Matematik Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Deneyimleri: Geri Bildirim ve Fakülte-Okul Beklentilerindeki Farklılıklardan Kaynaklanan İkilemler

Yıl 2023, Sayı: 57, 2230 - 252, 30.09.2023

Semiha Kula Ünver , Zekiye Özgür , Esra Bukova Guzel

https://doi.org/10.53444/deubefd.1358192

Öz

Lise matematik öğretmeni adaylarının Öğretmenlik Uygulaması deneyimlerini ele alan bu çalışma, öğretmenlik uygulaması sürecinde öğretmen adaylarının aldıkları geri bildirimleri ve uygulama öğretim elemanı ile uygulama öğretmeninin beklentilerindeki farklılıklardan kaynaklanan ikilemleri araştırmaktır. Durum çalışması yöntemi ile desenlenen bu çalışma, 14 son sınıf matematik öğretmeni adayı ile gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlik uygulaması sürecinde hazırladıkları ders planlarına ve öğretimlerine ilişkin uygulama öğretmenlerinden aldıkları geri bildirimleri ve yaşadıkları ikilemleri açıklamaları istenen yazılı görüş formları, hazırladıkları ders planları ve geri bildirimler doğrultusunda revize ettikleri ders planları bu çalışmanın verilerini oluşturmaktadır. Veriler incelendiğinde, öğretmen adaylarının yarısının ders planları hakkında geri bildirim almadığı, yarısından fazlasının ise öğretimleri hakkında geri bildirim almadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, öğretmen adaylarının yaşadığı en yaygın ve temel ikilemin uygulama öğretim elemanı ile uygulama öğretmeninin matematik öğretimine ilişkin farklı beklentilerinden kaynaklandığı anlaşılmıştır. Öğretmen adayları, uygulama öğretim elemanının kavramsal anlamaya ve öğrenci düşünmesine odaklı bir ders planı hazırlama talebine karşın uygulama öğretmenlerinin soru çözme odaklı ders planı beklentisi nedeniyle ikilem yaşadıklarını belirtmişlerdir. Araştırma sonuçları doğrultusunda, dönem başında uygulama öğretim elemanları ve öğretmenlerinin Öğretmenlik Uygulaması dersine ilişkin ortak beklentilerini tartışmalarına olanak tanıyacak, fakülte-okul işbirliğini daha etkin kılacak çalıştay ve toplantıların düzenlenmesi ve öğretmen adaylarının yaşadığı ikilemlerin devam edip etmediğinin veya yeni ikilemlerin ortaya çıkıp çıkmadığının takip edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik uygulaması, lise matematik öğretmeni adayı, uygulama öğretmeni, uygulama öğretim elemanı, geri bildirim

Kaynakça

• Abas, M. C. (2016). Difficulties in field-based observation among pre-service teachers: Implications to practice teaching. International Journal of Evaluation and Research in Education, 5(2), 101-112.
• Ball, D. L., & Cohen, D. K. (1999). Developing practice, developing practitioners: Toward a practice-based theory of professional education. Darling-Hammond, L. and G. Sykes (eds.), Teaching as the learning profession: Handbook of policy and practice, 1, 3-22. Jossey-Bass, San Francisco, CA.
• Bloomfield, D. (2009). Working within and against neoliberal accreditation agendas: Opportunities for professional experience. Asia‐Pacific Journal of Teacher Education, 37(1), 27-44.
• Emin, A., Gerboğa, A., Güneş, G., & Kayacıer, M. (2018). Ortaöğretim matematik 12 ders kitabı (H. Gür, Ed.). Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Feiman-Nemser, S. (1983). Learning to teach. In L. S. Shulman & G. Sykes (Eds.), Handbook of teaching and policy (pp. 150-170). New York: Longman.
• Feiman-Nemser, S. (2001). From preparation to practice: Designing a continuum to strengthen and sustain teaching. Teachers College Record, 103(6), 1013-1055.
• Grootenboer, P. (2006). The impact of school-based practicum on pre-service teachers' affective development in mathematics. Mathematics Teacher Education and Development, 7(2005/2006), 18-32.
• Handal, G., & Lauvås, P. (1987). Promoting reflective teaching: Supervision in practice. Open University Press.
• Hobson, A. J. (2002). Student teachers’ perceptions of school based mentoring in initial teacher training (ITT). Mentoring & Tutoring, 10(1), 5-19.
• Kagan, D. M. (1992). Professional growth among pre-service and beginning teachers. Review of Educational Research, 62(2), 129-169.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Uygulama öğrencilerinin Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge. 10.06.2023, http://mevzuat.meb.gov.tr/ dosyalar/1961.pdf
• Munby, H., Russell, T., & Martin, A. K. (2001). Teachers’ knowledge and how it develops, in V. Richardson (Ed.) Handbook for research on teaching (Washington, DC, American Educational Research Association), 877–904.
• Özgür, Z., Kula Ünver, S., & Bukova Güzel, E. (2019). Matematik ders planlarının incelenmesi için bir çerçeve önerisi. E. Akpınar (Ed.) 1. Uluslararası Bilim, Sanat, Teknoloji ve Eğitim Sempozyumu tam metin bildiri kitabı içinde, (ss. 995). Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Paker, T. (2008). Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni ve uygulama öğretim elemanının yönlendirmesiyle ilgili karşılaştıkları sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 132-139.
• Schwille, S. A. (2008). The professional practice of mentoring. American Journal of Education, 115(1), 139-167.
• Sheridan, L., & Young, M. (2017). Genuine conversation: The enabler in good mentoring of pre-service teachers. Teachers and Teaching, 23(6), 658-673.
• Smith, K., & Lev‐Ari, L. (2005). The place of the practicum in pre‐service teacher education: The voice of the students. Asia‐Pacific Journal of Teacher Education, 33(3), 289-302.
• Strauss, A. L., & Corbin, J. M. (1990). Basics of qualitative research: grounded theory procedures and techniques. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Tang, S. Y. F. (2003). Challenge and support: The dynamics of student teachers’ professional learning in the field experience. Teaching and Teacher Education, 19(5), 483-498.
• Tebliğler Dergisi (1998, Temmuz). Öğretmen adaylarının milli eğitim bakanlığına bağlı eğitim öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge.
• Van De Walle, J. A., Karp, K. S., & Bay-Williams, J. M. (2012). İlkokul ve ortaokul matematiği: Gelişimsel yaklaşımla öğretim (Çev. S. Durmuş). Nobel Yayıncılık.
• Yükseköğretim Kurulu [YÖK] (1998). Aday öğretmen kılavuzu. 13.06.2018, http://www.yok.gov.tr.
• Yükseköğretim Kurulu [YÖK] (2018). Yeni öğretmen yetiştirme programları, programların güncelleme gerekçeleri, getirdiği yenilikler ve uygulama esasları. 13.06.2018, https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari
• Zeichner, K. M., & Tabachnick, B. R. (1981). Are the effects of university teacher education 'washed out' by school experience? Journal Of Teacher Education, 32(3), 7-11.