Aile Okul Algısı ve Katılımı Ölçeği: Bir Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 30, 328 - 346, 31.12.2020

Ergün Yurtbakan , Salih Akyıldız

https://doi.org/10.35675/befdergi.686853

Cited By: 3

Öz

Çalışmada aile okul algısı ve katılımı ölçeği geliştirmek amaçlanmaktadır. Çalışmaya 56 maddelik 5’li Likert tipinde madde havuzu oluşturularak başlanılmıştır. Ölçek hakkında 3 uzman görüşü alındıktan sonra 20 ebeveyne pilot uygulama yapılmış ve 46 maddelik taslak ölçek öğrenci ailelerine uygulanmak üzere hazır hale getirilmiştir. Ölçek Türkiye’nin 4 bölgesinden (Karadeniz, Ege, Marmara ve İç Anadolu) uygun durum örneklemesi yolu ile seçilen 319 ebeveyne uygulanılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 26 sorudan oluşan ölçeğin 4 boyutta (okul algısı, öğrenci gelişimi, veli gelişimi, okul katılımı) toplandığı görülmüştür. Toplam Cronbach’s Alpha katsayısı 0.907 bulunan ölçeğin faktörlerinin α değerleri 0.723 ile 0.866 arasında değişmektedir. Çalışma grubundan edinilen verilerin yeterlilik düzeyini belirlemek için Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) testi, verilerin fazla değişkenli normal dağılımdan geldiğini göstermek için de Bartlett’s testi yapılmıştır (KMO= .891; Bartlett testi değeri x2=3890.110; sd=325, p=.000). Her bir maddenin anlamlı olduğu %27’lik üst ve alt grup puanlarına yapılan bağımsız t-testi sonucunda görülmüştür. Testler sonucu geçerli ve güvenilir 26 maddeden oluşan 4 faktörlü ölçek elde edilmiştir. Ailelerin okul algı ve katılımlarının demografik özelliklerine göre değişkenlik gösterme durumlarını belirlemek amaçlı kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

Okul algısı, aile katılımı

Kaynakça

• Akdağ, M. (2011). SPSS’de istatistiksel analizler. https://www.iys. inonu.edu.tr/webpanel/dosyalar/669/file/SPSS%20testleri.doc. adresinden 17.12.2019 tarihinde alınmıştır.
• Alisinanoğlu, F., Bay, D. N. ve Şimşek, Ö. (2014). Okul öncesi eğitimde okul aile işbirliği ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 15, Sayı 1, 1-13.
• Atakan, H. (2010). Okul öncesi eğitiminde aile katılımı çalışmalarının öğretmen ve ebeveyn görüşlerine göre değerlendirilmesi, Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ayaydın, Y. ve Katılmış, A. (2017). Okullardaki eğitim-öğretim faaliyetlerine ilişkin velilerin görüşleri. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 11-28.
• Berkowitz, R., Astor, R. A., Pineda, D., DePedro, K. T., Weiss, E. L.ve Benbenishty, R. (2017). Parental involvement and perceptions of school climate in California. Urban Education, 1-31.
• Bozdoğan, A. E. (2009). Bir küresel ısınma tutum ölçeği geliştirilmesi. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi, 182, 232-247
• Bozdoğan, A. E. ve Öztürk, Ç. (2008). Coğrafya ile ilişkili fen konularının öğretimine yönelik öz-yeterlilik inanç ölçeğinin geliştirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2 2, 66-80
• Bryk, A. S., Sebring, P. B., Allensworth, E., Easton, J. Q. & Luppescu, S. (2010). Organizing schools for improvement: Lessons from Chicago. Chicago, IL: University of Chicago Press.
• Carlisle, E., Stanley, L. & Kemple, K. M. ( 2005). Opening doors: Understanding school and family influences on family involvement. Early Childhood Education Journal, 33(3), 155-162.
• Christenson, S. L. (2004). The family-school partnership: An opportunity to promote the learning competence of all students. School Psychology Review, 33(1), 83-104.
• Crites, C. V. (2008). Parent and community involvement: A case study. (Unpublished Doctoral Dissertation). Wilmington University, Deleware.
• Dede, Y. ve Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1 (2), 19-37.
• Epstein, J. L., Sanders, M. G., Sheldon, S. B., Simon, B. S., Salinas, K., Jansorn, N., Van Voorhis, F. L., Martin, C. S. ve Williams, K. J. (2009). School, family, and community partnerships: Your handbook for action (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
• Erdener, M. A. ve Knoeppel, R. C. (2018). Parents’ perceptions of their involvement in schooling. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 4(1), 1-13. DOI:10.21890/ijres.369197.
• Erdoğan, Ç. ve Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16 (3), 399-431.
• Ergin, D. Y. ve Kurum, G. (2013). Okul yönetimine aile katılımı ölçeği”nin geliştirilmesi. V. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresinde sunulmuş sözlü bildiridir. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Ertem, H. Y. ve Gökalp, G. (2020). Velilerin okul iklimi ve veli katılımı algılarının velilerin eğitim durumu ve çocuklarının öğrenim kademesine göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 35(1), 78-91.
• Field, A. (2002). Discovering Statistics Using SPSS. Sage Publications Ltd., UK: London.
• Field, A. (2009). Discovering Statistic Using SPSS for Windows. London: SAGE Publications.
• Gonida, E. N. ve Cortina, K. S. (2014). Parental involvement in homework: Relations with parent and student achievement-related motivational beliefs and achievement. British Journal of Educational Psychology, 84, 376- 396.
• Griffith, J. (1998). The relation of school structure and social environment to parent involvement in elementary schools. The Elementary School Journal, 99(1), 53-80.
• Günay Bilaloğlu, R. ve Aktaş Arnas, Y. (2019). Okul öncesi eğitimde aile katılımı engelleri ve süreçte karşılaşılan sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 804-823. doi: 10.16986/HUJE.2018043536
• Jeynes, W. (2012). A meta-analysis of the efficacy of different types of parental ınvolvement programs for urban students. Urban Education, 47(4), 706-742.
• Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford Press, New York.
• Knisely, K. (2011). Literature review: How much does parental involvement really affect the student’s success? 28 Janury 2020, retrived from http://kniselymtt.pbworks.com/f/EDCI6300_kknisely_LiteratureReview.pdf.
• Kotaman, H. (2008). Türk ana babalarının çocuklarının eğitim öğretimlerine katılım düzeyleri. Uludağ ÜniversitesiEğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 135-149.
• Lara, L. ve Saracostti, M. (2019) Effect of parental ınvolvement on children’s academic achievement in Chile. Front. Psychol. 10(1464), 1-5. doi: 10.3389/fpsyg.2019.01464.
• Lindberg, N. ve Demircan, A. N. (2013). Ortaöğretim okullarında aile katılımının değerlendirilmesi: Aile katılım ölçeği veli ve öğretmen formlarının Türkçeye uyarlanması. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 2(3), 64-78.
• McGhee, C. (2007). A descriptive study of teacher and parental attitudes towards parent involvement at an elementary school in deleware. (Unpublished Doctoral Dissertation). Wilmington University, Deleware.
• Otrar, M., Gülten, D. Ç. ve Özkan, E. (2012). İlköğretim Öğrencilerine Yönelik Öğrenme Stilleri Ölçeği Geliştirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 305-318.
• Sağlam, M. ve Çalışkan, Z . (2017). Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımına İlişkin Ebeveyn ve Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(2), 39-49. http://ijeces.hku.edu.tr/tr/issue/31378/332297 adresinden 28 Ocak 2020 tarihinde alınmıştır.
• Sarı, M. ve Cenkseven, F. (2008). İlköğretim öğrencilerinde okul yaşam kalitesi ve benlik kavramı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-16.
• Sarı, M., Ötünç, E. ve Erceylan, H. (2007). Liselerde okul yasam kalitesi: Adana ili örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 50, 297-320.
• Seçer, İ. (2015). SPSS ve LİSREL ile pratik veri analizi. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Selanik Ay, T. ve Aydoğdu, B. (2016). Sınıf öğretmenlerinin aile katılımına yönelik görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 562-590. doi. 10.14520/adyusbd.04626.
• Sezer, S. (2017). Novice teachers’ opinions on students’ disruptive behaviours: A case study. Eurasian Journal of Educational Research, 17(69), 199-219. 28 January 2020, retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejer/issue/42462/511458.
• Sheldon, S. B. (2003). Linking school–family–community partnerships in urban elementary schools to student achievement on state tests. The Urban Review, 35 (2), 149-165.
• Sliwka, A. ve Istance, D. (2006). Parental and stakeholder ‘voice’in schools and systems. European Journal of Education, 41(1), 29-43.
• Sormunen, M., Tossavainen, K. ve Turunen, H. (2013). Parental perceptions of the roles of home and school in health education for elementary school children in Finland. Health Promotion International, 28(2), 244-56. doi. 10.1093/heapro/das004.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölümlerde Güvenirlik ve Geçerlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Thapa, A., Cohen, J., Guffey, S. ve Higgins-D’Alessandro, A. (2013). A review of school climate research. Review of Educational Research, 83, 357-385.
• Toprakçı, E. ve Gülmez, D. (2018). Velilerin penceresinden öğrencilerin eğitim hayatı (Anılar bağlamında nitel bir analiz). Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 6(1), 253-275. doi.10.14689/issn.2148-2624.1.6c1s11m.
• Voight, A., Hanson, T., O’Malley, M. ve Adekanye, L. (2015). The racial school climate gap: Within‐school disparities in students’ experiences of safety, support, and connectedness. American journal of community psychology, 56(3-4), 252-267. doi:10.1007/s10464-015-9751-x.
• Yüksel, M. ve Hayırsever, F . (2019). Lise öğrencilerinin okul kavramına yönelik algıları ve öğrenim gördükleri okullarına ilişkin duygularının belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 52 (2), 401-434. doi. 10.30964/auebfd.526881
• Yüner, B. ve Özdemir, M. (2017). Metaforik okul algısı ile okulu terk eğilimi arasındaki ilişkinin öğrenci görüşlerine göre incelenmesi. GEFAD / GUJGEF, 37(3), 1041–1060.