The effect of individualism and collectivism on the approach of fatalism in teachers

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 158 - 169, 31.07.2023

Sena Özcan Kalfa Veli Riza Kalfa

https://doi.org/10.58308/bemarej.1229588

Öz

Although fatalism is a concept that exists in all societies, this concept emerges as an important element that shapes people's perspectives on life and behaviors of individuals, especially in societies where religious understandings are more prominent. The aim of this study is to examine the relationship between the concepts of individualism and collectivism and the tendency towards fatalism. Within the scope of the research, a questionnaire was applied to 154 high school teachers working in public schools in Denizli. It was examined whether there was a significant difference between the situation of the teachers participating in the study living with their families and their fatalism tendencies, and it was seen that the fatalism tendency of the teachers living in different cities with their families was higher than the fatalism tendency of the teachers living with their families. In the study, it was also investigated whether there was a relationship between the total working years and the fatalism tendency, and it was found that the fatalism tendency of the teachers who completed 15 years in their profession was higher, and that the fatalism tendency decreased in the periods after 15 years. Also, no difference was found between the mean fatalism scores of male and female teachers in the study. One of the most striking findings of the study is that the individualistic attitude has a higher and positive relationship with the fatalism tendency than the collectivist attitude. Despite the fact that Turkey is observed as a more collectivist society in the studies, the higher individualistic attitudes in this study is an important result for the study.

Anahtar Kelimeler

Fatalism Tendency, Individualism, Collectivism, Teacher

Öğretmenlerde bireycilik ve kolektivizmin kadercilik anlayışına etkisi

Öz

Kadercilik, tüm toplumlarda var olan bir kavram olmakla birlikte bu kavram, özellikle dini anlayışların daha ön planda olduğu toplumlarda, kişilerin hayata bakış açılarını ve bireylerin davranışlarını biçimlendiren önemli bir öğe olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bireycilik ve kolektivizm kavramlarının kadercilik eğilimiyle ilişkisini incelemektir. Araştırma kapsamında Denizli’deki devlet okullarında görev yapmakta olan 154 lise öğretmenine anket formu uygulanmıştır. Çalışmaya katılan öğretmenlerin aileleriyle birlikte yaşama durumu ile kadercilik eğilimleri arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı incelenmiş, aileleriyle farklı şehirde yaşayan öğretmenlerin kadercilik eğiliminin, aileleriyle birlikte yaşayan öğretmenlerin kadercilik eğiliminden daha fazla olduğu görülmüştür. Çalışmada toplam çalışma yılı ile kadercilik eğilimi arasında ilişki olup-olmadığı da araştırılmış, mesleklerinde 15 yılı tamamlamış öğretmenlerin kadercilik eğiliminin daha fazla olduğu, 15 yıldan sonraki dönemlerde ise kadercilik eğiliminin düşüşe geçtiği bulgusuna ulaşılmıştır. Çalışmada kadın ve erkek öğretmenlerin kadercilik ortalama puanları arasında herhangi bir farklılık bulunamamıştır. Çalışmanın en dikkat çekici bulgularından biri de bireycilik tutumun, kolektivist tutuma göre kadercilik eğilimiyle daha yüksek ve pozitif yönlü ilişkisinin ortaya çıkmasıdır. Yapılan çalışmalarda, Türkiye’nin daha kolektivist bir toplum olarak gözlemlenmesine rağmen bu çalışmada bireycilik tutumların daha yüksek çıkması, çalışma açısından önemli bir sonuçtur.

Anahtar Kelimeler

Kadercilik Eğilimi, Bireycilik, Kolektivizm, Öğretmen

Kaynakça

• Aksu, D. F., Serçekuş, P., & Özkan, S. (2022). COVID-19 korkusu kadercilik algısı ile ilişkili midir?. BANÜ Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-10.
• Alkan, A. D., & Kurnaz, S. (2022). Üniversite öğrencilerinin akademik umutsuzluk ve kadercilik eğilimi seviyelerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 45-54.
• Aycan, Z., Kanungo, R. N., Mendonca, M., Yu, K., Deller, J., Stahl, G., & Kurshid, A. (2000). Impact of culture on human resource management practices: A 10-country comparison. Applied Psychology: An International Review, 49(1), 192-221.
• Aydın, S. (2009). Bireyci-toplumcu, idealist-relativist ve materyalist eğilimler ile hedonik alışveriş arasındaki ilişkiler. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Blanco, A., & Diaz, D. (2007). The two fold face of fatalism: Collectivist fatalism and individualist fatalism. Psicothema, 19(4), 552-558.
• Dağ, İ. (1999). The relationships among paranormal beliefs, locus of control and psychopathology in a Turkish college sample. Personality and individual differences, 26(4), 723-737. doi: 10.1016/S0191-8869(98)00184-6.
• Dakhli, M. (2009). Investigating the effects of individualism-collectivism on trust and cooperation. Psychology Journal, 6(3), 90-99.
• Demirel, E. T. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Nicel, nitel ve karma tasarımlar için bir rehber. Şebnem Aslan (Ed.). Araştırma Tasarımı (s. 105-117). Eğitim Yayınevi.
• Dickson, M. W., Den Hartog, D. N., & Mitchelson, J. K. (2003). Research on leadership in a cross-cultural context: Making progress, and raising new questions. Leadership Quarterly, 14, 729-768.
• Dion, K., & Dion, K. (1993). Individualistic and collectivistic perspectives on gender and the cultural context of love and intimacy. Journal of Social Issues, 49(3), 53-69.
• Green, E. G. T., Deschamps, J.-C., & Páez, D. (2005). Variation of ındividualism and collectivism within and between 20 countries: A typological analysis. Journal of Cross-Cultural Psychology, 36(3), 321–339.
• Gün, S. (2010). Yoksulluk döngüsü bağlamında sokakta çalışan çocuklar. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hofstede, G. (1980). Consequences of culture: International differences in work-related values. Beverly Hills.
• Hofstede, G. (2001). Culture’s consequences: Comparing values, behaviors, institutions, and organizations across nations. Thousand Oaks, Sage Publishing.
• Hofstede, G., & McCrae, R. (2004). Culture and personality revisited: Linking traits and dimensions of culture. Cross-Cultural Research, 38, 52-88.
• Jackson, T. (2001). Cultural values and management ethics: A 10-nation study. Human Relations, 54(10), 1267-1302.
• Kahveci, H., & Sever, M. (2016). Genç bireylerde bireycilik ve kolektivizm ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 73-90.
• Kalaycı, Ş. (2014). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınevi.
• Kasapoğlu, A. (2008). Kur’an açısından fatalizm-inkârcıların bir tutumu olarak kadercilik. Hikmet Yurdu, 1(1), 87-107.
• Kashima, Y., Yamaguchi, S., Kim, U. C. S. G. M., & Yuki, M. (1995). Culture, gender, and self: A perspective from individualism-collectivism research. Journal of Personality and Social Psychology, 69(5), 925-937.
• Kaya, A., & Bozkur, B. (2017). Kadercilik eğilimi ile özyeterlik inancı ve savunma mekanizmaları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 124-145.
• Kececi, M. (2017). The impact of collectivism on the relationship between leadership styles and organizational citizenship behavior. Research Journal of Business and Management (RJBM), 4(4), 465-484.
• Koşar, S. (2014). Örgüt kültürü sınıflamaları. N. Güçlü (Ed.). Okul kültürü (s. 43-69). Pegem Akademi.
• Kuşat, A. (2000). Psikolojik bir olgu olarak kendini aldatma ve dini inançla ilişkisi. Dini Araştırmalar, 3(8), 97-116.
• Macit, M. (2014). Boyun eğme-başa çıkma sarkacında kadercilik: Sosyal psikolojik bir yaklaşım. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/11115355_YYRETMENLYK_MESLEYY_GENEL_YETERLYKLERY.pdf.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2022). Millî eğitim istatistikleri örgün eğitim 2021/2022. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara.
• Mueller, S., & Thomas, A. (2001). Culture and entrepreneurial potential: A nine country study of locus control and innovativeness. Journal of Business Venturing, 10(6), 51-75.
• Noordin, F., & Jusoff, K. (2010). Individualism-collectivism and job satisfaction between Malaysia and Australia. International Journal of Educational Management, 24(2), 159-174.
• Norenzayan, A., & Lee, A. (2010). It was meant to happen: Explaining cultural variations in fate attribution. Journal of Personality and Social Psychology, 98(5), 702-720.
• Oishi, S., Diener, E., Lucas, R., & Suh, E. (1999). Cross-cultural variations in predictors of life satisfaction: Perspectives from needs and values. Personality and social psychology bulletin, 25(8), 980-990.
• Orhan, K. (2017). Girişimci kaderini yener mi: Girişimci eğilime kaderciliğin etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(5), 143-159.
• Parsons, T., & Shills, E. N. (1951). Toward a general theory of social action. Harvard University Press.
• Probst, T., & Lawler, J. (2006). Cultural values as moderators of employee reactions to job insecurity: The role of individualism and collectivism. Applied Psychology, 55(2), 234-254.
• Sobol-Kwapinska, M. (2013). Hedonism, fatalism and ‘carpe diem’: Profiles of attitudes towards the present time. Time & Society, 22(3), 371-390.
• Sönmez, E. (2022). Türkiye'de okullar arası işbirliği uygulamalarına ilişkin bir değerlendirme. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 2911-2933.
• Şimşek, A. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ali Şimşek (Ed,), Araştırma Modelleri (s, 80-106), Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Tamer, N. (2013). Sürdürülebilir tüketim açısından giysi satın alma-elden çıkarma davranışında güdüsel satın alma ve materyalist eğilim ilişkisi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Triandis, H. C. (1995). Individualism and collectivism. (1st ed.). Routledge.
• Triandis, H. C. (2000). Culture and conflict. International Journal of Psychology, 35(2), 145-152.
• Üngüren, E., Arslan, S., & Koç, T. (2017). The effect of fatalistic beliefs regarding occupational accidents on job satisfaction and organizational trust in hotel industry. Advances in Hospitality and Tourism Research, 5(1), 23-56.
• Voronov, M., & Singer, J. (2002). The myth of individualism-collectivism: A critical review. The Journal of Social Psychology, 142(4), 461-480.
• Yaşar, M. (2007). Depresyonun kadınlaşması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 251-281.
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2014). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. (4. Baskı). Detay Yayıncılık.