Endüstri 4.0'ın insan kaynakları yönetimine etkisi: Tekstil sektöründe bir araştırma

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 157 - 172, 29.12.2024

Sena Şahin , Öznur Bozkurt

https://doi.org/10.58308/bemarej.1529955

Öz

Endüstrideki değişimler işletmecilik anlamında birçok süreci etkilemektedir. Bu süreçlerden biri olan insan kaynakları yönetimi de endüstri devrimlerinin geldiği son nokta olarak tabir edilen Endüstri 4.0’ın etkilediği işletmecilik fonksiyonlarından biridir. Türkiye açısından tam manası ile Endüstri4.0’a geçişten bahsetmek zor olsa da, bir geçiş sürecinin yaşandığı da görülmektedir. Dijital süreçlerin ve yapay zekanın insan kaynakları yönetimi uygulamalarında yer alması ile işe alımdan, eğitime, performans değerlemeden ücretlemeye kadar pek çok süreçte değişimler ortaya çıkacağı da bir gerçektir. Bu çalışma, Endüstri 4.0'ın getirdiği yeniliklerin işletmelerin insan kaynakları yönetimine olan etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda araştırmada, Endüstri 4.0 ile birlikte insan kaynakları yöneticilerinin yürüttükleri faaliyetlerde ortaya çıkan değişimler ve bu değişimlere yönelik insan kaynakları yöneticilerinin olumlu ya da olumsuz algılarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma Düzce ilinde tekstil sektöründe faaliyet gösteren ve büyük işletme statüsüne sahip 11 işletmenin insan kaynakları yöneticileri ile yapılan görüşmelerden elde edilen bulgulara dayalı olarak yürütülmüştür. Nitel verilerin analizinde sıklıkla kullanılan betimsel analiz ile veriler analiz edilmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre, Endüstri 4.0'ın insan kaynakları yönetimine önemli katkılar sağladığı görülmektedir. Endüstri 4.0 işgücü planlaması süreçlerini kolaylaştırmakta, yetenek geliştirme ve eğitim olanaklarını artırmakta ve işgücü esnekliğini de artırmaktadır. Ayrıca, Endüstri 4.0 iş alanlarının değerlendirilmesi süreçlerini daha verimli hale getirmekte ve insan kaynakları yönetimi süreçlerini daha etkili bir şekilde yönetmeyi sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Endüstri 4.0, İnsan Kaynakları, İnsan kaynakları 4.0, Düzce Tekstil İşletmeleri

Etik Beyan

Bu araştırma için Düzce Üniversitesi Etik kurulundan 29.12.2022 tarih ve 2022/461 sayılı kararı ile etik izini alınmıştır ve araştırmanın her aşamasında etik kurallara uyulmuştur.

The effect of industry 4.0 on human resources management: A research in the textile industry

Öz

Changes in the industry affect many processes in terms of business administration. Human resources management, one of these processes, is one of the business functions affected by Industry 4.0, which is described as the last point of industrial revolutions. Although it is difficult to talk about the transition to Industry 4.0 in Turkey, it is also seen that there is a transition process. It is a fact that with the inclusion of digital processes and artificial intelligence in human resources management practices, changes will occur in many processes from recruitment to training, from performance appraisal to wage management. This study aims to examine the effects of the innovations brought by Industry 4.0 on the human resources management of enterprises. In this context, the study aims to reveal the changes in the activities carried out by human resources managers with Industry 4.0 and the positive or negative perceptions of human resources managers towards these changes. The study was conducted based on the findings obtained from interviews with human resources managers of 11 enterprises operating in the textile sector in Düzce province and having the status of large enterprises. The data were analysed by descriptive analysis, which is frequently used in qualitative data analysis. According to the results obtained in the study, Industry 4.0 makes significant contributions to human resources management. Industry 4.0 facilitates workforce planning processes, increases talent development and training opportunities and increases workforce flexibility. In addition, Industry 4.0 makes the evaluation processes of work areas more efficient and enables more effective management of human resources management processes.

Anahtar Kelimeler

Industry 4.0, Human Resources, Human Resources 4.0, Textile Enterprises in Düzce

Etik Beyan

Bu araştırma için Düzce Üniversitesi Etik kurulundan 29.12.2022 tarih ve 2022/461 sayılı kararı ile etik izini alınmıştır ve araştırmanın her aşamasında etik kurallara uyulmuştur.

Kaynakça

• Akıncı, H., & Kahraman, Ü. G. (2024). Endüstri 4.0: Yönetim bilişim sistemleri bakış açısıyla değerlendirme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 8(1), 76-99.
• Aji, L. J., Anshori, M. I., Ludin, I., Muhammad, I., Hartini, H., & Ugli, Y. (2023). Human resource management research in the last 5 years from the scopus database: A bibliometric review. Journal of Economic Global, 1(1), 21-29.
• Alcácer, V., & Cruz-machado, V. (2019). Engineering science and technology, an international journal scanning the Industry 4.0: A literature review on technologies for manufacturing systems. Engineering Science and Technology, an International Journal, 22(3).
• Armstrong, M., & Taylor, S. (2014). Armstrong’s handbook of human resource management practice. 13th Edition, Kogan Page Ltd
• Asiltürk, A. (2018). İnsan kaynakları yönetiminin geleceği: İK 4.0. Journal of Awareness, 3(5), 527-544.
• Bauer, W., Hammerle, M., Schlund, S., & Vocke, C. (2015). Transforming to a hyperconnected society and economy towards an “Industry 4.0”. International Conference on Applied Human Factors and Ergonomics (AHFE 2015) and the Affiliated Conferences, 417-424.
• Becker, T., & Stern, H. (2016). Future trends in human work area design for cyber-physical production systems, Procedia CIRP, 57, 404-409.
• Bingöl, D. (2005). İnsan kaynakları yönetimi. Beta Basım Yayım.
• Bulut, Z. A. (2004). İşletmelerde performans değerlendirme çalışmaları ve uygulanan yöntemler. Mevzuat Dergisi, 7(9), 1-14
• Bozkurt, Ö. (2022). Endüstri 4.0 bağlamında girişimcilik 4.0 ve başarı faktörleri: Bir model önerisi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 24(42), 223-240.
• Çelik, N. (2019). Sanayinin geleceği endüstri 4.0 ve iş sağlığı ve güvenliği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul
• Çelik, N., & Can, E. (2019). Endüstri 4.0 sisteminde iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi muhtemel problemleri ve çözüm önerileri. OHS ACADEMY, 2(3), 119-126.
• DiClaudio, M. (2019). People analytics and the rise of HR: how data, analytics and emerging technology can transform human resources (HR) into a profit center. Strategic HR Review, 18(2), 42-46,  https://doi.org/10.1108/SHR-11-2018-0096
• Esen, M., (2011). Bireysel ve kurumsal hazır oluşun teknoloji kabulüne etkisi, elektronik insan kaynakları yönetimi (E-İKY) alanında ampirik bir araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli
• Fındıkçı, İ. (2018). İnsan kaynakları yönetimi (9.Baskı). Alfa Yayıncılık.
• Gümüş, G. H. (2023). İşletme performansı ve endüstri 4.0 teknolojileri ilişkisi: Teorik bir analiz. İşletme ve Girişimcilik Araştırmaları Dergisi, 2023(3), 1-14.
• Gündoğmuş, E., Yıldız, F. Z., Atalay, E., & Aydın, B. Y. (2020). Yapay zeka ve insan kaynakları yönetiminin geleceği. 19. Uluslararası İşletmecilik Kongresi. 23-25 Eylül, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Gürbüz, C. (2024). Mesleki ve teknik eğitim beceri sistemlerinin dijitalleşmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi, 15(29), 200-222.
• Hecklaua, F., Galeitzke, M., Flachs, S., & Kohl, H. (2016). Holistic approach for human resource management in Industry 4.0. Procedia CIRP, 54, 1-6.
• Holm, A. B. (2014). Institutional context and e-recruitment practices of Danish organizations. Employee Relations, 36(4), 432 – 455.
• Kahraman, Z., & Özdemir, Y. K. (2022). Dijitalleşmenin iş sağlığı ve güvenliğine entegrasyonu ve uygulanabilirliği. OHS ACADEMY, 5(3), 208-221.
• Kara, A., & Bazancir, R. (2023). Sosyal, insan ve idari bilimlerde öncü ve çağdaş çalışmalar. Duvar Yayınları.
• Karaboğa, U. (2020). İşe alım süreçlerinde yapay zeka teknolojilerinin kullanımı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Kateroğlu, E. (2022). Endüstri 4.0 ve enerji dönüşümü: Türkiye'de güneş enerjisi teknolojilerinden elektrik üretimi potansiyelinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Ankara.
• Kaymaz, K. (2010). Kazanç paylaşım planları. Verimlilik Dergisi, (1), 1-15.
• Kişi, N., & Özer, M. A. (2024). İnsan kaynakları yönetiminde yapay zekâ teknolojisinin benimsenmesi üzerine güç alanı analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(Özel Sayı), 35-52.
• Küçük, Ö., & Çakıcı, A. (2018). İşyeri kabalığının öznel iyi oluş haline etkisi. İş ve İnsan, 5(1), 75-87.
• Lasi, H., Fettke, P., Feld, T., & Hoffmann, M. (2014). Industry 4.0. Business & Information Systems Engineering, 6(4), 239–242.
• Lorenz, M., Rübmann, M., Lasse, K., Lueth, K., & Bolle, M. (2015). Man and machine in Industry 4.0. The Boston Consulting Group.
• MacDougall, W. (2014). Industry 4.0: Smart Manufacturing for the Future. Germany Trade and Invest.
• Mathis, R., & Jackson, J. (2010). Human resources management (Thirteenth Edition). South-Western Cengage Learning.
• Peruzzini, M., & Pellicciari, M. (2017). A framework to design a human-centred adaptive manufacturing system for aging workers. Advanced Engineering Informatics, 33, 330-349.
• Pfeiffer, S. (2016). Robots, Industry 4.0 and humans, or why assembly work is more than routine work. Societies, 6(2), 16.
• Prieto, I. M., & Pérez-Santana, M.P. (2014). Managing innovative work behavior: The role of human resource practices. Personnel Review, 43, 184-208.
• Rana, G., & Sharma, R. (2019). Emerging human resource management practices in Industry 4.0, Strategic HR Review, 18(4), 176-181.
• Richert, A. S., Shehadeh, M., Plumanns, L., & Groß, K. (2016). Educating engineers for industry 4.0: Virtual worlds and human-robot-teams: Empirical studies towards a new educational age, 2016 IEEE Global Engineering Education Conference (EDUCON), Abu Dhabi, United Arab Emirates, 2016, 142-149.
• Shamim, S., Cang, Yu, H., & Li, Y. (2016). Management approaches for Industry 4.0: A human resource management perspective. IEEE Congress on Evolutionary Computation (CEC), 5309-5316.
• Sony, M., & Naik, S. (2020). Critical factors for the successful implementation of Industry 4.0: A review and future research direction. Production Planning & Control, 31(10), 799-815.
• Subaşı, S., & Erdoğmuş, N. (2023). Örgütlerde eğitim ve geliştirmenin performansa etkisi ve yönetici desteğinin rolüne yönelik literatür incelemesi. Akademik Platform Eğitim ve Değişim Dergisi, 6(1), 1-20.
• Şentürk, G., & Büber, H. (2023). Endüstriyel değişim sürecinin insan kaynakları yönetimi uygulamalarına etkisi üzerine nitel bir çalışma, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 66, 65-74.
• Taşköprü, S. (2019). Endüstri 4.0’ın insan kaynakları yönetimi uygulamalarına etkisi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü. Sakarya
• Topçu, İ., & Güngör, İ. (2017). Endüstri 4.0 ve çalışanların yetkinliklerine etkileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 2123-2139.
• Yalırsu, H. Y., Ulukaya, H., Gök, S., & Başaran, A. (2024). Dijitalleşmenin etkisinde insan kaynakları uygulamaları, çalışanların yetkinlikleri ve iyi oluş halleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 15(42), 624-646.
• Yelkikalan, N., Kılıç Kırılmaz, S., & Erden Ayhün, S. (2021). İşletme yöneticilerinin endüstri 4.0 ve insan kaynakları yönetimi algılarının belirlenmesine yönelik bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(1), 651-666.
• Zhang, H. (2019). Reflections on the innovation of human resources management in the era of big data. 8th International Conference on Education and Management (ICEM 2018)