Öğretmenler İçin Alan Bilgisi (ÖABT) Almanca Sınavına Yönelik Almanca Öğretmenliği Lisans Eğitiminin Yeterlilik Sorunu

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 2, 70 - 82, 31.12.2014

Nihan Demiryay Umut Balcı

Öz

2013 yılında ilk kez gerçekleştirilen Öğretmenler için Alan Bilgisi (ÖABT) Almanca sınavı üniversitelerin Alman Dili Eğitimi Anabilim Dallarında ve Alman Dili ve Edebiyatı Bölümlerinde okuyan lisans öğrencileri için umut kapısı olmuştur. Bu bölümlerin öğrencileri önceki yıllarda “mezun olup diploma sahibi olmak” gibi bir amaçla okuduklarından dolayı derslere karşı motivasyonları düşük kalmaktaydı. ÖABT ve beraberinde getirdiği Almanca öğretmeni olarak atanma fırsatı sayesinde bu öğrenciler artık lisans eğitimlerini daha fazla ciddiye almaya ve olabildiğince donanımlı bir şekilde mezun olmaya çalışmaktadır.     Yukarıdaki bilgilerden hareketle bu çalışmamızda öncelikli olarak ÖABT Almanca sınavının içeriği, kapsamı, alanlara göre soru dağılımı ve puan ağırlıkları incelenecek, daha sonra da Eğitim Fakültelerinin Alman Dili Eğitimi Anabilim Dallarının müfredatı ele alınacak ve böylelikle bu bölümlerde okutulan derslerin ÖABT Almanca sınavının içeriğiyle ne derece uyumlu ve sınavı kazanıp atanabilmek adına ne derece yeterli olduğu tartışılacaktır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Almanca Öğretmenliği öğrencileri ile yapılan anket çalışması ışığında da öğrencilerin sınava dair görüşleri ve beklentileri analiz edilmiş ve çalışmaya monte edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

ÖABT Almanca, KPSS, Almanca Lisans Eğitimi

Die Fachprüfung für Lehramtskandidaten. Das Problem der Qualifikation hinsichtlich der Prüfung für Deutsch

Öz

Das Staatsexamen in der Türkei ist in Reihe von Prüfungen
eingebettet, deren Bestehen ein zusätzliches Erfordernis für bestimmte Berufe
darstellt. Erst i m Jahr 2013 wurde in das Staatsexamen die Fachprüfung
„Deutsche Sprache“ eingearbeitet, welche die Chance der Selbstwirksamkeit der Studierenden
als Deutschlehrer erhöht. Darin sind grundlegende theoretische Kenntnisse der
deutschen Literaturgeschichte, der Fremdsprachendidaktik, sowie der
germanistischen Sprachwissenschaft, insbesondere mit Bezug auf die deutsche
Gegenwartssprache, sowie die praktische Beherrschung der Normen der
geschriebenen deutschen Standardsprache nachzuweisen. Die Lehramtsstudierenden
der Deutschen Sprache waren in den vorangegangenen Jahren nicht genug
motiviert, weil sie keine Gelegenheit hatten, ihren Beruf als Deutschlehrer
auszuüben. Sie hatten mehr die Absicht, eine Universität zu absolvieren und ein
Diplom zu haben. Anhand der eingebauten Fachprüfung für ‚Deutsch’ in das
Staatsexamen haben die Lehramtskandidaten nun die Chance, als kompetente
Lehrkräfte für Deutsch als Fremdsprache Stellen zu bekommen und dementsprechend
erhöht sich die Motivation der Studierenden gegenüber dem Bachelorstudium.
     Vor diesem Hintergrund wird in dieser Studie neben einem
Überblick über die Entwicklung der deutschen Abteilungen in der Türkei auch eine
Darstellung des Lehrplans nachgezeichnet, um der Frage nachzugehen, inwiefern
dieser Lehrplan in deutschen Abteilungen die Studierenden zur Bewältigung der Fachprüfung
für ‚Deutsch’ befähigt.  Im Rahmen einer
Fragebogenuntersuchung, die mit den Lehramtskandidaten durchgeführt wird, soll
die Einstellung der Studierenden gegenüber der Fachprüfung für Deutsch grob
umrissen werden.

Anahtar Kelimeler

Fachprüfung für Deutsch, KPSS- Staatsexamen, DaF-Studium

Kaynakça

• Balcı, Tahir (2009): Grundzüge der türkisch-deutschen kontrastiven Grammatik. Ulusoy Matbaası. Adana.
• Balcı, Umut (2011). Textgrammatik im DaF-Unterricht in der Türkei. Contemporary Online Language Education Journal, 2(1), S. 169-180.
• Genç, Ayten (2003). Türkiye'de Geçmişten Günümüze Almanca Öğretimi. Ankara, Seçkin Yay.
• Maden Sakarya, Sevinç (2010). Almanca Öğretmen Adaylarının Karşılaştırmalı Dil Yeterlik Düzeylerine İlişkin Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 38. S. 236-251.
• Serindağ, Ergün / Aksöz, A. Sami. / Balcı, Tahir (2006): 1998-1999 Eğitim Öğretim Yılında Uygulamaya Konulan Öğretmen Yetiştirme Lisans Programlarının Değerlendirilmesi: Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Almanca Öğretmenliği Örneği. Ç.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi. 31.sayı, S. 1-14.
• Uslu, Zeki (2006): Almanca Öğretmenliği Lisans Programına İlişkin Öğrenci Görüşleri Işığında 20.06.2007 Öğretim Yılında Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi: Dicle Üniversitesi Örneği. Ç.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı 32 (Güz). S.169-185.
• Weinrich, Harald (2007). Textgrammatik der deutschen Sprache. Hildesheim-Zürich-New York: Georg Olms Verlag.
• http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2013/KPSS1/2013KPSS%20A%20GRUBU%20ve%20%C3%96%C4%9ERETMENL%C4%B0K.pdf. (Erişim: 15.05.2014).
• http://ikgm.meb.gov.tr/www/2013-eylul-ilk-atama-sonuclari/icerik/202 (Erişim: 06.06.2014).
• http://ikgm.meb.gov.tr/www/2013-yili-ogretmenlik-ek-2-atama-sonuclari/icerik/206 (Erişim: 06.06.2014).
• http://personel.meb.gov.tr/www/2014-yili-subat-donemi-ogretmen-atamasi-sonucu-olusan-minimum-puanlar/icerik/287 (Erişim: 06.06.2014).
• http://www.osym.gov.tr/dosya/1-69698/h/almanca.pdf (Erişim: 15.05.2014).
• http://www.osym.gov.tr/dosya/1-69099/h/oabt-ornek-soru-ve-agirliklar.pdf (Erişim:15.05.2014).