Uluslararası yazında seçim dönemlerinde
izlenen maliye politikaları, ‘Kamu Tercihi Teorisi’ ve ‘Politik Bütçe
Dalgalanmaları’ kapsamında incelenmektedir. Buna göre, harcama ve vergi
politikalarında seçimlerden belirli bir süre önce başlayıp seçimlerden yine
belirli bir süre sonra eski seviyesine dönen, dönemsel bir değişim
yaşanmaktadır. Türkiye’de de konunun akademik yazında incelenmesi ve ampirik
çalışmaların önemli bir bölümünde bu tür konjonktürel dalgalanmaların varlığı
ispatlanmaya çalışılmıştır. Diğerlerinden farklı olarak bu çalışmayla, seçim
dönemlerinde alınan popülist siyasi kararlar ile seçmenlere verilen sözler
sonucu yürürlüğe giren yasal düzenlemelerin, aynı zamanda kalıcı etkileri
üzerinde durulmuştur. Buna göre seçimlerin, Peacock ve Wiseman’ın sıçrama
tezinde olduğu gibi, kamu harcamaları üzerinde kalıcı bir etki yarattığı
istatistik verilerle ispatlanmaya çalışılmıştır. Benzer şekilde, bazı seçim vaatlerinin
seçimlerden aylar sonra yürürlüğe sokulması ve Türkiye’ye özgü bazı gelişmelere
bağlı olarak; seçimlerden önce başlayan ve seçimlerden sonra biten konjonktürel
hereketleri inceleyen modeller,
seçimlerin kamu maliyesi üzerindeki etkilerini açıklamak için yetersiz
kalmaktadır. Ayrıca politik iktisat teorisi kapsamında, maliye politikaları ve
seçimler arasındaki ilişkinin mutlaka konjonktürel dalgalanma şeklinde olması
gerekmediği, ‘partizan teoriye’ göre, iktidar partilerinin kendilerine yakın gördüğü
seçmenlere yönelik popülist harcamaları iktidar dönemlerinin tamamına
yayabileceği üzerinde durulmuştur. Çalışmanın ilk iki bölümündeki bilgilerin
ışığında, son bölümde 24 Haziran 2018 seçimleri ile ilgili değerlendirmeler
yapılmıştır.
Seçim Ekonomisi Politik Konjoktürel Dalgalanmalar Politik Bütçe Dalgalanmaları Kamu Tercihi Teorisi
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 16 Sayı: 4 |