Kooperatifçilik ve Ahi Birlikleri

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 680 - 689, 30.12.2017

Nilufer Serinikli

Öz

Modern anlamda kooperatifçilik hareketi
1844 yılında İngiltere’de 28 dokuma işçisi tarafından kurulan “tüketim
kooperatifi” ile başlamıştır. Kooperatifçilik hareketi önce Avrupa ülkelerine
daha sonra diğer ülkelere yayılmıştır. Türkiye’de ise, modern anlamda
kooperatifçilik hareketi Cumhuriyetten sonra M. Kemal Atatürk ile başlamıştır.
Ancak, ülkemizde Cumhuriyetten önce de kooperatifçiliğe benzer faaliyetler
bulunmaktadır. Kooperatifçiliğe benzer faaliyetlerden biri “Ahi Birlikleri”dir.
Ahi Birlikleri, 13. Yüzyılda Ahi Evran tarafından kurulmuş ahlakla sanatı
birleştiren bir teşkilattır. Bu teşkilat karşılıklı yardım ve dayanışma, eşit
kazanç, üyelerinin eğitimi, kaliteli ve ucuz mal üretimi, aracısız ürün
pazarlama gibi kendine has özellikleri ile kooperatiflere benzemektedir. Bunun
yanında devlet kurma, orduya eğitimli asker yetiştirme ve toplum düzenini
sağlama gibi özellikleri ile de kooperatifleri aşan
kuruluşlardır.

Anahtar
Kelimeler: Kooperatifçilik, Ahi Birlikleri, Ahi Evran.

                                               

Cooperatıve
And Akhı Organizations

 

Abstract

 

The cooperative movement in
the modern sense has been started by “consuming cooperative” founded by 28
weaving workers in England in 1844.  The
cooperative movement has spread first to the European countries then to the
other countries. In Turkey, the cooperative movement in the modern sense has
started with M. Kemal Atatürk after the proclamation of the Republic . Yet,
there had been some similar cooperative attempts  in our country before proclamation of the
Republic. One of the similar attempts is “Akhi Organizations”. 
Akhi Organizations is an organization combining morality and art and founded by Ahi
Evran in 13th century. This organization with its unique qualities such as
mutual assistance and solidarity, equal income, member education, qualified and
cheap goods production, first-hand marketing resembles to the cooperatives.

 

Keywords: Cooperative, Akhi Organizations, Ahi Evran.

Anahtar Kelimeler

ahib, koop

Cooperatıve And Akhı Organizations

Öz

The cooperative movement in the modern sense has been started by “consuming cooperative” founded by 28 weaving workers in England in 1844. The cooperative movement has spread first to the European countries then to the other countries. In Turkey, the cooperative movement in the modern sense has started with M. Kemal Atatürk after the proclamation of the Republic . Yet, there had been some similar cooperative attempts in our country before proclamation of the Republic. One of the similar attempts is “Akhi Organizations”. Akhi Organizations is an organization combining morality and art and founded by Ahi Evran in 13th century. This organization with its unique qualities such as mutual assistance and solidarity, equal income, member education, qualified and cheap goods production, first-hand marketing resembles to the cooperatives.

Anahtar Kelimeler

Cooperative, Akhi Organizations, Ahi Evran

Kaynakça

• Kaynaklar Bayram, S. (2012). “Osmanlı Devleti’nde Ekonomik Hayatın Yerel Unsurları: Ahilik Teşkilâtı ve Esnaf Loncaları”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21: 81-115 Çağatay, N. (1997). Bir Türk Kurumu Olan Ahilik. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Çalışkan, Y. ve İkiz M. L. (2001). Kültür, Sanat Ve Medeniyetimizde Ahilik. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları. Çıkın, A. ve Karacan, A. R. (1994). Genel Kooperatifçilik. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. Döner, B. (2013). Kooperatif Muhasebesi. Ankara: Murathan Yayınevi. Durak, İ. ve Yücel, A. (2010). “Ahiliğin Sosyo-Ekonomik Etkileri Ve Günümüze Yansımaları”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 15: 151-168. Erbaşı, A. (2012). “Ahi Teşkilatında Yönetim Fonksiyonlarıyla İlgili Uygulamalar”. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 7: 1321-1331. Erken, V. (2008). Bir Sivil Örgütlenme Modeli Ahilik. Ankara: Bilge Ofset Maatbacılık Yayıncılık. Günay, A. (2008). Akılıkta Mesleksel Dayanışma. İstanbul: Yalın Yayıncılık. Gündüz, A. Y., Kaya, M. ve Aydemir, C. (2012). “Ahilik Teşkilatında ve Günümüzde Tüketicilerin”. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi 15: 37-54. Hazar, N. (1990). Kooperatifçilik Tarihi. Ankara: Türk Kooperatifçilik Eğitim Vakfı. İnan, İ. H. (2008). Türkiye’de Tarımsal Kooperatifçilik ve AB Modeli. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları. Kara, M. (2003). Kooperatifçilik. Ankara: Eduser Yayıncılık. Karagül, M. (2012). “Ahilik Ve Sosyal Sermaye Bağlamında İş Ahlakı Ve Üretim İlişkisi”. Akademik Bakış Dergisi 32: 1-16 Karaman, R. (2014). “Türk Ahi Teşkilatının İşleyişi Ve Çorum Tarihinde Ahilik”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1: 93-109. Mülayim, Z. G. (2013). Kooperatifçilik. Ankara: Yetkin Yayınları. Özcan, O. (2007). Türkiye’de Kooperatifçiliğin Tarihi Gelişimi ve Cumhuriyet Dönemi Kooperatifçiliği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. Rehber, E. (2011). Kooperatifçilik. Bursa: Ekin Yayınevi. Serinikli, N. (2009). Küreselleşme Sürecinin Kooperatifçilik Hareketine Etkisi Açısından Değerlendirilmesi: Türkiye İçin Öneriler. Doktora Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi. Soysal, A. ve Tan, M. (2013). “Ahilik İlkelerinin Günümüz İşletmelerine Yansıması: Kilis Küçük Sanayi Sitesi İşletmeleri Örneği”. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6: 186-202. Tatlılıoğlu, K. (2012). “Ahilik Teşkilatında Anadolu Türk Kadınının Girişimciliğine Sosyal-Psikolojik Bir Yaklaşım”. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2: 69-92. Tatlılıoğlu, K. (2014). “Ahi Evran’ın Öğretileri Bağlamında Günümüzün Sosyoekonomik Sorunlarına Genel Bir Bakış”. Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı, Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Sultanları Buluşması. 555-567. Yüksel, S. (2005). “Kooperatifçiliğin Türkiye’deki Tarihi Gelişimi, Önemi ve Sayısal Veriler Işığında Günümüzdeki Durumu”. 18. Milletlerarası Türk Kooperatifçilik Kongresi, Kooperatifçiliğin Sorunları, Çözümler ve Fırsatlar. Ankara: Türk Kooperatifçilik Kurumu Yayınları. 191-203. Zorlu, K. Merdan, A. Ve Ege, Ö. (2012). “Ahilik Kültürünün Günümüz İşletmelerinde Bilinirliği Üzerine Bir Araştırma: Gümüşhane Örneği”. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks 4: 73-94. 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu (1969).