A Mixed Methods Study on Science Teacher Candidates' Perceptions of the Science Learning-Teaching Process

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: Özel Sayı, 182 - 203, 30.11.2025

Tuğba Özgül , İlke Çalışkan

Öz

This study aims to examine candidate science teachers' perceptions of multiculturalism and multicultural education and to determine whether these perceptions differ according to demographic variables. In this study, which adopted a mixed-methods design, quantitative data were collected from 356 teacher candidates using the 25-item “Multiculturalism Perception Scale” developed by Ayaz (2016). The data obtained from the scale were analyzed using descriptive statistical techniques, and the Cronbach's alpha coefficient of the scale was found to be .920. Qualitative data were obtained through semi-structured interviews with 15 teacher candidates and analyzed using descriptive analysis. The findings show that candidate teachers have a generally positive attitude toward multiculturalism, but their knowledge and competence regarding multicultural pedagogical practices are limited. In addition, conceptual inadequacies were identified in the association of multicultural education with science education. The results highlight the need to strengthen theoretical and practical content related to multicultural education in teacher training programs.

Anahtar Kelimeler

Multiculturalism , multicultural education , science education , teacher education , inclusivity in education

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Öğrenme-Öğretme Sürecine Dair Algıları Üzerine Karma Yöntem Araştırması

Öz

Bu araştırma, fen bilimleri öğretmen adaylarının çok kültürlülük ve çok kültürlü eğitime ilişkin algılarını incelemeyi ve bu algıların demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemeyi amaçlamaktadır. İç içe geçmiş karma desenin benimsendiği çalışmada, nicel veriler Ayaz (2016) tarafından geliştirilen 25 maddelik “Çokkültürlülük Algı Ölçeği” ile 356 Öğretmen adaylarından toplanmış; Ölçekten elde edilen veriler betimsel istatistik teknikleriyle analiz edilmiş; ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı .920 olarak bulunmuştur. Nitel veriler ise 15 öğretmen adayıyla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla elde edilmiş ve betimsel analizle çözümlenmiştir. Bulgular, öğretmen adaylarının çok kültürlülüğe yönelik genel tutumlarının olumlu olduğunu, ancak çok kültürlü pedagojik uygulamalara dair bilgi ve yeterliklerinin sınırlı kaldığını göstermektedir. Ayrıca çok kültürlü eğitimin fen öğretimiyle ilişkilendirilmesinde kavramsal yetersizlikler saptanmıştır. Sonuçlar, öğretmen yetiştirme programlarında çok kültürlü eğitime yönelik teorik ve uygulamalı içeriklerin güçlendirilmesine ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çok kültürlülük , çok kültürlü eğitim , fen eğitimi , öğretmen eğitimi , eğitimde kapsayıcılık

Kaynakça

• Abell, M. L., Manuel, J., & Schoeneman, A. (2015). Student attitudes toward religious diversity and implications for multicultural competence. Journal of Religion & Spirituality in Social Work: Social Thought, 34(1), 91-104.
• Aslan, S., & Aybek, B. (2019). Uygulama örnekleriyle çokkültürlü eğitim ve değerler eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık, 119.
• Ayaz, M. F. (2016). Çok kültürlülük algı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi].
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368–388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
• Banks, J. A. (2015). Cultural diversity and education: Foundations, curriculum, and teaching (5th ed.). John Wiley & Sons.
• Banks, J. A., & Banks, C. A. M. (Eds.). (2010). Multicultural education: Issues and perspectives. John Wiley & Sons.
• Bahadır, Ö. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin çokkültürlü eğitim algılarının değerlendirilmesi: Kocaeli örneği [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Bulut, K. (2020). Çok Kültürlülük ve Çok Kültürlü Eğitim. Eğitimde Güncel Yaklaşımlar içinde (ss. 177-201). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Coşkun, M. K. (2012). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime yönelik tutumları (İlahiyat-Eğitim DKAB karşılaştırması). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (34), 33–44.
• Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Pearson Education.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Sage.
• de Silva, R. M., Gleditsch, R., Job, C., Jesme, S., Urness, B., & Hunter, C. (2018). Gloria Ladson-Billings: Igniting student learning through teacher engagement in "Culturally Relevant Pedagogy". Multicultural Education, 25, 23–28.
• Doythcheva, M. (2020). Çok kültürlülük (Le multiculturalisme) (T. Akıncılar Onmuş, Çev.). İletişim Yayınları. (Orijinal eser 2009’da yayımlanmıştır).
• Gay, G. (2018). Culturally responsive teaching: Theory, research, and practice. Teachers College Press.
• Gençtürk Erdem, E., & Küçüksüleymanoğlu, R. (2023). Examining the relationship between teachers' attitudes toward peace and intercultural sensitivity. Journal of Hasan Ali Yücel Faculty of Education/Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi (HAYEF), 20(2).
• Güner, E. G., & Batı, K. (2024). Investigation of Turkish science teachers' perceptions and competencies towards multicultural education [Fen Bilimleri öğretmenlerinin çok kültürlü eğitime yönelik algılarının ve yeterlik algılarının incelenmesi]. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 22–50. https://doi.org/10.17860/mersinefd.1332443
• İlbuğa, E. U. (2010). Çok kültürlülük, ulus-ötesilik ve kültürlerarası iletişim yeterliği. Çankaya University Journal of Humanities and Social Sciences, 7(1), 163–180.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62–80.
• Kahraman, P. B., & Sezer, G. O. (2017). Relationship between attitudes of multicultural education and perceptions regarding cultural effect of globalization. Eurasian Journal of Educational Research, 16(67).
• Keengwe, J. (2010). Fostering cross cultural competence in preservice teachers through multicultural education experiences. Early Childhood Education Journal, 38(3), 197-204.
• Iwai, Y. (2013). Multicultural Children's Literature and Teacher Candidates' Awareness and Attitudes toward Cultural Diversity. International Electronic Journal of Elementary Education, 5(2), 185-198.
• Ladson-Billings, G., & Tate, W. F. (1995). Toward a critical race theory of education. Teachers College Record, 97(1), 47–68.
• Mujawamariya, D., & Mahrouse, G. (2004). Multicultural education in Canadian preservice programs: Teacher candidates' perspectives. Alberta Journal of Educational Research, 50(4).
• Parekh, B. (2002). Çok kültürlülüğü yeniden düşünmek (B. Tanrıseven, Çev.). Phoenix Yayınevi.
• Ponterotto, J. G. (1998). Charting a course for research in multicultural counseling training. The Counseling Psychologist, 26(1), 43-68.
• Özdemir, M. (2009). Lise öğretmenlerinin etik liderlik ve sosyal adalet algıları arasındaki ilişki (İstanbul Avrupa yakası örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Pınarcıoğlu, M., & Korumaz, M. (2023). Öğretmenlerin çok kültürlülük tutumları ve sosyal adalet eğilimleri. 16. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi, Ankara, Türkiye.
• Polat, S. (2009). Öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime yönelik kişilik özellikleri. International Online Journal of Educational Sciences, 1(1), 154–164.
• Subaşı, Ş. (2013). Teacher Candidates’ Preparedness for Teaching in Multicultural Classrooms in the Viennese Context (Master's thesis, Middle East Technical University, Turkey).
• Taşkın, Ö. (2019). Multiculturalism and science education (Çokkültürlülük ve fen eğitimi). Eğitim Bilim Toplum, 16(63), 34–47.
• Voltan-Acar, N. (1988). Sosyal “mikrokozmos” ile “ilişkinin şimdi ve buradalığı”nın bağlantısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(3), 47–49.
• Yalçınkaya, M. (2002). Açık sistem teorisi ve okula uygulanması. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 103–116.
• Yazıcı, S., Başol, G., & Toprak, G. (2009). Öğretmenlerin çokkültürlü eğitim tutumları: Bir güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(37), 229–242.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, B. (2019). Eğitim örgütlerinde kültürel liderlik ve meslek ahlakı. Pegem Akademi Yayıncılık. (Retrieved from Turcademy)
• Yuan, H. (2018). Preparing teachers for diversity: A literature review and implications from community-based teacher education. Higher Education Studies, 8(1), 9-17.