretmen adaylarının fizik ile ilişkili bilimsel bilgileri günlük yaşamları ile büyük ölçüde, kimya ve biyoloji ile ilişkili bilimsel bilgileri ise günlük yaşamları ile kısmen ilişkilendirebildikleri tespit edilmiştir. Ancak, kimya alanındaki bilgilerin ilişkilendirilebilme düzeyinin fizik alanına göre, biyoloji alanındaki bilgilerin ilişkilendirilebilme düzeyinin ise fizik ve kimya alanına göre daha az olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Günlük yaşam, bilimsel bilgi, öğretmen adayı, fen eğitimi

Kaynakça

• Andree, M. (2005). Ways of using “everyday life” in the science classroom. Kerst Boersma, Martin Goedhart, Onno de Jong ve Harrie Eijkelhof (Ed.) Research And The Quality Of Science Education içinde.(s. 107-116). Hollanda: Springer.
• Ash, D. (2004). Reflective scientific sense-making dialogue in two languages: The science in the dialogue and the dialogue in the science. Science Education, 88, 855– 884.
• Ay, S. (2008). Lise Seviyesinde Öğrencilerin Günlük Yaşam Olaylarını Açıklama Düzeyi Ve Buna Kimya Bilgilerinin Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Ayas, A. P. & Özmen, H. (1998). Asit-baz kavramlarının güncel olaylarla bütünleştirilme seviyesi: Bir örnek olay çalışması. III. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 153- 159, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Ayaş, A., Karamustafaoğlu, O., Sevim, S. & Karamustafaoğlu, S. (2001). Fen Bilgisi öğrencilerinin bilgilerini günlük yasamla ilişkilendirebilme seviyeleri. Yeni Bin Yılın Basında Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Cajas, F. (1999). Public understanding of science: Using technology to enhance school science in everyday life. International Journal of Science Education, 21(7), 765 – 773.
• Ceyhan, S. (1998). İlköğretim fen bilgisi programının uygulamaya dönük yeterliliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Cobern, W.W., & Loving, C.C. (2001). Defining science in a multicultural world: Implications for science education. Science Education, 28, 50–67.
• Coştu B., Ünal, S. & Ayas, A. (2007). Günlük yaşamdaki olayların fen bilimleri öğretimde kullanılması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(1), 197-207.
• Dawson, C. (2000). Upper primary boys’ and girls’ interest in science: have they changed since 1980?. International Journal of Science Education, 22(6): 557-570.
• Erdemir, N. & Bakırcı, H. (2009). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının fen branşlarına karşı tutumlarının gelişim ve değişimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1): 161-170.
• Erickson, G. & Farkas, S. (1991). Prior experience and gender diferences in science achievement. The Alberta Journal of Educational Research, 37(3), 225- 239.
• Göçmençelebi İlkörücü Ş. & Özkan, M. (2009). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin Fen Bilgisi biyoloji konularını günlük yaşamla ilişkilendirme düzeylerinin başarıya etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 525-530.
• Hoover, B. G. (2004). Five male preservice elemetary teachers: Their understandings, beliefs and practice regarding science teaching. Ph.D. dissertation, University of Maryland.
• Kozcu Çakır, N., Şenler, B., & Göçmen Taşkın, B. (2007). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin Fen Bilgisi dersine yönelik tutumlarının belirlenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4): 637-655.
• Lind, K.K. (2005). Exploring science in early childhood : A developmental approach. Thomson Delmar Learning, USA.
• Mayoh, K. & Knutton, S. (1997). Using out-of-school experience in science lessons: reality or rhetoric?. International Journal of Science Education, 19, 849–867.
• McCann, W. R. S. (2001). Science education and everyday action. Ph.D. dissertation, Ohio State University.
• National Research Council (NRC) (1996). National science education standarts. National Academy Press, USA,
• Osborne, J., Simon, S., & Collins, S. (2003). Attitudes towards science: A review of the literature and its implications. International Journal of Science Education, 25(9): 1049- 1079.
• Özmen, H. (2003). Kimya öğretmen adaylarının asit ve baz kavramlarıyla ilgili bilgilerini günlük olaylarla ilişkilendirebilme düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 11(2), 317- 324.
• Pınarbaşı, T., Doymuş, K., Canpolat, N., Bayrakçeken, S. & Gürses, A. (1998). Üniversite Kimya bölümü öğrencilerinin bazı Kimya kavramlarını anlama düzeyleri. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Eylül, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Smith, M. U. & Siegel H. (2004). Knowing, believing, and understanding: What goals for science education?. Science & Education, 13, 553–582.
• Szybek, P. (2002). Science education – an event staged on two stages simultaneously. Science & Education, 11, 525–555.
• Türkmen, L. (2003). Fen Bilgisi eğitiminde tutumla ilgili çalışmalardan seçilmiş araştırmalar. Eğitim ve Bilim, 28 (130): 63-74.
• Yiğit, N., Devecioğlu, Y. & Ayvacı, H. Ş. (2002). İlköğretim fen bilgisi öğrencilerinin fen kavramlarını günlük yaşamdaki olgu ve olaylarla ilişkilendirme düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Yüzbaşıoğlu, A., & Atav, E. (2004). Öğrencilerin günlük yasamla ilgili Biyoloji konularını öğrenme düzeylerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 27, 276 -285.