Öğretmenlerin Okul Yöneticilerinden Beklentileri

Yıl 2024, Sayı: 61, 2297 - 2325, 27.09.2024

Yasemin Yeşilbaş Özenç , Ramazan Başaran

https://doi.org/10.53444/deubefd.1459886

Öz

Okullarda eğitim öğretim amaçlarının gerçekleştirilmesinde ve okuldaki işleyişin sürdürülmesinde okul yöneticisine önemli görevler düşmektedir. Okul yöneticisinin gerçekleştirmesi gereken görev ve sorumluluklarına ilişkin öğretmenlerin çeşitli beklentileri oluşmaktadır. Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin okul yöneticisinden hangi konularda beklenti içerisinde olduğunu belirlemektir. Bu çalışma, öğretmenlerin okul yöneticilerinden beklentilerini ortaya çıkarmayı amaçlayan temel nitel araştırmadır. Aydın İli Efeler İlçesi'nde 2023 yılında resmi bir ortaokulda görevli 35 öğretmenin katılımıyla yürütülen çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla veri toplanmıştır. Elde edilen veriler MAXQDA 20 programı kullanılarak betimsel ve içerik analizi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin beklentileri "okuldaki faaliyetlere ilişkin beklentiler" ve "okul yöneticisinin sahip olması gereken özelliklere ilişkin beklentiler" olmak üzere iki ana tema altında toplanmıştır. Okuldaki faaliyetlere ilişkin beklentiler; eğitim-öğretim, öğretmen ve öğrenciler ile okul-çevre ilişkilerine yönelik beklentileri içerirken, okul yöneticisinin sahip olması gereken özelliklere ilişkin beklentiler arasında adaletli ve anlayışlı olma gibi kişisel özellikler öne çıkmaktadır. Çalışmanın sonuçlarına göre, okul yöneticilerinin liderlik ve yönetim stillerinin farklı okul türlerinde ve kademelerinde öğretmenlerin beklentilerini karşılama düzeyini inceleyen karşılaştırmalı araştırmalar yapılması ve okul yöneticilerinin öğretmen görüşlerini dikkate alarak okulun amaçlarını gerçekleştirmesi, öğretmenlerin mesleki gelişimine katkı sunması ve okul-aile iş birliğini güçlendirmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Beklenti, okul paydaşları, okul yöneticisi, öğretmen

Teachers' Expectations from School Administrators

Öz

School administrators have important duties in the realization of educational objectives and the maintenance of the functioning of the school. Teachers have various expectations regarding the duties and responsibilities of school administrators. This study aims to determine the expectations of teachers from school administrators This study is basic qualitative research that aims to reveal the expectations of teachers from school principals. Data was collected through semi-structured interviews with 35 teachers working at a public secondary school in Efeler district of Aydın province in 2023. The collected data were analyzed using descriptive and content analysis methods with MAXQDA 20 software. As a result of the research, the expectations of teachers were gathered under two main themes: "expectations regarding activities at school" and "expectations regarding the characteristics that a school principal should have". Expectations regarding activities at school include expectations regarding teaching and learning, teachers and students, and school-environment relations, while expectations regarding the characteristics that a school principal should have highlight personal characteristics such as being fair and understanding. According to the results of the study, it is recommended to conduct comparative studies examining the level of school administrators' leadership and management styles to meet the expectations of teachers in different school types and levels, and it is recommended that school administrators should realize the aims of the school, contribute to the professional development of teachers and strengthen school-family cooperation by taking into account the views of teachers.

Anahtar Kelimeler

Expectation, school administrators, school stakeholders, teachers

Kaynakça

• Abdurakhmanova, M., Sharobidinov, J., & Egamberdiyev, F. (2022). Leadership roles of a school social worker in ensuring the integration of the family, school and community. Oriental Journal of Social Sciences. 2(3), 184-191.https://doi.org/10.37547/supsci-ojss-02-03-25
• Adu, E. O., Akinloye, G. M., & Olaoye, O. F. (2014). Internal and external school supervision: Issues, challenges, and wayforward. International Journal of Educational Sciences, 7(2), 269-278. https://doi.org/10.1080/09751122.2014.11890189
• Adu, K., & Duku, N. (2023). Educators’ perceptions of the influence of administrative communication on effective teaching in a selected school in South Africa. International Journal of Research in Business and Social Science 12(2), 493–499. https://doi.org/10.20525/ijrbs.v12i2.2364
• Akbaşlı, S. ve Diş, O. (2019). Öğretmen görüşleri doğrultusunda lider okul yöneticilerinin yeterlikleri. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 2(2), 86-102.
• Aksoyalp, Y. (2013). 21. yüzyılda okul yöneticisinin niteliği: Öğretim liderliği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (20), 140-150.
• Aktepe, V. ve Buluç, B. (2014). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul yöneticilerinin öğretim liderliği özelliklerinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 227-247.
• Akyürek, M. İ. ve Esen, S. (2023). Veli görüşlerine göre okul-aile iş birliğinin incelenmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 186-200. https://doi.org/10.29029/busbed.1295857
• Amelia, A., Sembiring, A., Hasibuan, E., Tanjung, L., Harahap, Y., & Darmansah, T. (2023). The Effectiveness of school principals in making decisions on professional teacher performance to increase student success at school. Continuous Education: Journal of Science and Research 4(3), 1-12. https://doi.org/10.51178/ce.v4i3.1659.
• Anderson, C. S. (1982). The search for school climate: A review of the research. Review of Educational Research, 52(3), 368-420. https://doi.org/10.3102/00346543052003368
• Aslanargun, E. ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorunlar. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(2), 349-368.
• Astor, R. A., Benbenisty, R., & Estrada, J. N. (2009). School violence and theoretically atypical schools: The principal’s centrality in orchestrating safe schools. American Educational Research Journal, 46(2), 423–461. https://doi.org/10.3102/0002831208329598
• Aydın, M. (2013). Çağdaş Eğitim Denetimi. Hatipoğlu Yayıncılık.
• Aydın, M. (2014). Eğitim yönetimi. Pegem Akademi.
• Babaoğlan, E., Nalbant, A. ve Çelik, E. (2017). Okul başarısına okul yöneticisinin etkisine ilişkin öğretmen görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 93-109. http://dx.doi.org/10.21764/efd.82932
• Bakkal, M., ve Radmard, S. (2019). Okul müdürlerinin eğitimsel liderlik standartlarını karşılama düzeyleri ile öğretmenlerin okul iklimi algıları ve motivasyonları arasındaki ilişki. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 163-195.
• Balcı, A. (1993). Etkili okul: Kuram uygulama ve araştırma. Erek Ofset.
• Balcı, A. (2001). Etkili okul ve okul geliştirme. Pegem A Yayınları.
• Başar, M., Akan, D. ve Çankaya, İ. H. (2014). Örtük program çerçevesinde okul yöneticilerinin yönetsel uygulamalarının değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 239-263. http://dx.doi.org/10.17556/jef.75036
• Başaran, R. & Kıral, E. (2020). The relationship between authentic leadership and work engagement. International Journal of Contemporary Educational Research, 7(2), 351-363. https://doi.org/10.33200/ijcer.767560
• Başaran, R. (2023). Okul yöneticilerinin mükemmel liderliğine ilişkin öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
• Başaran, R. ve Yeşilbaş Özenç, Y. (2023). Eğitim örgütlerinde modern liderlik kuramları. Uluslararası Disiplinlerarası Mükemmellik Arayışı Dergisi, 3(2), 42-57.
• Bernal, A., Urpí, C., Rivas, S., & Repáraz, R. (2023). Social values and authority in education: Collaboration between school and families. International Journal about Parents in Education 5(2). https://doi.org/10.54195/ijpe.18187.
• Bora, P. (2022). School climate and academic achievement of higher secondary students. International Journal of Health Sciences 1(1), 6919 - 6928. https://doi.org/10.53730/ijhs.v6ns1.6511.
• Bozkurt, B., Çevi̇k, H., & Paksoy, A. (2023). Personality traits as a predictor of school administrators' communication competencies. International Journal of Educational Research Review 8(4), 889–900. https://doi.org/10.24331/ijere.1291778.
• Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış.Pegem Akademi.
• Çakal, İ. ve Memişoğlu, S. P. (2023). Öğretmenlerin okul yönetiminden beklentileri ve sorunlar. Jass Studies - The Journal of Academic Social Science Studies, 16(95), 33-48. http://dx.doi.org/10.29228/JASSS.63847
• Cameron, M. (2006). Managing school discipline and ımplications for school social workers: A review of the literature. Children & Schools, 28(4), 219–227. https://doi.org/10.1093/cs/28.4.219
• Çelebi, N. (2010). Public high school teachers’ opinions on school administrators’ supervision duty in Turkey. Cypriot Journal of Educational Sciences, 5(3), 212–231.
• Celep, C. (1990). Öğretmenlerin okul yönetiminde karara katılması. Eğitim ve Bilim, 14(78), 34-42.
• Charlton, C., Moulton, S., Sabey, C., & West, R. (2020). A Systematic review of the effects of schoolwide intervention programs on student and teacher perceptions of school climate. Journal of Positive Behavior Interventions, 23(3), 185-200. https://doi.org/10.1177/1098300720940168.
• Chen, G.& Tjosvold, D. (2002). Conflict management and team effectiveness in China: The mediating role of justice. Asia Pacific Journal of Management, 19(4), 557–572. http://dx.doi.org/10.1023/A:1020573710461
• Chopra, A., & Banerjee, D. (2023). Enhancing student success in education: A strategic approach. International Journal of Engineering Technology and Management Sciences 7(5), 305-312. https://doi.org/10.46647/ijetms.2023.v07i05.035.
• Çiçek, D. (2021). Okul yöneticilerinin finansman sağlama yöntemleri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Çınkır, S. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027-1036.
• Cohen, J., Mccabe, E. M., Michelli N. M., & Pickeral, T. (2009). School climate: Research, policy, practice, and teacher education. Teachers College Record, 111(1), 180-213. https://doi.org/10.1177/016146810911100108
• Cohen, J., Pickeral, T. & McCloskey, M. (2009). Assessing school climate. The Education Digest, 74(8), 45-48.
• Daily, S., Mann, M., Lilly, C., Dyer, A., Smith, M., & Kristjansson, A. (2020). School climate as an intervention to reduce academic failure and educate the whole child: A longitudinal study. The Journal of School Health, 90(3), 182-193. https://doi.org/10.1111/josh.12863.
• Demir, Ö. (2023). Eğitim yönetimde örgütsel disiplin süreçlerine bütüncül bakış. Journal of Social Research and Behavioral Sciences, 9(19), 273-284. https://doi.org/10.52096/jsrbs.9.19.20.
• Deniz, Ü. ve Saylık, N. (2018). Okul müdürleri ve öğretmenlerin perspektifinden öğretimde denetim problemi. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 1(1), 67-80.
• Dinham, S. (2005). Principal leadership for outstanding educational outcomes. Journal of Educational Administration, 43(4), 338–356. http://dx.doi.org/10.1108/09578230510605405
• Döş, İ. (2013). Mutlu okul. Eğitim ve Bilim, 38(170), 266-280.
• Dursun, İ. E. ve Bilgivar, O. O. (2022). The effect of school principals' leadership styles on teacher performance and organizational happiness. International Journal of Educational Administration and Leadership: Theory and Practice, 1(1), 12-25. http://dx.doi.org/10.52380/ijedal.2022.1.7
• Eccles, J. S., Wigfield, A., Midgley, C., Reuman, D., Iver, D. M., & Feldlaufer, H. (1993). Negative effects of traditional middle schools on students' motivation. The Elementary School Journal, 93(5), 553–574. https://psycnet.apa.org/doi/10.1086/461740
• Epstein, J. L. (1987). Toward a theory of family-school connections: Teacher practices and parent involvement. In: K. Hurrelmann, F. X. Kaufmann & F. Lösel (Eds.), Social Intervention: Potential and Constraints (121-136). https://doi.org/10.1515/9783110850963.121
• Erdoğan, İ. (2006). Okul yöneticilerinin genel özellikleri ve yöneticilik tutumlarıyla ilgili bir araştırma. Hasan Ali Yücel Eğilim Fakültesi Dergisi, (1), 103-118.
• Fujiono, F., Hanayanti, C., Suwarna, A., Rais, R., & Ridani, A. (2023). Developing teacher professionalism through academic supervision activities of school principle. Journal on Education, 5(4), 14881-14885. https://doi.org/10.31004/joe.v5i4.2562.
• Gaustad, J. (1992). School discipline. Erick Digest. https://scholarsbank.uoregon.edu/xmlui/handle/1794/3299 Erişim Tarihi: 08.01.2024.
• George, J. M. & Jones, G. (2012). Understanding and managing organizational behavior. Prentice Hall. Glasman, N. S. & Heck R. H. (1990). The changing leadership role of the principal: implications for principal assessment. Peabody Journal of Education, 68(1), 5- 24. https://doi.org/10.1080/01619569209538708
• Glickman, C. D., Gordon, S. P. & Ross-Gordon, J. M. (2014). Denetim ve öğretimsel liderlik: Gelişimsel bir yaklaşım, M. B. Aksu ve E. Ağaoğlu (Çev. Ed.). Anı Yayıncılık.
• Gorton, R. A., & Schneider, G. T. (1991). School-based leadership, challenges, and opportunities. W.C. Brown.
• Gülbahar, B. (2020). Teachers’ Views about the communication between school principal and teachers. Kırıkkale University Journal of Social Sciences, 10(2), 221-237.4
• Gülgez, Ö., Şekerci, R., Ülker, A., Yagci, Y., Güven, A., & Öztürk, R. (2021). The effect of school-family collaboration and parents’ behavior on students’ ethical behavior. Educational Research and Reviews, 16(3), 80-86. https://doi.org/10.5897/ERR2021.4132.
• Gülşen, C. ve Akdoğan, H. (2021). Öğrenci başarısı konusunda velilerin okuldan ve okul yönetiminden beklentileri. Social Science Development Journal, 6(25), 305-318. http://dx.doi.org/10.31567/ssd.395
• Halawah, I. (2005). The relationship between effective communication of high school principal and school climate. Education, 126(2).
• Hallinger, P., & Murphy, J. F. (1985). Assessing the instructional management behavior of principals. The Elementary School Journal, 86(2), 217–247. https://doi.org/10.1086/461445
• Han, J., & Yin, H. (2016). Teacher motivation: Definition, research development and implications for teachers. Cogent Education, 3(1). https://doi.org/10.1080/2331186X.2016.1217819
• Heck, R.H., Larsen, T.J., & Marcoulides, G.A. (1990). Instructional leadership and school achievement:Validation of a causal model. Educational Administration Quarterly, 26, 125- 194. https://doi.org/10.1177/0013161X90026002002
• Helvacı, M. A. ve Aydoğan, İ. (2011). Etkili okul ve etkili okul müdürüne ilişkin öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 41-60.
• Hoy, W. K., Tarter, C. J., & Kottkamp, R. B. (1991). Open schools / healthy schools: Measuring organizational climate. Corwin Press.
• Hunter, S., & Ege, A. (2021). Linking student outcomes to school administrator discretion in the implementation of teacher observations. Educational Administration Quarterly, 57(4), 607-640. https://doi.org/10.1177/0013161X211003134
• Imamah, N., & Churrahman, T. (2022). Academic supervision by school principals for improving teacher performance. The 3rd International Conference on Intellectuals’ Global Responsibility (ICIGR) https://doi.org/10.18502/kss.v7i10.11209
• Karaköse, T. ve Kocabaş, İ. (2006). Özel ve devlet okullarında öğretmenlerin beklentilerinin iş doyumu ve motivasyon üzerine etkileri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 2(1), 3-14.
• Karaman Kepenekçi, Y. (2004). İlköğretim okulu yöneticilerinin eğitim mevzuatına ilişkin görüşleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 3(6), 159-174.
• Kaya, Y. K. (1986). Eğitim yönetimi. Bilim Yayınları.
• Konishi, C., Wong, T., Persram, R., Vargas-Madriz, L., & Liu, X. (2022). Reconstructing the concept of school climate. Educational Research, 64(2), 159 - 175. https://doi.org/10.1080/00131881.2022.2056495.
• Kowalski, T. J., McCord, R. S., Petersen, G. J., Young, I. P., & Ellerson, N. M. (2010). The American school superintendent: 2010 decennial study. Rowman & Littlefield Education.
• Krug S. E. (1992). Instructional leadership: A constructivist perspective. Educational Administrational Quarterly, 28(3), 430-443. https://doi.org/10.1177/0013161X92028003012
• Kurada, K. ve Özdemir, A. (2022). Planlı davranış teorisi bağlamında velilerin özel okul tercihlerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Okul Yönetimi 2(2), 87-105.
• Lahaye, W., Nimal, P. & Couvreur, P. (2001). A bridge to the future: Collaboration between parents, schools and communities. In F. Smit, K. van der Wolf & P. Sleegers (Eds), Young people’s representations of school and family relationships in Belgium (201-212). ITS.
• Larson, K., Nguyen, A., Solis, M., Humphreys, A., Bradshaw, C., & Johnson, S. (2020). A systematic literature review of school climate in low- and middle-income countries. International Journal of Educational Research, 102, 101606. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2020.101606.
• Lenz, A., Rocha, L., & Aras, Y. (2020). Measuring school climate: A systematic review of initial development and validation studies. International Journal for the Advancement of Counselling, 43, 48-62. https://doi.org/10.1007/s10447-020-09415-9.
• Leu, E. (2005). The role of teachers, schools, and communities in quality education: A review of the Literature. Academy for Educational Development. https://people.umass.edu/educ870/teacher_education/Documents/Role%20of%20Tchrs%20&%20Comm%20in%20Quality%20Ed%20-%20Lit%20Rev.%20Leu%202005.pdf Erişim Tarihi: 19.02.2024.
• Liebowitz, D. D., & Porter, L. (2019). The effect of principal behaviors on student, teacher, and school outcomes: A systematic review and meta-analysis of the empirical literature. Review of Educational Research, 89(5), 785-827. https://doi.org/10.3102/0034654319866133
• Ljubičić, N. (2022). Approaches to family-school relationships: Examples from Serbia and Australia. Nastava i Vaspitanje, 71(1), 47-65. https://doi.org/10.5937/nasvas2201047l.
• Loukas, A. (2007). What Is school climate? Leadership Compass, 5(1), 1-3.
• Lunenburg, F. C. ve Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi, G. Arastaman (Çev. Ed.). Nobel Yayıncılık.
• Macneil, A. J., Prater, D. L. & Busch, S. (2009). The effects of school culture and climate on student achievement. International Journal of Leadership in Education, 12(1), 73–84. https://doi.org/10.1080/13603120701576241
• Merkle, J. (2022). School-level autonomy and its impact on student achievement. Peabody Journal of Education, 97(4), 497–519. https://doi.org/10.1080/0161956X.2022.2109918.
• Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. Nobel Yayıncılık.
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation (4th ed.). John Wiley & Sons.
• Mousena, E., & Raptis, N. (2020). Beyond teaching: School climate and communication in the educational context. Education at the Intersection of Globalization and Technology, 153-170. https://doi.org/10.5772/INTECHOPEN.93575.
• Muyanga, C., & Phiri, J. (2021). Assessment of effective communication in international schools in developing countries based on the Berlo’s SMCR Model. Open Journal of Business and Management, 9(1), 448-459. https://doi.org/10.4236/OJBM.2021.91024.
• Nicolaou, S., & Anastasiou, A. (2023). The role of the principal in successfully promoting school effectiveness. Multilingual Academic Journal of Education and Social Sciences, 11(1), 18-24. https://doi.org/10.46886/majess/v11-i1/7421.
• Noy, C. (2008). Sampling knowledge: The hermeneutics of snowball sampling in qualitative research. International Journal of Social Research Methodology, 11(4), 327–344. https://doi.org/10.1080/13645570701401305
• Osher, D., Bear, G. G., Sprague, J. R., & Doyle, W. (2010). How can we ımprove school discipline? Educational Researcher, 39(1), 48-58. https://doi.org/10.3102/0013189X09357618
• Özdemir, M. (2018). Eğitim yönetimi: Alanın temelleri ve çağdaş yönelimler. Anı Yayıncılık.
• Özdemir, N., Gümüş, S., Kılınç, A., & Bellibaş, M. (2022). A systematic review of research on the relationship between school leadership and student achievement: An updated framework and future direction. Educational Management Administration & Leadership. https://doi.org/10.1177/17411432221118662.
• Özgan, H. ve Bozbayindir, F. (2011). Okullarda adil olmayan uygulamalar ve etkileri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (16), 66-85.
• Paccaud, A., Keller, R., Luder, R., Pastore, G., & Kunz, A. (2021). Satisfaction with the collaboration between families and schools – The parent’s view. Frontiers in Education, 6, 646878 https://doi.org/10.3389/feduc.2021.646878.
• Pauley, J. A. (2010). Communication the key to effective leadership. ASO Qualty Press.
• Pekkolay, S. (2021). Effective school management. J Adv Educ Philos, 5(8), 231-235.
• Penley, L. E., Alexander, E. R., Jernigan, I. E. & Henwood, C. I. (1991). Communication abilities of managers: The relationship to performance. Journal of Management, 17(1), 57-76. https://doi.org/10.1177/014920639101700
• Powell, N. J. (1988). A plan for principals: School supervision that works. NASSP Bulletin, 72(506), 42–49. https://doi.org/10.1177/019263658807250608
• Pusvitasari, R. (2023). Discipline culture development at thayaiwittaya school khuang lang hatyai songkhla Southern Thailand. Nazhruna: Jurnal Pendidikan Islam, 6(2), 174-189. https://doi.org/10.31538/nzh.v6i2.2746.
• Quines, L., & Relacion, M. (2022). The mediating effect of school climate on the relationship between teacher communication behavior and student engagement. European Journal of Education Studies 9(11). https://doi.org/10.46827/ejes.v9i11.4521.
• Ryan, J. (2006). Inclusive leadership and social justice for schools. Leadership and Policy in Schools, 5(1), 3–17. https://doi.org/10.1080/15700760500483995
• Sarwar, U., Tariq, R. & Yong, O. Z. (2022). Principals' leadership styles and its impact on teachers' performance at college level. Frontiers in Psychology, 13, 1-8. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.919693
• Scheerens, J. & Stoel W. (1988). Development of theories of school effectiveness. Annual Meeting of the American Educational Research Association.
• Schermerhorn, J. R. Jr., Hunt, J.G., Osborn, R. N. & Uhl-Bien, M. (2010). Organizational behavior. John Wiley & Sons.
• Schulte, D. P., Slate, J. R. & Onwuegbuzie, A. J. (2010). Characteristics of effective school principals: A mixed-research study. The Alberta Journal of Educational Research, 56(2), 172-195. https://doi.org/10.11575/ajer.v56i2.55397
• Şişman, M. (2012). Öğretim liderliği. Pegem Yayıncılık.
• Skiba, R. J., Chung, C. G., Trachok, M., Baker, T. L., Sheya, A., & Hughes, R. L. (2014). Parsing disciplinary disproportionality: Contributions of infraction, student, and school characteristics to out-of-school suspension and expulsion. American Educational Research Journal, 51(4), 640–670. https://doi.org/10.3102/0002831214541670
• Söylemez, E. ve Göl, M. (2023). Millî Eğitim kurumlarında sonuç odaklıdan süreç odaklıya disiplin problemlerine yönelik çözümleyici yaklaşımların geliştirilmesi. Journal of Social Research and Behavioral Sciences, 9(19), 216-227. https://doi.org/10.52096/jsrbs.9.19.16.
• Starratt, R.J. (2004). Ethical leadership. Jossey-Bass.
• Stratan, V. (2022). Strengthening the school – family educational partnership to ensure quality inclusive education. Materialele Conferinței Științifice Naționale Cu Participare Internațională https://doi.org/10.46728/c.v1.25-03-2022.p182-187.
• Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Sage publications.
• Taymaz, H. (2011). Yükseköğretim ve ortaöğretim okul müdürleri için okul yönetimi. Pegem Akademi. Thapa, A., Cohen, J., Guffey, S., & Higgins-D’Alessandro, A. (2013). A Review of school climate research. Review of Educational Research, 83(3), 357–385. https://doi.org/10.3102/0034654313483907
• Turan, S., Yıldırım, N. ve Aydoğdu, E. (2012). Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 63-76.
• Ukuşlu, G., Ukuşlu, H., Aytekin, S. ve Aytekin, U. (2023). Öğretmenlerin okul iklimine ilişkin görüşleri ve beklentileri. Ulusal Eğitim Dergisi, 3(8), 1090-1119. https://doi.org/10.5281/zenodo.8312698
• Usta, M. E. ve Boğa, F. (2021). Okul yöneticilerinin okul yönetiminde yaşanan sorunlara ilişkin görüşleri. Harran Maarif Dergisi, 6(1), 18-49. http://dx.doi.org/10.22596/2020.0601.18.49
• Uzun, S., Karabacak, N., Karatay, E., ve Şen, M. (2023). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarının dönüşümcü liderlik ve motivasyon aracılığı ile öğrenci başarısı üzerine etkisi. Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS), 7(33), 705-713. https://doi.org/10.5281/zenodo.8255951
• Verlie, B., & Blom, S. (2021). Education in a changing climate: reconceptualizing school and classroom climate through the fiery atmos-fears of Australia’s Black summer. Children's Geographies, 20(5), 618-632. https://doi.org/10.1080/14733285.2021.1948504.
• Wall, R., & Rinehart, J. S. (1998). School-based decision making and the empowerment of secondary school teachers. Journal of School Leadership, 8(1), 49–64. https://doi.org/10.1177/105268469800800103
• Walzer, M. (1984). Spheres of justice: A defense of pluralism and equality. Basic Books.
• Wang, M., & Degol, J. (2015). School climate: A Review of the construct, measurement, and impact on student outcomes. Educational Psychology Review, 28, 315 - 352. https://doi.org/10.1007/s10648-015-9319-1.
• Welsh, R. (2023). Administering Discipline: An Examination of the Factors Shaping School Discipline Practices. Education and Urban Society. https://doi.org/10.1177/00131245231208170.
• Welsh, R. O., & Little, S. (2018). The school discipline dilemma: A comprehensive review of disparities and alternative approaches. Review of Educational Research, 88(5), 752–794. https://doi.org/10.3102/0034654318791582
• Welsh, W. N. (2000). The effects of school climate on school disorder. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 567(1), 88-107. https://doi.org/10.1177/000271620056700107
• Yeşilbaş, Y. (2018). Okul müdürlerinin kullandıkları güç kaynakları: Bir karma yöntem çalışması. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (1984). Beyond method: Strategies for social research. G. Morgan (Ed.). Sage Publications.
• Yirci, R. & Berk, B. (2021). Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşlerine göre etkili okul müdürü: Nitel bir araştırma. Journal of History School, 50, 570-598. http://dx.doi.org/10.29228/joh.43166
• Zepeda, S. (2016). Öğretim denetimi: Uygulama araçları ve kavramlar, A. Balcı ve Ç. Apaydın (Çev. Ed.). Pegem Akademi.