LEXICOGRAPHY ARTICLES IN PERIODICALS OF TURKISH LANGUAGE SOCIETY

Yıl 2020, , 395 - 412, 28.06.2020

Sami Baskın , Hilal Toker

https://doi.org/10.35452/caless.2020.19

Öz

The oldest institution, which conducts dictionary activities in Turkey regularly is the Turkish Linguistic Society. The Dictionary Science and Practice Branch, which has been in operation since the establishment of the institution (in 1932), has determined the direction of Turkish lexicography with its theoretical and practical studies on dictionary. The dictionary activities of the Turkish Language Institution are not limited to preparing a dictionary (application part). Through periodicals (journals) published by the institution, the history of the dictionary, as well as theoretical information, criticism, news, promotion and so on. also offers articles of interest to the dictionary. When these are examined, it is possible to clarify the issues such as the development of Turkish lexicography in the last century, the situations in which they are frequently interested and the main problems in the field. For this purpose, the articles related to the dictionary in periodicals should be evaluated carefully. Online system of the institution and publications as of 25.07.2019 contain a total of 21,430 articles. Only 272 of them are related to dictionaries; that is, the articles about the dictionary occupies only 1.26% of the articles. When the content analyzes of these articles were made, it was observed that contributions to the Turkish Dictionary (excerpts in word and sentence size), new dictionary introductions, news about the dictionaries abroad, evaluations and criticisms were heavily processed.

Anahtar Kelimeler

Turkish Language Institution, dictionary activities, periodicals

TÜRK DİL KURUMUNUN SÜRELİ YAYINLARINDA YER ALAN SÖZLÜK BİLİMİ KONULU YAZILAR

Öz

Türkiye’de sözlük faaliyetlerini düzenli olarak yürüten en eski kurum Türk Dil Kurumudur. Kurumun kurulduğu yıldan beri (1932) faaliyette olan bir Sözlük Bilim ve Uygulama Kolu adında bir birimi bulunmaktadır. Bu birim, sözlükle ilgili kuramsal ve uygulamalı çalışmaları ile Türk sözlükçülüğünün yönünü belirlemiştir. Türk Dil Kurumunun sözlük faaliyetleri sadece sözlük hazırlamak (uygulama kısmı) ile sınırlı değildir. Kurumun yayımladığı süreli yayınlar (dergiler) vasıtasıyla sözlüğe dair tarihi, kuramsal bilgilerin yanında eleştiri, haber, tanıtım vb. türünden yazıları da sözlükle ilgilenenlere sunmaktadır. Bunlar incelendiğinde son asırdaki Türk sözlükçülüğünün gelişimi, sıklıkla ilgilendiği durumlar, sahadaki temel sorunlar gibi konuları açıklığa kavuşturmak mümkündür. Bu amaçla süreli yayımlarda yer alan sözlük ile ilgili yazılar dikkatle değerlendirilmelidir. Kurumun çevrimiçi sistemi ve 25.07.2019 tarihi itibariyle süreli yayınlarında toplam 21.430 yazı bulunmaktadır. Bunların sadece 272’si sözlüklerle ilgilidir. Yani sözlükle ilgili yazılar, toplam yazıların içerisinde sadece %1.26 oranında yer kaplamaktadır. Bu yazıların içerik analizleri yapıldığında da genellikle Türkçe Sözlük için kitaplardan yapılabilecek katkılar (sözcük ve cümle boyutunda alıntılar), yeni sözlük tanıtımları, yurt dışındaki sözlüklerle ilgili haberler, değerlendirme ve eleştirilerin yoğun biçimde işlendiği görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Türk Dil Kurumu, Süreli Yayınlar, Sözlük Faaliyetleri, Sözlük Bilimi, Sözlük Bilimi Araştırmaları

Kaynakça

• References
• Akalın, Ş. H. (2010). Sözlüğün tarihi, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, C. XCVIII, 699, 268-279.
• Baskın, S. (2014). Türkiye ve dünyada sözlük bilimi: tanımı, kapsamı ve diğer bilimlerle ilişkisi, International Journal of Language Academy, 2/4, 445-457.
• Boz, E. (2014). Değişen sözlük kültürümüz, Türk Dili, 746, 30-33.
• Böler, T. (2006). Türkçe sözlük (TDK) ile örnekleriyle Türkçe sözlük’ü (MEB) karşılaştırma denemesi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, (2006): 101-118.
• Çepni, S. (2018). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş, Yazarın Kendi Yayını, 8. Baskı. Trabzon.
• Dursunoğlu, H. (2011). Cumhuriyet döneminde yapılan sözlük çalışmaları ve Türkçe sözlükler üzerine bir kaynakça denemesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 255-272.
• Fontenelle, T. (2008). Introduction, Practical Lexicography–A Reader-, (edt. by Thierry Fontenelle), Oxford University Press Inc, New York Jackson, H. (2002). Lexicography an introduction, London and New York: Routledge.
• Tono, Y. (2014). Lexicography in Asia: its future and challenges, Lexicography, 1, 1-5.
• Uzun, L. (1999). 1945'ten bu yana Türkçe sözlükler, Kebikeç, 7-8, 53-59.
• Electronic References
• http://turkoloji.cu.edu.tr/ANSIKLOPEDI/tdk.php, (Erişim Tarihi: 10.05.2019)
• http://tdk.gov.tr/sureli-yayinlar-veri-tabani/, (Erişim Tarihi: 11.07.2019)
• https://sozmer.ogu.edu.tr/ (Erişim Tarihi: 10.07.2019)
• http://www.husbam.hacettepe.edu.tr/ (Erişim Tarihi: 10.07.2019)
• http://tdk.gov.tr/category/yayinlar/yayinlar-yayinlar/ (Erişim Tarihi: 10.07.2019)