Nitel Araştırmada Görüşme ve Görüşme Soruları: Eğitim Sosyolojisinden Ampirik Örnekler

Yıl 2024, Cilt: 41 Sayı: 2, 141 - 156, 31.08.2024

Nazlı Somel

https://doi.org/10.52597/buje.1346105

Öz

1960'lardan bu yana çeşitli nitel görüşme biçimleri ortaya çıkmıştır. Bu çeşitlilik ders kitabı alan yazınına ele alınışı yeni araştırmacıları zorlayacak kadar karmaşık hale gelmiştir. Bu makale bu soruna çözüm üretmek üzere kaleme alınmıştır. Öncelikle, nitel görüşme mantığının hatırlanmasını ve “kiminle, neden görüşüldüğü,” “elde edilecek bilginin ne özellikleri olması gerektiği” sorularına odaklanmayı önermektedir. Bu adımlar takip edildiğinde araştırma sorusuna en uygun görüşme türü belirir. Ayrıca, 2022 yılında sekiz lisede gerçekleştirilen saha araştırmasından örnekler, özellikle de yapılan hatalar ele alınmakta ve bunlar, diğer ampirik araştırmalardaki ve ders kitaplarındaki sorularla karşılaştırılarak tartışılmaktadır. Bu tartışma, nitel görüşme yapacak araştırmacıların görüşmelerini amaçlarına en uygun şekilde gerçekleştirmesi için ayrıntılardaki farkları netleştirmektedir ve bir bütün olarak bu makale nitel görüşme için sade bir yol haritası niteliğindedir.

Anahtar Kelimeler

nitel araştırma görüşmesi, eğitim sosyolojisi, bireysel görüşme, grup söyleşisi, görüşme sorusu

Destekleyen Kurum

Boğaziçi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP)

Proje Numarası

19163

Teşekkür

Makaleye eleştiri ve önerileriyle katkıda bulunan Deniz Albayrak Kaymak, Ayşe Caner, Birgül Ulutaş, Erhan Bağcı, Aslı Asena Turan ve İrem-Ege Tuğcu'ya çok teşekkür ederim. Onlar sayesinde daha anlamlı ve tutarlı bir içeriğe sahip oldu.

Qualitative Research Interview and Interview Questions: Empirical Examples from Sociology of Education

Öz

Since the 1960s, various forms of qualitative interviewing have emerged, leading to a complexity in the textbook literature that can be challenging for new researchers. This article aims to offer a solution to this issue. Firstly, it proposes a reconsideration of the logic behind qualitative interviewing, encouraging a focus on the questions of 'who is being interviewed and why' and ‘what is the nature of the knowledge to be acquired’. By following these steps, the most appropriate type of interview for the research question naturally emerges. Additionally, examples from field research conducted in eight high schools in 2022 are examined, with a particular emphasis on mistakes. These are compared with questions from other empirical research and examples found in methodology textbooks. This discussion elucidates the differences in details, enabling qualitative interviewers to conduct their interviews in a manner that best suits their objectives. Overall, the article provides a clear roadmap for qualitative interviewing.

Anahtar Kelimeler

qualitative research interview, sociology of education, individual interview, group interview, interview questions

Proje Numarası

19163

Kaynakça

• Altınyelken, K. H. (2013). Teachers’ principled resistance to curriculum change: A compelling case from Turkey. A. Verger, H. K. Altinyelken, ve M. de Koning (Haz.) Global Managerial Education Reforms and Teachers içinde, (s. 109–126). Education International Research Institute.
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem teknik ve ilkeler. (Genişletilmiş 10. basım). Pegem Akademi.
• Ballena, C. T. (2021). Qualitative research ınterviewing: Typology of graduate students’ ınterview questions. Philippine Social Science Journal, 4(3), 96–112.
• Bauer, M. W., & Gaskell, G. (2007). Qualitative researching with text, image and sound. SAGE Publications Bogdan, R., & Biklen, S. (2002). Qualitative research for education. An introduction to theory and methods. (4. basım). Allyn and Bacon.
• Bohnsack, R. (2021). Rekonstruktive sozialforschung. Einführung in qualitative methoden. (10. basım). UTB / Barbara Budrich.
• Briggs, C. (1986). Learning How to Ask: A Sociolinguistic Appraisal of the Role of the Interview in Social Science Research Cambridge University Press.
• Buran, A. (2015). Nitel araştırmada veri toplama. N. Seggie & Y. Bayyurt. (Haz.) Nitel araştırma. yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde (s. 43–58). Anı Yayıncılık.
• Cohen, L., Manion, L., &Morrison, K. (2018). Research methods in education. (8. Basım). Routledge.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design. Choosing among five approaches. (2. basım). Thousand Oaks: Sage Publications.
• Edwards, R.,& Holland, J. (2013). What is qualitative interviewing? Bloomsbury Academic
• Ersin, P., & Bayyurt, Y. (2015). Odak grup görüşmeleri. N. Seggie & Y. Bayyurt (Haz.). Nitel araştırma. yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde, (s. 202–218). Anı Yayıncılık.
• Gaskell, G. (2000). Individual and group interviewing. M. W. Bauer& G. Gaskell (Haz.), Qualitative researching with text, image and sound: A practical handbook içinde. (s. 38–56). SAGE Publications
• Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. Aldine.
• Gubrium, J., Holstein, J., Marvasti, A., & Mckinney, K. (2012). The SAGE handbook of interview research. The Complexity of the craft. (2. basım). Sage Publications.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Felsefe yöntem analiz. (5. basım). Seçkin.
• Güvercin, G. (2014). Informal Workplace practices and learning experiences of permanent and hourly-paid teachers. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Boğaziçi Üniversitesi.
• Güvercin, G. (2015). Biyografik araştırmalar ve biyografik anlatı görüşmesi. N. Seggie & Y. Bayyurt (Haz.). Nitel araştırma. yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde(s. 172–184). Anı Yayıncılık.
• Jovchelovitch, S., & Bauer, M. W. (2000). Narrative interviewing. M. W. Bauer& G. Gaskell (Haz.), qualitative researching with text, image and sound: A practical handbook içinde. (s. 57–74). SAGE Publications.
• Knott, E., Rao, A. H., Summers, K., & Teeger, C. (2022). Interviews in the social sciences. Nature Reviews Methods Primers, 2(73). https://doi.org/10.1038/s43586-022-00150-6
• Kramer, R.-T., Helsper, W. , Thiersch, S., & Ziems, C. (2009). Selektion und schulkarriere. Kindliche orientierungsrahmen beim übergang in die sekundarstufe I. VS Verlag.
• Kümbetoğlu, B. (2008). Sosyoloji ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma (2. basım). Bağlam Yayıncılık
• Küsters, I. (2009). Narrative interviews:Grundlagen und anwendungen (2. basım). VS Verlag
• Li, W., Liping, P., & Khan, Q. (2018). Research methods in education. Sage Publications.
• Loos, P., & Schäffer, B. (2001). Das Gruppendiskussionsverfahren. Theoretische Grundlagen und empirische Anwendung. Leske+Budrich
• Metin, M. (2014). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. (2. basım). Pegem Akademi.
• Meuser, M., & Nagel, U. (2008). ExpertInneninterview: Zur rekonstruktion spezialisierten sonderwissens. R. K. Becker (Haz.) Handbuch frauen- und geschlechterforschung. Theorie, methoden, empirie içinde. (s. 368–371). VS Verlag für Sozialwissenschaften.
• Mukherji, P., & Albon, D. (2018). Research methods in early childhood: An introductory guide. (3. basım). Sage Publications.
• Nagel, U. (2009). Das Experteninterview — konzeptionelle Grundlagen und methodische Anlage. S. Pickel, G. Pickel, H.-J. Lauth, & D. Jahn (Haz.) Methoden der vergleichenden Politik- und Sozialwissenschaft, Neue Entwicklungen und Anwendungen içinde (s. 298–315). VS Verlag für Sozialwissenschaften.
• Nind, M. (2020). A new application for the concept of pedagogical content knowledge: Teaching advanced social science research methods, Oxford Review of Education, 46(2), 185–201, https://doi.org/10.1080/03054985.2019.1644996
• Nohl, A-M. (2009). Interview und dokumentarische Methode. Interview und dokumentarische Methode. VS Verlag für Sozialwissenschaften.
• Nohl, A-M. (2022). Belgesel yöntem ile eğitim pratiklerini araştırmak. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 39-1(2), 3–22.
• Nohl, A-M, & Somel, R. N. (2018). Education and social dynamics: A multi-level analysis of curriculum change in Turkey. [Studies in Curriculum Theory Series]. Routledge.
• Nohl, A-M, & Somel, R. N. (2021). Eğitim ve toplumsal dinamikler. Türkiye’de müfredat değişikliğinin çokkatmanlı analizi. Töz Yayınları. Sart, G. (2015). Fenomenoloji ve yorumlayıcı fenomenolojik analiz. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Haz.) Nitel araştırma. Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde, (s. 70–81). Anı Yayıncılık.
• Sayer, A. (1992). Method in social science. A realist approach. (2. basım). Routledge.
• Schondelmayer, A. (2010). Interkulturelle handlungskompetenz. Entwicklungshelfer und auslandskorrespondenten in Afrika. Eine narrative studie. Transcript.
• Schlütz, D., & Möhring, W. (2015). Interview, qualitative. W. Donsbach (Haz.), The International Encyclopedia of Communication içinde. https://doi.org/10.1002/9781405186407.wbieci084.pub3
• Schütze, F. (1983). Biographieforschung und narratives Interview. Neue Praxis, 13(3), 283–293.
• Seggie, F. N., & Bayyurt, Y. (2015). Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımlar. Anı Yayıncılık.
• Seidman, I. (2006). Interviewing as qualitative research: A guide for researchers in education and the social sciences (3. basım). Teachers College Press.
• Somel, R. N. (2019). A relational approach to educational inequality: Theoretical reflections and empirical analysis of a primary school in istanbul. Springer.
• Tuğcu, İ. E. (2023). Learning and developing critical consciousness through activism practices: A comparative study. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Boğaziçi Üniversitesi.
• Warth, A. (2021). Herstellung von jugend in peergroups in Istanbul: Ein theoretischer und empirischer Beitrag zur internationalen Jugendforschung. Springer VS.
• Weller, W. (2019). Group discussions and documentary method in education research. Oxford Research Encyclopaedia of Education içinde. Oxford University Press.
• Willis, P. (1981). Learning to labor: How working class kids get working class jobs. Columbia University Press.
• Witzel, A. (1985). Das problemzentrierte interview. G. Jüttemann (Haz.) Qualitative Forschung in der Psychologie: Grundfragen, Verfahrensweisen, Anwendungsfelder içinde. (s. 227–255). Beltz.
• Witzel, A., Reiter, H. (2012). The problem-centred interview: Principles and practice. SAGE Publications.
• Yıldırım, A., Şimşek. H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. basım). Seçkin.