Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Topluma Hizmet Ederek Öğrenme Deneyimlerinin Konu İçeriğini Öğrenmeleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 34, 642 - 668, 30.06.2022

Kudret Aykırı

https://doi.org/10.35675/befdergi.886055

Cited By: 1

Öz

Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının konu içeriğini öğrenme deneyimleri açısından anlamlı bir hizmet ederek öğrenme temelli topluma hizmet uygulamaları dersi örneği oluşturmak ve oluşturulan bu süreci değerlendirmek amaçlı bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı üçüncü sınıfta öğrenim gören 15 öğretmen adayıyla yürütülmüştür. Öğretmen adaylarının seçiminde amaçlı örnekleme türlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Araştırmada, görüşme, doküman incelemesi ve yapılandırılmamış gözlem aracılığı ile veri toplanmıştır. Veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının konu içeriğini öğrenme deneyimleri açısından anlamlı uygulanabilir bir ders örneği ortaya çıktığı görülmüştür. Konu içeriğini öğrenme özelinde hizmet ederek öğrenme temelli topluma hizmet uygulamaları dersinin her bir aşamasının önemli olduğu ve her bir aşamada anlamlı öğrenmelerin gerçekleştiği görülmüştür. Araştırmadan elde edilen bulgulara bağlı olarak uygulayıcılara, araştırmacılara ve politika yapıcılara önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hizmet ederek öğrenme, topluma hizmet uygulamaları dersi, sosyal bilgiler öğretmeni adayları

Kaynakça

• Akçamete, A. G. (2006). Açılış Konuşması. F. Ç. Dinçer (Ed.), Eğitim Bilimleri Bakış Açısıyla Eğitim Fakülteleri ve Topluma Hizmet İşlevi Çalıştayı (s. 3-5) içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Aykırı, K. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersi projelerine ilişkin deneyimlerinin belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1, 42-55.
• Bengiç-Çolak, G. (2015). Sosyal bilgiler dersinde hizmet ederek öğrenme yaklaşımının vatandaşlık eğitimindeki rolü (Doktora tezi). İstanbul, Marmara Üniversitesi.
• Billig, S, H., Root, S. & Jesse D. (2005). The Impact of Participation in Service-Learning on High School Students' Civic Engagement. Retrieved May, 15, 2018, from https://digitalcommons.unomaha.edu/slcek12/4.
• Butin, D. W. (2010). Service-learning in theory and practice: The future of community engagement in higher education. New York: Palgrave Macmillan.
• Demirkaya, H. (2016). Topluma hizmet yoluyla öğrenme. D. Dilek (Ed.), Sosyal Bilgiler Eğitimi (1. baskı, s. 389-399) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
• Dewey, J. (1997). Experience & education. New York: Simon & Schuster Inc.
• Dinkelman, T. (2000). Service learning in student teaching: "What's social studies for?". Theory and Research in Social Education, 29(4), 617–639.
• Erickson J. A. & Anderson, J. B. (2005). Learning with the community: concept and models for service-learning in teacher education. Virginia: Stylus Publishing.
• Erjem, Y. (2004). Katılımcı, etkin ve sorumlu yurttaş yetiştirmede hizmet ederek öğrenme (service learning) yöntemi. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitabı, 354-359.
• Eşme, İ. (2006). Açılış Konuşması. F. Ç. Dinçer (Ed.) Eğitim Bilimleri Bakış Açısıyla Eğitim Fakülteleri ve Topluma Hizmet İşlevi Çalıştayı (s. 8-10) içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Furco, A. (1996). Service-learning: A balanced approach to experiental education. In B. Taylor (Eds.), Expanding Boundaries: Service and Learning (pp. 1-6). Columbia: Taylor Design and Publishing.
• Furco, A. (2001). Is service-learning really better than community service? A study of hıgh school servıce program outcomes. In Furco, A & Billig S. H. (Eds.), In Service Learning: The Essence Of The Pedagogy (pp. 23-52). Greenwich: Information Age Publishing.
• Gebizlioğlu, Ö. L. (2006). Açılış Konuşması. F. Ç. Dinçer (Ed.), Eğitim Bilimleri Bakış Açısıyla Eğitim Fakülteleri ve Topluma Hizmet İşlevi Çalıştayı (s.6-7) içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Giles, D. E. & Eyler, J. (1994). The theoretical roots of service-learning in John Dewey: Toward a theory of service-learning. Michigan Journal of Community Service Learning, 1, 77-85.
• Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş. (Çev. Ed. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık. Kaye, C. B. (2014). The complete guide to service learning. Minneapolis: Free Spirit Publishing.
• Kesten, A. (2012). Öğretmen adaylarının ve öğretim elemanlarının bakış açısıyla topluma hizmet uygulamaları dersinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2125-2148.
• Kesten, A., Göçer, M. & Egüz, Ş. (2014) Topluma hizmet uygulamaları dersinin toplumsal bilinç kazandırmadaki etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27 (2), 393-410.
• Kotil, Ç. (2003). Hizmet ederek öğrenme ve katılım süreçlerine katkısı. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Malatya, Türkiye.
• Kotil, Ç. (2004). Topluma hizmet ederek öğrenme. 6. Ulusal Sosyal Hizmetler Konferansı Bildiri Kitabı, 317-323.
• Krebs, D., & Van Hesteren, F. (1994). The development of altruism: Toward an integrative model. Developmental Review, 14, 103-158.
• Kuran, K. (2013). Topluma hizmet uygulamaları dersinin sınıf öğretmeni adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. V. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, 581-591.
• Kuzucu, K. & Kamer, S. T. (2009). Topluma hizmet uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Küçükoğlu, A. (2011). Değer eğitimi sürecinde paradigma dönüşümü: Hizmet ederek öğrenme (THU). Değerler Eğitimi Sempozyumu, Eskişehir, Türkiye.
• Küçükoğlu & diğ. (2011). Hizmet ederek öğrenme temelli topluma hizmet uygulamalarının öğretmen adaylarının sosyal farkındalığa ve sosyal sorumluluk bilincine etkisi projesi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Küçükoğlu, A., Kaya, H. İ. ve Bay, E. (2010). Hizmet ederek öğrenme: Öğretmen eğitiminde yeni bir yaklaşım. II. Uluslararası Öğretmen yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
• Küçükoğlu, A., Kaya, H. İ., Bay, E., Taşgın, A. & Ozan, C. (2010). Öğretmen yetiştirmede sosyal girişimciliği ve katılımcılığı destekleyen bir yaklaşım olarak topluma hizmet uygulamaları. II. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Antalya, Türkiye.
• Küçükoğlu, A. (2012). Service learning in Turkey: Yesterday and today. Procedia social and behavioral sciences, 46, 3083-3087.
• Küçükoğlu, A. & Ozan, C. (2015). The short version of service-learning involvement scale: The study of linguistic equivalance, validity and reliability. İnternational Journal of Human Sciences, 12(1), 780-810.
• Meriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. (Orijinal çalışmanın basım tarihi 2015).
• Mooney, L. A. & Edwards, B. (2001). Experiantal learning in sociology: Service learning and other community-based learning initiatives. Teaching Sosyology, 29(2),181-194.
• National Service Learning Clearinghouse (2009). K-12 Service-Learning Project Planning Toolkit. Retrieved 27, June, 2018, from https://www.yumpu.com/en/document/view/ 20602092/k-12-service-learning-project-planning-toolkit-national-ffa-
• National Youth Leadership Council (2018). The IPARD Framework. Retrieved 28, June, 2018, from https://gsn.nylc.org/clearinghouse/results?key=&type=&attrs=33,34,35,36,37,38,39, 40
• Ocak, G. & Akkaş-Baysal, E. (2019). Eylem araştırmasını anlamak. G. Ocak (Ed.) Eğitimde eylem araştırması ve örnek araştırmalar (s.1-42) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
• Öğülmüş, S. (2006). Eğitim fakültelerinin topluma hizmet bağlamında toplumsal yaşama katkısı konulu çalıştay alt grubu raporu: Giriş, F. Ç. Dinçer (Ed.) Eğitim Bilimleri Bakış Açısıyla Eğitim Fakülteleri ve Topluma Hizmet İşlevi Çalıştayı (s. 15-28) içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Pamukkale Üniversitesi (2009). Topluma Hizmet Uygulamaları Dersi Yönergesi http://www.pau.edu.tr/sbegt/tr/sayfa/topluma-hizmet-uygulamalari-2 adresinden 5 Ekim 2018 tarihinde alındı.
• Prentice, M & Robinson, G. (2010). Improving student learning outcomes with service learning. American Association of Community Colleges: Washington, DC, USA.
• Pritcahard, F. F. & Whitehead, G. I. (2004). Serve and learn implementing and evaluating service-learning in middle and high schools. Mahwah, New Jersey and London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Sezer, C. & Erjem, Y. (2004). İnsan kaynağını geliştirmede bir araç: Hizmet ederek öğrenme (service learning). IV. İnternational Educational Technology Conference Proceeding Book, 427-430.
• Sigmon, R. L. (1979). Service-learning: Three principles. Synergist, 9-11.
• Sigmon, R. L. (1994). Serving to learn, learning to serve. Linking service with learning. Unpublished Council for Independent Colleges Report, Washington.
• Tietjen, L. L. (2016). Service-learning pedagogy in teacher education: an examination of individual and group experiences (Doctoral dissertation). Kansas, Kansas State University.
• Ulu, S. (2017). Bir öğretim yöntemi olarak hizmet ederek öğrenme uygulamalarının din kültürü ve ahlak bilgisi derslerindeki yeri ve değeri (Yüksek lisans tezi). Ankara, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
• Uzun, N. (2016). Community service learning in international contex: a cross-cese analysis (Yüksek lisans tezi). Ankara, Bilkent Üniversitesi.
• Wade, R. C. (1995). Developing active citizens: Community service learning in social studies teacher education. The Social Studies, 86(3), 122-128.
• Wade, R. C. (1997). Community service learning and the social studies curriculum: Challenges to effective practice. The Social Studies, 88(5),197-202.
• Wade, R. C. & Saxe, D. W. (1996). Community service-learning in the social studies: Historical roots, empirical evidence. Critical Issues, Theory & Research in Social Education, 24(4), 331-359.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, K. (2011). Eğitim fakültelerinin sosyal sorumluluğu ve topluma hizmet uygulamaları dersi: Nitel bir araştırma. Kuramsal Eğitimbilim, 4 (2), 86-108.
• Yükseköğretim Kurulu (2011). Topluma Hizmet Uygulamaları Yönergesi. https://docplayer.biz.tr/405543-Topluma-hizmet-uygulamalari-yonergesi.html adresinden 17 Mart 2018 tarihinde alındı.