SAĞLIK YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMLARINDA MUHASEBE DERS İÇERİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 56, 759 - 784, 19.03.2025

Rabia Akdoğan , Hasan Giray Ankara , Mihriban Coşkun Arslan

https://doi.org/10.35408/comuybd.1539107

Öz

Bu çalışmanın amacı, sağlık yönetimi lisans programlarında yer alan muhasebe ders içeriklerinin Sağlık Yönetimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (SAYÇEP) 2017 kriterleri çerçevesinde değerlendirmektir. Çalışmada; Bologna program/ders bilgi paketlerinden alınan program amaç, muhasebe dersleri amaç ve muhasebe ders içerikleri verilerine MAXQDA Analytics Pro 2020 programı kullanılarak nitel/nicel içerik analiz tekniği uygulandı. Sonuçlara göre: programların amaç tanımlamasında, çoğunlukla yönetici eğitim programı olduğu ve yönetici yetkinliklerinden en çok “profesyonel davranma” ve “işletmecilik bilgi ve becerileri” yetkinlikleri yer almaktadır. Muhasebe ders amaçlarında teknik beceri ve teknik beceri altında en çok kaydetme vurgulanmaktadır. Muhasebe ders içeriklerinde ise SAYÇEP 2017’de yer alan ders konularından en çok “bilanço ve hesap kalemleri” konusu ve yine finansal muhasebe kapsamında değerlendirilecek konular daha fazla geçmektedir. Sağlık sektörüne özgü muhasebe ders içerikleri herhangi bir standarda bağlı olmaksızın yer almaktadır. Programlarda muhasebe amaç fonksiyonunun sağlık yöneticiliği mesleği için yeniden tanımlanması ve sağlık sektörü bağlamını taşıyan özgün ders içeriklerinin oluşturulması sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Yönetimi Lisans Programı, Muhasebe Eğitimi, Muhasebe Ders İçeriği, SAYÇEP 2017

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı beyan ederim.

EVALUATION OF ACCOUNTING COURSE CONTENTS IN HEALTH MANAGEMENT UNDERGRADUATE PROGRAMS

Öz

The purpose of this study is to evaluate the content of accounting courses in health management undergraduate programs within the framework of The National Core Curriculum for Health Management (SAYÇEP) 2017 criteria. In the study; qualitative/quantitative content analysis technique was applied using the MAXQDA Analytics Pro 2020 program to the program purpose, accounting courses purpose and accounting course content data obtained from the Bologna program/course information packages. According to the results: In the definition of the purpose of the programs, it is mostly an executive education program and the competencies of “professional behavior” and “business knowledge and skills” are the most common competencies. In the accounting course aims, the most emphasis is on recording under technical skill and technical skill. In terms of accounting content, the most covered subjects in SAYÇEP 2017 are the “balance sheet and account items” subjects and the subjects that will be evaluated within the scope of financial accounting are covered more. Accounting course contents specific to the health sector are included without being subject to any standard. It was concluded that redefining the accounting purpose function for the health management profession in the programs and creating original course contents with the context of the health sector.

Anahtar Kelimeler

Health Management Undergraduate Program, Accounting Education, Accounting Course Content, SAYÇEP 2017

Kaynakça

• ACCA-Association of Chartered Certified Accountants. (2016). Professional accountants – the future: Drivers of change and future skills. Erişim: 10 Mayıs 2024, https://www.accaglobal.com/content/dam/members-beta/images/campaigns/pa-tf/pi-professional-accountants-the-future.pdf
• Akgün, A. İ. (2020). COVID-19 Sürecinde Acil Durum Uzaktan Eğitimi Yoluyla Verilen Muhasebe Eğitimine Yönelik Öğrenci Görüşleri. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(4), 208-236.
• Al-Htaybat, K., Von Alberti-Al-Htaybat, L. ve Al-Hatabat, Z. (2018). Educating Digital Natives for the Future: Accounting Educators’ Evaluation of the Accounting Curriculum. Accounting Education, 27(4), 333-357.
• Arslan, D.T., Yeşilaydın, G., Akyürek, Ç.E. ve Esatoğlu, A.E. (2020). Ankara Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölümü Derslerinin Ulusal Yeterlilik Çerçevesi Kapsamında Değerlendirilmesi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 7(3), 324-344.
• Ayanoğlu, Y., Abuhanoğlu, H. ve Teke, A. (2013). Sağlık Hizmetleri Yönetimi Eğitiminde Muhasebe ve Finansman Derslerinin Önemi. Gazi University Journal of Economics & Administrative Sciences, 15(1), 1-19.
• Berg, B. L. ve Lune, H. (2019). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (Çev. Ed. Asım, A.). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Bodegas, I. D. N. (2007). From Curriculum to Syllabus Design: The Different Stages to Design a Programme. FONAEL, 275-290.
• Büyükmirza, K. (2021). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi. 24. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Cheng, K. W. (2007). The Curriculum Design in Universities from the Perspective of Providers in Accounting Education. Education, 127(4), 581-590.
• Creswell, J.W. ve Creswell, J.D. (2021). Araştırma Tasarımı Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. (Çev. Ed. Engin, K.). Ankara: Nobel.
• Çil Koçyiğit, S., Şenel, G. ve Bostancı, H. (2016). Sağlık Sektörünün Muhasebe Eğitiminden Beklentileri ve Ankara Kamu Hastaneleri Uygulaması. Öneri Dergisi, 12(45), 537-553.
• Dalkılıç, S. (2015). Sağlık Kurumları İşletmeciliği Lisans Programlarının Müfredatlarının İncelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ekinci, N. ve Çil Koçyiğit, S. (2020). Sağlık Yönetimi Bölümü Öğrencilerinin Muhasebe Dersine Yönelik Endişeleri ve Tutumları: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Örneği. Öneri Dergisi, 15(54), 506-528.
• Fidan, C. ve Ağırbaş, İ. (2019). Genel Muhasebe Dersini Alan Sağlık Yönetimi Öğrencilerinin Muhasebe Algılarına Yönelik Metaforlar: Muş Alparslan Üniversitesi Örneği. 3. Uluslararası 13. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi. M. Akbolat (Ed.), Bildiri Kitabı içinde (s. 33-43). Sakarya, Türkiye: Sakarya Üniversitesi. Erişim: 11 Nisan 2024, http://healthcare.health.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/175/2019/10/t%C4%B1klay%C4%B1n%C4%B1z.pdf
• Gökçe, O. ve Şahin, A. (2003). Yönetimde Rol Kavramı ve Yönetsel Roller. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(6), 133-156.
• Gökçen, G. (2018). Genel Muhasebe İlkeler ve Tekdüzen Hesap Planı Uygulamaları. 6. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Gül, H. (2020). Sağlık Hizmetleri Muhasebesi: Boyutları ve Zorlukları. Ş. A. Uysal ve R. Çelik (Ed.), Sağlık Yönetiminde Güncel Konular içinde (s. 55-83). Ankara: İKSAD.
• Gül, M. (2021). Dünyanın Önde Gelen Üniversitelerinde Muhasebe Eğitiminin İncelenmesi ve Türkiye Üniversiteleri ile Karşılaştırılması. [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güney, A. (2003). Finansal Muhasebe Eğitiminin Yüksek Öğretimde Programlanması ve Ders İçeriklerinin Oluşturulması. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Henderson, K., Bıaleschki, M. D. ve Browne, L. P. (2017). Evaluating Recreation Services: Making Enlightened Decisions (No. Ed. 4). Sagamore Publishing.
• Kıllı, Z. H. ve Kıllı, M. (2014). Hastane İşletmelerinin İstihdam Ettikleri Muhasebe Elemanlarında Aradıkları Nitelikler ve Muhasebe Eğitiminden Beklentileri: Kahramanmaraş, Gaziantep ve Osmaniye İllerinde Bir Alan Çalışması. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 228-241.
• Kiral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
• Koçyiğit, S. Ç., Ekinci, N. ve Erbay, E. (2019). Sağlık Yönetimi Bölümü Lisans Öğrencilerinin Muhasebe Eğitimine Bakış Açılarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Ankara Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 140-164.
• Koçyiğit, S. Ç., Doğan, E. ve Taş, E. (2016). Sağlık Yönetimi Bölümü Öğrencilerinin Muhasebe Derslerindeki Başarılarını Etkileyen Faktörlerle İlgili Görüşlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma (Ankara Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi Örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 222-252.
• Kördeve, M. (2017). Sağlık Ödemelerinde Yeni Bir Kavram: Medikal Muhasebe. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(2), 1-13.
• Merriam, S. B. (2018). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (Çev. Ed. Turan, S.). Ankara: Nobel Yayın.
• Nazlıoğlu, B. (2020). Sağlık İşletmelerinde Muhasebe Sistemi Perspektifinde Medikal Muhasebe. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 533-550.
• Özer, A. ve Yılmaz, F. Ö. (2021). Sağlık Kurumlarında Medikal Muhasebe Süreçleri. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(2), 34-42.
• Savaş, A. B. ve Ekergil, V. (2019). Üniversitelerin Sağlık Yönetimi Programlarında Muhasebe ve Finans Derslerinin Yeri ve Türkiye Uygulaması. Alanya Akademik Bakış, 3(2), 123-150.
• Sayım, F. (2016). Kamu Hastanelerinde Muhasebe İlintisi Kurulan Faaliyetler ve Özel Hastane Karşılaştırması. International Journal of Management Economics and Business, ICAFR, 16 (Special Issue), 672-684.
• Serçemeli, M. ve Kurnaz, E. (2020). Covid-19 Pandemi Döneminde Öğrencilerin Uzaktan Eğitim ve Uzaktan Muhasebe Eğitimine Yönelik Bakış Açıları Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 40-53.
• Sevilengül, O. (2020). Genel Muhasebe. 19. Basım. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sevim, S. (2019). Türkiye’de Sağlık Yönetimi Lisans Programlarında Muhasebe Eğitiminin Analizi: Bir Araştırma. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Seyitoğulları, O. (2022). Muhasebe Derslerine Yönelik Öğrenci Tutumlarının Belirlenmesi: Sağlık Yönetimi Bölümünde Bir Araştırma. Teorikten Görgüle Muhasebe Araştırmaları. Ankara: Orion Akademi.
• Shewchuk, R. M., O’connor, S. J. ve Fine, D. J. (2005). Building an Understanding of the Competencies Needed for Health Administration Practice. Journal of Healthcare Management, 50(1), 32-47,
• Silverman, D. (2021). Nitel Araştırma Nasıl Yapılır?. (Çev. E. Hava). İstanbul: Küre Yayınları.
• Soydaner, S. ve Koçyiğit, S. Ç. (2020). Sağlık Yönetimi Bölümü Lisans Öğrencilerinin Muhasebe Öğretim Elemanlarından Beklentileri: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 24(1), 41-56.
• Stefl, M. E. (2008). Common Competencies for All Healthcare Managers: The Healthcare Leadership Alliance Model. Journal of Healthcare Management, 53(6), 360-374.
• Subaşı, Ş. ve Demir, B. (2009). Fakültelerin İşletme Bölümlerinde Verilen Muhasebe Derslerinin Durum Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 44, 127–137.
• Süklüm, N. (2021). Muhasebe Dersi Alan Öğrencilerin COVID-19 Pandemi Dönemi Uzaktan Muhasebe Eğitimi Hakkındaki Görüşleri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 16(1), 76-90.
• Şahin, S. (2020). Türkiye’deki Üniversitelerde Sağlık Yönetimi Eğitiminde Muhasebe ve Finansman Dersleri Durum Analizi. İşletme Akademisi Dergisi, 1(2), 102-124.
• Tarsuslu, S. ve Koçyiğit, S. Ç. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Yeşil Muhasebe Konusundaki Algıları ve Farkındalıkları: Bir Üniversite Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23(1), 326-340.
• Terzi, A. (2022). Kayseri Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölümü ve Sağlık Kurumları İşletmeciliği Programı Öğrencilerinin Muhasebe Derslerindeki Başarılarını Etkileyen Faktörler. Social Sciences Studies Journal, 8(95), 673-685.
• Tuğay, O. (2021), Üniversite Öğrencilerinin Covid-19 Sürecinde Uzaktan Eğitimle Almış Oldukları Muhasebe Dersleri ile İlgili Bakış Açıları Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(2), 380-396.
• Ulusoy, H., Tosun, N. ve Aydın, J. C. (2014). Türkiye’de Sağlık Yönetimi Alanında Lisans Eğitimini Sürdürmekte Olan Öğrencilerin Genel Profilinin Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma. Sağlık Yönetimi Araştırma, 1(2),10-22.
• Ünsal, H. (2021). Program Geliştirmeyle İlgili Temel Kavramlar. G. Ekici ve S.M. Özdemir (Ed.), Çağdaş Bakış Açısıyla Eğitimde Program Geliştirme ve Değerlendirme içinde (s. 10-11). Ankara: Nobel Yayınları.
• Yıldız, F. ve Durak, G. (2011). Üniversitelerde Verilen Muhasebe Eğitiminin Kırklareli Yöresi’nde Faaliyet Gösteren Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Beklentilerini Karşılama Düzeyinin İncelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 49, 37-47.
• Zaif, F. ve Ayanoğlu, Y. (2007). Muhasebe Eğitiminde Kalitenin Arttırılmasında Ders Programlarının Önemi: Türkiye'de Bir İnceleme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 115- 136.