Geç Roma Cumhuriyeti Dönemi’nden Seçkin Bir Devlet Adamı: P. Servilius Vatia Isauricus

Yıl 2023, Cilt: 11, 135 - 163, 21.06.2023

Mehmet Kurt , Engin Karakuş

Öz

Geç Roma Cumhuriyeti Dönemi’nin büyük bir kısmına tanıklık eden ve bu süre zarfında uzun ve başarılı bir askerî ve siyasî kariyer sürdüren P. Servilius Vatia Isauricus, Roma Cumhuriyeti tarihinde önemli bir yere sahiptir. Zira kendisi geleneksel Romalı devlet adamı tipinin son büyük temsilcilerinden biridir. Tıpkı geçmişin ünlü Romalıları gibi, P. Servilius Vatia Isauricus da sahip olduğu siyasî nüfuzunu yasal sınırlar dâhilinde kazanmış ve kendisini hiçbir zaman Senatus’un üzerinde konumlandırmamıştır. Fakat yaşantısı, Roma siyasetinde askerî ve siyasî açıdan çok büyük bir güce sahip kudretli kişiliklerin ortaya çıktığı bir döneme rastlamış ve ister istemez şöhret bakımından bu gibi isimlerin gölgesinde kalmıştır. Nitekim Antikçağdan günümüze kadar kendileri hakkında sayısız çalışma kaleme alınan bu kudretli kişiliklerin aksine Modern tarih yazımında bile onun hayatını bütünüyle ele alan kapsamlı bir çalışma mevcut değildir. İşte bu çalışma, literatürdeki bu boşluğu bir nebze olsun giderebilmeyi hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

P. Servilius Vatia Isauricus, Geç Roma Cumhuriyeti, Korsanlık Sorunu, Kilikia, Isauria

An Eminent Statesman of the Late Roman Republic: P. Servilius Vatia Isauricus

Öz

P. Servilius Vatia Isauricus, who bore witness to a large part of the Late Republic Era and went on to have a long and successful military and political career during this time, has an important place in republican Roman history. Because he is one of the last major Roman statesmen of the traditional kind. Just like the famous Romans of the past, P. Servilius Vatia Isauricus too had gained his political influence within legal boundaries and had never put himself above the Senatus. However, his life had coincided with a period in Roman politics when mighty personalities with great military and political power had emerged, and he had inevitably been overshadowed in terms of reputation by such people. As a matter of fact, there is no comprehensive study that deals entirely with his life, even in modern historiography, contrary to these mighty personalities, about whom countless studies have been written from antiquity to the present. The aim of this study is to fill this gap in the literature to some extent.

Anahtar Kelimeler

P. Servilius Vatia Isauricus, The Late Roman Republic, The Piracy Issue, Cilicia, Isauria

Kaynakça

• Adak M. 2004, “Lokalisierung von Olympos und Korykos in Ostlykien”. Gephyra 1, 27-51.
• Alexander M. C. 1990, Trials in the Late Roman Republic, 149 BC to 50 BC. Toronto. Alkan M.& Doğanay O. 2020, Zengibar Kalesi (Isaura) Araştırmaları 1: Antik Kaynaklar ve Epigrafik Buluntular. İstanbul.
• Arslan M. & Tüner Önen N. 2011, “Akdeniz’in Korsan Yuvaları: Kilikia, Pamphylia, Lykia ve Ionia Bölgelerindeki Korykoslar”. Adalya 14, 189-206.
• Arslan M. 2003a, “İ.Ö. 188 Yılından İ.Ö. 67 Yılına Kadar Lykia, Pamphylia ve Kilikia Trakheia Sahillerindeki Korsanlık Faaliyetleri: Nedenleri ve Sonuçları”. Adalya 6, 91-118.
• Arslan M. 2003b, “Piracy on the Southern Coast of Asia Minor and Mithridates Eupator”. OLBA 8, 195-211. Arslan M. 2007, Mithradates VI Eupator: Roma'nın Büyük Düşmanı. İstanbul.
• Arslan M. 2020, “Antik Çağ'da Anadolu Akdeniz'inin Öncelikli Güvenlik Sorunu: Korsanlık”. Eds. İ. H. Demircioğlu et al., Geçmişten Günümüze Türkiye'de Sahil Güvenlik. Ankara, 3-28.
• Astin A. E. 1958, “The Lex Annalis before Sulla”. Latomus 17/1, 49-64.
• Badian E. 1958, “Notes on Provincial Governors from the Social War down to Sulla's Victory”. The Proceedings of the African Classical Associations 1, 1-18.
• Badian E. 1984, “The House of the Servilii Gemini: A Study in the Misuse of Occam's Razor”. Papers of the British School at Rome 52, 49-71. Bauman R. A. 1996, Crime and Punishment in Ancient Rome. London. Bennett H. 1923, Cinna and His Times: A Critical and Interpretative Study of Roman History during the Period 87-84 B.C.. Menasha.
• Bonner S. F. 2012, Education in Ancient Rome: From the elder Cato to the younger Pliny. London.
• Brennan T. C. 2000, The Praetorship in the Roman Republic. Oxford.
• Broadhead W. 2007, “Colonization, Land Distribution, and Veteran Settlement”. Ed. P. Erdkamp, A Companion to the Roman Army. Oxford, 148-163.
• Broughton T. R. S. 1951, The Magistrates of the Roman Republic I. New York.
• Broughton T. R. S. 1952, The Magistrates of the Roman Republic II. New York.
• Broughton T. R. S. 1986, The Magistrates of the Roman Republic III. New York.
• Bru H. 2017, La Phrygie Parorée et la Pisidie septentrionale aux époques hellénistique et romaine. Leiden. Brunt P. A. 1971, Italian Manpower 225 B.C. - A.D. 14. Oxford.
• Brunt P. A. 1988, The Fall of the Roman Republic and Related Essays. Oxford.
• Bulst C. M. 1964, “Cinnanum Tempus: A Reassessment of the Dominatio Cinnae”. Historia 13/3, 307-337. Busuttil J. 1971, “Pirates in Malta”. Melita Historica 5/4, 308-310.
• Carney T. F. 1961, A Biography of C. Marius. Salisbury. Cary M. 1932, “Rome in the Absence of Pompey”. Eds. S. A. Cook et al., The Cambridge Ancient History Volume IX: The Roman Republic 133-44 B.C.. Cambridge, 475-505.
• Cary M.& Scullard H. H. 1975, A History of Rome: Down to the Reign of Constantine. London. Cram R. V. 1940, “The Roman Censors”. Harvard Studies in Classical Philology 51, 71-110.
• de Souza P. 1999, Piracy in the Graeco-Roman World. Cambridge.
• de Souza P. 2008, “Rome's Contribution to the Development of Piracy”. Ed. R. L. Hohlfelder, The Maritime World of Ancient Rome. Ann Arbor, 71-96.
• de Ste. Croix G. E. M. 1981, The Class Struggle in the Ancient Greek World. New York.
• Demir M. 2019, “Roma Cumhuriyet Dönemi Emperyalizmi ve Yakın Doğu Emperyalist Politikaları Üzerine Bazı Değerlendirmeler”. Phaselis V, 315-332.
• Demir M. 2021, “Catilina Komplosu (MÖ 63) Üzerine Değerlendirmeler”. Cedrus IX, 283-302.
• Demir O.& Aydoğan Demir S. 2022, “Bir Asker Siyasetçinin Doğuşu: Gaius Marius”.Tarih İncelemeleri Dergisi 37/1, 105-127.
• Díaz Fernández A. 2017, “A Survey of the Roman Provincial Command from Republican Epigraphy: The Cases of Sicily and Sardinia”. Ed. J. Velaza, Insularity, Identity and Epigraphy in the Roman World. Cambridge, 69-92.
• Durukan, M. 2009, “The Connection of Eastern and Central Cilicia with Piracy”. Adalya12, 77-102. Epstein D. F. 1989, Personal Enmity in Roman Politics 218-43 BC. London.
• Errington R. M. 2006, “Rome against Philip and Antiochus”. Eds. A. E. Astin et al.,The Cambridge Ancient History Second Edition Volume VIII: Rome and the Mediterranean to 133 B.C.. Cambridge, 244-289. Evans R. J. 1986, “Q. Caecilius Metellus Macedonicus”. Acta Classica 29, 99-103.
• Evans R. J. 1988, “A Note on the Consuls from 69 to 60 B.C.”.Acta Classica 31, 97-105.
• Evans R. J. 1991, “Candidates and Competition in Consular Elections at Rome between 218 and 49 BC”. Acta Classica 34, 111-136.
• Evans R. J. 1994, Gaius Marius: A Political Biography. Pretoria.
• Feld K. 2005, Barbarische Bürger: Die Isaurier und das Römische Reich. Berlin.
• Gelzer M. 1968, Caesar: Politician and Statesman.Trans. P. Needham, Oxford.
• Goldsworthy A. 2006, Caesar: Life of a Colossus. London.
• Grainger J. D. 2002, The Roman War of Antiochos the Great. Leiden.
• Grünewald T. 2004, Bandits in the Roman Empire: Myth and Reality. Trans. J. Drinkwater, London.
• Hall A. S. 1973, “New Light on the Capture of Isaura Vetus by P. Servilius Vatia”. Ed. M. Wörrle, Akten des VI. Internationalen Kongresses für Griechische und Lateinische Epigraphik, München 1972. München, 568-571.
• Huzar E. G. 1978, Mark Antony: A Biography. Minneapolis.
• Kallet- Marx R. M. 1995, Hegemony to Empire: The Development of the Roman Imperium in the East from 148 to 62 B.C.. Los Angeles.
• Katz B. R. 1976, “Studies on the Period of Cinna and Sulla”. L'Antiquité Classique 45/2, 497-549. Kaya M. A. 2005, “Anadolu'da Roma Eyaletleri: Sınırlar ve Roma Yönetimi”. Tarih Araştırmaları Dergisi 24/38, 11-30. Kaya M. A. 2006, “Roma İmparatorluk Döneminde Beyşehir Gölü Çevresi”.Selçuk Üniversitesi Beyşehir Meslek Yüksekokulu I. Uluslararası Beyşehir ve Yöresi Sempozyumu Bildiri Kitabı. Konya, 365-370. Keaveney A. 2003, Lucullus: A Life. London.
• Keaveney A. 2005, Sulla: The Last Republican. London.
• Kelly G. P. 2006, A History of Exile in the Roman Republic. Cambridge. Keyser P. T. 1997, “Sallust’s Historiae, Dioskorides and the Sites of the Korykos Captured by P. Servilius Vatia”. Historia 46/1, 64-79. Kreiler B. M. 2020, Ober- und Unterkommandierende der römischen Republik 509-27 v. Chr.. München. Kurt M. 2017, “Roma Döneminde Beyşehir Gölü (Karalis) Çevresinin Sosyal ve Ekonomik Yapısı”. History Studies 9/4, 123-137.
• Kurt M.& Atcı E. 2021, “Yazılı ve Arkeolojik Kaynaklar Işığında Orondeis Bölgesi'nin Tarihi Coğrafyası”. Tarih Araştırmaları Dergisi 70, 53-86.
• Last H.& Gardner R. 1932, “The Breakdown of the Sullan System and the Rise of Pompey”. Eds. S. A. Cook et al., The Cambridge Ancient History Volume IX: The Roman Republic 133-44 B.C.. Cambridge, 313-349.
• Lenski N. 2001, “Relations between Coast and Hinterland in Rough Cilicia”. Varia Anatolica 13, 417-424. Letzner W. 2000, Lucius Cornelius Sulla: Versuch einer Biographie. Münster.
• Levick B. 1967, Roman Colonies in Southern Asia Minor. Oxford.
• Liebmann Frankfort T. 1969, La frontière orientale dans la politique extérieure de la République romaine: depuis le traité d'Apamée jusqu’à la fin des conquetes asiatiques de Pompée (189/188-63). Bruxelles.
• Lintott A. 2006, “Political History 146-95 B.C.”. Eds. J. A. Crook et al., The Cambridge Ancient History Second Edition Volume IX: The Last Age of the Roman Republic 146-43 B.C.. Cambridge, 40-103. Lintott A. 2008, Cicero as Evidence: A Historian's Companion. Oxford.
• Lovano M. 2002, The Age of Cinna: Crucible of Late Republican Rome. Stuttgart.
• Mackay C. S. 2009, The Breakdown of the Roman Republic: From Oligarchy to Empire. Cambridge.
• Magie D. 1950, Roman Rule in Asia Minor I-II. Princeton.
• Maróti E. 1989, “Der Feldzug des P. Servilius Vatia gegen die Seeräuber Südanatoliens”. Acta Antiqua 32/1-2, 309-316.
• Mastino A. 2005, Storia della Sardegna antica: La Sardegna e la sua storia. Nuoro.
• Matthew C. 2006, “The Enrolment of the Capite Censi by Gaius Marius: A Reappraisal”. Ancient History 36/1, 1-17.
• Mayor A. 2013, Mithradates. Çev. G. Ergin, Ankara.
• Meijer F. J. 1986, A History of Seafaring in the Classical World. London.
• Mitchell T. N. 1991, Cicero: The Senior Statesman. London.
• Mitford T. B. 1980, “Roman Rough Cilicia”. Ed. H. Temporini, Aufstieg und Niedergang der römischen Welt II.7.2. Berlin, 1230-1261.
• Morrell K. 2017, Pompey, Cato, and the Governance of the Roman Empire. Oxford.
• MorsteinMarx R. 2004, Mass Oratory and Political Power in the Late Roman Republic. Cambridge.
• Mutafian C. 1988, La Cilicie au Carrefour des Empires I-II. Paris.
• Münzer F. 1923, “Servilius (93)”. RE IIA/2,1812-1817.
• Münzer F. 1999, Roman Aristocratic Parties and Families.Trans. T. Ridley, Baltimore.
• Ormerod H. A. 1922, “The Campaigns of Servilius Isauricus against the Pirates”. The Journal of Roman Studies 12, 35-56.
• Ormerod H. A. 1924, Piracy in the Ancient World: An Essay in Mediterranean History. London.
• Ormerod H. A.& Cary M. 1932, “Rome and the East”. Eds. S. A. Cook et al., The Cambridge Ancient History Volume IX: The Roman Republic 133-44 B.C.. Cambridge, 350-396.
• Osgood J. 2018, Rome and the Making of a World State, 150 BCE-20 CE. Cambridge.
• Öztürk H. S. & Öncü Ö. E. 2020, “Olympos in Lycia: A Novel Assessment of its History and Localization in Light of Recent Archaeological and Epigraphical Research”. Adalya 23, 253-275.
• Öztürk H. S. 2006, M.Ö. II. - M.S. IV. Yüzyıllarda Likya-Pamfilya Bölgesinde Kırsal Alan Güvenliği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi. İstanbul.
• Öztürk H. S. 2020, “Olympos'ta (Lykia) Bir Korsan Krallığı: Zeniketes”. Eds. İ. H. Demircioğlu et al., Geçmişten Günümüze Türkiye'de Sahil Güvenlik. Ankara, 29-44.
• Rawson E. 1975, Cicero: A Portrait. London.
• Rich J. 2014, “The Triumph in the Roman Republic: Frequency, Fluctation and Policy”. Eds. C. J. Lange & F. J. Vervaet, The Roman Republican Triumph beyond the Spectacle. Roma, 197-258.
• Rivero Gracia M. P. 2006, Imperator populi Romani: Una aproximación al poder republicano. Zaragoza. Roller D. W. 2020, Empire of the Black Sea: The Rise and Fall of the Mithridatic World. Oxford.
• Salmon P. 1997, “À Propos Du Refus De La Différence: L'Image des Peuples D'Asie Mineure à Rome”. Latomus 56, 67-82.
• Sampson G. C. 2010, The Crisis of Rome: The Jugurthine and Northern Wars and the Rise of Marius. Barnsley.
• Sampson G. C. 2013, The Collapse of Rome: Marius, Sulla and the First Civil War (91-70 BC). Barnsley. Santangelo F. 2007, Sulla, the Elites and the Empire: A Study of Roman Policies in Italy and the Greek East. Leiden.
• Sartre M. 1995, L'Asie Mineure et l'Anatolie d'Alexandre à Dioclétien (IVe s. av. J.-C./IIIe s. ap. J.-C). Paris. Scullard H. H. 2011, From the Gracchi to Nero: A History of Rome from 133 BC to AD 68. London. Seager R. 2002, Pompey the Great: A Political Biography. Oxford.
• Seager R. 2006a, “Sulla”. Eds. J. A. Crook et al., The Cambridge Ancient History Second Edition Volume IX: The Last Age of the Roman Republic 146-43 B.C.. Cambridge, 165-207.
• Seager R. 2006b, “The Rise of Pompey”. Eds. J. A. Crook et al., The Cambridge Ancient History Second Edition Volume IX: The Last Age of the Roman Republic 146-43 B.C.. Cambridge, 208-228.
• SherwinWhite A. N. 1984, Roman Foreign Policy in the East 168 B.C. to A.D. 1. London.
• Sherwin-White A. N. 2006, “Lucullus, Pompey and the East”. Eds. J. A. Crook et al., The Cambridge Ancient History Second Edition Volume IX: The Last Age of the Roman Republic 146-43 B.C.. Cambridge, 229-273.
• SianiDavies M. 1997, “Ptolemy XII Auletes and the Romans”. Historia 46/3, 306-340.
• Southern P. 2002, Pompey the Great. Gloucestershire.
• Southern P. 2014, Augustus. London.
• Starr C. G. 2000, Antik Çağda Deniz Gücü. Çev. G. Ergin, İstanbul.
• Steel C. 2013, The End of the Roman Republic, 146 to 44 BC: Conquest and Crisis. Edinburgh.
• Suolahti J. 1963, The Roman Censors: A Study on Social Structure. Helsinki.
• Suolahti J. 1972, “Princeps Senatus”. Arctos 7, 207-218.
• Syme R. 1939, “Observations on the Province of Cilicia”. Eds. W. M. Calder & J. Keil, Anatolian Studies Presented to William Hepburn Buckler. Manchester, 299-332.
• Şahin S. & Adak M. 2007, Stadiasmus Patarensis: Itinera Romana Provinciae Lyciae. İstanbul.
• Şahin S. & Adak M. 2014, Stadiasmus Patarensis: Itinera Romana Provinciae Lyciae, Lykia Eyaleti Roma Yolları. İstanbul.
• Talbert R. J. A. 2000, Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Princeton.
• Tempest K. 2011, Cicero: Politics and Persuasion in Ancient Rome. London.
• Tozan M. 2014, “Üçüncü Makedonya Savaşı'ndan Pompeius'un Seferine Roma'nın Doğu Politikası ve Anadolu'nun Güney Kıyılarında Korsanlık (M.Ö. 167-M.Ö. 67)”. Cedrus II, 135-169.
• Tozan M. 2016, Roma'nın Anadolu'daki Egemenlik Politikası: Kentler ve Bağımlı Krallıklar (İ.Ö. 133 - İ.Ö. 89). İstanbul.
• Tozan M. 2018, “The Naval Expedition of Servilius Isauricus in Western Pamphylia: Conquest or Re- Conquest?”. Arkeoloji Dergisi 23, 195-203.
• Treggiari S. 2019, Servilia and her Family. Oxford.
• Uğurlu E. 2007, “Olympos ve Zeniketes'in Kalesinin Lokalizasyonu”. Adalya 10, 81-103.
• van der Blom H. 2010, Cicero's Role Models: The Political Strategy of a Newcomer. Oxford.
• Vishnia R. F. 1996, “The transitio ad plebem of C. Servilius Geminus”. ZPE 114, 289-298.
• Wiseman T. P. 2006a, “The Senate and the Populares 69-60 B.C.”. Eds. J. A. Crook et al., The Cambridge Ancient History Second Edition Volume IX: The Last Age of the Roman Republic 146-43 B.C.. Cambridge, 327-367.
• Wiseman T. P. 2006b, “Caesar, Pompey and Rome 59-50 B.C.”. Eds. J. A. Crook et al., The Cambridge Ancient History Second Edition Volume IX: The Last Age of the Roman Republic 146-43 B.C.. Cambridge,368-423.
• Zanin M. 2019, “Servilia familia inlustris in fastis: Dubbi e certezze sulla prosopografia dei Servilii Gemini e Vatiae tra III e I secolo a.C.”. Tyche 34, 221-236.