Matematik Öğretmen Adaylarının Limit ve Süreklilik Konusuyla İlgili Kavram Yanılgıları

Yıl 2011, Cilt: 5 Sayı: 1, 225 - 249, 01.06.2011

Savas Basturk Savas Baştürk Gülden Dönmez

Öz

Konu alan bilgisi öğretmen yetiştirmenin en önemli bileşenlerinden biridir ve bu nedenle pek çok matematik eğitimcisinin dikkatini üzerine çekmiştir. Öğretmenin herhangi bir konudaki alan bilgisini belirlemede kullanılabilecek en önemli değişkenlerden biri de o konuyla ilgili sahip olduğu kavram yanılgılarıdır. Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının limit ve süreklilik kavramlarıyla ilgili kavram yanılgılarını ortaya koymaktır. Veri toplamak için, açık ve kapalı uçlu sorulardan oluşan bir alan bilgisi anketi geliştirilerek 37 Ortaöğretim Matematik Öğretmenliği son sınıf öğretmen adayına uygulanmıştır. Elde edilen veriler nicel ve nitel analiz yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının limit ve süreklilik konularında literatürde de bahsi geçen, bir fonksiyon bir noktada limiti varsa o noktada tanımlı ve sürekli olması gerektiği, eğer bir fonksiyonun grafiği tek parçadan oluşmuyorsa, bu fonksiyon sürekli değildir gibi kavram yanılgılarına sahip oldukları görülmüştür. Aynı zamanda, bazı öğretmen adaylarının tanımsızlık ve belirsizlik kavramlarını ayırt etmede problemleri bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Konu alan bilgisi, öğretmen adayları, öğretmen yetiştirme, limit ve süreklilik kavramları

Kaynakça

• Akbulut, K., & Işık, A. (2005). Limit kavramının anlaşılmasında etkileşimli öğretim stratejisinin etkinliğinin incelenmesi ve bu süreçte karşılaşılan kavram yanılgıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 497-512.
• Anderson, C.W., & Smith, E.L. (1987). Teaching science. In Richardson-Koehler, V. (Ed.), Educators’ handbook: A research perspective (84-111). New York: Longman, Inc.
• Aslan, K. (2003). Eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılmalarına ilişkin bir değerlendirme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(9), 23-37.
• Ball, D. L. (1990). The mathematical understanding that pre-service teachers bring to teacher education. Elementary School Journal, 90(4), 449-466.
• Ball, D.L., & McDiarmid, G.W. (1990). The subject matter preparation of teachers. In W.R. Houston (Ed.) Handbook of Research on Teacher Education. New York: Macmillan.
• Baştürk, S. (2009a). Mutlak değer kavramı örneğinde öğretmen adaylarının öğrenci hatalarına yaklaşımları. Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 174-194.
• Baştürk, S. (2009b). Ortaöğretim matematik öğretmen adaylarına göre fen edebiyat fakültelerindeki alan eğitimi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 137- 160.
• Baştürk, S., & Dönmez, G. (2008). Üniversite mezunu yetişkinlerde sayı kavramı. VIII. Uluslar arası Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Bergthold, T.A. (1999). Patterns of analytical thinking and knowledge use in students’ early understanding of the limit concept. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Oklahama, Oklahama.
• Bezuidenhout, J. (2001). Limits and continuty: some conceptions of first-year students. International Journal of Mathematics Education in Science and Techonolgy, 32(4), 487-500.
• Boz, N. (2004). Öğrencilerin hatasını tespit etme ve nedenlerini irdeleme. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Canbazoğlu, S. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı ünitesine ilişkin pedagojik alan bilgilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Cornu, B. (1991). Limits. In D. Tall (Eds.), Advanced mathematical thinking (153-166). Dordrect, The Netherlands: Kluwer Academic.
• Çetin, N. (2009). The performance of undergraduate students in the limit concept. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 40(3), 323-330.
• Davis, R. B., & Vinner, S. (1986). The notion of limit; some seemingly an avoidable misconception stages, J. Math. Behav., 5, 281–303.
• Dönmez, G. (2009). Matematik öğretmen adaylarının limit ve süreklilik kavramlarına ilişkin pedagojik alan bilgilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü-İstanbul.
• Eroğlu, G. (1999). Gazi üniversitesine bağlı eğitim fakültelerinden mezun öğretmenlerin öğretmenlik davranışları ile ilgili yeterliklerine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Fennema, E., & Franke, M.L. (1992). Teachers' knowledge and its impact. In D.A. Grouws (Ed.), Handbook of research on mathematics teaching and learning (147-164). New York: Macmillan.
• Gökçe, E. (1999). İlköğretim öğretmenlerinin yeterlikleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Graber, A., & Johnson, M. (Eds.) (1991). Insights into secondary school students’ understanding of mathematics. College Park, University of Maryland, MD.
• Grossman, P.L., Wilson, W.M., & Shulman, L.S. (1989). Teachers of substance: Subject matter knowledge for teaching. In M.C. Reynolds (Ed.), Knowledge base for the beginning teacher. New York: Pergamon Press.
• Gürdal, A., Şahin, F., & Çağlar, A. (2001). Fen Eğitimi İlkeler Stratejiler ve Yöntemler. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları.
• Halim, L., & Meerah, S. M. (2002). Science teachers’ pedagogical content knowledge and its influence on physics teaching. Research in Science and Technological Education, 20(2), 215–227.
• Hammer, D. (1996). Misconceptions or P-Primes: How may alternative perspectives of cognitive structure influence instructional perceptions and intentions? The Journal of the Learning Science, 5, 97-127.
• Hashweh, M. (1987). Effects of subject matter knowledge in the teaching of biology and physics. Teaching and Teacher Education, 33(1), 47-63.
• Huillet, D. (2005). Mozambican teachers’ professional knowledge about limits of functions. Proceedings of the 29th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, Vol. 3, (pp. 169-176). Melbourne: PME.
• Jordaan, T. (2005). Misconceptions of the limit concept in a mathematics course for engineering students. Unpublished Master of Science Dissertation, University of South Africa.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi (12. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kathlen, M.S. (1994). The development and validation of a categorization of misconceptions in the learning of chemistry. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Massachusetts.
• McDiarmid, G.W., Ball, D.L., & Anderson, C. (1989). Why staying ahead one chapter just won’t work: Subject-specific pedagogy. In M.C. Reynolds (Ed.), Knowledge base for the beginning teacher. New York: Pergamon Press.
• Miles, M.B., & Huberman, M.A. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. London: Sage Publication.
• Özmantar, M. F. (2008). Sonsuzluk kavramı: Tarihsel gelişimi, öğrenci zorlukları ve çözüm önerileri. M. F. Özmantar, E. Bingölbali ve H. Akkoç (Ed). Matematiksel kavram yanılgıları ve çözüm önerileri (151-180). Ankara: Pegem Kitabevi.
• Özmantar, M.F, & Yeşildere, S. (2008). Limit ve süreklilik konularında kavram yanılgıları ve çözüm arayışları. M. F. Özmantar, E. Bingölbali ve H. Akkoç (Ed). Matematiksel kavram yanılgıları ve çözüm önerileri (181-221). Ankara: Pegem Kitabevi.
• Reynolds, A., Haymore, J., Ringstaff, C., & Grossman, P. (1988). Teachers and curricular materials: Who is driving whom? Curriculum Perspectives, 8(1), 22-29.
• Sanders, L.R., Borko, H., & Lockard, J.D. (1993). Secondary science teachers’ knowledge base when teaching science courses in and out of their area of certification. Journal of Research in Science Teaching, 30(7), 723-736.
• Saraç, C. (2006). Türk dili ve edebiyatı öğretmeni adaylarının fen-edebiyat fakültelerinde karşılaştıkları problemler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 349-358.
• Shulman, L.S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. Educational Researcher, 15, 4–14.
• Sierpinska, A. (1987). Humanities students and epistemological obstacles related to limits. Educational Studies in Mathematics, 18, 371-397.
• Smith, D.C. (1999). Changing our teaching: The role of pedagogical content knowledge in elementary science. In J. Gess-Newsome, & N. G. Lederman (Eds.), Pedagogical content knowledge and science education. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
• Stylianides, A.J., & Stylianides, G.J. (2006). Content knowledge for mathematics teaching: the case of reasoning and proving. In Novotná, J., Moraová, H., Krátká, M. & Stehlíková, N. (Eds.). Proceedings 30th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, Vol. 5, (pp. 201-208). Prague: PME.
• Szydlik, J.E. (2000). Mathematical beliefs and conceptual understanding of the limit of a function. Journal for Research in Mathematics Education, 31(3), 258-276.
• Tall, D., & Vinner, S. (1981). Concept image and concept definition in mathematics with particular reference to limits and continuity. Educational Studies in Mathematics, 12, 151–169.
• Thompson, A. (1992). Teachers’ beliefs and conceptions: A synthesis of the research. In D. Grouws (Eds.), Handbook of research in mathematics teaching and learning. (127- 146). New York: MacMillan.
• Williams, R.S. (1989). Understanding of the limit concept in college calculus students. Unpublished Doctoral Dissertation. University of Winconsin-Madison.
• Williams, S. (1991). Models of limit held by college calculus students. Journal for Research in Mathematics Education, 22(3), 219-236.
• Yağbasan, R., Güneş, B., Özdemir, İ. E., Temiz, B. K., Gülçiçek, Ç., Kanlı, U., Ünsal, Y, & Tunç, T. (2005). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu – FİZİK. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Kitabevi.
• Yiğit, N., & Akdeniz A.R. (2004).Öğretmen adaylarının fen-edebiyat fakültesindeki Problemleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(1), 77-84.