Edebiyat ve Psikoloji Çevirilerinde Bir Hümanist: Ayda Yörükân ve Önsözleri

Yıl 2024, , 237 - 248, 21.10.2024

Berna Fildiş , Haluk Öner

https://doi.org/10.30767/diledeara.1548653

Öz

Bir şehir sosyoloğu olan Ayda Yörükân, bu alt disiplinde yaptığı çalışmalarda insanı, insanın mutluluğunu öncelemiştir. Özellikle konut ve gecekondu konusundaki yazı üretiminde, sorunları ele alış biçimi ve çözüm önerileriyle hümanist kişiliğini ortaya koymuştur. Sosyoloji alanında onlarca kitaba yazar, derleyen ve çevirmen olarak imza atan Yörükân’ın edebiyat başta olmak üzere farklı kaynaklardan beslendiği bilinmekte ve hümanist tavrını sosyoloji dışı alanlarda da sergilediği görülmektedir. O; mutluluğun toplumsal boyutunun yanı sıra, insanın kendi çabasıyla ulaşabileceği bir gerçeklik olduğuna inanmıştır. Bu nedenle çevirdiği popüler felsefe, bilim ve edebiyat metinleriyle okuyucusuna mutluluk konusunda rehberlik etmiştir.
Bu makalede, Yörükân’ın 1971-1993 yılları arasında yapmış olduğu, mutluluğu odağına alan ve birbirini tamamlayan 8 kitap çevirisi incelenmiştir. Yani sosyoloji dışı alanlarda yayımlanan çeviri kitaplarının tamamı ele alınmıştır. Yörükân her kitapta Çevirenin Önsözü başlığıyla kitapların yazarlarına ve içeriğine dair değerlendirmelerde bulunmuştur. Bu metinlerin önsöz mantığını aşan birer inceleme yazısı gibi kaleme alındığı görülmektedir. Dolayısıyla o, sadece yazar ve kitaplarına dair değerlendirmelerde bulunmamış, mutluluk konusunda kendi düşüncelerini de okuyucuyla buluşturmuştur. Mutluluğun ne olduğu, hangi boyutları içerdiği, nasıl mümkün olabileceği ve İlkçağ filozoflarından itibaren nasıl bir düşünsel seyir izlediği üzerine okuyucuya yekûn bir bilgi vermiştir. Böylece küçük yaşlardan itibaren kendisini sorumlu hissettiği diğer insanların mutlu olması için çaba göstermiş, bundan da mutluluk duyduğunu belirtmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ayda Yörükan, Sosyoloji, Çeviri, Hümanizm, Mutluluk

Etik Beyan

Gerek yok.

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır.

Teşekkür

İlginiz için teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Adler, A. (2017). “Yazarın Önsözü”. İnsan Tabiatını Tanıma. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 14. Basım.
• Fromm, E. (1972). “Önsöz”. Hürriyetten Kaçış. Ankara: Tur Yayınları.
• Hinsie, L., A. (2017). “Kitabın İngilizce Baskısına Önsöz”. İnsan Tabiatını Tanıma. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 14. Basım.
• Marshall, G. (1999). “Hümanizm”. Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. O. Akınhay, D. Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Yörükân, A. (1972). “Çevirenin Önsözü”. Hürriyetten Kaçış. Ankara: Tur Yayınları.
• Yörükân, A. (1980). “Çevirenin Önsözü”. Çağımızın Tedirgin İnsanı. İstanbul: Tur Yayınları. Yörükân, A. (1994). “Çevirenin Önsözü”. Erdem ve Mutluluk. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 2. Basım. Yörükân, A. (1998a). “Stefan Zweig: Hayatı ve Eserleri”. Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 5. Basım.
• Yörükân, A. (1998b). “Stefan Zweig: Hayatı ve Eserleri”. Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar: Casanova, Stendhal, Tolstoy. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 5. Basım.
• Yörükân, A. (2016). “ Çevirenin Önsözü”. Minerva ve Bilgelik. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Yörükân, A. (2017). “ Çevirenin Önsözü”. İnsan Tabiatını Tanıma. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 14. Basım.
• Yörükân, A. (2018). “Çevirenin Önsözü”. Mutlu Olma Sanatı. Ankara: Doğu Batı Yayınları. 5. Basım.
• Yörükân, T. (2023). “Bir Bilim Kadını Olarak Ayda Yörükân”. Şehir Sosyolojisi: İnsan Ekolojisi ve Şehirsel Sağlık (1. Baskı, s. 267-291) içinde. Doğu Batı Yayınları.