Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sayma Yeterlikleri Üzerine Bir Durum Çalışması

Yıl 2024, Sayı: 60, 1599 - 1621, 28.06.2024

Merve Özkaya , Meryem Özdemir Cihan , Alper Cihan Konyalıoğlu

https://doi.org/10.53444/deubefd.1459309

Öz

İlkokul duzeyinde öğrencilere sayma becerilerini kazandırmanın önemi düşünüldüğünde geleceğin sınıf öğretmenlerinin yeterli düzeyde sayma bilgisine sahip olmaları önemlidir. Bu bağlamda sınıf öğretmen adaylarının saymaya dair kavramsal bilgilerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda öğretmen adaylarının ileri ve geri sayma yaklaşımları incelenmiştir. Nitel yaklaşımın esas alındığı bu çalışmada durum çalışması modeli benimsenmiştir. İleri sayma için toplama ve çarpma işlemini, geriye doğru sayma için çıkarma ve bölme işlemini içeren dört soru öğretmen adaylarına “Sayma Yaklaşımlarını Belirleme Testi” kapsamında yöneltilmiştir. 100 sınıf öğretmen adayının cevaplandırdığı bu testten elde edilen veriler, üç aşamada değerlendirilmiştir. İlk olarak veirlen cevabın doğru, yanlış veya boş olma durumu değerlendirilmiştir. Ardından öğretmenlerin cevapları içerik analizine tabi tutularak katagorize edilmiştir. Son olarak öğretmen adaylarının cevaplarına betimsel olarak yer verilmiştir. Elde edilen bulgulara gore öğretmen adaylarının çoğu, işleme ait anlamı ilgili soruya yükleyemeyerek yanlış cevap vermiştir. Bu durum öğretmen adaylarının saymayı kavramsal olarak bilmediklerini göstermektedir. Çalışma sonuçları itibariyle öğretmen adaylarının geriye doğru saymada ileriye doğru saymaya göre daha çok zorlandıkları, birerli saymayı içeren toplama ve çıkarma işlemini içeren sorularda saymayı daha doğru bir şekilde gerçekleştirdikleri ortaya konmuştur. Sınıf öğretmeni adaylarının temel matematiksel becerilerini kavramsallaştırmalarına yönelik öğretim süreçlerinin desteklenmesi gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmen adayı, Sayma, Sayma Yeterliği, Matematik Eğitimi

A Case Study on the Counting Competencies of Pre-Service Primary School Teachers

Öz

Considering the importance of teaching counting skills to students at the primary school level, it is important that future classroom teachers have sufficient counting knowledge. In this context, it was aimed to reveal the conceptual knowledge of pre-service primary school teachers about counting. In line with the aim of the study, forward and backward counting approaches of pre-service teachers were analysed. In this study based on qualitative approach, case study model was adopted. Four questions including addition and multiplication for forward counting, subtraction and division for backward counting were asked to the pre-service teachers as part of the "Test for Determining Counting Approaches". The data obtained from this test, which was answered by 100 pre-service primary school teachers, were evaluated in three stages. Firstly, the correctness, incorrectness or blankness of the answer was evaluated. Then, the answers of the teachers were subjected to content analysis and categorised. Finally, pre-service teachers' answers were analysed descriptively. According to the findings, most of the pre-service teachers gave incorrect answers by failing to attribute the meaning of the operation to the related question. This situation shows that pre-service teachers do not know counting conceptually. As a result of the study, it was revealed that pre-service teachers had more difficulty in counting backwards than counting forwards, and they performed counting more accurately in questions involving addition and subtraction operations involving counting by ones. It is thought that teaching processes for pre-service primary school teachers to conceptualise basic mathematical skills should be supported.

Anahtar Kelimeler

Pre-service primary school teachers, Counting, Counting competence, Mathematics education

Kaynakça

• Akkaya, R. (2019). Sayılar, sayma ve sayı kavramı. In B. Akman (Ed.), Erken Çocuklukta Matematik Eğitimi (8. Baskı) (pp. 145-164). Ankara: Pegem Akademi.
• Albayrak, M. (2010). İlköğretimde matematik ve öğretimi-I (3. baskı). Erzurum: Mega Ofset.
• Argün, Z., Arıkan, A., Bulut, S., & Halıcıoğlu, S. (2014). Temel matematik kavramlarının künyesi. Ankara: Gazi Kitabevi. Ayhan, A. B. (2005). Anaokuluna devam eden altı yaş grubundaki çocukların kavram gelişiminde bilgisayar destekli öğretimin etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baki, A. (2018). Matematiği öğretme bilgisi. Ankara: Pegem Akademi.
• Baroody, A. J., & Price, J. (1983). The development of the number-word sequence in the counting of three-year-olds. Journal for Research in Mathematics Education, 14, 361–368.
• Boonen, A. J. H., Kolkman, M. E., & Kroesbergen, E. H. (2011). The relation between teachers’ math talk and the acquisition of number sense within kindergarten classrooms. Journal of School Psychology, 49(3), 281–299. https://doi.org/10.1177/00222194050380040901
• Brannon, M. E., & Van De Walle, A. G. (2001). The development of ordinal numerical competence in young children. Cognitive Psychology, 43(1), 53–81.
• Bruce, B., & Threlfall, J. (2004). One, two, three and counting. Educational Studies in Mathematics, 55, 3-26. Butterworth, B. (2005). The development of arithmetical abilities. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 46(1), 3-18.
• Clements, D. H. (2001). Mathematics in the Preschool. Teaching Children Mathematics, 7, 270-275.
• Cross, C. T., Woods, T. A., & Schweingruber, H. E. (2009). Mathematics learning in early childhood: Paths toward excellence and equity. National Academies Press.
• Çakır, K. (2013). The role of knowledge of counting principles in acquiring counting skill in preschool children. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 235-244.
• Çelik, M., & Kandır, A. (2011). Matematik gelişimi 6 testi (Progress in maths) nin 60-77 aylar arasında olan çocuklar için geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(1), 146-153.
• Dehaene, S. (1997). The number sense: How the mind creates mathematics. New York: Oxford University Press.
• Fitzsimons, G. E. (2002). What counts as mathematics?: Technologies of power in adult and vocational education (Vol. 28). Springer Science & Business Media.
• Fuson, K. C. (1988). Children’s counting and concepts of number. New York: Springer-Verlag.
• Geary, D. C. (2006). Development of mathematical understanding. In D. Kuhl & R. S. Siegler (Vol. Eds.), Cognition, perception, and language, Vol 2 (pp. 777-810). W. Damon (Gen. Ed.), Handbook of child psychology (6th Ed.). New York: John Wiley & Sons.
• Geary, D. C., Hamson, C. O. & Hoard, M. K. (2000). Numerical and arithmetical cognition: A longitudinal study of process and concept deficits in children with learning disability. Journal of experimental child psychology, 77(3), 236-263.
• Gelman, R. & Gallistel, C. (1978). The child’s understanding of number, Harvard University Press, Cambridge.
• Gelman, R., & Meck, E. (1983). Preschoolers’ counting: Principles before skill. Cognition, 13, 343-359.
• Gerring, J. (2007). Case study research: Principles and practices. New York: Cambridge University Press.
• Griffin, S. (2004). Building number sense with number worlds: a mathematics program for young children. Early childhood research quarterly, 19(1), 173-180.
• Haylock, D., & Cockburn, A. (2014). Küçük çocuklar için matematiği anlama. (Çev. Editörü; Yılmaz, Z.). Ankara: Nobel Yayınevi (Orijinal eserin basım tarihi 2003).
• Hughes, M. (1986). Children and Number. Difficulties in Learning Mathematics. Oxford: Wiley-Blackwell.
• İnal, G. (2010). Bilişsel yetenekler testi form-6’nın geçerlik ve güvenirlik çalışması ve altı yaş çocuklarının bilişsel yeteneklerine muhakeme eğitim programının etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Johansson, B. S. (2005). Number‐word sequence skill and arithmetic performance. Scandinavian Journal of Psychology, 46(2), 157-167.
• Kamawar, D., LeFevre, J. A., Bisanz, J., Fast, L., Skwarchuk, S. L., Smith-Chant, B., & Penner-Wilge, M. (2010). Knowledge of counting principles: How relevant is order irrelevance? Journal of Experimental Child Psychology, 105(1), 138-145. Kesicioglu, O. S. (2021). Investigation of Counting Skills of Pre-School Children. International Journal of Progressive Education, 17(4), 262-281.
• Li, X. (2021). Investigating US preschool teachers’ math teaching knowledge in counting and numbers. Early Education and Development, 32(4), 589-607. https://doi.org/10.1080/10409289.2020.1785226
• McIntosh, A., Reys, B. J., & Reys, R. E. (2005). A proposed framework for examining basic number sense. In Subject Learning in the Primary Curriculum (pp. 209-221). Routledge.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Matematik dersi öğretim programı. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329 (Erişim tarihi: 03 Mart 2023 ) adresinden elde edilmiştir.
• Mutlu, Y., Olkun, S., & Cumhur, F. (2019). Dokunsay sayı tabletlerinin okul öncesi çocuklarının aritmetik becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Elementary Education Online, 18(1), 437-450.
• National Association for the Education of Young Children [NAYC] (2002). Early childhood mathematics: Promoting good beginnings. http://www.naeyc.org/files/naeyc/file/positions/psmath.pdf (Erişim tarihi: 03 Mart 2023) adresinden elde edilmiştir.
• Noyes, A. (2004). (Re)Producing mathematics teachers: A sociological perspective. Teaching Education, 15(3), 243–256. https://doi.org/10.1080/1047621042000257180
• Okumuş, S. (2020). Elektronik beşli çark, basamak değeri çizelgesi ve dokunma sayar’da sayının anlamları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 604-627. https://doi.org/10.17860/mersinefd.689802
• Olkun, S., Altun, A., Sahin, S. G., & Denizli, Z. A. (2015). Deficits in basic number competencies may cause low numeracy in primary school children. Egitim ve Bilim, 40(177).
• Olkun, S., Çelik, E., & Sönmez, M. T., & Can, D. (2014). İlköğretim birinci sınıf Türk öğrencilerinde sayma ilkelerinin gelişimi. Başkent University Journal of Education, 1(2), 115-125.
• Olkun, S., Yeşilpınar, M. & Kışla, S. (2014). Birinci sınıf öğrencilerinde kardinalite ve ilişkili kavramların problem durumlarında kullanımı. İlköğretim Online, 13(1), 146-154.
• Ömercikoğlu, H. (2006). 4-7 yaş arası çocukların sayı kavramlarının Piaget' nin birebir eşleme deneyleri ile incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Rodríguez, P., Lago, M. O., Enesco, I. & Guerrero, S. (2013). Children’s understanding of counting: Kindergarten and primary school children’s detection of errors and pseudoerrors. Journal of Experimental Child Psychology, 114, 35-46.
• Sarnecka, B. W., & Carey, S. (2008). How counting represents number: What children must learn and when they learn it. Cognition, 108(3), 662-674.
• Saxe, G. B., Becker, J., Sadeghpour, M., & Sicilian, S. (1989). Developmental differences in children's understanding of number word conventions. Journal for Research in Mathematics Education, 20, 468-488.
• Secada, W. G., Fuson, K. C., & Hall, J. W. (1983). The transition from counting-all to counting-on in addition. Journal for research in Mathematics Education, 14(1), 47-57.
• Sella, F., & Lucangeli, D. (2020). The knowledge of the preceding number reveals a mature understanding of the number sequence. Cognition, 194, 104104.
• Sella, F., Slusser, E., Odic, D., & Krajcsi, A. (2021). The emergence of children’s natural number concepts: Current theoretical challenges. Child Development Perspectives, 15(4), 265-273.
• Tall, D. (2013). How humans learn to think mathematically: Exploring the three worlds of Mathematics. New York: Cambridge University Press.
• Tekindal, M. & Uğuz Arsu, Ş. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 153-182.
• Trundley, R., & Williams, H. J. (2020). Cardinality revisited: Recognising, understanding and trusting values. Journal of the Association of Teachers Mathematics, 270, 14-27. https://atm.org.uk/write/MediaUploads/Journals/MT270/Ruth_Trundley_and_Helen_J_Williams.pdf
• Van Den Brink, J. (1984). Acoustic counting and quantity counting. For Learning Mathematics, 4(2), 2-13.
• Whitacre, I., & Nickerson, S. D. (2016). Investigating the improvement of prospective elementary teachers’ number sense in reasoning about fraction magnitude. Journal of Mathematics Teacher Education, 19, 57-77.
• Whitacre, I., Henning, B., & Atabaș, Ș. (2020). Disentangling the research literature on number sense: Three constructs, one name. Review of Educational Research, 90(1), 95-134.
• Yang, D. C. (2007). Investigating the strategies used by pre‐service teachers in Taiwan when responding to number sense questions. School Science and Mathematics, 107(7), 293-301.
• Yang, D. C., Reys, R. E., & Reys, B. J. (2009). Number sense strategies used by pre-service teachers in Taiwan. International Journal of Science and Mathematics Education, 7, 383-403.