OKUL ÖNCESİ SOSYAL DEĞERLER KAZANIMI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 19 Sayı: 35, 101 - 136, 01.06.2016

Derya Atabey , Esra Ömeroğlu

https://doi.org/10.31795/baunsobed.645318

Cited By: 8

Öz

Bu araştırma “Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeği”nin geliştirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. “Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeği”nin geliştirilmesinde metodolojik araştırma yöntemi kullanılmıştır. “Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeği”nin geçerlik güvenirlik çalışması; Ankara ili, merkez ilçelerindeki Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi ilköğretim okulları bünyesinde bulunan anasınıflarına devam eden 200 çocuk ile gerçekleştirilmiştir. “Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeği”nin test tekrar test güvenirliği ise araştırmaya katılan 200 çocuk arasından tesadüfü olarak belirlenen 60 çocuk ile yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; anasınıfına devam eden çocukların sahip olduğu sosyal değerleri belirlemek amacı ile araştırmacılar tarafından geliştirilen “Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeği” ve verilen cevapların kaydedilmesi için “Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeği Cevap Formu” kullanılmıştır. “Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeği”nin geçerlik kapsamında; kapsam geçerliliği ve yapı geçerliği analizleri, güvenirlik kapsamında ise; test-tekrar test kararlılık ve iç tutarlılık anlamında Kuder Richardson-20 KR-20 güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda; beş alt boyut ve 19 maddeden oluşan “Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeği”nin, anasınıfına devam eden çocukların sahip oldukları sosyal değerleri belirlemede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda; eğitimcilere ve araştırmacılara yönelik öneriler sunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Sosyal Değerler, Okul Öncesi, Değerler Eğitimi

A Study into the Development of Scale for Preschool Social Values Acquisition

Öz

The current study was carried out to determine the development of “The Scale for Preschool Social Values Acquisition”. A methodological research method was used in the development of “The Scale for Preschool Social Values Acquisition”. The validity and reliability tests of “The Scale for Preschool Social Values Acquisition” was carried out over 200 children attending to a kindergarten acting under the official primary schools of Ministry of Education in the central towns of the city of Ankara. Test and retest reliability of “The Scale for Preschool Social Values Acquisition” was carried over 60 children chosen randomly out of 200 children participating in the research. As a data collection instrument of the research, “The Scale for Preschool Social Values Acquisition” was used to determine the social values of the children attending to a kindergarten and “Answer Form for the Scale for Preschool Social Values Acquisition” was used to register the replies. Within the content of validity of “The Scale for Preschool Social Values Acquisition”, content validity and structure validity analyses were calculated and in terms of reliability, test, re-test, Kuder Richardson -20 KR-20 reliability coefficients were calculated for the purpose of consistency and internal consistency. As a result of the findings obtained; it was found that “The Scale for Preschool Social Values Acquisition” composed of five sub-dimension and 19 items was a valid and reliable instrument in determining social values that kindergarten children have. In the light of these results, educators and researchers were given some recommendation

Anahtar Kelimeler

Social Values, Early Childhood, Values Education

Kaynakça

• Akgül, İ. (2014). İlkokul Öğrencileri için Web Tabanlı Değerler Eğitimi Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğ- retim Anabilim Dalı, Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı, Uşak.
• Alıcı, A. (2012). Yeni Görgü Kuralları. Geliştirilmiş Yeni Baskı. İstanbul: Elma.
• Altan, M. Z. (2011, 26–28 Ekim). Çoklu Zeka Kuramı Ve Değerler Eğitimi. Değerler Eğitimi Sempozyumu, Eskişehir. Web: http://www.pegem.net/ dosya- lar/ dokuman /127841-20120111122256-6.pdf adresinden adresinden 21 Kasım 2013 tarihinde alınmıştır.
• Aral, N., Baran, G., Bulut, Ş., Çimen, S. (2000). Çocuk Gelişimi 2. 1. Basım, İstan- bul: Ya-Pa.
• Balat Uyanık, G., Dağal Balaban, A. (2006). Okul Öncesi Dönemde Değerler Eğiti- mi Etkinlikleri. 1. Baskı. Ankara: KÖK.
• Bademci, V. (2011). Kuder-Richardson 20, Cronbach’ın Alfası, Hoyt’un Var- yans Analizi, Genellenirlik Kuramı ve Ölçüm Güvenirliği Üzerine Bir Çalışma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 173- 193.
• Baron, R.A., Byrne, D., Watson, G. (2005). Exploring Social Psychology. 4th Editi- on. Toronto: Pearson A and B.
• Bayhan San, P., Artan İ. (2004). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. İstanbul: Morpa Kültür.
• Belet, Ş. D., Deveci, H. (2008, 2-4 Mayıs ). Türkçe Ders Kitaplarının Değerler Bakımın- dan İncelenmesi. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, Çanakkale.
• Benazus, H. (2002). Sevginin Gizemi Sevgi Tapınağı. (Ç. Erendağ, Çev.). Birinci Basım. İstanbul: Sistem.
• Burnham West, J., Jones, V. H. (2007). Spiritual and Moral Development In Scho- ols. New York: Network Continuum.
• Bruno, L. F. C., Lay, E. G. E. (2006). Personal Values And Leadership Effectiveness. Web: http:// acervo. ci.fdc.org.br/AcervoDigital/Artigos%20FDC/Arti- gos%20FDC%202006/Personal%20values%20and%20leadership%20ef- fectiveness.pdf adresinden 21 Kasım 2013 tarihinde alınmıştır.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirme- de Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483.
• Dilmaç, B. (1999). İlköğretim Öğrencilerine İnsani Değerler Eğitimi Verilmesi ve Ah- laki Olgunluk Ölçeği ile Eğitimin Sınanması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Anabilim Dalı, İstanbul.
• Ergün, S. (2013). Ergenlere Verilen Değerler Eğitiminin Öz Düzenleme Stratejileri Üzerindeki Etkisinin Sınanması. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Programı ve Öğretim Bilim Dalı, Konya.
• Fichter, J. (1990). Sosyoloji Nedir (N. Çelebi, Çev.). Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Fixler, B. (2000). A Caring and Sharing Environment Helps Teach Values in Kinder- garten Students. Yüksek Lisans Tezi, Saint Xavier University, Chicago.
• Frogozo, N. L. (2006). The Effects of Sports Builds Character With an Emphasis of Character Education. Yüksek Lisans Tezi, California State University, Department of Recreation and Leisure Studies, Long Beach.
• Fromm, E. (2007). Sevme Sanatı (Ö. Saatçi Karadana, Çev.). 2. Baskı. İzmir: İlya İzmir.
• Germaine, R. W. (2001). Values Education Influence on Elementary Students’Self- Esteem. Doktora Tezi, University of San Diego, San Diego.
• Güney, S. (2011). Davranış Bilimleri. 6. Basım. Ankara: Nobel.
• Haydon, G. (2006). Values in Education. London: Continuum International Pubblıshing Group.
• Hoffman, B. (2010). Cooperative Learning, Character Education, Conflict Resolution Among Eighth Graders Their Teacher İntervention With Bullying and The- ir Experiences with Cyber, Physıcal and Relational Bullying. Doktora Tezi, Dowling College, Brookhaven, New York.
• Hökelekli, H. (2009). Adalet. Değerler Eğitimi Merkezi Bülteni, 5, 132 - 138. Web: http:// www. dem. org. tr/dem_dergi/5/dem5mak19.pdf adresinden 21 Kasım 2013 tarihinde alınmıştır.
• Izgar, G. (2013). İlköğretim Okulu 8. Sınıf Öğrencilerine Uygulanan Değerler Eğiti- mi Programının Demokratik Tutum ve Davranışlarına Etkisi. Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bi- limleri Anabilim Dalı, Eğitim Programları ve Öğretimi Bilim Dalı, Kon- ya.
• İpek, E. (2014). Beş Yaş Çocuklarına Verilen Değerler Eğitimi Programının Sosyal Duygusal Uyum Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı, Okulöncesi Bilim Dalı, Konya.
• İsen, G., Batmaz, V. (2002). Ben ve Toplum Sosyal Psikoloji. 2. Baskı. İstanbul: Om.
• İslamoğlu, A. H. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 1.Basım. İstan- bul: Beta.
• ler Aracılığıyla Okul Öncesi Eğitimde Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi
• Türkiye Cumhuriyeti Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı, Adana.
• Özalp Kaplan, N. (2014). İlkokullarda Değer Eğitiminin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Hatay.
• Özbey, S. (2009). Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği’nin (Pkbs-2) Geçerlik Gü- venirlik Çalışması ve Destekleyici Eğitim Programının Etkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Geli- şimi ve Eğitimi Anabilim Dalı, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Ankara.
• Özdamar, K. (2003). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Kaan.
• Öztürk, N. (2011). 61-72 Aylık Çocuklar için Ahlaki Değer Yapısını Belirleme Ölçe- ği’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması (Ankara Örneklemi). Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Öztürk Samur, A. (2011). Değerler Eğitimi Programının 6 Yaş Çocuklarının Sosyal ve Duygusal Gelişimlerine Etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Anabilim Dalı, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı, Konya.
• Pekince, D. (2010). Değerlere Dayalı Sınıf Yönetimi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi Teftişi Planla- ması ve Ekonomisi Ana Bilim Dalı, Elazığ.
• Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values. New York: Free Press.
• Sapsağlam, Ö. (2015). Anasınıfına Devam Eden Çocuklara Uygulanan Sosyal De- ğerler Eğitimi Programının Sosyal Beceri Kazanımına Etkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Ankara.
• Schwartz, S. H. (1996). Value Priorities and Behavior: Applying of Theory of Integrated Value Systems. In C. Seligman, J. M. Olson, & M. P. Zanna (Eds.), The Psychology of Values: The Ontario Symposium, Vol. 8 (pp. 1–24). Hillsdale, NJ: Erlbaum. Web: http://dspace.palermo. edu/dspace/bitstre- am/10226/368/1/2Psico%2007.pdf adresinden 10 Ocak 2014 tarihinde alınmıştır.
• Schwartz, S. H. (2012). An Overview of The Schwartz Theory of Basic Valu- es. Online Readings in Psychology and Culture International Association for Cross-Cultural Psychology, 11. Web: http:// scholarworks.gvsu.edu/cgi/ viewcontent.cgi?article= 1116&context=orpc adresinden 21 Kasım 2013 tarihinde alınmıştır.
• Sennett, R. (2003). Respect in a World of İnequality. New York: W.W. Norton.
• Smith, B. (1969). Social Psychology and Human Values. Chicago: Aldine Publis- hing Company.
• Web: http://www.zgefdergi.com/ Makaleler/882045524_2014_ID_310.
• pdf adresinden 21 Kasım 2013 tarihinde alınmıştır.
• Yurdugül, H. (2005, 28–30 Eylül). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçer- liliği için Kapsam Geçerlik İndekslerinin Kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli. Web: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~yur- dugul /3/indir/ PamukkaleBildiri.pdf adresinden 21 Kasım 2013 tari- hinde alınmıştır.
• Yuvacı, Z. (2013). Okul Öncesi Değerler Eğitimi Uygulayan Okullardan Seçilen Değerlerin ve Etkinliklerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Kü- tahya.