İLKOKUL YÖNETİCİLERİNİN İLETİŞİM BECERİLERİNE İLİŞKİN YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 26 Sayı: 1, 243 - 258, 16.04.2017

Songül Tümkaya Çiğdem Asar

Öz

Bu araştırmanın amacı, yönetici ve öğretmen algıları temel alınarak ilkokul müdürlerinin iletişim becerilerinin; cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, kıdem, bulundukları okulda kaç yıldır görev yaptıkları, yöneticilikle ilgili hizmet içi eğitim alıp almadıkları ve okul türü gibi bazı değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Araştırmanın örneklemini, Adana İli Seyhan, Yüreğir, Çukurova ve Sarıçam merkez ilçelerinde, oranlı küme örnekleme yoluyla tesadüfî olarak seçilen, 14‟ü özel, 245‟i devlet okulunda görev yapan toplam 206 okul müdürü ve 409 öğretmen oluşturmuştur. Yöneticilerin iletişim becerileri ile ilgili kendilerini en yüksek “Cinsiyet”, en düşük ise; “Savunma Davranışları” maddeleri ile yeterli gördükleri, öğretmenlerin ise; yöneticilerin iletişim becerilerini; “Cinsiyet”, “Giyim-Kuşam ve Dış Görünüş” maddelerinde en yüksek, “Savunma Davranışları” maddesinde ise; en düşük düzeyde algıladıkları görülmüştür. Yöneticilerin iletişim becerileri ile ilgili görüşleri doğrultusunda ele alınan demografik değişkenlerden; yaş ve kıdeme göre anlamlı fark bulunmuştur. Öğretmenlerin yöneticilerin iletişim becerileri ile ilgili görüşlerinde ise; cinsiyet ve okul türü dışındaki diğer değişkenlerde anlamlı fark belirlenmemiştir. Yöneticilerin iletişim becerilerine ilişkin algıları ile öğretmenlerin yöneticilerin iletişim becerilerine ilişkin algıları arasında yöneticiler lehine anlamlı bir fark belirlenmiştir. Bu durum yöneticilerin iletişim becerilerine ilişkin algılarının, öğretmenlerin yöneticilerin iletişim becerilerine ilişkin algılarından daha yüksek olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

İletişim, iletişim becerisi, yönetim, yönetici

Kaynakça

• Açıkgöz, K. (1994). Eğitimde etkili yönetici davranışları. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Altıntaş, E., Çamur, D. (2001). Sözsüz iletişim ve beden dili. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Arslantaş, İ. (2002). Ortaöğretim okullarında iletişim. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
• Ateş, Ö.T. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan yöneticilerin öğretmenlerle iletişim tarzları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
• Aydın, M. (2000). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayıncılık.
• Baltaş, Z. A. (1999). Beden dili. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Başaran, İ.E. (1998). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Aydan web Tesisleri.
• Başaran, İ. E. (2000a). Örgütsel davranış. Ankara: Gül Yayınevi.
• Başaran, İ. E. (2000b). Eğitim yönetimi nitelikli okul. Ankara: Feryal Matbaası.
• Binbir, E. (2003). Yöneticilerin iletişim kurma ve eğitim ortamı, çevresi oluşturma yeterliliklerinin değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Bolatkıran, M. A. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinin duygusal yeterlilikleriyle iletişim becerileri arasındaki ilişkinin öğretmen algılarına göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Bulut, Y. Y. (1998). Isparta ili öğretmen ve yöneticilerin iletişim sorunlarını algılama düzeyleri ve bu algılarıyla bazı kişisel değişkenler arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Çelik, V. (1997). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çeliker, M. (1986). Ankara eğitim örgütlerinde iletişim. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Dağlı, A. (2000). İlköğretim okullarında iletişim. Çağdaş Eğitim Dergisi, 265, 37-42.
• Değer, M. (1998). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretmenlerle kurdukları iletişim yeterlilikleri ve iletişime engel teşkil eden davranışlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, On Sekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Döndar, İ. (2001). Eğitim örgütlerinde iletişim kalitesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Ersan, N. (1994). Başarılı yöneticilerin nitelikleri. Eğitim Bilim Dergisi, 18, 92-98.
• Gümüşeli, A.İ. (2001). Çağdaş okul müdürlerinin yöneticilik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 28, 531–548.
• Hesapçıoğlu, M. ve Balyer, A. (2009). Eğitim yönetimi ve eğitim yönetimine farklı bakış açıları, Türk eğitim sitemi ve okul yönetimi. A. Oktay (Ed.), İstanbul: Kriter Yayınları.
• Karasar, N. (1991). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. (Dördüncü Basım). Ankara: Bahçelievler. Mutlu, E. (1995). İletişim sözlüğü (2. bs.). Ankara: Ark Yayınevi.
• Namlu, N. (2001). İlköğretim okul yöneticilerinin ekip yöneticiliği özellikleri ve iletişim Becerilerine dayalı çatışma eğilimleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Önemlitürk, D. (1997). Lise yöneticilerinin kendini gerçekleştirme ve empati düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Özer, S. (2002). İlköğretim okullarında görev yapan yöneticilerin iletişim davranışlarıyla İlgili öğretmen ve yönetici algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Robbins, S. (1989). Organizational behavior. New Jersey:Prentice Hall International, Inc.
• Schultz, J. F. (1999) Conflict styles of public elementary school principals in two Michigan counties. Yayımlanmamış doktora tezi, Wayne State Universty, Michigan.
• Şimşek, Y. (2003). Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasındaki ilişki. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Şimşek, Y. (2005). Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasındaki ilişki. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları
• Şimşek, Y., ve Altınkurt, Y. (2009). Endüstri meslek liselerinde görev yapan öğretmenlerin okul müdürlerinin iletişim becerilerine ilişkin görüşleri. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 17, 6-11.
• Topçu, Z. N. (1995). Türk öğretim sisteminde, ilköğretim öğretmenlerini güdüleme sorunları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Uğurlu, F. (2001). İlköğretim okulu müdürlerinin çatışma yönetme stilleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.