Osmanlı Devleti’nde Bir Mebus Adayının Seçim Beyannamesi

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 31, 143 - 161, 31.10.2021

Özlem Karsandık Yazıcı

https://doi.org/10.17518/canakkalearastirmalari.988474

Cited By: 1

Öz

II. Meşrutiyet seçimleri (1908-912-1914-1919) Türk demokrasi tarihi açısından önemli gelişmelerin ve birikimlerin yaşandığı süreçtir. Seçimlere katılan adayların propaganda amacıyla hazırladıkları beyannameler dönemi yansıtan önemli ayrıntılar içermektedir. Çalışmamızda 1912 seçimleri için Serfice Sancağı mebus adayı Muhammed Tahir’in hazırlamış olduğu beyanname özelinde dönemin seçim ortamı, sorunları ve adayların olaylara nasıl yaklaştığı değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seçim, Beyanname, Serfice, Yusuf Efendizâde Muhammed Tahir

Election Manifesto of a Deputy Candidate in the Ottoman State

Öz

2nd constitutional elections (1908-912-1914-1919) represent a period in which important developments and accumulations were experienced in the history of Turkish democracy. The statements prepared by the candidates participating in the elections for propaganda purposes were contains important details reflecting the period. In the current study, the election environment of the period, the problems of the candidates and the approaches adopted by them towards the events were evaluated within the context of declaration prepared by the Serfice Sanjak deputy candidate Muhammed Tahir for the 1912 elections.

Anahtar Kelimeler

Election, Democracy, Declaration, Serfice, Yusuf Efendizâde Muhammed Tahir

Kaynakça

• Akkaya, Bülent, “Erciyes Gazetesine göre Kayseri’deki 1912 Meclis-. Mebusan Seçimleri”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/4 Spring, Ankara 2014, s.15-23
• Akşin, Sina, Jön Türkler İttihat ve Terakki, İmge Kitabevi, Ankara 1998.
• Ali Birinci, Hürriyet ve İtilâf Fırkası II. Meşrutiyet Devrinde İttihat ve Terakki’ye Karşı Çıkanlar, Dergah Yayınları, İstanbul 1990.
• Alkan, Mehmet Ö., “Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Seçimlerin Kısa Tarihi”, TÜSİAD Görüş Dergisi, Mayıs 1999, s.48-61.
• Baykal, Bekir Sıtkı, “I. Meşrutiyet’e Dair Belgeler”, Belleten, Cilt XXIV, Sayı 96, Ankara 1960, s.601-625.
• Burak, Durdu Mehmet, “Osmanlı Devleti’nde Jön Türk Hareketinin Başlaması ve Etkileri”, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (OTAM), Ankara 2003, Sayı 14, s.291-318.
• Çadırcı , Musa, “Tanzimat’ın İlanı Sıralarında Türkiye’de Yönetim”, Tanzimat Sürecinde Türkiye’de Ülke Yönetimi, İmge Kitabevi, Ankara 2007.
• ¬¬¬¬______ , “Osmanlı Devrindeki Halk <<Oy>>unun Yönetimdeki Yeri”, Özgür İnsan, Ağustos 1972, Yıl 1, Sayı 3, s.25-27.
• ¬¬¬¬_______, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Eyalet ve Sancaklarda Meclislerin Oluşturulması (1840-1864)”, Tanzimat Sürecinde Türkiye’de Ülke Yönetimi, İmge Yayınevi, Ankara 2007.
• ¬¬¬¬¬_______, “Türkiye’de Muhtarlık Teşkilâtının Kurulması Üzerine Bir İnceleme”, Belleten, Cilt XXXIV, Sayı 135, Ankara, s.409-420.
• _______, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, Ankara 1991.
• Çavdar, Tevfik, “Müntehib-i Sani”den Seçmene, V Yayınları, Ankara 1987.
• Demir, Fevzi, “İzmir Sancağı’nda 1912 Meclis-i Mebusan Seçimleri”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmalar Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, İzmir 1991, s.137-156.
• _____, Osmanlı Devleti’nde II. Meşrutiyet Dönemi Meclis-i Mebusan Seçimleri (1908-1914), İmge Kitabevi, Ankara, 2007.
• Güneş, İhsan, Türk Parlamento Tarihi, Cilt 1, Türkiye Büyük Millet Meclisi Yayınları No:14, Ankara 1997.
• Keleş, Erdoğan, “Menteşe Sancağında Muhtarlık Teşkilatının Kurulması”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 22 Sayı 1, Ocak 2013, s.59-78.
• Kılıç, Selda, “1876 Meclis-i Mebusanı ve Seçim Hazırlıkları” A.Ü.Osmanlı Tarihi Araştırma Merkezi Dergisi (OTAM), Sayı 30, Ankara 2011, s.27-40.
• Mehmet Tevfik, Manastır Vilayeti’nin Tarihçesi, Beynelmilel Ticaret Matbaası, Manastır 1327.
• Olgun, Kenan , “Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda Ara Seçimler (1908-1912 Dönemi)”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt XXVIII, Sayı 82, Mart 2012, Ankara 2012, s.1-23. _____,“Türkiye’de Cumhuriyetin İlanından 1950’ye Genel Seçim Uygulamaları”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt XXVII, Sayı 79, Mart 2011, Ankara 2011, s.1-35.
• Ortaylı, İlber, Tanzimattan Sonra Mahalli İdareler, T.O.D.A.İ.E. yy., Ankara, 1973.
• Özçelik, Ayfer, Sahibini Arayan Meşrutiyet, Tez Yayınları, İstanbul 2001.
• Özkan, Ela, 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin İdari Taksimatı (1839-1914), Hiper Yayın, İstanbul 2020.
• Öztunç, H. Baha, Manastır Tanzimat Döneminde Bir Rumeli Şehri (1839-1876), Kitabevi, İstanbul 2020.
• Sezen, Tahir, Osmanlı Yer Adları (Alfabetik Sırayla), Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Yayın Nu:21, Ankara 2006.
• Sezgin, İbrahim, “Paşa Livası Maddesi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 34, TDV Yayınları, İstanbul 2007, s.183-184.
• Shaw, Stanford, J. Eski ve Yeni Arasında Sultan III. Selim Yönetiminde Osmanlı İmparatorluğu, (Çev.Hür Güldü), Kapı Yayınları, İstanbul 2008.
• Tanör, Bülent, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, YKY, İstanbul 2002.
• Tepekaya, Muzaffer, “1912 Osmanlı Meclisi Mebusan Seçimlerinde Saruhan (Manisa) Sancağı İttihat ve Terakki Fırkası Adayı Yusuf Ziya Bey ve Seçim Beyannamesi”,
• Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi, Cilt XIII, Sayı 27, (2013-Güz), s.33-61.
• Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler, Cilt 1, İletişim Yayınları, Ankara 1998.
• Tunç, Salih, “1912 Seçimlerinde Musevi Cemaat’inden İttihatçı Mebus Adayı Salih B. Gürci ve Seçim Beyannâmesi”, Tarih İncelemeleri Dergisi ,Cilt XXVIII, Sayı 2, 2013, s. 549-585.
• Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, 10. Baskı, Ankara 2005.
• Türk, Hikmet Sami, “Seçim, Seçim Sitemleri ve Anayasal Tercih”, Anayasa Yargısı , Cilt 22, Sayı 1, Ankara 2006, s.75-113.
• Umum Serfice Sancağı Ahalisine Beyannamedir, Matbaa’-i Hukukiye : Bab-ı ali Ebu’s-su’ud Caddesinde Numara (19) 1327.
• Ünlü Sarı, Mucize, Manastır Vilâyeti’nin İdâri ve Sosyal Yapısı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Samsun 1996.
• Ünlü, Mucize, “İdari ve Sosyal Yönleriyle Manastır Vilayeti”, Balkanlar’da Bıraktıklarımız, Samsun Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Derneği Kültür Yayınları, Samsun 2009.