Bu çalışmada, Charles Dickens’ın Perili Ev adlı eserinin 2024 yılında Türkçeye çevrilmesi üzerinden kolektif çeviri pratikleri incelenmekte ve bu süreç Gérard Genette’in parateks (yanmetinsellik) tanımlamaları bağlamında incelenmektedir. Ayrıca, yedi çevirmenin aynı anda çeviri sürecine katkıda bulunduğu kolektif çeviri modeli hem teorik hem de pratik boyutlarda incelenmektedir. Araştırmanın temel amacı, kolektif çeviri pratiklerinin kamusal epiteksler ( kitabı çevreleyen öğeler) aracılığıyla görünürlüğünü analiz ederek çevirmenlerin ve çeviri eyleminin toplumsal düzeyde temsiliyetini ortaya koymaktır. Nitel bir araştırma tasarımına dayanan bu çalışmada, yayınevi duyuruları, röportajlar, kitap eleştirileri ve basın bültenleri gibi çeşitli kamusal epiteksler belge analizi yoluyla değerlendirilmektedir. Bulgular, kolektif çeviri sürecinin yalnızca hedef metnin üretimiyle sınırlı olmadığını; çeviri mesleğinin görünürlüğünü artırma, çevirmen dayanışmasını güçlendirme ve toplumsal farkındalık yaratma açısından da işlevsel olduğunu göstermektedir. Bu bakımdan çalışma, yanmetinsellik teorisinin çeviri çalışmalarındaki kullanımına dair yorumlar yapabilmeye katkıda bulunmakta ve kolektif çeviri örneklerinin toplumsal boyutlarına dikkat çekmektedir.
çeviribilim işbirlikçi çeviri yanmetinsellik kitap çevresindeki öğeler perili ev
This study examines collective translation practices through the Turkish translation of Charles Dickens’ The Haunted House in 2024 and explores this process in the context of Gérard Genette’s paratext theory. It also investigates the collective translation model, in which seven translators simultaneously contribute to the translation process, in both theoretical and practical dimensions. The primary purpose of the research is to reveal how translators and the act of translation are represented at the social level by analyzing the visibility of collective translation practices through public epitexts. In this study, which is based on a qualitative research design, various public epitexts such as publishing house announcements, interviews, book reviews, and press releases are evaluated through document analysis. The findings show that the collective translation process is not limited to the production of the target text alone; it is also functional in increasing the visibility of the translation profession, strengthening translator solidarity, and creating social awareness. In this respect, the study contributes to the applications of paratext theory in translation studies and draws attention to the social dimensions of collective translation examples.
translation studies paratextuality collective translation epitexts the haunted house
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Çeviri ve Yorum Çalışmaları |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Ekim 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Mayıs 2025 |
| Kabul Tarihi | 9 Eylül 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 32 |
Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi Creative Commons Atıf-GayrıTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC-ND 4.0) ile lisanslanmıştır.