ÖĞRETMENLERİN ÖĞRETİM SÜRECİNDE KULLANDIKLARI ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ İLE BUNLARI TERCİH ETME NEDENLERİ

Yıl 2012, Cilt: 15 Sayı: 27, 45 - 65, 01.06.2012

Yücel Kayabaşı

Öz

Araştırmanın Amacı: Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin öğretim sürecinde öğretmeyi sağlamada kullandıkları öğretim yöntem ve teknikleri ile bu yöntem ve teknikleri tercih etme nedenlerine ilişkin görüşlerini belirlemektir.Yöntem: Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2009-2010 eğitim ve öğretim yılında Ankara’da MEB’e bağlı dört merkez ilçe Yenimahalle, Mamak, Gölbaşı ve Sincan’da bulunan toplam 20 ilköğretim okulunda görevli 325 öğretmen oluşturmaktadır. Bu okullar random tekniği ile seçilmiştir. Araştırmada kullanılan ölçme aracı üç alt bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kişisel bilgiler, ikinci bölümde öğretmenlerin kullandıkları öğretim yöntem ve teknikler, üçüncü bölümde ise öğretmenlerin bu yöntem ve teknikleri tercih etme nedenlerini ölçen 48 madde bulunmaktadır. Araştırmada “Öğretmenlerin yöntem ve teknikleri tercih etme nedenlerine ilişkin kullanılan ölçme aracı, yapılan alan taraması sonucu araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Araştırmacı tarafından geliştirilen ölçme aracının Cronbach Alfa katsayısı α=0.94, açıklanan varyans ta 52.41 olarak bulunmuştur. Araştırmada beşli likert tipi derecelendirme ölçeği kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuçlar: Elde edilen bulgulara göre öğretmenlerin genellikle geleneksel öğretmen merkezli öğretim yöntem ve tekniklerinden düz anlatım yöntemini, grupla öğretim tekniklerinden ise beyin fırtınası ve problem çözmeyi oldukça çok kullandıkları gözlenmiştir. Yine araştırmada, öğretmenlerin cinsiyetleri, eğitim kademeleri, mesleki kıdemleri, mezun oldukları okul türü ve aldıkları eğitim türü ile öğretim yöntem ve tekniklerini tercih etme nedenleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır p>0.05 . Öğretmenlerin girdikleri derslerin içerikleri sözel, sayısal ve hem sayısal hem de sözel ile öğretim yöntem ve tekniklerini tercih etmeleri arasında sözel ve sayısal içerikli ders verenlerin lehine anlamlı bir fark bulunmuştur=3,936; p

Anahtar Kelimeler

Öğretim, Öğrenme-Öğretme, Öğretim Yöntem, Teknikleri ve Stratejileri

THE TEACHING METHODS AND TECHNIQUES USED BY TEACHERS IN TEACHING PROCESS AND THE REASON WHY TEACHERS PREFER THEM

Öz

The Aim of the Research: The aim of the research is to identify the teaching methods and techniques used by the teachers working at public primary schools and their opinions about the reason why they prefer these teaching methods and techniques. Method: We used scanning method in the research. The work group of the research is consist of 325 teachers working at 20 public primary schools in four central districts –Yenimahalle, Mamak, Gölbaşı and Sincan – ofAnkara in 2009-2010 educational term. These schools were chosen randomly. The evaluation instrument of the research is consist of three parts. In the first part, personal information take place, in the second part teaching methods and techniques take place and in the third part 48 items measuring the reasons why teachers prefer these methods and techniques take place. In the research, the Cronbach Alpha coefficient of “evaluation instrument about the reasons why teachers prefer methods and techniques” was found as α=0.94, and the variance was found as 52.41. The 5 point likert scale was used in the research. Findings and Results: According to the findings, it is observed that teachers use lecture method among traditional teacher centered methods and techniques, brainstorming, homework and problem solving among teaching in groupstechniques. In the research, there is no significant difference between the reasons why they prefer the teaching methods and techniques and their gender, education level, professional seniority, the school type they graduated from p>0.05 . We identified a significant difference between the course contents verbal, numerical and both verbal and numerical and the methods and techniques they prefer in favor of the teacher giving courses both verbal and numerical F:2-315 =3,936; p

Anahtar Kelimeler

Teaching, Learning-Teachin, Teaching Methods, Techniques and Strategies

Kaynakça

• Adıgüzel, A. ve Sağlam, M. (2009). Öğretmen Eğitiminde Program Standartları ve Akreditasyon. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 83–103.
• Aysun,F. (1999) Öğretmenlik Sertifikası Programına Katılan Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarına Öğretim Uygulamalarının Etkisi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Eskişehir.
• Atıcı, M. (2000). İlkokul Öğretmenlerinin Sınıf Yönetiminde Yetkinlik Beklentisi Rolünün İngiltere ve Türkiye’de seçilen Bir Araştırma Grubu Üzerinde İncelenmesi. YOK-Online, [Onlne]:www.yok.gov.tr/egfak/meral.htm(4 Mayıs 2003)
• Ayas, A. (2009). Öğretmenlik Mesleğinin Önemi ve Öğretmen Yetiştirmede Güncel Sorunlar.İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 1–11.Balcı, E. (1991). Öğretmenlerin rolleri, Eğitim Sosyolojisi, Ankara.
• Bilen, M.( 2008) Plandan Uygulamaya Öğretim İlke ve Yöntemler. Ankara: Anı Yayıncılık
• Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine YönelikTutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 18: 69-73.
• Çeliköz, N. ve Çetin,F. (2003) Anadolu Öğretmen Lisesi Öğrencilerinin ÖğretmenlikMesleğine Yönelik Tutumlarını Etkileyen Etmenler, Milli Eğitim Dergisi, Ankara: Sayı 157-158.
• Çelikten, M. ve Can, N. (2003). Yönetici, Öğretmen ve Veli Gözüyle İdeal Öğretmen, Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Aralık, Sayı 15, ss. 253- 267.
• Çelikten,M.,Şanal,M. ve Yeni.Y. (2005). Öğretmenlik Mesleğinin Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı : 19/2 Sayfa 207-237.)
• Cole, J.M. (1981).Selecting Extension Teaching Methods.Journal of Ex- tension.September/OctoberCovill, A. (2011). College Students Perceptions Of Yhe Traditional Lecture Method. College StudentJournal, 01463934, Mar2011, Vol. 45, Issue 1
• Demirel,Ö.(1999). Türk Eğitim Sisteminde Öğretim Programlarının Geliştirilmesinde Bilimsel Yaklaşım ve 2000’li Yıllar İçin Öneriler” Eğitimde Yansımalar: 21. Yüzyılın Eşiğinde Türk Eğitim Sistemi Ulusal Sempozyumu.25-27 Kasım .ss.328 –335
• Duman, T. (1993) Üniversitelere Öğretmen Yetiştirme Sistemi Temel Özellikler, Sorunlar ve Gelişmeler Eğitim Dergisi, 6, 14–16.
• Gürbüz H. ve M. Kışoğlu (2007) Tezsiz Yüksek Lisans Programlarına Devam Eden
• Fen-Edebiyat Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt-Sayı: 9-2 Yıl: 200773
• Jungst, S., Licklider, B. & Wiersema, J. (2003). Providing support for faculty who wish to shift to a learning-centered paradigm in their higher education classrooms. The Journal of Scholarship of Teaching and Learning, 3, 69-81.
• Ishiyama, J.T., McClure, M., Hart, H., Amico, J. (1999) Critical thinking disposition and locus of control as predictors of evaluations of teaching strategies. College Student Journal, 01463934, June, Vol. 33, Issue 2
• Küçükahmet, L. (1983). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları No: 124.
• Marbach-Ad, G., Seal, O. & Sokolove, P. (2001). Student attitudes and recommendations on active learning. Journal of College Science Teaching, JO, 434- 438.
• Önen, F., Saka, M., Erdem, A., Uzal, G., Gürdal, A., (2008), Hizmet içi Eğitime Katılan Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Öğretim Tekniklerine İlişkin Bilgilerindeki Değişimin Tespiti:Tekirdağ Örneği, KEFAD, (9)1, 45-57
• Özbek R. (2007), Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Sebepleri, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi. C.17, S. I (145–159)
• Özsoy, S. ve Ünal, L. I. (2004). Bir Yol Ayrımı Öyküsü: Türkiye’de Eğitim Bilimleri veÖğretmen Yetiştirme. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiriler Kitabı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 6–9 Temmuz 2004. Malatya.
• Peggy E.S.& Eunice M. (2008) Perceived Utility of Methods and Instructional Used in Online and Face-to-face Teaching Environments. Innov High Education 32:265–278
• Senemoğlu, N. ve Özçelik, D. A. (1989) Öğretmen Adaylarına “Öğretmenlik Bilgisi” Kazandırma Bakımından Fen-Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Etkililiği. Çağdaş eğitim Dergisi
• Şahin,N. (1992), Arifiye Anadolu Öğretmen Lisesi 3. Sınıf Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler EnstitüsüYayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Şimşek,H.(2005). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programına Devam Eden Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:II, Sayı:1 Translation in Progress
• Şişman, M. (2009). Öğretmen Yeterlilikleri: Modern Bir Söylem ve Retorik. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 63–82.
• Özgür, F.N. (1994), Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutum, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Özoğlu, M. (2010). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Sisteminin Sorunları. Ankara: SETA.
• Öztürk Ç. (2004). Orta Öğretim Coğrafya Öğretmenlerinin Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanabilme Yeterlilikleri. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi , Cilt 5,Sayı 2
• Üstüner, M. (2004). Geçmişten Günümüze Türk Eğitim Sisteminde Öğretmen Yetiştirme veGünümüz Sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (7), 63–82.
• Tan,Ş.(2008) Öğretim İlke ve Yöntemleri.Ankara: PegemA Yayıncılık
• Taşkaya, M. ve Bal,T.(2009) Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Öğretim Yöntemlerine İlişkin Görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı 27, Sayfa 173 -185.
• Yılmaz,K. ve Y.Altınkurt. (2011) Öğretmen Adaylarının Türk Eğitim Sis- teminin Sorunlarına İlişkin Görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt 8 Sayı 1 Sayfa 943-973
• Yolcu, H. ve Kartal, S. (2010). Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Görüşlerine GöreTürkiye Eğitim Sistemine İlişkin Yaşanılan Sorunlar. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu. 20- 22 Mayıs 2010. Elazığ.