Thomas Bernhard’ın “Boyacı” Adlı Metninde Kara Mizah- Sarı Renkli Grotesk ve Korkunç Bir Tablo

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 9, 31.12.2015

Funda Kızıler Emer

Öz

Thomas Bernhard (1931-1989), Avusturya savaş sonrası edebiyatının en önemli yazarlarından birisidir. Yazarın tüm yapıtları dönemin karakteristik özelliklerini taşır.  ‘Bernhardesk’ edebiyat (tıpkı “Kafkaesk” gibi) her zaman dille oynar. Bunu, onun semantik ve stilistik ifade olanaklarını en uç sınırlarına dek zorlayarak yapar. Bernhard daha ziyade ironik, absürd, grotesk ve biraz da komik unsurlar barındıran yapıtlarında, genellikle ruhsal açıdan rahatsız modern bireylerin iç dünyasını ve onların, (ileri derecede) teknolojikleşmiş, iletişimsiz ve düşmancıl çevrelerini tasvir eder.

   Dünya çapında ünlü bir yazar, şair ve dramaturg olan Thomas Bernhard, 1957 yılında hem birbirleriyle bir bütün oluşturan hem de birbirinden bağımsız metinler olarak okunabilirliği olan toplamda otuzbir sıra dışı öykü barındıran Ereignisse (Olaylar) adlı düzyazı bir eser yazdı. Bu çalışmada biz, bu kısa metinlerden “Der Anstreicher” (Boyacı) başlıklı olan, önemli ölçüde ‘kara mizah’ içeren on ikinci metni eklektik yöntem ışığında inceleyeceğiz.

   ‘Kara mizah’ genel olarak ölüm, hastalık, ayrılık vb. insana rahatsızlık hissi veren, boğucu ve karanlık konuları korkunç, sinik bir komik ve absürd bir korku etkisi yaratarak anlatmak biçiminde tanımlanır. Bernhard’ın bu kısa öyküsü, günlük yaşamdan alınan ve basit bir “iş kazası” olarak nitelendirilebilecek olan, ancak ana figürüne ölüm getiren bir Olay’ı konu edinmiştir. Anlatıcı bu ölümcül, ‘sıradan’ olayı korkunç, grotesk ve acı veren bir gülünçlükle anlatır ve bu bağlamda “Boyacı”, bu çalışmada göstermeye çalışacağımız gibi, ‘kara mizah’ içerir.

Anahtar Kelimeler

Thomas Bernhard, Die Ereignisse, Boyacı, kara mizah

Black Humor in “The Painter” by Thomas Bernhard. A grotesque and makabres paintings in yellow colo

Öz

lack Humor, Brimstone Grotesque and A Terrifying
Scenery in the work of Thomas Bernhard named “The Painter”. Thomas Bernhard
(1931-1989) is one of the most important writers of the Austrian postwar literature.
All of his works reflect the characteristics of that period. “Bernhardesque” literature (just as the “Kafkaesque”) always shapes the language and brings it
out forcing the maximum limits of the semantics and stylistics expression
facilities of the language. Bernhard generally figures out the inner world of
the modern people psychologically disturbed and represents  their wholly
technological, noncommunicative and hostile environment in his works,
especially features ironic, absurd, and grotesque and a little bit comic
elements.

     Thomas
Bernhard, a worldwide famous writer, poet and playwright, wrote a prose novel
entitled “Ereignisse” (Events) that includes thirty-one extraordinary stories
in 1957. These are the stories can be read both independently from each other
and also in coherence. This study is aimed to analyses one of these works, the
twelfth one in the light of eclectical way, mostly involves ‘black humor’ which
is named “Der Anstreicher” (The Painter).

     The term
Black Humor is generally defined for the works characterized by a desperate,
sardonic humor intended to induce laughter as the appropriate
response to the apparent meaninglessness and absurdity of existence. This short story of Bernhard
tells about an “Event” derived its theme from the daily life and can be thought as a simple work
accident but it brings a death to his main character. Narrator narrates this fatal and ordinary event with a
horrific, grotesque and agonizing absurdity and as we try to figure out in this study; The Painter
includes ‘Black Humor’ in this context.

Anahtar Kelimeler

Thomas Bernhard, Events, the Painter, black humor

Kaynakça

• Bernhard, Thomas (1991): “Der Anstreicher”. In: Ereignisse, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag, S. 29-30.
• Bernhard, Thomas (1995): Interview 1983. In: Antiautobiografie, S. 16. Zit. n.: Zeyringer, Klaus (2008): Österreichische Literatur seit 1945, Innsbruck: , Studien Verlag, S. 27.
• Bernhard, Thomas (1968): Rede 1968. Der Wahrheit und dem Tod auf der Spur. Zwei Reden. In: Neues Forum 15, H. 173, S. 347-349. Zit. n.: Mittermayer, Manfred (2006): Thomas Bernhard, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag, S. 52.
• Bernhard, Thomas (2008): “Ich bin ein Geschichtenzerstörer”, hrsg. von Raimund Fellinger, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Acar, Sevim (1992): Nihilizme Eleştirel Bir Bakış. Thomas Bernhard’ın Soğuk ve Akıl Karıştırıcı Fikir Dünyası, İstanbul: İşaret Yayınevi.
• Bülbül, Melik (2006): “Ein rezeptionsästhetischer Ansatz zur Rezipierung von Thomas Bernhard”. In: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 2, S. 1-11.
• Bülbül, Melik (2007), “Absurde Elemente in Ereignisse von Thomas Bernhard”. In: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, S. 1-14.
• Canetti, Elias (1965): Die Blendung, 38. Aufl., Frankfurt am Main: Fischer Verlag.
• Iser, Wolfgang (1976): Der Akt des Lesens. Theorie ästhetischer Wirkung, München.
• Fellinger, Raimund (2008): “Nachbemerkung”, S. 97-100. In: Bernhard Thomas, “Ich bin ein Geschichtenzerstörer”, hrsg. von Raimund Fellinger, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Fromm, Erich (1993): Haben oder Sein, München: DTV.
• Fromm, Erich (1994): Die Kunst des Liebens, übers. von L. und E. Mickel, Frankfurt am Main: Ullstein Verlag.
• Mittermayer, Manfred (2006): Thomas Bernhard, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Özbek, Yılmaz (1996): Okumak. Anlamak. Yorumlamak, Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Sarı, Ahmet (2006): Sanat ve Normaldışılık, Konya: Salkımsöğüt Yayınları.
• Schönau, Walter (1976): “Thomas Bernhards “Ereignisse” oder Die Wiederkehr des Verdrängten.” In: Psyche, Zeitschrift für Psychoanalyse und ihre Verwendungen, hrsg. von Alexander Mitscherlich, Stuttgart: E. Klett Verlag, S. 253. Zitiert nach: Bülbül, Melik, (2007), “Absurde Elemente in Ereignisse von Thomas Bernhard”. In: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, S. 8.
• Schweikert, Uwe (1974): “Im Grunde ist alles, was gesagt wird, zitiert”. Zum Problem von Identifikation und Distanz in der Rollenprosa Thomas Bernhards, S. 1-8. Hier: S. 1. In: Text+Kritik, Text+Kritik Zeitschrift für Literatur, Thomas Bernhard (Heft 43), hrsg. von Heinz Ludwig Arnold, München: R. Boorberg Verlag.
• Widmer, Urs (13.10.1970): “Ablenken von der Angst”, FAZ. Zit. n. Lämmle, Peter (1974): “Stimmt die ‘partielle Wahrheit’ noch?”. In: Text+Kritik Zeitschrift für Literatur, Thomas Bernhard (Heft 43), hrsg. von Heinz Ludwig Arnold, München: R. Boorberg Verlag, S. 45-49. Hier: S. 45.
• Wieland, Schmied (1992): über Thomas Bernhard; zit. n. Fleischmann Krista, Thomas Bernhard-Eine Erinnerung. Interviews zur Person, Wien, S. 14 u. 16. In: Mittermayer Manfred (2006): Thomas Bernhard, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag, S. 44.
• Wilpert, Gero v. (1989): Sachwörterbuch der Literartur, Stuttgart: Kröner Verlag.