DEVREK VE ARAÇ YÖRELERİ SAPSIZ MEŞE (Quercus petraea (Mattuschka) MEŞCERELERİNDE DOĞAL GRUP GENÇLEŞTİRME UYGULAMALARININ BAŞARISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yıl 2015, Cilt: 17 Sayı: 25, 1 - 28, 30.12.2015

Halil Barış Özel Murat Ertekin

Öz

Devrek ve Akçasu yörelerinde 2010 yılında gerçekleştirilen meşe doğal grup gençleştirme çalışmalarında
yetişme ortamı koşullarının, meşcere kuruluş özelliklerinin ve gençleştirme başarısına etki eden faktörlerin
incelendiği bu çalışma, 2011-2013 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Grup gençleştirme alanlarından ve bu
alanlara komşu olan meşcerelerden alınan deneme alanlarında; ağaç sayısı, göğüs yüzeyi, sıklık, hacim, yıllık
hacim artımı, ağaçların tepe ve gövde formu gibi meşcere kuruluş özelliklerine ilişkin tespitler sonucunda,
araştırma alanlarındaki saf meşe ormanlarının doğal gençleştirme koşullarına uygun olmadığı ortaya çıkmıştır.
Araştırmada, kayın gençliklerinin bazı kalitatif özellikleri ile ilgili olarak yapılan tespitlerde, gençliklerin
tepelerinin yıllar itibarıyla yayvanlaştığı ve yaprak renklerinin koyu yeşilden, sarıya doğru değiştiği
belirlenmiştir. Meşcere kuruluşlarına, gençlik sayılarına ve gelişme durumlarına göre yapılan bu tespitler
sonucunda, grup gençleştirme çalışmalarının başarısız olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma kapsamında, meşe
grup gençleştirme çalışmalarının başarısı üzerinde etkili olabilecek en önemli faktörleri belirlemek için, faktör
analizi uygulanmıştır. Faktör analizi sonucunda gençleştirme başarısı üzerinde, Dış Toprak Durumu, Rakım,
Büyüme, Üst Toprak Türü, Tohum Ağacının Tepe Büyüklüğü, Bakı, Üst Toprağın Tuzluluğu, Yamaç Durumu
ve Üst Toprağın Reaksiyonu faktörlerinin etkili olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sapsız meşe, grup gençleştirme, meşcere kuruluşu, gençleştirme başarısı, büyüme

Kaynakça

• o Aksoy, H. (1978) Karabük-Büyükdüz Araştırma Ormanındaki Orman Toplumları ve Bunların Silvikültürel Özellikleri Üzerine Araştırmalar, İ.Ü Orman Fakültesi, Doçentlik Tezi, Fakülte Yayın No: 2332/237, İstanbul, 130 s. Alemdağ, Ş. (1963) Tokat Mıntıkasındaki Doğu Kayınında Bazı Artım ve Büyüme Münasebetleri ve Bu Ormanlara Uygulanacak İdare Müddeti, Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten Serisi No: 12, Ankara, 53 s.
• o Anon. (1989) Yapraklı Ormanlarda Modern Silvikültür Teknikleri Semineri Çalışma Grubu Raporu, Orman Genel Müdürlüğü ve Türk-Alman Ormancılık Projesi, Zonguldak, 23 s.
• o Anon. (1990) Yapraklı Ormanlarda Modern Bakım ve Aralama Teknikleri Semineri Çalışma Grubu Raporu, Orman Genel Müdürlüğü ve Türk-Alman Ormancılık Projesi, Kdz. Ereğli, 26 s.
• o Anon. (1991) Yapraklı Karışık Ormanlarda Silvikültürel Hedefler Semineri Çalışma Grubu Raporu, Orman Genel Müdürlüğü ve Türk-Alman Ormancılık Projesi, Zonguldak, 18 s.
• o Anon. (2001a) Devrek Orman İşletme Müdürlüğü, Akçasu Orman İşletme Şefliği Model Amenajman Planı, Ankara, 345 s.
• o Anon. (2001b) Araç Orman İşletme Müdürlüğü, Karkalmaz Orman İşletme Şefliği Model Amenajman Planı, Ankara, 453 s.
• o Anon. (2002a) Devrek Orman İşletme Müdürlüğü, Akçasu Orman İşletme Şefliği Detay Silvikültür Planı, Devrek, 48s.
• o Anon. (2002b) Devrek Orman İşletme Müdürlüğü, Karkalmaz Orman İşletme Şefliği Detay Silvikültür Planı, Devrek, 56s.
• o Anon. (2002) Orman Fonksiyonları, Fonksiyonel Alanların Belirlenmesinde Kullanılacak Kriterler ve Uygulanacak Silvikültürel İlkeler (Tamim No: 6273), Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Silvikültür Dairesi Başkanlığı, Ankara, 34 s.