Teachers’ Coping Methods for Dealing with Students’ Misbehaviours and Their Opinions about Effectiveness of These Methods

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 40, 223 - 254, 15.12.2018

Güngör Yumuşak Özgül Balcı

https://doi.org/10.31795/baunsobed.489128

Cited By: 18

Öz

Preventing or minimizing students’ misbehaviours
is one of the indispensable prerequisites of ensuring an effective
teaching-learning process. Therefore, it is of vital importance to examine
teachers’ coping methods for dealing with students’ misbehaviours and to
evaluate the effectiveness of these methods. The qualitative case study
research design was employed in this study to examine teachers’ views of
students’ misbehaviours. The study was carried out with the participation of
third and fourth class teachers working in the central districts of Konya. Individual
semi-structured interviews were carried out with 20 teachers. The results of
the study revealed that teachers defined the behaviours such as distrupting the
lesson, showing lack of interest in the class, causing communication problems
as misbehaviours and accounted for these misbehaviours by heterogeneous class
structure, overuse of media and the low level of family education. It was found
that all the teachers prefer introducing and discussing classroom rules with
the students in order to prevent misbehaviours. Beside this, altering the
physical structure of the classroom and contacting students’ families were
among the most frequently taken measures taken by the teachers. While teachers’
responses to students’ misbehaviours varied, verbal warning was the most frequently
used response, followed by giving punishments, showing anger by shouting,
warning by gestures, having a direct conversation with the student, awarding
students for good behaviour. Among these responses, awarding good behaviours,
having a direct conversation and parent cooperation were found to be the most
effective in behaviour modification while the responses such as giving
punishments, showing anger by shouting and warning by gestures were
ineffective. In addition, it was revealed that although teachers would like to
have in-service training on coping with students’ misbehaviours, they found it
insufficient.

Anahtar Kelimeler

Students’ Misbehaviours, Teachers’ Coping Methods for Dealing with Students’ Misbehaviours, In-Class Discipline

ÖĞRETMENLERİN İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARI İLE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ VE BU YÖNTEMLERİN ETKİLİLİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Öz

İstenmeyen öğrenci davranışlarının önlenmesi ya
da en aza indirilmesi etkili öğretme ve öğrenme sürecinin gerçekleşmesi için
gerekli olan en önemli koşullardan biridir. Bu nedenle öğretmenlerin istenmeyen
öğrenci davranışlarını önlemede kullandıkları yöntemler ve bu yöntemlerin
etkili olup olmadığının incelenmesi önem taşımaktadır. Bu araştırmada nitel
araştırma desenlerinden durum çalışması deseni kullanılarak öğretmenlerin bu
konudaki görüşleri incelenmiştir. Araştırma Konya ili merkez ilçelerinde
çalışmakta olan İlkokul 3 ve 4. sınıf öğretmenleri ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada
20 öğretmenden yarı yapıladırılmış görüşme formları kullanılarak görüş
alınmıştır. Araştırma sonunda elde edilen bulgulara göre öğretmenlerin ders
akışını bozma, derse ilgisizlik gösterme, iletişim bozuklukları gösterme gibi
davranışları istenmeyen öğrenci davranışları olarak niteledikleri, bunların nedenlerini
çoğunlukla heterojen sınıf yapısına, medya araçlarının aşırı kullanımına ve
ailelerin eğitim seviyelerinin düşük olmasına bağladıkları belirlenmiştir. İstenmeyen davranışı önlemekte, görüşülen
öğretmenlerin tamamının sınıf kurallarını öğrencilerle birlikte oluşturmayı
tercih ettikleri belirlenmiştir. Bunun yanında sınıfın fiziki koşullarının
değiştirilmesi ve aileler ile görüşülmesi en sık alınan önlemler arasında
gösterilmektedir. Öğretmenlerin verdikleri tepkiler çeşitlilik göstermekle
beraber en sık derste sözle uyarma tepkisinin verildiği bu tepkiyi sırasıyla
ceza verme, yüksek sesle kızma ve mimiklerle uyarma, yüz yüze konuşma,
kurallara uyunca ödül verme gibi diğer tepkilerin izlediği belirlenmiştir. Öğretmenlerin kurallara
uyunca ödül verme, yüz yüze konuşma ve veli iş birliğinin davranışı
değiştirmede etkili olduğu; ceza verme, yüksek sesle kızma ve mimiklerle uyarma
gibi diğer tepkilerin etkili olmadığı yönünde görüş bildirdikleri
belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin hizmet içi eğitim almak istedikleri ancak
hizmet içi eğitim uygulamalarını yetersiz buldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İstenmeyen Öğrenci Davranışları, İstenmeyen Öğrenci Davranışlarını Önlemede Kullanılan Yöntemler, Sınıf İçi Disiplin

Kaynakça

• Ada, S. ve İnce, B. (2012). Sınıfta istenmeyen davranışlara karşı öğretmenlerin disiplin uygulamalarıyla ilgili ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Gaziantep University-Journal of Social Sciences, 11(4), 1023-1041. Ada, S. ve Ölçüm, M. (2002). Öğretmen adaylarının pozitif disiplin anlayışına göre istenilmeyen davranişlari önleme becerileri. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,15, 1-10. Akgün, E., Yarar, M., & Dinçer, Ç. (2011). Okul öncesi öğretmenlerin sınıf içi etkinliklerde kullandıkları sınıf yönetimi stratejilerinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(3), 1-9. Al Şensoy, S. ve Sağsöz, A. (2015). Öğrenci başarısının sınıfların fiziksel koşulları ile ilişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(3), 87-104. Altıntaş, M. E. (2016). Tepkisel ve gelişimsel sınıf yönetimi modellerinin ahlak eğitimiyle ilişkisi. Bilimname, 30(1), 207-221. Arı, E., Tunçer, B. K. ve Demir, M. K. (2016). Primary school teachers' views on constructive classroom management. International Electronic Journal of Elementary Education, 8(3), 363-378. Aydın, A. (1998). Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Bal, T. (2005). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Öğretmenlerinin Disiplin Anlayışları ve Kullandıkları Disiplin Yöntemleri (Konya İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Başar, H. (2004). Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Can, E. ve Baksi, O. (2014). Öğrencilerin sınıf içi tutum ve davranışlarının öğretmenlerin sınıf yönetimi başarısına etkisi. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 86-101. Ceylan, F. ve Yıkmış, A. (2017). Kaynaştırma öğrencilerinin sergilediği problem davranışlara yönelik sınıf öğretmenlerinin uyguladıkları önleme ve müdahale stratejileri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 239-264. Demir, M. K., Şahin, Ç., ve Kartal, O. Y. (2012). Öğretmen adaylarının sınıf içi disiplin sağlamada tercih ettikleri ceza uygulamalarının incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 71-86. Erdem, H. (2016). İlkokul Öğretmenlerinin İstenemeyen Öğrenci Davranışları ile Baş Etmede Kullandıkları Yöntemler. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli. Erol, O., Özaydın, B. ve Koç, M. (2010). Sınıf yönetiminde karşılaşılan olaylar, öğretmen tepkileri ve öğrenciler üzerindeki etkileri: Unutulmayan sınıf anılarının analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 25-47. Girmen, P., Anılan, H., Şentürk, İ. ve Öztürk, A. (2006). Sınıf öğretmenlerinin istenmeyen öğrenci davranışlarına gösterdikleri tepkiler. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 235-244. Gordon, T. (2015). Etkili Öğretmenlik Eğitimi (S. Karakale, Çev.). İstanbul: Profil Yayıncılık. (Orjinali 2003’te yayımlanmıştır). Gündoğdu, Z., Seytepe, Ö., Pelit, B. M., Doğru, H., Güner, B., Arıkız, E., Akçomak, Z., Kale, E. B., Moran, İ., Aydoğdu, G. ve Kaya, E. (2016). Okul öncesi çocuklarda medya kullanımı. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 6-10. Gündüz, Y. ve Balyer, A. (2011). Eğitimde ödül ve cezanın yeri ve buna ilişkin alternatif yaklaşımlar. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 10-23. Güner, N. (2011). Kaynaştırma sınıflarında çalışan sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi bilgi düzeylerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 691-708. Habacı, İ., Tanrıkulu, Z., Atıcı, R., Ürker, A. ve Adıgüzelli, F. (2013). Sınıf içi disiplin kurallarının öğretilmesinde öğretmen rolleri. Turkish Studies, 8(8),1953-1971. Karaçali, A. (2006). Sınıf yönetimini etkileyen fiziksel değişkenlerin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 145-155. Kılıçoğlu, C. (2015). Sınıf İçerisinde İstenmeyen Davranışlara Karşı Öğretmenlerin Baş Edebilme Yöntem ve Teknikleri. Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin. Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage. Nelsen, J., Lott, L. ve Glenn, S. (2003). Sınıfta Pozitif Disiplin. Hayat Yayıncılık: İstanbul. Onur Sezer, G.ve Özyürek, M. (2015). İpuçları ve dönütlerle öğretmen ödüllerini artırmanın öğrenci davranışlarına etkililiğine ilişkin öğretmen görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(15), 246-265. Pehlivan, Z. (2012). Beden eğitimi derslerinde istenmeyen öğrenci davranışları, öğretmenlerin sözlü dönüt biçimi ve dönüt biçiminin öğrenci güdüsüne etkisi. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 144-158. Radyo ve televizyon Üst Kurulu (RTÜK). Eylül 2013. Türkiye’de Çocukların Medya Kullanma Alışkanlıkları Araştırması. 10 Ocak 2018 tarihinde https://www.rtuk.gov.tr/rtuk-kamuoyu-arastirmalari/3890/5231/turkiyede-cocuklarin-medya-kullanim-aliskanliklari-arastirmasi-2013.html adresinden erişildi. Sadık, F. (2002). İlköğretim 1. aşama sınıf öğretmenlerinin sınıfta gözlemledikleri problem davranışlar. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10), 1-23. Sadık, F. ve Aslan, S. (2015). İlkokul sinif öğretmenlerinin disiplin problemleri ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 10(3), 115-138. Senemoğlu, N. (2013). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. (23. Baskı). Ankara: Yargı Yayınevi. Şahin, M. ve Adıgüzelli, Y. (2015). Sınıf yönetimi sürecinde istenmeyen öğrenci davranışlarına yönelik öğretmen adaylarının görüşleri. Turkish Studies, 10(3), 799-816. Şahin, S. ve Arslan, M. C. (2014). Öğrenci ve öğretmen görüşlerine göre istenmeyen öğrenci davranışlarına karşı kullanılan öğretmen stratejilerinin öğrenciler üzerindeki etkileri. Turkish Studies, 9(2), 1399-1415. Tertemiz, N. (2000). Sınıf Yönetimi ve Disiplin. L. Küçükahmet (Ed.), Sınıf Yönetimi içinde (ss. 49-70). Ankara: Nobel Yayıncılık. Turhan, M. ve Yaraş, Z. (2013). Öğretmen ve öğrencilerin öğretmen, disiplin, müdür, sınıf kurallari, ödül ve ceza kavramlarina ilişkin metafor algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 129-145. Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 6(4), 543-559. Uğurlu, C. T., Doğan, S., Şöförtakımcı, G., Ay, D. ve Zorlu, H. (2014). Öğretmenlerin sınıf ortamında karşılaştıkları istenmeyen davranışlar ve bu davranışlarla baş etme stratejileri. Turkish Studies, 9(2), 577-602. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: SeçkinYayıncılık. Yılmaz, N. (2008). Dersin akışını bozan istenmeyen davranışları yönetme stratejilerinin incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-38. Yiğit, B. (2010). Sınıfta Disiplin ve Öğrenci Davranışlarının Yönetimi. M. Şişman ve S. Turan (Ed.) Sınıf Yönetimi içinde (ss. 77-95). Ankara: Öğreti Yayıncılık.