Infanticide motif in Heinrich Leopold Wagner's tragedy Kindermörderin

Yıl 2020, , 36 - 53, 30.09.2020

Melda Keser

https://doi.org/10.37583/diyalog.802168

Öz

Heinrich Leopold Wagner is one of the most important writers of the Storm and Stress period, whose drama Kindermörderin is listed among the most important works of the era. When he published his work, he was severely criticized for his style and treatment of the themes. In his bourgeois tragedy, Wagner dealt with one of the most important themes, the infanticide motif of the bourgeois life in the 18th century. However, he structured the relationship of the noble man with the bourgeois girl in such a way that he changed some units of infanticide motif. In this perspective, this paper first briefly explains the Storm and Stress epoch and infanticide phenomena, then discusses how the Storm and Stress used this motif. With the events presented, the use of the child murder motive in Wagner's child murderer will be analyzed. The aim of this work is to contribute the important infanticide motif to the literary history works.

Anahtar Kelimeler

Heinrich Leopold Wagner, infanticide, child murderer, Sturm und Drang Period

Heinrich Leopold Wagner’in Die Kindermörderin adlı Eseri Örneğinde Çocuk Cinayeti Motifi

Öz

Fırtına ve Coşku edebi akımı yazarlarından Heinrich Leopold Wagner’in Kindermörderin adlı eseri, akımın en önemli eserleri arasında gösterilmektedir. Wagner, eseri yayınlandığında, yazım stili ve konuları açıklıkla ele almış olması nedeniyle oldukça ağır eleştirilere maruz kalmıştır. Burjuva trajedisi türündeki eserinde, 18. yüzyıl toplum yaşamının en önemli konularından olan çocuk cinayeti motifini işlemiştir. Ancak, motifin karakteristik özelliği olan soylu bir erkekle saf burjuva kızı ilişkisini kurgularken, motifin ayrıntılarında değişikliğe gittiği görülmektedir. Bu bağlamda, kısaca Fırtına ve Coşku akımına ve 18. yüzyıl Alman toplumunda çocuk cinayeti olgusuna değinilecektir. Eser, dönem ve olguların arka planına dair verilen bu bilgilerden sonra, Fırtına ve Coşku akımının çocuk cinayeti motifini işleyişi ele alınacaktır. Ardından, Wagner’in, eserinde çocuk cinayeti motifini işlerken gittiği değişiklikler ve bu yolla ortaya koyduğu olgular saptanacaktır. Böylece, yürütülecek bu çalışmayla, çocuk cinayeti motifi konusunda yapılmış genel geçer tanımların dışına çıktığı ortaya konularak, Wagner’in eserine ve çocuk cinayeti motifi üzerine yapılacak araştırmalara katkı sağlanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Heinrich Leopold Wagner, Çocuk cinayeti, Çocuk katili, Sturm und Drang akımı

Kaynakça

• Aytaç, Gürsel (1992): Yeni Alman Edebiyatı Tarihi. Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Daemmrich, Horst S (1995): Themen und Motive in der Literatur: ein Handbuch. Hg. Horst S. u Ingrid Daemmrich. 2. überab. und. erw. Aufl. - Tübingen; Basel: Francke.
• Hesse, Katrin (2006): Kindsmord und Wahnsinn. Untersuchungen zur Überlieferung mordender Eltern in der Antike. Inauguraldissertation zur Erlangung des Doktorgrades, vorgelegt der Philosophischen Fakultät der Ruprecht-Karls-Universität zu Heidelberg.
• Frenzel, Elisabeth (1999): Motive der Weltliteratur. Ein Lexikon dichtungsschnittlicher Langsschnitte. 5. überab. und ergänzte Auflage. Stuttgart: Kröner.
• Luserke, Matthias (1997): Sturm und Drang: Autoren – Texte – Themen. Stuttgart: Reclam.
• Luserke-Jaqui, Matthias (2017a): Sturm und Drang als Programm. Handbuch Sturm und Drang. Hg. Matthias Luserke-Jaqui u.a., Berlin u.a.: De Gruyter. 1-7
• Luserke-Jaqui, Matthias (2017b): Die Kindermörderin (Wagner). Handbuch Sturm und Drang. Hg. Matthias Luserke-Jaqui u.a., Berlin u.a.: De Gruyter.328-337.
• Pilz, Georg (1952): Deutsche Kindesmordtragödien: Wagner, Goethe, Hebbel, Hauptmann. 1. Aufl.München: Oldenburg.
• Pütz, Peter (1970): Die Zeit im Drama. Zur Technik dramatische Spannung. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.
• Riedel, Norman (2009): Die Gretchentragödie und Wagners Kindermörderin. Ein vergleich. Noderstedt: Grin.
• Salihoğlu, Hüseyin (1988): Alman Edebiyatında Fırtına ve Tepki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 3. 199-208.
• Stauf, Renate (1997): Sturm und Drang, Geistiger Aufbruch 1770-1790 im Spiegel der Literatur. Hg. Plachta, Bodo u.a., Tübingen: Max Niemeyer Verlag.199-214.
• Ulbricht, Otto (1990): Kindsmord und Aufklärung in Deutschland. Ancien Régime, Aufklärung und Revolution. Hg. Reichardt, Rolf u.a., Band 18. München: R. Oldenburg Verlag.
• Wagner, Heinrich Leopold (2014): Die Kindermörderin. Bibliographisch ergänzte Ausgabe. Stuttgart: Reclam.
• Weber, Beat (1974): Kindsmörderin im deutschen Schrifttum von 1770-1795. Bonn: Bouvier Verlag.
• Werner, Johannes (1977): Gesellschaft in literarischer Form: H.L. Wagners ‘Kindermörderin’ als Epochen und Methodenparadigma. 1. Aufl. Stuttgart: Klett.
• Wille, Lisa (2017): Wagner, Heinrich Leopold. Handbuch Sturm und Drang. Hg. Matthias Luserke-Jaqui u.a., Berlin u.a.: De Gruyter.179-185.
• Wilson, W. Daniel (2017): Kindsmord. Handbuch Sturm und Drang. Hg. Matthias Luserke-Jaqui u.a., Berlin u.a.: De Gruyter. 68-73.