Hekimoğlu Ali Paşa: Paşalar Çağının Şeyhülvüzerası (Mehmet Yılmaz AKBULUT)

Yıl 2023, Sayı: 78, 511 - 521, 25.10.2023

Engin Çetin

Öz

Son yıllarda Osmanlı tarihinde öne çıkan isimlerle ilgili birçok biyografi kaleme alınmıştır. Bu sayısal artışa mukabil gerekli akademik donanımdan yoksun olunması sebebiyle eserlerin bazılarında ciddi metot ve bilgi hataları mevcuttur. Bu tür eksiklik ve hatalarla malul çalışmalardan biri de Mehmet Yılmaz Akbulut tarafından kaleme alınan “Hekimoğlu Ali Paşa: Paşalar Çağının Şeyhülvüzerası” başlıklı kitaptır. 2022 yılında Timaş Yayınları tarafından yayımlanan eser, kısa sürede üçüncü baskıyı yapmıştır. Söz konusu kitap hakkında şimdiye kadar birkaç tanıtım yazısı da yayımlanmıştır. Bu incelemede ise Akbulut'un kitabı üzerinden biyografi yazımında bürokratik yapı ve işleyişe hâkim olunmasının önemi ve arşiv vesikalarının daha sağlıklı nasıl kullanılabileceği izah edilmiştir. Bu vesileyle gerekli akademik donanım ve doğru metodolojiye sahip olunmadan yazılan biyografilerin ne tür hata ve eksiklikler içerdiği misalleriyle gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hekimoğlu Ali Paşa, biyografi, XVIII. yüzyıl

Hekı̇moglu Alı̇ Pasha: Sheikhulvuzera of the Age of Pashas (By Mehmet Yılmaz AKBULUT)

Öz

In recent years, many biographies have been written about prominent figures in Ottoman history. Despite this numerical increase, some of these works contain serious methodological and informational errors due to the lack of the necessary academic equipment. One of the works characterized by such deficiencies and errors is the book titled “Hekimoğlu Ali Pasha: Sheikhülvüzera of the Age of Pashas” written by Mehmet Yılmaz Akbulut. Published in 2022 by Timaş Publications, the book went into its third edition in a short time. A few introductory articles have been published about the book so far. In this review, the importance of mastering the bureaucratic structure and functioning in biography writing and how archival documents can be used in a healthier way are explained through Akbulut's book. In this way, it is shown with examples what kind of errors and deficiencies biographies written without the necessary academic equipment and the right methodology contain.

Anahtar Kelimeler

Hekimoglu Ali Pasha, biography, XVIIIth century

Kaynakça

• Ali Emiri Tasnifi Sultan II. Ahmed Evrakı, nr. 18/1997
• Bâb-ı Âsafî Divan-ı Hümayun Kalemi Ruus Defterleri (=A.DVNSRSK.d), nr. 2.
• Bâb-ı Defterî Başmuhasebe Kalemi Defter Tasnifi (=D.BŞM.d), nr. 499.
• Cevdet Tasnifi Dahiliye Evrakı, nr. 129/6441.
• İbnülemin Tasnifi Bahriye Evrakı, nr. 13/1200.
• İbnülemin Tasnifi Sıhhiye Evrakı, nr. 1/30
• Kamil Kepeci (=KK), nr. 3410; nr. 3412; nr. 3444; nr. 3451.
• Maliyeden Müdevver Defterler (=MAD), nr. 2931; nr. 10142; nr. 10163; nr. 22566.
• Mühimme Defterleri, nr. 115; nr. 116; nr. 118.
• Afyoncu E. (2006). Müşaherehorân. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 32, s. 153-154), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Akbulut M. Y. (2020). XVIII. Yüzyıl osmanlı siyasi ve sosyal örgüsünde bir devlet adamı biyografisi: Hekimoğlu Ali Paşa (1689-1758), [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Akbulut M. Y. (2022). Hekimoğlu Ali Paşa: Paşalar çağının şeyhülvüzerası, İstanbul: Timaş Akademi.
• Darling L. (1990). Ottoman salary registers as a source for economic and social history. Turkish Studies Association Bulletin, XIV(1), 13-33.
• Erkan D. (2022). Kitâbiyât. Osmanlı Araştırmaları, 59, 281-283.
• Kütükoğlu, M. S. (1998). Osmanlı belgelerinin dili (Diplomatik), İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
• Punar B. (2022). Kitâbiyât, Osmanlı Araştırmaları, 60, 268-273.