Rafadan Tayfa ve Teen Titans Go Çizgi Filmlerinde İşlenen Temel Evrensel Değerlerin Karşılaştırmalı Analizi

Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 44, 519 - 547, 25.12.2022

Rabia Elif Yakut İlyas Yakut

https://doi.org/10.34234/ded.1169656

Öz

Günümüz dünyasında artan ekran bağlılığı, öğrenmenin en hızlı olduğu dönemlerden olan ergenlik öncesi ya da geç çocukluk dönemi olarak tanımlanabilecek 10-14 yaş dönemi bireylerin öğrenme süreçlerine doğrudan etki etmektedir. Bu sebeple, bu çalışmada ilgili yaş dönemindeki çocuklara hitap eden Türk yapımı Rafadan Tayfa ve Amerikan yapımı Teen Titans Go çizgi filmleri orijinal dillerinde incelenmiş ve evrensel değerlerin ne oranda işlendiği ortaya konmuştur. Her iki çizgi filmden on bölüm basit rastgele örnekleme yöntemi kullanılarak seçilmiş ve incelenecek bölümler dokuman olarak kabul edilerek içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. İlgili bölümlerde işlenen değerler, UNESCO tarafından belirlenmiş 12 değer temel alınarak etiketlenmiştir. Veriler, her iki çizgi film için SPSS programı kullanılarak betimleyici istatistik yöntemi ile nitelik açısından karşılaştırılmış ve değerlerin Rafadan Tayfa çizgi filminde daha sık işlendiği gözlemlenmiştir. Ardından, çizgi filmlerin oluşturulduğu kültürler bağımsız değişken olarak kabul edilip, çizgi filmlerde ortaya çıkan temel değerler ki-kare kullanılarak karşılaştırılmıştır. Ki-kare sonuçları bağımsız değişken olan kültürün bağımlı değişken olan değerlerin işlenme sıklıkları üzerinde etkisi olduğunu göstermiştir. Değerlerin toplam işlenme sıklıklarının karşılaştırılmasının ardından, 12 değerin işlenme sıklık sıralamaları Spearman korelasyon katsayısı ile test edilmiş ve farklı kültürleri temsil eden iki çizgi filmde değerlerin benzer sıralamada işlendiği tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Medya, Temel Değerler, Kültür, Çizgi Film

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

A Comparative Analysis of Core Universal Values in Rafadan Tayfa and Teen Titans Go

Öz

Increasing rates of screen addiction in today’s world directly affects the learning processes of individuals aged 10-14, which can be defined as pre-adolescence or late childhood, which is one of the fastest learning periods. In this study, the Turkish production Rafadan Tayfa and the American production Teen Titans Go cartoons, which appeal to children in the relevant age period, were examined in their original languages to find out to what extent universal values were processed. Ten episodes from each cartoons were selected using a simple random sampling method, and the episodes were considered as documents and analyzed by the content analysis method. The values that emerged in the selected episodes are labeled on the basis of 12 values determined by UNESCO. The values emerging in each cartoon were compared with the descriptive statistics using the SPSS program, and the values emerged more frequently in Rafadan Tayfa compared to Teen Titans Go. Then, the cultures in which the cartoons were created accepted as the independent variable, and the core values that emerged in the cartoons were accepted as the dependent variable, and the data were compared using the Chi-square test. Chi-square results showed that culture, which is the independent variable, had an impact on the emergence rate of core values that are accepted as the dependent variable. In the Spearman correlation coefficient test, in which the frequency of 12 values in both cartoons was compared, it was found that the values emerged in a similar order in the two cartoons representing different cultures.

Anahtar Kelimeler

Media, Cartoon, Culture, Core Values

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Akıncı, A. (2013). Okul öncesi döneme yönelik hazırlanan çizgi filmlerde değerlerin sunumu: TRT çocuk kanalı örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Ay, H. & Yangil, M. K. (2021). Kral Şakir çizgi filminin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 45-60.
• Aydın, B. (2018). Türkiye’de çocuk televizyon kanallarındaki çizgi filmlerin çocukluğa etkisi üzerine bir içerik analizi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• Aydın, M.Z. & Akyol- Güler, Ş. (2014). Okulda değerler eğitimi: Yöntemler, etkinlikler, kaynaklar. Nobel Yayıncılık.
• Bergman, M. (2008). The straw men of the qualitative-quantitative divide and their influence on mixed method research. In M. Bergman (Ed.), Advances in mixed method research (pp. 11-21). Sage.
• Bowen, G.A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Ceylan, S. S., Erdoğan, Ç., & Turan, T. (2021). Investigation of the effects of restrictions applied on children during Covid-19 pandemic. Journal of Pediatric Nursing, 61, 340-345. doi: 10.1016/j.pedn.2021.09.013
• Çimen, M. F. (2019). Kamu yayıncısı TRT Çocuk kanalında yayınlanan Rafadan Tayfa çizgi filminin değerler eğitimi açısından incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Dörnyei, Z. (2007). Research methods in applied linguistics. Oxford University Press.
• Dunton, G. F., Do, B., & Wang, S. D. (2020). Early effects of the COVID-19 pandemic on physical activity and sedentary behavior in children living in the US. BMC Public Health, 20(1), 1-13. https://doi.org/10.1186/s12889-020-09429-3
• Erşan, Ş. & Er, H. (2022). Sosyal Öğrenme Kuramı Bağlamında Çizgi Filmlerin Değerler Açısından Analizi. International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 13(47), 290-307. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess.3100
• Güloğlu, H. (2019). Çizgi film karakterleri ve yan ürünlerinin çocuklar üzerindeki etkileri (Winx Club çizgi film ve yan ürünleri örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Güven, G., & Akıncı, A. (2014). Okul öncesi döneme yönelik çizgi filmlerde yer alan değerlere ait sözel ifadelerin sunumu: TRT Çocuk kanalı örneği. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(16), 429-445.
• Hamarat, D., Işıtan, S., Özcan, A., & Karaşahin, H. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarının izledikleri çizgi filmler üzerine bir inceleme: Caillou ve Sünger Bob örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(33), 75-91. https://doi.org/10.31795/baunsobed.645462
• Hammersley, M. (1992). Deconstructing the qualitative-quantitative divide. In M. Hammersley, What’s wrong with ethnography? Methodological explorations (pp. 159-173). Routledge.
• Kadan, G., & Aral, N. (2017). Evrensel değerlerin çizgi filmler açısından incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 104-117.
• Kamacıoğlu, B. (2017). Çizgi Filmlerin Kültür Aktarımındaki Rolü ve Hayao Miyazaki Çizgi Filmleri. Sanat ve Tasarım Dergisi, 7 (2), 1-18 . DOI: 10.20488/www-std-anadolu-edu-tr.393478
• Karaca, S.S. (2019). Çizgi filmlerde değerler eğitimi, değerler eğitimi açısından Rafadan Tayfa çizgi filminin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi.
• Karakuş, N. (2015). Okul öncesi döneme hitap eden tema içerikli çizgi filmlerin değerler eğitimine katkısı yönünden değerlendirilmesi (Niloya örneği). Değerler Eğitimi Dergisi, 13(30), 251-277.
• Kaymak, N. (2020). Yerli ve yabancı çizgi filmlerin evrensel değerler bakımından incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Kohlberg, L. (1981). The philosophy of moral development. Harper & Row.
• Maxwell, J. A. (2010). Using numbers in qualitative research. Qualitative Inquiry, 16(6), 475-482. https://doi.org/10.1177/1077800410364740
• Moore, S. A., Faulkner, G., Rhodes, R. E., Brussoni, M., Chulak-Bozzer, T., Ferguson, L. J., ... & Tremblay, M. S. (2020). Impact of the COVID-19 virus outbreak on movement and play behaviours of Canadian children and youth: a national survey. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 17(1), 1-11. https://doi.org/10.1186/s12966-020-00987-8
• Munday, J. (2016). Introducing Translation Studies: Theories and Applications (4th ed). Routledge.
• Rashid, A. (2015). Impact of television cartoon channels on children in India. Journal of Indian Research, 3(2), 64-72.
• Sandelowski, M., Voils, C. I., & Knafl, G. (2009). On quantitizing. Journal of Mixed Method Research, 3(3), 208-222. https://doi.org/10.1177/1558689809334210
• Santrock, J.W. (2016). Lifespan development. Mc-Graw Hill.
• Sevim, Z. (2013). Çizgi filmlerin değerler eğitimi bakımından karşılaştırılması [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Xiang, M., Zhang, Z., & Kuwahara, K. (2020). Impact of COVID-19 pandemic on children and adolescents' lifestyle behavior larger than expected. Progress in cardiovascular diseases, 63(4), 531-532. doi: 10.1016/j.pcad.2020.04.013
• Yener, Y., Yılmaz, M. & Şen, M. (2021). Çizgi filmlerde değer eğitimi: TRT Çocuk örneği. International Journal of Social Sciences and Education Research, 7(2), 114-128. https://doi.org/10.24289/ijsser.846419