Beşinci Sınıf Matematik Uygulamaları Dersi Öğretim Materyalinin Model Oluşturma Etkinliği Tasarlama Prensiplerine Uygunluk Düzeyinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 2, 879 - 908, 31.12.2019

Bekir Kürşat Doruk

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.542711

Cited By: 1

Öz

Matematiği gerçek yaşamla
ilişkilendirmek, onu yaşayarak öğrenmeyi sağlamak ve yaşamında matematiği
kullanabilen bireyler yetiştirmek amacıyla geçmişten günümüze çeşitli yöntemler
önerilmiştir. Model oluşturma etkinlikleri (MOE) de bu konudaki ihtiyacı gidermek
üzere geliştirilen ve bu amaca hizmet etmek konusunda iddialı olan bir araç
olarak göze çarpmaktadır. MOE’nin bu amaca uygunluğunun altında yatan
etkenlerden biri de bu etkinlikler geliştirilirken dikkate alınması gereken
prensiplerdir. Araştırmada ortaokul 5. sınıf matematik uygulamaları dersi
öğretim materyalinde yer alan 36 adet problem çözme etkinliğinin kullanışlı MOE
tasarlanırken dikkate alınması gereken prensiplere uygunluk düzeylerini
belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmacılar etkinliklerin prensiplere uygunluk
düzeyini belirlemek amacıyla 19 kriterin yer aldığı bir form oluşturmuşlardır.
Ardından bu form yardımıyla yapılan inceleme sonucu elde edilen nitel veriler
sayısallaştırılarak betimsel analizler yapılmıştır. Sonuç olarak öğretim materyalinde
yer alan etkinliklere genel olarak bakıldığında MOE tasarlama prensiplerini
sağlama düzeyinin orta seviyenin üzerinde olduğu görülmüştür. En düşük sağlanma
düzeyine sahip prensiplerin ise “model genelleştirme” ve “model oluşturma”
olduğu belirlenmiştir. MOE tasarlama prensiplerini sağlama düzeyleri orta
seviyenin altında olan etkinlikler ayrıntılı olarak incelenerek bu
etkinliklerin karşılamak konusunda zayıf kaldığı kriterler belirlenmiş ve bu
doğrultuda gelecekteki olası güncellemelerde daha güçlü etkinliklerin
tasarlanması konusunda katkı sağlayıcı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Matematiksel modelleme, model oluşturma etkinlikleri tasarım prensipleri

Kaynakça

• Abeyasekera, S. (2005). Quantitative analysis approaches to qualitative data: why, when and how? In J. D. Holland & J. Campbell (Eds.), Methods in development research; combining qualitative and quantitative approaches (pp. 97-106). Warwick¬shire: ITDG Publishing.
• Blum, W. ve Niss, M. (1989). Mathematical Problem Solving, Modelling, Applications, and Links to Other Subjects – State, Trends and Issues in Mathematics Instruction. M. Niss, W. Blum ve I. Huntley (Ed.). Modelling Applications and Applied Problem Solving.(s. 1-19). England: Halsted Pres.
• Bonotto, C. (2007a). Explorative Study on Realistic Mathematical Modeling. In C. Haines, P.Galbraith. W. Blum, S. Khan (Eds) Mathematical Modelling (ICTMA 12): Education, Engineering and Economics (pp. 271-280). Chichester: Horwood Publishing.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2000). Research met¬hods in education (5th ed.). London: Routledge Falmer.
• English, L. (2004). Mathematical modelling in the primary school. I. Putt, R. Faragher & M. McLean (Eds.), Proceedings of the 27th annual conference of Mathematics Education Rese¬arch Group of Australasia, Mathematics Education for the Third Millenium: Towards 2010 (pp. 207-214). Townsville: MERGA.
• Erbaş, A. K., Kertil, M., Çetinkaya, B., Çakiroğlu, E., Alacaci, C., & Baş, S. (2014). Mathematical modeling in mathematics education: Basic concepts and approaches. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(4), 1621-1627.Freudenthal, H. (1968). Why to teach mathematics so as to be useful? Educational Studies in Mathematics, 1(1/2), 3-8.
• Erdem, E., Gürbüz, R.,& Duran, H. (2011). Geçmişten Günümüze Gündelik Yaşamda Kullanılan Matematik Üzerine: Teorik Değil Pratik. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education. Vol.2 No3, 232-246.
• Haines, C., & Crouch, R. (2007). Mathematical modeling and applications: Ability and competence frameworks. In W. Blum, P. L. Galbraith, H. Henn, & M. Niss (Eds.), Modelling and applications in mathematics education: The 14th ICMI study (pp. 417-424). New York, NY: Springer.
• Kaiser, G. ve Sriraman, B. (2006). A Global Survey of International Perspectives on Modelling in Mathematics Education. Zentralblatt für Didaktik der Mathematik, Vol. 38(3), 302-310.
• Lesh, R., Cramer, K., Doerr, H.M., Post, T & Zawojewski, J.S. (2003). Model Development Sequences. In R. Lesh & H.M.Doerr (Eds.), Beyond constructivism: Models and modelling perspective on mathematics problem solving, learning, and teaching (pp. 35-58). Mahwah, NJ: Erlbaum.
• Lesh, R., & Doerr, H. M. (2003). Foundations of a models and modeling perspective on mathematics teaching, learning, and problem solving. In R. Lesh, & H. M. Doerr (Eds.), Beyond constructivism: Models and modeling perspectives on mathematics problem solving, learning, and teaching (pp. 3-33). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Lesh, R., & Kelly, A. (2000). Multitiered teaching experiments. In A. E. Kelly & R. A. Lesh (Eds.), Handbook of research design in mathematics and science education, (pp. 197-230). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Lesh, R., Hoover, M., Hole, B., Kelly, A., & Post, T. (2000). Principles for developing thought-revealing activities for students and teachers. In A. E. Kelly & R. A. Lesh (Eds.), Handbook of research design in mathematics and science education (pp. 591-646). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Lesh, R. & Sriraman, B. (2005). John Dewey revisited – pragmatism and the models-modeling perspective on mathematical learning. In A. Beckmann, C. Michelsen, & B. Sriraman (Eds.), Proceedings of the 1st International Symposium of Mathematics and its Connections to the Arts and Sciences (pp.7-31). The University of Education, Schwäbisch Gmünd, Germany.
• Lesh, R. ve Yoon, C. (2006). What Is Distinctive in (Our Views About) Models & Modelling Perspectives on Mathematics Problem Solving, Learning, and Teaching? W. Blum, P. Galbraith, H.-W. Henn, M. Niss (Ed.). Modelling and Applications in Mathematics Education: The 14. ICMI Study (s. 161- 170). New York: Springer.
• Lesh, R., Yoon, C., & Zawojewski, J. (2007). John Dewey revisited—making mathematics practical versus making practice mathematical. In R. Lesh, E. Hamilton & J. Kaput (Eds.), Foundations for the future in mathematics education (pp. 315-348). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Lester, F.K. & Kehle, P. E. ( 2003). From Problem Solving to Modeling: The Evolution of Thinking About Research on Complex Mathematical Activity..In R. Lesh, & H. M. Doerr (Eds.), Beyond constructivism: Models and modeling perspectives on mathematics problem solving, learning, and teaching (pp. 501-517). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Lingefjärd, T. (2006). Faces of mathematical modeling. Zentralblatt für Didaktik der Mathematik, 38(2), 96-112.
• Lingefjärd, T., & Holmquist, M. (2005). To assess students’ attitudes, skills and competencies in mathematical modeling. Teaching Mathematics and its Applications, 24(2-3), 123-133.
• Maaß, K.(2005). Barriers and Opportunities for the Integration of Modelling in Mathematic Classes- Results of an Empirical Study. Teaching Mathematics and its Applications, 2/3, 1-16.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013a). Ortaokul Matematik Dersi (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013b). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Matematik Uygulamaları Dersi (5, 6, 7 Ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2014). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Matematik Uygulamaları 5. Sınıf Öğretmenler İçin Öğretim Materyali. Devlet Kitapları, 2. Baskı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2017). Matematik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018a). Matematik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018b). Matematik Uygulamaları Dersi Öğretim Programı(Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
• Mousoulides, N., Christou, C., & Sriraman, B. (2007). From problem solving to modelling: A meta analysis. Nordic Studies in Mathematics Education, 12(1), 23-48.
• Tekin Dede, A. & Bukova Güzel, E. (2013). Matematik öğretmenlerinin model oluşturma etkinliği tasarım süreçlerinin incelenmesi: Obezite problemi. İlköğretim Online, 12(4),1100-1119.
• Urhan, S., & Dost, Ş. (2018). Analysis of Ninth Grade Mathematics Course Book Activities Based on Model-Eliciting Principles. International Journal of Science and Mathematics Education, 16(5), 985-1002.
• Yazar (2011)
• Yazar (2012)
• Yazar (2016)
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.Yoon, C., Dreyfus, T., & Thomas, O.J. (2010). How High is the Tramping Track? Mathematising and Applying in a Calculus Model-Eliciting Activity. Mathematics Education Research Journal, 22(1), 141-157.
• Zawojevski, S. J., Lesh, R.,& English, L. (2003). A Models and Modeling Perspective on the Role of Small Group Learning Activities. R. Lesh ve H. M. Doerr (Eds.),Beyond Constructivism: A Models and Modeling Perspective on Mathematics Problem Solving, Learning ve Teaching içinde (s.337-358). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.