A Case Study on Lifelong Learning Practices in the Czech Republic

Yıl 2025, Sayı: 65, 2620 - 2642, 30.09.2025

Muhammet Şevket Şahin

https://doi.org/10.53444/deubefd.1499223

Öz

The effort to catch up the era due to the changes in the world increases the learning needs of individuals. Therefore, developed countries attach importance to non-formal education in order to become an information society. This study aims to reveal the lifelong learning policies and activities of the Czech Republic, a member of the European Union. Considering the specific conditions of the research process; case study method was used in this study. The findings were tried to be revealed as they are, analyzed, evaluated and conclusions and recommendations were presented. It is understood that the Czech Republic is trying to design a modern adult education in accordance with the norms of the European Union. Courses for all citizens, foreigners and immigrants, especially language, family, university exam preparation and social life adaptation courses, which are needed by the society with the support of various funds and business partners, are held in schools and private course centers. Courses are offered with a minimum of six participants and attendance is compulsory to receive certificates and other benefits. It was concluded that the classes can be designed uniquely, up-to-date tools and methods are used in the lessons, and an effective teaching environment is tried to be created. In line with the developments in adult education studies, activities related to social needs should be carried out by determining a scientific perspective and taking into account the cultures of people in addition to learning activities.

Anahtar Kelimeler

Czech Republic , lifelong learning , policies of the European Union

Çek Cumhuriyeti’ndeki Hayat Boyu Öğrenme Uygulamalarına İlişkin Bir Durum Çalışması

Öz

Dünyadaki değişimin hızı, toplum ve bireyleri gelişim ve çağı yakalama adına sürekli bir baskı altında tutmakta, yetersizlik duygularını beslemekte, ancak öğrenmeye ilişkin ihtiyaçlarını da arttırmaktadır. Bu nedenle, gelişmiş ülkeler çağı yakalayacak bilgi toplumu oluşturmak için yaygın eğitime önem vermektedir. Avrupa Birliği Üyesi Çek Cumhuriyeti’nin hayat boyu öğrenme politikaları ve faaliyetlerinin neler olduğu bu çalışma ile ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırma sürecinin kendine özgü durumları dikkate alınarak; bu çalışmada durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Bulgular olduğu gibi ortaya çıkarılmaya çalışılmış, çözümlenmiş, değerlendirilerek sonuç ve öneriler ortaya koyulmuştur. Çek Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği normlarına uygun modern bir yetişkin eğitimi tasarlamaya çalıştığı anlaşılmaktadır. Tüm vatandaşlar, yabancılar ve göçmenlere yönelik, çeşitli fonlar ve iş ortaklarının desteği ile toplumun ihtiyacı olan; özellikle dil, aile, üniversite sınavına hazırlık ve sosyal hayata uyum kursları, okullarda ve özel kurs merkezlerinde yapılmaktadır. Kurslar en az altı kişi ile açılmaktadır, Sertifika ve diğer fon desteği gibi yardımları almak için kurslara devam zorunluluğu bulunmaktadır. Sınıfların özgün olarak tasarlanabildiği, derslerde güncel araç gereç ve yöntemler kullanıldığı, bunlarla etkili bir öğretim ortamı oluşturulmaya çalışıldığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Yetişkin eğitimi çalışmalarında yaşanan gelişmeler doğrultusunda bilimsel olarak bir perspektif belirleyerek, öğrenme faaliyetlerinin yanında kişilerin kültürleri de dikkate alınarak sosyal ihtiyaçları ile ilgili faaliyetler de yürütülmelidir.

Anahtar Kelimeler

Çek Cumhuriyeti , hayat boyu öğrenme , Avrupa Birliği politikaları

Kaynakça

• Altun, B., & Yengin Sarpkaya, P. (2021). Öğretmenlerin mesleki gelişimi üzerine bir durum çalışması. OPUS International Journal of Society Researches, 18(Eğitim Bilimleri Özel Sayısı), 4063-4106. https://doi.org/10.26466/opus.932403
• Aksoy, M. (2013). Lifelong Learning as a Concept and the European Union Adventure of Lifelong Learning. Bilig (64), 23-48. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilig/issue/25367/267740#article_cite
• Ateş, H.K & Mazı, M.G. (2017). Sınıf yönetimi: prof. dr. ayhan aydın. Kesit Akademi Dergisi (The Journal of Kesit Academy), 3(7), 443-478. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1520897
• Avcı, M.G & Kıran, E. (2021). Toplumsal değişme, yetişkin eğitimi ve sosyoloji. Milli Eğitim Dergisi, 50 (230), 835-856. https://doi.org/10.37669/milliegitim.875688
• Avcı, Ö. (2022). Yetişkin eğitiminde bir kavram üç kuram: öz-yönlendirmeli öğrenme. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-22. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mead/issue/70942/1034985#article_cite
• Avrupa Yetişkinlerin Eğitimi Derneği, (2019). Overview: adult education in Czech Republic. https://countryreport.eaea.org/category-pdf/1xr9GMRY2T2su3YK adresinden 15 Kasım 2023 tarihinde alınmıştır.
• Aytaçlı, B. (2012). Durum çalışmasına ayrıntılı bir bakış. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/399478
• Ceylan Çapar, M. & Ceylan, M. (2022). Durum çalışması ve olgubilim desenlerinin karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 295-312.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (4. Baskı), Celepler Matbaacılık.
• Educanet, (2023). Educanet Schools, https://www.educanet-courses.com adresinden 27 Ekim 2023 tarihinde alınmıştır.
• Erginer, A. (2009). Avrupa Birliği eğitim sistemleri (3. Baskı), Pegem Akademi.
• Fajčíková, A., Urbancová, H. & Jarkovská M. (2017). – Lifelong learning in organizations in the Czech Republic with regard to the Europe 2020 strategy. ER-CEREI, 20, 99-108 doi: 10.7327/cerei.2017.09.01
• Garip, S. & Göçer, A. (2023). Erasmus projelerinin yetişkin eğitiminin niteliğini artırmadaki rolü üzerine bir araştırma. Araştırma ve Deneyim Dergisi (ADEDER), 8(1), 57-72. https://doi.org/10.47214/adeder.1253453
• Gökçe, F. (2009). Değişim sürecinde devlet ve eğitim (5. Baskı), Pegem Akademi.
• Kopecký, M. & Šerák, M. (2015). Adult Education and Learning Policy in the Czech Republic. In: Milana, M., Nesbit, T. (eds) Global Perspectives on Adult Education and Learning Policy. Palgrave Studies in Global Citizenship Education and Democracy. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1057/9781137388254_3
• Mınısterstvo Školství, Mládeže A Tělovýchovy, (2023). Mınıstry of educatıon youth and sports. https://www.msmt.cz/areas-of-work/further-education adresinden 26 Ekim 2023 tarihinde alınmıştır.
• Miser, R. (2002). Küreselleşen dünyada yetişkin eğitimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 55- 60. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000054
• Mufic, J. (2025). Scrutinising “crises” and “emergencies” in UNESCO’s Global Reports on Adult Learning and Education. Int Rev Educ. https://doi.org/10.1007/s11159-024-10124-3
• Özten, İ. & Hoşgörür, V. (2019). Çek Cumhuriyeti, İngiltere, Finlandiya ile Türkiye eğitim denetimi sistemlerinin karşılaştırılması. Millî Eğitim Dergisi, 48(222), 59-81. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/725932
• Rabusicová, M., & Rabusic, L. (2006). Adult Education in the Czech Republic – Who Participates and Why. Sociologický časopis / Czech Sociological Review, 42(6), 1195-1218. https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:0168ssoar-60432
• Rott, K. J. & Hertha, B.S. (2024). Transforming adult learning in the digital age: exploring environmental, content, and technological changes, International Journal of Lifelong Education, 43:4, 319-323, DOI: 10.1080/02601370.2024.2367395
• Sağlam, M., Özüdoğru, F. & Çıray, F. (2011). Avrupa Birliği eğitim politikaları ve Türk eğitim sistemine etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 87‐109. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/146254
• Samancı, O. & Ocakcı, E. (2017). Hayat boyu öğrenme. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 711-722. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/395446
• Temizyürek, F & Birinci, F. G. (2016). Yabancı dil öğretiminde otantik materyal kullanımı. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 54–62. https://doi.org/10.14686/buefad.v5i1.5000158999
• Topaloğlu, C. & Kılıç, B. (2010). Turistik ürün çeşitlendirme ve ekoturizm kapsamında ekoparklar ve köyceğiz palmiye merkezi. SOİD Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 7(3), 21-27. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/117502
• Taghisoylu, R. (2020). Nitel Bir Araştırma Tekniği Olarak: Durum Çalışması, International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, (Issn:2630-631X) 6(33) 1161-1167. Doı: http://dx.doi.org/10.31576/smryj.556
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). On birinci kalkınma planı (2019-2023). http://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf
• Ulusoy, B. (2022). Yetişkin kadınların halk eğitim merkezi kurslarına katılmama nedenlerinin incelenmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 36-46. https://doi.org/10.56574/nohusosbil.1102892
• Urhan, N. (2020). Hayat boyu öğrenme: Avrupa Birliği ve Türkiye karşılaştırması. Çalışma İlişkileri Dergisi, 1 (Özel Sayı), 18-45. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/866676
• Yeşilbaş Özenç, Y. (2022). Eğitim araştırmalarında durum çalışması deseni nasıl kullanılır? Uluslararası Eğitimde Nitel Araştırmalarda Mükemmellik Arayışı Dergisi (UEMAD), 1(2), 57-67.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı), Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, M. (2009). Hayat boyu öğrenme kapsamında yaygın eğitim ve halk eğitimi merkezleri (1. Baskı), Gazi Kitapevi.
• Yiğit, E. (2022). Yetişkin eğitimi ve AB projeleri. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi (TURKSOSBİLDER), 7(2), 228-239. https://doi.org/10.55107/turksosbilder.1197173