Typographic Elements in Architecture and Effect on Urban Aesthetics

Yıl 2019, Ahmet Yakupoğlu Anısına Şehir, Sanat ve Tasarım Özel Sayısı, 119 - 134, 13.03.2019

Şirin Şengel

Öz

Typography, which can be defined as the use of transforming
the writing into a design element, has also led to the presence of visual
communication in all areas of life. Considering the relationship between
architecture and typography in terms of a visual communication designer, two more
basic points can be mentioned. The first one is the use of typography /
typographic elements as a design element in architecture or as a form that
shapes the architectural structure, and the other is the use of typography as a
functional and aesthetic element in the architectural structure and its
surroundings. There are architectural structures in which the typographic
elements are referenced for the cooperation or relationship of typography and
architecture. These structures are the examples that transform the literature
into a different language of expression and which make the place of interest an
effect on the city's aesthetics. Another example of typography and
architectural cooperation is the way in which typography is used as a digital
surface. In this study, the place of typography in architecture and urban
aesthetics is considered as a review of the literature within the scope of the
scanning model. The aim of the study is to draw attention to the use of
typographic applications in the field of architecture and its place and
importance in urban aesthetics. In line with this purpose, typography is
limited to architectural examples.

Anahtar Kelimeler

Typography, Architecture, Design, Typotecture

Mimaride Tipografik Unsurlar ve Kent Estetiğine Etkisi

Öz

Yazının bir tasarım elemanına dönüştürülerek
kullanılması biçiminde tanımlayabileceğimiz tipografinin, aynı zamanda
görsel iletişimi sağlaması, yaşamın her alanında var olmasına yol
açmıştır. Bir görsel iletişim tasarımcısı açısından mimarlık ve tipografinin
ilişkisi ele alındığında, iki temel noktadan daha söz edilebilir. İlki
tipografinin / tipografik elemanların mimaride bir tasarım unsuru ya da mimari
yapıyı biçimlendiren bir form olarak kullanılması, diğeri tipografinin
bilgilendirmeye yönelik işlevsel ve estetik bir unsur olarak mimari yapıda ve
çevresinde kullanılması. Tipografi ve mimarinin işbirliğine ya da ilişkisine
yönelik olarak, tasarımında tipografik elemanların referans alındığı mimari
yapılar bulunmaktadır. Bu yapılar yazının farklı bir anlatım diline dönüşmesi
ile kent estetiğine etki eden ve bulunduğu yeri cazibe merkezi haline getiren
örneklerdir. Tipografi ve mimari işbirliğine bir diğer örnek ise, bina
yüzeylerinin bir taşıyıcı olarak ele alındığı “yüzey medyası” olarak
nitelendirilen ve tipografinin dijital yüzey olarak kullanıldığı uygulama
biçimleridir. Bu çalışmada tipografinin mimarlık ve kent estetiğindeki yeri,
tarama modeli kapsamında alanyazın incelemesi olarak ele alınmıştır. Çalışmanın
amacı, tipografik uygulamaların mimari alanda kullanımına ve kent estetiğindeki
yeri ve önemine dikkati çekmektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada,
tipografinin mimari yapı örnekleri ile sınırlı kalınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tipografi, Mimarlık, Tasarım

Kaynakça

• 41 Cooper. (t.y.). https://cooper.edu/about/history/41-cooper-square adresinden erişildi.
• Abbott, M. (1996). Dimensional typography: case studies on the shape of letters in virtual environments. Princeton: Architectural Press.
• Akyüz, Y. (2017). Typotecture, Architecture unlimitted 2. Web sitesinden erişildi: https://docs.wixstatic.com/ugd/9c95f9_7b1762bce24a462181925717ace3366c.pdf.
• Architectureau. (t.y.). https://architectureau.com/articles/award-winning-adelaide-cultural-centre-could-be-demolished-for-hotel/ adresinden erişildi.
• Balkan. (1997). Mimarlık. Eczacıbaşı sanat ansiklopedisi içinde (C.2, s.673).İstanbul: YEM.
• Becer, E. (1999). İletişim ve grafik tasarım. Ankara: Dost Kitabevi.
• Becer, E. (2007). Modern sanat ve yeni tipografi. Ankara: Dost Kitabevi
• Blunstone, R. (2009). https://www.dezeen.com/2009/04/15/korean-pavilion-at-expo-2010-by-mass-studies/ adresinden erişildi
• Clarkdoor, (t.y.). https://www.clarkdoor.com/tr/case-studies/galler-millennium-centre adresinden erişildi.
• Corbusier, L. (2013). Bir mimarlığa doğru. (S. Merzi, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Designboom, (t.y.). https://www.designboom.com/design/bruketazinic-brigada-typotecture/ adresinden erişildi.
• Dokuzlar, K. B. (2018). Kamusal alanda tipografik yaklaşımlar. Journal of Social and Humanities Scienses Research, 5(25), 2346 - 2358.
• Gürsel, Y. (1993). Mimarlık nereden nereye. Ege Mimarlık Dergisi, 1-2, 59-61.
• Hasol, D. (1998). Ansiklopedik mimarlık sözlüğü. İstanbul: Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları.
• Heller, S. (Ed.). (2004). The Education of a typographer. New York: Allworth Pres.
• Kılıçkaya Boğ, E. E. (2017). İşaret sistemlerinde üç boyutlu tipografi ve çevresel uygulamalar. Yayımlanmamış sanatta yeterlik tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Lanham, R. A. (2001). What's next for text?. Education, Communication & Information, 1(1), 15-36.
• Mimoa. (t.y.). http://www.mimoa.eu/search/ adresinden erişildi.
• Pentagram. (t.y.). https://www.pentagram.com/work/the-cooper-union/story adresinden erişildi.
• Smith, V. (2006, Mart 21). Architecture and type: A modern marriage. https://www.aiga.org/architecture- and-type-a-modern-marriage adresinden erişildi.
• Sarıkavak, N. K. (2004). Çağdaş tipografinin temelleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şensoy, G., & Yamaçlı, R. (2015). Disiplinlerarası bir içerik olarak mimarlık. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3, 329-339.
• Tokman, L. Y. (2012). Mimarlık üzerine bir bilimsel araştırma tasarım yöntem uygulama. Ankara: Efil Yayınevi.
• Uçar, T. F. (2004). Görsel iletişim ve grafik tasarım. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
• Uygungöz, M. & Kılıçkaya, E. E. (2008). Hayatın içinde yaşayan tipografiler. Anadolu Sanat, 19, 171–180.
• Vitruvius, mimarlık üzerine 10 kitap. (Ç. Dürüşken, Çev.). (2005). İstanbul: Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı Yayını.