ÇEVRİMİÇİ ÖĞRENME TOPLULUKLARININ ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ GELİŞİMİNE ETKİSİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 11 - 41, 23.04.2018

Gürkan Sarıdaş , Levent Deniz

Öz

Çevrimiçi ortamlarda öğretmenler tarafından oluşturulan öğrenme toplulukların öğretmenlerin mesleki gelişimine etkisinin incelenmesi amacıdır. Bu amaç doğrultusunda Denizli ili Merkezefendi ilçesinde görev yapan ve çevrimiçi ortamlarda hareketlilik gösteren 287 öğretmene kartopu örnekleme yöntemi ile ulaşılmış, yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle görüşülmüş ve görüşme sonuçları betimsel analiz yaklaşımıyla incelenmiştir. Öğretmenler bu toplulukların mesleki gelişimlerine katkı sağladığını ve bu katkının ise çeşitli bilgi ve becerileri eğitim ortamına aktarma noktasında olduğunu dile getirmişlerdir. Topluluk içinde yayılan bilginin doğruluğu öğretmenlerin karşılaştığı zorlukların başında gelirken, bilgiye hızlı ulaşım bu toplulukların en büyük kolaylaştırıcı etkisidir. Öğretmenler, yeni bilgiye olan ihtiyaçlarını karşılamak için bu topluluklarda yer almış ve diğer öğretmenlerin de bu topluluklara katılmaları yönünde bir beklentiye sahiptir. Çevrimiçi ortamların üstün yönünü hızlı erişim olarak belirlerken, toplulukların daha yenilikçi olması yönünde geliştirilmelerini dile getirmişlerdir. Geleneksel öğrenme toplulukları ile karşılaştırdıklarında ise çevrimiçi öğrenme topluluklarını bilgi ve uygulamalara ulaşma noktasında daha hızlı bulmuşlardır. Bulgularda informal bir şekilde öğretmenler tarafından oluşturulan çevrimiçi öğrenme topluluklarının olumlu yönde mesleki gelişime katkısı olduğu ortaya çıkmış ve öğretmenlerin kendi bilgi, beceri, deneyim, tutum gibi davranışlarını geliştirmede bu topluluklardan faydalandıkları gözlenmiştir. Bu fayda sağlama durumu ise en çok hızla değişen öğretim yöntem ve teknikleri ve öğrenci merkezli uygulamalarda gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki gelişim, çevrimiçi öğrenme toplulukları, çevrimiçi öğrenme, çevrimiçi öğrenme ortamları

Kaynakça

• Aydın, C. H. (2002). Çevrimiçi (online) öğrenme toplulukları. Açık ve Uzaktan Öğretim Sempozyumu. Eskişehir. Temmuz 14, 2016 tarihinde http://aof20.anadolu.edu.tr/bildiriler/Hakan_Aydin1.doc adresinden alındı
• Alakurt, T., & Yılmaz, R. (2016). Üniversite öğrencilerinin facebook gruplarındaki bilgi paylaşma davranışlarının incelenmesi. 10th International Computer and Instructional Technologies Symposium (ICITS) (s. 81-91). Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
• Baran, B., & Çağıltay, K. (2010). Motivators and barriers in the development of online communities of practice. Eurasian Journal of Educational Research(39), 79-96.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bell, S. J. (2005). Creating community online. American Libraries, 36(4), 68-71.
• Budak, Y., & Demirel, Ö. (2003). Öğretmenlerin hizmetiçi eğitim ihtiyacı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi(33), 62-81.
• Bümen, N. T., Ateş, A., Çakar, E., Ural, G., & Acar, V. (2012). Türkiye bağlamında öğretmenlerin mesleki gelişimi: Sorunlar ve öneriler. Milli Eğitim Dergisi(194), 31-49.
• Çınkır, Ş., & Çetin, S. K. (2010). Öğretmenlerin okullarda mesleki çalışma ilişkileri hakkındaki görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(3), 353-371.
• Demirli, C., Demirkol, M., & Özdemir, T. Y. (2015). Çevrimiçi öğrenme topluluklarının mesleki gelişim üzerindeki etkisine yönelik öğretmen görüşleri. İstanbul. Temmuz 19, 2016 tarihinde http://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/37226001/CEVRIMICI_OGRENME_TOPLULUKLARININ_MESLEKI_GELISIM_UZERINDEKI_ETKISINE_YONELIK_OGRETMEN_GORUSLERI.PDF.pdf adresinden alındı
• Ekici, M., & Kıyıcı, M. (2012). Sosyal ağların eğitim bağlamında kullanımı. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(5), 156-167.
• Ersoy, Y. (1996). Hizmetiçi eğitim yetiştirme kursunu geliştirme - I Amaçlar ve matematik öğretmenlerinin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(12), 151-160.
• Gültekin, M., Çubukçu, Z., & Dal, S. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin eğitim-öğretimle ilgili hizmetiçi eğitim gereksinimleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi(29), 131-152.
• Hill, P. W., & Crêvola, C. A. (2005). Children’s literacy success strategy. Melbourne: Catholic Education Offi ce. 10 29, 2014 tarihinde http://www.cecv.catholic.edu.au/publications/literacy/profess.pdf adresinden alındı
• İlğan, A. (2013). Öğretmenler için etkili mesleki gelişim faaliyetleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(Özel Sayı), 41-56.
• Karacaoğlu, Ö. C. (2008). Öğretmenlerin yeterlilik algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 70-97.
• Kıcı, D., & Dilmen, N. E. (2014). Sosyal paylaşım ağlarının işbirlikli öğrenmede kullanımı: Bir Facebook uygulaması. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 2(41), 343-356.
• Macia, M., & Garcia, I. (2006). Informal online communities and networks as a source of teacher proffesional development: A review. Teaching and Teacher Education(55), 291-307.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2006). Okul temelli mesleki gelişim. MEB Tebliğler Dergisi, 69(2590), 1493-1540.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). OTMG: Yayınlar (Yeterlikler). Temmuz 23, 2016 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı: http://otmg.meb.gov.tr/Yayin.html adresinden alındı
• Özer, B. (2008). Öğrencilere öğrenmeyi öğretme. A. Hakan içinde, Öğretmenlik Meslek Bilgisi Alanındaki Gelişmeler (s. 195-216). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi. Temmuz 12, 2016 tarihinde http://i-rep.emu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11129/2426/Ogret%20Meslek%20Gel%20B%20Ozer.pdf?sequence=1 adresinden alındı
• Özer, B. (2008). Öğretmenlerin mesleki gelişimi. A. Hakan içinde, Öğretmenlik Meslek Bilgisi Alanındaki Gelişmeler (s. 195-216). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
• Özer, B., & Gelen, İ. (2008). Öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine sahip olma düzeyleri hakkında öğretmen adayları ve öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 39-55.
• Özkanan, A., & Erdoğan, A. (2013). Uzaktan eğitimde öğrenme ortamının kabulü ile birliktelik duygusunun öğrenen memnuniyetine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(1), 209-220.
• Özmen, F., Aküzüm, C., Sünkür, M., & Baysal, N. (2011). Sosyal ağ sitelerinin eğitsel ortamlardaki işlevselliği. 6th International Advanced Technologies Symposium (s. 42-47). Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Öztürk, E., & Deryakulu, D. (2011). Çevrimiçi öğrenme topluluklarında iletişim aracı türünün bilişsel ve toplumsal buradalık üzerindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(41), 349-359.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlilikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim(58), 40-45.
• Seferoğlu, S. S. (2009). Yeterlikler, standartlar ve bilişim teknolojilerindeki gelişmeler ışığında öğretmenlerin sürekli mesleki eğitimi. Eğitimde Yansımalar IX: Türkiye'nin Öğretmen Yetiştirme Çıkmazı Ulusal Sempozyumu (s. 204-217). Ankara: Başkent Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı.
• Styles, C. (2006, Ağustos). How web 2.0 will change history. Temmuz 15, 2016 tarihinde Making Manifest: https://catherinestyles.files.wordpress.com/2006/08/web20history1.pdf adresinden alındı
• Uçar, R., & İpek, C. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin MEB hizmetiçi eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 34-53.
• Uysal, Ö., & Kuzu, A. (2011). Çevrimiçi eğitimde kalite standartları: Amerika örnekleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 1(1), 49-74.
• Vangrieken, K., Meredith, C., Packer, T., & Kyndt, E. (2017). Teacher communities as a context for professional development: A systematic review. Teaching and Teacher Education(61), 47-59.
• Wilson, B., & Ryder, M. (1998). Distributed learning communities: An alternative to designed instructional systems. Educational Technology Research and Development. Temmuz 14, 2016 tarihinde http://www.urenio.org/e-innovation/stratinc/files/library/32.doc adresinden alındı
• Yenilmez, K., & Ersoy, M. (2012). Web temelli forumlarda matematik ve eğitimine ilişkin yapılan tartışmalar üzerine bir inceleme. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 3(3), 148-160.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, R., Gümüş, S., & Okur, M. (2005). Türkiye'de yüksek örgün öğrenimde çevrimiçi öğrenme. ITEC (s. 640-644). Sakarya: Sakarya Üniversitesi.