DEVIL ACCORDING TO THE BIBLE AND THE QUR’AN

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 13, 35 - 74, 28.06.2018

Harun Işık

Öz

Devil has been analyzed under the title of Semiiyyat in the
tradition of the Ilmu’l-Kalam. In the Bible and the Qur'an, he plays a part as
a concrete entity associated with rebellion, insurrection, perversity, evil,
mischief, in short, all the negativities. In the Old Testament, the devil
is a being created by God as an instrument of testing people, with roles such
as accusing, libelous and enemy. Afterwards, however, he has become God's
competitor as a cosmic force. In the New Testament, he was portrayed as a
good angel until the process of getting kicked out of subsequent to rebel
against God.  With the dismissal in the
sequel of his rebellion, he tuned into the evil character angel. As for the
Quran, Iblis, who is in the same position as the angels, is to be dismissedon
the back of his rebellion against God and to gain the devil's character. However,
he is a demon created from the fire and in a different category from the angels
in terms of creation. In three religion, devil has a central position as
being trying to prevent the peace and happiness of man. Therefore, in the
passages of the Torah and the Bible and many verses in the Qur’an have been
mentioned  about devil, his structural
features and ontological cause, and  it
is desired to keep away from him and those who go out of his way.

Anahtar Kelimeler

Kalam, Narration, Torah, Bible, Quran, Satan

Kitab-ı Mukaddes ve Kur'an'a Göre Şeytan

Öz

Şeytan, ilm-i Kelam geleneğinde sem’iyyat başlığı altında analiz
edilmektedir. Kitab-ı Mukaddes ve Kur’an’da başkaldırının, isyanın, yoldan
çıkmışlığın, kötülüğün, fesadın, kısacası bütün olumsuzlukların ilişkilendirildiği
müşahhas bir varlık olarak yer almaktadır. Eski Ahit’te şeytan Tanrı tarafından insanları
imtihan etmenin bir aracı olarak yaratılan, suçlayıcı, iftiracı ve düşman gibi
rolleri bulunan bir varlıktır. Daha sonraları ise kozmik bir güç olarak
Tanrı’nın rakibi olmuştur. Yeni Ahit’te Tanrı’ya isyan edip huzurdan
kovuluncaya kadar ki süreçte iyi bir melek olarak tasvir edilmiştir. İsyanının
ardından huzurdan kovulmasıyla birlikte kötü karakterli şeytan meleğe
dönüşmüştür. Kur’an’a gelince, melekler ile aynı konumda olan İblis’in Tanrı’ya
isyanı neticesinde huzurdan kovulması ve şeytan vasfını kazanması söz konusudur.
Ancak o, ateşten yaratılan bir cindir ve yaratılış bakımından meleklerden
farklı bir kategoride yer almaktadır. Şeytan, üç dinde de insanın huzur ve
mutluluğuna engel olmaya çalışan varlık olarak merkezî bir konuma sahiptir. Bu
yüzdendir ki Tevrat ve İncil pasajları ile Kuran’daki pek çok ayette şeytandan,
yapısal özelliklerinden ve ontolojik nedeninden bahsedilmekte, hem ondan hem de
onun yolundan gidenlerden uzak durulması istenilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kelam, sem’iyyat, Tevrat, İncil, Kur’an, Şeytan

Kaynakça

• ABDÜLBAKİ, Muhammed Fuad. el-Mu’cemu’l-Müfehres. 2. Baskı. Kahire: Daru’l-Hadis, 1988.
• ARSLAN, Ali. Büyük Kur’an Tefsiri. 16 cilt. İstanbul: Arslan Yayınları. ts.
• ASKERÎ, Ebû Hilâl. el-Furûkü’l-Luğaviyye. Beyrut: Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 2000.
• BERTOLUCI, Jose Maria. The Son of The Morning and The Guardian Cherub In The Context of The Controversy Between Good and Evil. Doktora Tezi. Andrew University Seventh-Day Adventist Theological Seminary, 1985.
• BIETENHARD, H. “Satan”, The New International Dictionary of New Testament Theology. ed. Colin Brown. Gran Rapids: Zondervan, 1978, ss. 468-472.
• CALDWELL, William. “The Doctrine of Satan: I. In the Old Testament”. The Biblical World. 1: 1. Jan. 1913, ss. 29-33.
• CALDWELL, William. “The Doctrine of Satan: III. In the New Testament”, The Biblical World 41:3. Marc., 1913, ss. 167-172.
• CHUNG, Tae Whoe (David). The Development of the Concept of Satan in the Old Testament and Intertestamental Literature., Doktora Tezi. Southwestern Baptist Theological Seminary, 2000.
• ÇANTAY, Hasan Basri. Kur’an-ı Hakîm ve Meal-i Kerîm. Naşir: Mürşid Çantay. 2. Baskı. 3 cilt. İstanbul, 1990.
• DARTMA, Bahattin. “Hz. Âdem’in Dışlandığı Cennetin Dünyası Meselesi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. sayı 2. 2009, ss. 11-22.
• DAY, Peggy L. An Adversary in Heaven: Satan in thew Hebrew Bible. Harvard Semitic Monographs. ed. Frank Moore Cross. Atlanta: Scholars Press, 1988.
• DEHAAN, Richard W. – Herbert VanderLugt. Satan, Satanism and Witchcraft. Michigan: Zondervan Publishing House, 1972.
• DÜZGÜN, Şaban Ali. “Dinsel ve Mitolojik Yönleriyle Cin ve Şeytan Algımız”. Kelam Araştırmaları 10:2. 2012.
• EŞARÎ, Ebu’l-Hasen Ali b. İsmâil. El-İbâne an Usûli’d-Diyâne. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2003.
• EVELYN, Dorothy Olıver - James R. Lewis. Angels A to Z. 2. Baskı. Detroit: Visible Ink Press, 2008.
• FAHRUDDÎ RÂZI, Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer. Tefsîr-i Kebîr Mefatihu’l-Gayb. trc. Lütfullah cebeci v.dğr. 23 cilt. İstanbul: Huzur Yayınevi, 2002.
• FANTHORPE, Lionel – Patricia. Satanism and Demonology. Toronto: Dundurn Press, 2011.
• FAZLU’R-RAHMAN. Ana Konularıyla Kur’an. çev: Alparslan Açıkgenç. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2000.
• FITZMEYER, Joseph A. “The Letter to the Romans”. Jerome Biblical Commentary. ed. Raymond E. Brown - Joseph A. Fitzmeyer vd. N.J.: Prentice-Hall, 1968, ss. 291-331.
• FORSYTH, Neil. The Old Enemy: Satan and the Combat Myth. N.J.: Princeton University Press, 1987.
• GLANCY, Jennifer Ann. Satan in the Synoptic Gospels. Doktora Tezi. Columbia University, 1990.
• GÜNDÜZ, Şinasi. Din ve İnanç Sözlüğü. Ankara: Vadi Yayınları, 1998.
• GÜRKAN, Salime Leyla. “Yahudi ve İslam Kutsal Metinlerinde İnsan’ın Yaratılışı ve Cennet’ten Düşüş”, İslam Araştırmaları Dergisi. sayı 9. 2003. ss. 1-48.
• GÜRKAN, Salime Leyla. “Şeytan”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ankara: TDV Yayınları, 2010, 39:101-103
• HABEL, Norman. The Book of Job: A Commentary. London: Cambridge University Press, 1975.
• HAMILTON, Victor P. “Satan”, The Anchor Bible Dictionary. vol. 5. ed. D. N. Freedman. New York, 1992. ss. 985-989.
• HEIDER G. C. “Molech”. Dictionary of Deities and Demons in the Bible. ed. K. V. D. Toorn vd. Leiden: Brill, 1995, ss. 895-898.
• HARTLEY, John E. The Book of Job. Mich: Eerdmans, 1988.
• HATTABİ, Ebu Süleyman Hamd b. Muhammed el-Büsti. Mealimü’s-Sünen: el-Münziri’nin Muhtasarı ve İbn Kayyım el-Cevziyye’nin Tehzib’i ile birlikte. Beyrut: y.y., ts.
• HAYNES, Carlyle B. Satan, His Origin, Work and Destiny. Nashville: Southern Publishing Association, 1920.
• HEYSEMİ, Ebu’l-Hasan Nureddin Ali b. Ebi Bekr b. Süleyman. Bugyetü’r-Raid fi Tahkiki Mecmaü’z-Zevaid ve Menbaü’l-Fevaid. tahkik: Abdullah Muhammed Derviş. 10 cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1994.
• HÖKELEKLİ, Hayati. "Vesvese", İslam’da İnanç-İbadet ve Günlük Yaşayış Ansiklopedisi. ed. İbrahim Kâfi Dönmez. İstanbul: M.Ü. İ.F. Gerçek Hayat, 2006, 4: 458-459.
• HTTP://www.abarim-publications.com/Meaning/Armageddon.html#.Wwz9n0iFOUk. Erişim: 20.12.2017.
• HTTPS://www.etymonline.com/word/armageddon. Erişim: 20.12.2017.
• İBN KAYYİM EL-CEVZİYYE, Ebu Abdullah Şemseddin Muhammed. Hadi’l-Ervah ila Biladi’l-Efrah. Kahire: Mektebetü’n-Nehdati’l-Mısriyye, 1971.
• İBN KESİR, Ebu’l-Fida İmamuddin İsmail b. Ömer. el-Bidaye ve’n-Nihaye. tahkik: Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. 21 cilt. Cize: Hicr li’t-Tıbaa ve’n-Neşr, 1997.
• İBN MANZUR, Cemalüddin Muhammed. Lisanu’l-Arab. 15 cilt. Beyrut: Mektebetü Sâdır, 1968.
• KARA, Ömer. “Kur’an’da Âdem Cenneti”. EKEV Akademi Dergisi. 1: 3. Kasım, 1998, ss. 77-111.
• KLUGER, Rivkah Scharf. Satan in The Old Testament. Evanston: Nortwestern Universty Press, 1967.
• KURTUBÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî. el-Câmiu li-Ahkâmi’l-Kur’ân. trc. M. Beşir Eryarsoy. 19 cilt. İstanbul: Buruc Yayınları, 2005.
• KUTUB, Seyyid. Fi Zilali’l-Kur’an (Kur’an’ın Gölgesinde). çev. M. Emin Saraç vd. 16 cilt. İstanbul: Hikmet Yayınları, 1970.
• KÜÇÜK, Ali. Besairu’l-Kur’an. Konya: Adım Matbaacılık ve Ofset, 2006.
• LANGONE, Michael D. - Linda O. Blood. Satanism and Occult-Related Violence: What You Should Know. Weston-Massachusetts. American Family Foundation, 1990.
• LEWIS, James R. Satanism Today: An Encyclopedia of Religion, Folklore and Popular Culture. California, Colorado, Oxford: ABC CLIO, 2001.
• MÂTURÎDÎ, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed. Te’vilatü’l-Kur’an Tercümesi. çev. Bekir Topaloğlu, ed. Yusuf Şevki Yavuz. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2015.
• MÂTURÎDÎ, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed. Kitabu’t-Tevhid Tercümesi. trc. Bekir Topaloğlu. Ankara: İSAM Yayınları, 2002.
• MAXIMILLAN, Rudwin. The Devil in Legend and Literature. Chicago:Open Court Publishing, 1931.
• MCKENZIE, John. “The Gospel According to Matthew”. The Jerome Biblical Commentary. Raymond Brown E. - Joseph Fitzmyer vd. N.J.: Prentice-Hall, 1968. ss. 62-114.
• MEVDÛDÎ, Ebu’l-A’lâ. Tefhimu’l-Kur’an Kur’an’ın Anlamı ve Tefsiri. trc. Muhammed Han Kayanî v.dğr. 7 cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 2005.
• MEYERS, Carol L. - Eric M. Meyers. Haggai, Zechariah 1-8: A new Translation with Introduction and Commentary. AB. ed. W.F. Albright - D.N. Freeman. vol. 25B. Garden City: Doubley, 1987.
• MILTON, John. Paradise Lost. ed. Stephen Orgel - Jonathan Goldberg. New York Oxford University Press, 2004.
• MÜSLİM, Ebü'l-Hüseyin el-Kuşeyri en-Nisaburi. Sahih-i Müslim. naşir Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 5 cilt. Kahire : Dâru İhyai'l-Kütübi'l-Arabiyye, 1955.
• NAGEL, Myra B. Deliver Us from Evil: What the Bible Says About Satan. Cleveland: United Church Press, 1999.
• NEVEVİ, Ebu Zekeriyya Yahya b. Şeref b. Mürî. Sahih-i Müslim bi Şerhi’n-Nevevi: el-Minhac fi Şerhi Müslim b. Haccac. 2. Baskı. 18 cilt. Beyrut: Dâru İhyai't-Türasi'l-Arabi, 1972.
• NEWSOM, Carol. “The Book of Job: Introduction, Commentary and Reflections”. The New Interpreter’s Bible. Nashville-Tenn: Abingdon Press, 1996. ss. 317-637.
• OTTENS, Allen J. - Rick A. Myer. Coping With Satanism. New York: The Rosen Publishing Group, 1994.
• ÖZTÜRK, Mustafa. “İblis’in Trajik Hikâyesi–Allah, Şeytan, İnsan ve Kötülüğe Dair-. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 5: 1. Ocak-Haziran 2005. ss. 39-65.
• PAGELS, Elaine. The Origin of Satan. New York: Vintage Books, 1995.
• PERKINS, Pheme. Reading the New Testament: An Introduction. 2. Baskı. New York: Paulist Press, 1988.
• RAGIB EL-ISFEHÂNÎ, Ebu’l-Kasım Hüseyin b. Muhammed. Müfredat Kur’an Kavramları Sözlüğü. “ştn”, trc. Abdulbaki Güneş – Mehmet Yolcu. 3. Baskı. İstanbul: Çıra Yayınları, 2012.
• RUDWIN, Maximillan. The Devil in Legend and Literature. Chicago: Open Court Publishing Company, 1931.
• RUSSELL, Jeffry Burton. The Devil: Perceptions of Evil from Antiquity to Primitive Christianity. Ithaca N.Y.: Cornell University Press, 1977.
• SABUNİ, Muhammed Ali. Safvetü’t-Tefasir (Tefsirlerin Özü). trc. ve tahric: Sadreddin Gümüş - Nedim Yılmaz. 7 cilt. İstanbul: Ensar Neşriyat, 1992.
• TABERİ, Ebu Cafer Muhammed b. Cerir. Taberi Tefsiri. trc. Kerim Aytekin - Hasan Karakaya. 9 cilt. İstanbul: Hisar Yayınevi, 1996.
• TEHANEVİ, Muhammed b. A’la b. Ali el-Faruki el-Hanefi. Mevsuatu Keşşafu Istılahati’l-Fünun ve’l-Ulum. 2 cilt. Beyrut: Mektebetü Lübnan, 1996.
• The Holy Bible. The University of Press for The Brisitish and Foreign Bible Society. The Book of Job. Oxford.
• TUNCER, Mustafa. Kur’an’da Cin ve Şeytan. Doktora Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Samsun, 1999.
• TUR-SINAI, N. H. The Book of Job: A New Commentary. düzeltilmiş baskı. Jerusalem: Kiryath Sepher, 1967.
• WRAY, T. J. - Gregory Mobley. The Birth of Satan Tracing The Devil’s Biblical Roots. New York: Palgrave Macmillan, 2005.
• YILMAZ, Mustafa Selim. Kumram Yazmalarının Ahit Geleneği Çerçevesinde Değerlendirilmesi. İstanbul: Ayışığı Kitapları, 2013.
• ZUHAYLI, Vehbe. Tefsirü’l-Münir. trc: Ahmet Efe v.dğr. 6 cilt. İstanbul: Risale Yayınları, 2008.